Oczyszczalnia biologiczna ze studnią chłonną – przepisy prawne w Polsce
- Szczegóły
Zmiany w Prawie Wodnym wynikają z konieczności dostosowania polskich przepisów do unijnej dyrektywy ściekowej (91/271/EWG). Głównym celem nowelizacji jest poprawa jakości wód powierzchniowych i podziemnych poprzez uszczelnienie systemu kontroli nad indywidualnymi rozwiązaniami oczyszczania ścieków. Dlaczego nowe przepisy są ważne dla właścicieli domów?
Kluczowe zmiany wprowadzone nowelizacją
Największą korzyścią dla inwestorów jest znaczące uproszczenie formalności. Obecnie budowa przydomowej biologicznej oczyszczalni ścieków z odpływem do gruntu wymaga jedynie zgłoszenia wodnoprawnego, a nie skomplikowanego pozwolenia.
Obszar zmian w przepisach
Poniższa tabela przedstawia kluczowe zmiany wprowadzone nowelizacją Prawa Wodnego:
| Obszar zmian | Przed nowelizacją | Po nowelizacji (od 2023 r.) |
|---|---|---|
| Procedura administracyjna | Pozwolenie wodnoprawne | Zgłoszenie wodnoprawne |
| Kontrole gminne | Sporadyczne | Obowiązkowe raporty roczne |
| Status ścieków z oczyszczalni | Nieokreślony | „Nieczystości ciekłe” |
| Dofinansowania | Ograniczone | Do 50% kosztów (max 8000 zł) |
| Sankcje za nieprawidłowości | Niewielkie | Zwiększone kary administracyjne |
Kiedy wymagane jest zgłoszenie wodnoprawne?
Zgodnie z art. 394 ust. 1 pkt 13 ustawy z 20 lipca 2017 r. - Prawo Wodne, każda instalacja, której celem jest wprowadzenie oczyszczonych ścieków do ziemi, traktowana jest jako urządzenie wodne. Co za tym idzie - jej budowa wymaga zgłoszenia wodnoprawnego. Przykładami takich urządzeń są:
- studnie chłonne,
- drenaże rozsączające,
- tunele i skrzynki rozsączające.
Tego typu instalacje wpływają bezpośrednio na stosunki wodne w gruncie, dlatego wymagają formalnej procedury zgłoszeniowej.
Przeczytaj także: Przydomowe oczyszczalnie ścieków Zawiercie
Kiedy zgłoszenie nie jest potrzebne?
Nie każdy sposób odprowadzania oczyszczonych ścieków wymaga formalności. Ustawa wyraźnie rozróżnia urządzenia wodne od systemów rozprowadzających ścieki po powierzchni gruntu. Przykładowo: jeśli stosujesz zraszacze lub inny system rozlewania wody oczyszczonej na powierzchni działki (np. w celach podlewania roślin), nie jest to uznawane za urządzenie wodne - a więc nie wymaga zgłoszenia wodnoprawnego.
Co mówią przepisy wykonawcze?
Szczegółowe warunki dotyczące wprowadzania oczyszczonych ścieków do gruntu reguluje rozporządzenie Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z 12 lipca 2019 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1311). Przepisy te wskazują m.in., że w przypadku tzw. zwykłego korzystania z wód (czyli w zakresie gospodarstwa domowego lub rolnego) muszą zostać spełnione określone wymogi techniczne oraz sanitarne.
Praktyczne znaczenie dla właścicieli oczyszczalni
Dla użytkowników przydomowych oczyszczalni kluczowe jest właściwe rozpoznanie rodzaju systemu rozsączania ścieków. Jeśli planujesz zastosować system podziemny - musisz złożyć zgłoszenie wodnoprawne. Jeśli natomiast ścieki będą rozprowadzane na powierzchni - nie masz takiego obowiązku, o ile spełnione są warunki „zwykłego korzystania z wód”.
Dlaczego jakość oczyszczonych ścieków ma znaczenie?
Niezależnie od sposobu rozsączania, jakość wody pościekowej ma kluczowe znaczenie - zarówno dla środowiska, jak i zgodności z przepisami. Dlatego warto postawić na wydajną biologiczną oczyszczalnię ścieków, która gwarantuje wysokie parametry oczyszczania. Przykładem może być model VH6 PREMIUM - nowoczesne rozwiązanie, które skutecznie eliminuje zanieczyszczenia i umożliwia bezpieczne rozsączanie, nawet po powierzchni terenu.
Co warto zapamiętać?
- Zgłoszenie wodnoprawne jest wymagane, gdy oczyszczone ścieki trafiają do gruntu przez urządzenia wodne (np. drenaż, studnię chłonną).
- Brak zgłoszenia jest możliwy, gdy ścieki są rozprowadzane na powierzchni terenu - np. przez system zraszaczy.
- Jakość ścieków musi być na bardzo wysokim poziomie - warto inwestować w sprawdzoną technologię biologiczną, jak VH6 PREMIUM.
- Zawsze warto sprawdzić lokalne przepisy i konsultować się ze specjalistami - np. firmą Eko House - w sprawie wymaganych dokumentów i zgodności z prawem.
Dokumenty potrzebne do zgłoszenia:
- Wypełniony formularz zgłoszenia dostępny w lokalnym Nadzorze Wodnym
- Projekt techniczny oczyszczalni z parametrami technicznymi
- Mapa sytuacyjna z lokalizacją instalacji
- Certyfikat zgodności urządzenia z normą PN-EN 12566
- Opinia geologiczna (w niektórych przypadkach)
Nowe obowiązki właścicieli przydomowych oczyszczalni
Nowelizacja wprowadziła również nowe obowiązki dla użytkowników ekologicznych oczyszczalni ścieków.
Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania
Podstawę prawną możliwości stosowania oczyszczalni dają przepisy art. Nr 36, 39, 42 z dn. 18 lipca 2001 r. Prawo Wodne (Dz.U. Nr 115/01 poz. 1229 ). Prawo Budowlane Dz.U.80/03 poz. 718 art. 29 ustęp 1 pkt 3), natomiast wymaga właściwemu organowi -urząd gminy-( Prawo Budowlane art. Zgodnie z art. 29, ust. 1, pkt 3 Prawa budowlanego, budowa indywidualnego systemu unieszkodliwiania ścieków nie wymaga pozwolenia na budowę, gdy jej dobowa przepustowość nie przekracza 7,5 m3. W myśl Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, realizacja inwestycji nie wymagającej pozwolenia na budowę, nie wymaga również uzyskania decyzji o ustaleniu warunków zabudowy i zagospodarowania terenu. Wyposażenie nieruchomości w przydomowy system unieszkodliwiania ścieków bytowych, spełniający wymagania określone przepisami prawa, stanowi zarazem sposób wykonania przez właścicieli nieruchomości obowiązku zapewnienia utrzymania czystości i porządku, zgodnie z wymaganiami ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. RMI z dnia 12 kwietnia 2002r, w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75/02 r. 3. W razie braku warunków przyłączenia sieci wodociągowej i kanalizacyjnej działka, o której mowa w ust. 1, może być wykorzystana pod zabudowę budynkami przeznaczonymi na pobyt ludzi, pod warunkiem zapewnienia możliwości korzystania z indywidualnego ujęcia wody, a także zastosowania zbiornika bezodpływowego lub przydomowego systemu utylizacji ścieków, jeżeli ich ilość nie przekracza 5 m3 na dobę.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
- Czy mogę sam zamontować przydomową oczyszczalnię ścieków?
Teoretycznie tak, ale zalecamy profesjonalny montaż. Nieprawidłowa instalacja może skutkować brakiem skuteczności oczyszczania, problemami z odprowadzaniem wody czy nawet uszkodzeniem urządzenia. Profesjonalna firma zapewni również wymagane atesty i gwarancję.
- Ile kosztuje przydomowa oczyszczalnia ścieków?
Cena przydomowej oczyszczalni ścieków waha się od 12 000 do 25 000 zł w zależności od:
- Wielkości (liczby użytkowników)
- Technologii (SBR, złoże biologiczne, osad czynny)
- Producenta i modelu
- Zakresu prac instalacyjnych
Po odjęciu dofinansowania koszt może wynieść jedynie 4 000 - 17 000 zł.
- Jak często trzeba serwisować biologiczną oczyszczalnię?
Serwis oczyszczalni ścieków powinien odbywać się:
Przeczytaj także: Jak ustawić napowietrzanie?
- Przegląd podstawowy: 1-2 razy w roku
- Wywóz osadów: 1-2 razy w roku
- Serwis dmuchawy: co 3-5 lat
- Kompleksowy serwis: raz w roku
- Czy oczyszczalnia działa zimą?
Tak, nowoczesne oczyszczalnie ekologiczne są projektowane do pracy całorocznej. Procesy biologiczne zachodzą w temperaturze powyżej 5°C, a zbiorniki są zazwyczaj zakopane poniżej strefy przemarzania. W ekstremalnych warunkach można zastosować dodatkowe ocieplenie.
- Gdzie można odprowadzać oczyszczone ścieki?
Oczyszczone ścieki można odprowadzać do:
- Gruntu przez drenaż rozsączający (najpopularniejsze)
- Studni chłonnej (przy odpowiednich warunkach gruntowych)
- Cieku wodnego (wymaga pozwolenia wodnoprawnego)
- Rowu melioracyjnego (za zgodą zarządcy)
- Czy gmina może nakazać budowę oczyszczalni?
Gmina nie może bezpośrednio nakazać budowy oczyszczalni, ale może:
- Zakazać budowy nowych szamb w określonych obszarach
- Wprowadzić obowiązek podłączenia do kanalizacji (jeśli istnieje)
- Zwiększyć częstotliwość kontroli szczelności zbiorników
- Nałożyć kary za nieprawidłową gospodarkę ściekową
Praktyczne porady przy wyborze oczyszczalni
- Dobór wielkości
Oczyszczalnia powinna być dobrana do rzeczywistej liczby użytkowników. Przewymiarowanie może prowadzić do problemów z pracą biologiczną, a zbyt mała nie poradzi sobie z ilością ścieków.
- Lokalizacja na działce
Zachowaj minimalne odległości:
- 5 m od budynku
- 15 m od studni
- 2 m od granicy działki
- 3 m od drzew
Źródła: Ustawa z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy - Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2022 poz. 1549); Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie; Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (stan na czerwiec 2025)
tags: #oczyszczalnia #biologiczna #ze #studnia #chłonna #przepisy
