Przydomowa Oczyszczalnia Biologiczna z Rozsączaniem: Zasada Działania
- Szczegóły
Przydomowa oczyszczalnia ścieków to rozwiązanie nowoczesne, które pozwala na odprowadzenie ścieków oczyszczonych do gruntu lub wody, wpływając na znaczne ograniczenie kosztów odbioru ścieków. Przydomowa oczyszczalnia jest proekologiczna i prawie całkowicie bezobsługowa, a koszty obsługi takiego urządzenia są minimalne. Takie rozwiązanie ma szereg zalet, jednak wymaga również spełnienia konkretnych wymogów prawnych.
Zasada Działania Przydomowej Oczyszczalni Biologicznej
Przydomowa biologiczna oczyszczalnia ścieków działa na podstawie naturalnych procesów biologicznych, które są wspierane przez mikroorganizmy zasiedlające bioreaktor. Dzięki stałemu napowietrzaniu, mikroorganizmy rozkładają zanieczyszczenia obecne w ściekach, redukując jednocześnie zawartość związków takich jak azot czy fosfor.
Podstawowe Procesy Biologiczne w Oczyszczaniu Ścieków
Do podstawowych procesów biologicznych należą nitryfikacja i denitryfikacja. Nitryfikacja to dwuetapowy proces, w którym amoniak jest przekształcany w azotany. Pomaga to zredukować toksyczność amoniaku i przygotowuje azot do dalszego przetworzenia w procesie denitryfikacji. Denitryfikacja to proces przekształcania azotanów w azot gazowy, co zapobiega eutrofizacji i degradacji jakości wód powierzchniowych.
Mechanizm Działania Przydomowych Oczyszczalni Ścieków z Drenażem Rozsączającym
Mechanizm działania przydomowych oczyszczalni ścieków z drenażem rozsączającym: ścieki najpierw trafiają do osadnika gnilnego, gdzie są wstępnie oczyszczane, a następnie przepływają przez drenaż rozsączający. Jest to układ drenów w postaci perforowanych rur, które rozsączają ścieki do gruntu. W czasie gdy ścieki przechodzą przez drenaż, zachodzą procesy biologiczne, które skutkują dalszym oczyszczaniem w warunkach tlenowych.
Jest to możliwe, ponieważ oczyszczalnia rozsączająca posiada szczepy bakterii rozkładające zanieczyszczenia na mniejsze cząstki, które następnie mogą zostać rozpuszczone w wodzie. We wstępnej fazie oczyszczania ścieków udział bierze największy element oczyszczalni, czyli osadnik gnilny, do którego za pośrednictwem rury kanalizacyjnej doprowadzane są nieczystości wyprodukowane w gospodarstwie domowym.
Przeczytaj także: Przydomowe oczyszczalnie ścieków Zawiercie
Osadnik gnilny trzykomorowy jest w przypadku oczyszczalni drenażowych zaawansowanym rozwiązaniem, które scala funkcje separatora tłuszczu i mechanicznego osadnika. Te nieczystości, które są cięższe niż woda, zbierają się na dnie zbiornika w formie osadu (zbiornik ten to tzw. sedyment), a z lżejszych od wody cząsteczek tworzy się kożuch na tafli wody (tzw. floatacja). Powstała z mikroorganizmów błona biologiczna w ekologiczny sposób, przy udziale bakterii rozłoży związki organiczne na proste związki chemiczne oraz wodę (tzw. fermentacja metanowa). Następnie zawartość osadnika gnilnego przepływa przez materiał filtracyjny do następnego zbiornika.
Po przejściu przez trzy komory, ściek jest oczyszczony z zawiesiny w znacznym stopniu, więc nie powoduje zatykania i zamulania rur drenażowych. Przydomowa drenażowa oczyszczalnia ścieków - drugi etap oczyszczania ścieków polega na odprowadzeniu wstępnie oczyszczonych ścieków przez system drenażowy. Składa się on z perforowanych rur drenarskich (drenów) oraz studzienki rozdzielczej. Drenaż rozsączający rozpoczyna tlenową fazę oczyszczania ścieków podczyszczonych w osadniku.
Drenaż rozsączający to nic innego jest układ rur z odpowiednio przeprowadzonymi perforacjami, dzięki którym ciecz odprowadzana jest do gleby. To właśnie w glebie dochodzi do ostatecznego tlenowego oczyszczania ścieków. Aby jednak proces ten przebiegał bez zakłóceń, drenaż rozsączający musi być odpowiednio długi. Ponadto wybudowany musi być w glebie o odpowiedniej przepuszczalności - w gruncie piaszczystym lub gliniano-piaszczystym.
Ma ona za zadanie rozprowadzenie ścieków do rur drenażowych, które ułożone są równomiernie w gruncie. Te z kolei poprzez swoją perforowaną strukturę umożliwiają przedostanie się ścieków w głąb gleby, która działa jak filtr i pozwala na zatrzymanie bakterii i przekształcenie ścieków w związki mineralno-organiczne.
Rodzaje Przydomowych Oczyszczalni Ścieków
Przydomowe oczyszczalnie ścieków mogą się od siebie różnić w zależności od rodzaju gleby, w których zostaną zainstalowane oraz położenia wód gruntowych. Aktualnie wyróżniamy trzy warianty, które pracują w cyklach tlenowych (proces zachodzi przy użyciu tlenu) i beztlenowych (analogicznie: bez dostępu do powietrza). Jednym z popularniejszych rozwiązań jest przydomowa oczyszczalnia ścieków z drenażem rozsączającym oraz z filtrem piaskowym lub żwirowym. Ten typ świetnie sprawdzi się w domach, w których mieszka kilka rodzin, na małych polach namiotowych czy campingowych.
Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania
Na rynku funkcjonują trzy typy oczyszczalni biologicznych: z osadem czynnym, ze złożem biologicznym oraz hybrydowe, które łączą te dwa typy rozwiązań. Przydomowa oczyszczalnia roślinna zwana też ekologiczną jest zdecydowanie najdroższym rozwiązaniem. Do oczyszczania wykorzystuje się naturalne procesy, które zachodzą w przyrodzie za pomocą mikroorganizmów żyjących w glebie.
Największą popularnością cieszy się oczyszczalnia drenażowa, która na tle innych wyróżnia się zdecydowanie najmniejszymi kosztami. Jest jednak bardzo wymagająca, jeśli chodzi o rodzaj terenu, dlatego często ustępuje miejsca oczyszczalni biologicznej.
Alternatywy dla Drenażu Rozsączającego
Wśród polskich inwestorów i części instalatorów wciąż pokutuje błędne przekonanie o tym, że drenaż rozsączający jest jedynym sposobem na odprowadzenie oczyszczonych ścieków z przydomowej oczyszczalni. Poza tradycyjnym drenażem rozsączającym, inwestorzy mają do wyboru inne systemy rozsączania ścieków, takie jak studnia chłonna, tunel magazynująco-drenażowy, skrzynka magazynująco-rozsączająca oraz systemy hydrofitowe (roślinne). Każda z tych technologii ma swoje zalety i ograniczenia. Na przykład studnia chłonna jest idealna na małe działki z dobrze przepuszczalnym gruntem, tunel magazynująco-drenażowy sprawdzi się w większych instalacjach, a system hydrofitowy wyróżnia się ekologicznym charakterem i niskimi kosztami eksploatacji.
Oczyszczalnia Tunelowa
Oczyszczalnia tunelowa różni się od drenażowej przede wszystkim konstrukcją i efektywnością. W technologii tunelowej ścieki są rozsączane w specjalnych tunelach wykonanych z tworzywa sztucznego, które oferują większą powierzchnię rozsączania na metr bieżący oraz lepszą wytrzymałość mechaniczną. Dodatkowo tunel można łatwo rozbudować w miarę wzrostu zapotrzebowania. Oczyszczalnie drenażowe natomiast wymagają większej przestrzeni i bardziej czasochłonnych wykopów, ale są popularne ze względu na swoją wszechstronność i możliwość stosowania w różnych warunkach gruntowych.
Oczyszczalnia ze Studnią Chłonną
Oczyszczalnia ze studnią chłonną składa się z dzwonowatej konstrukcji, w której gromadzone są ścieki lub woda deszczowa. Następnie są one odprowadzane do gruntu przez perforacje w ścianach i dnie studni. Ta technologia jest odpowiednia dla małych działek z dobrze przepuszczalnym gruntem i niskim poziomem wód gruntowych. Studnia chłonna zajmuje mniej miejsca niż drenaż czy tunel, ale jej skuteczność zależy od warunków hydrologicznych.
Przeczytaj także: Jak ustawić napowietrzanie?
Oczyszczanie Hydrofitowe
Oczyszczanie hydrofitowe, znane również jako roślinne lub korzeniowe, wykorzystuje naturalne procesy samooczyszczania wody w środowisku. Ścieki przepływają przez specjalne poletko obsadzone roślinami, które neutralizują zanieczyszczenia dzięki mikroorganizmom żyjącym w korzeniach. System ten jest bezobsługowy, ekologiczny i niemal bezkosztowy w eksploatacji.
Wymagania Prawne Dotyczące Przydomowych Oczyszczalni Ścieków
Podstawowymi problemami, które towarzyszą planowaniu budowy własnego systemu oczyszczania ścieków są wymagania prawne. Najczęściej pojawia się pytanie, czy konieczne jest pozwolenie na budowę, czy tylko zgłoszenie? Według aktualnych przepisów Prawa Budowlanego na budowę oczyszczalnia ścieków o wydajności do 7,5 m3/d lub zbiornika bezodpływowego o pojemności do 10 m3 wystarczy jedynie zgłoszenie.
Oprócz pozwolenia na budowę należy mieć na uwadze pozwolenie wodnoprawne na wprowadzenie ścieków do środowiska. W tym przypadku, jeżeli odprowadzamy ścieki z własnego gospodarstwa domowego lub rolnego w ilości do 5 m3 pozwolenie nie jest konieczne. Przepisy określają to jako zwykłe korzystanie z wód.
Pozwolenie jest obligatoryjne zawsze wtedy, gdy na terenie działki prowadzona jest działalność gospodarcza. Gdy ścieki będą odprowadzane do urządzeń wodnych (np. wyloty urządzeń kanalizacyjnych, za pośrednictwem których ścieki będą kierowane do ziemi, rowów, stawów i innych zbiorników wodnych, etc.) wymagane jest pozwolenie na wykonanie urządzenia wodnego.
Lokalizacja Przydomowej Oczyszczalni Ścieków
Lokalizacja prywatnej oczyszczalni ścieków jest ściśle określona w przepisach prawa. Aktem, który zawiera takie wytyczne jest m. in. Prawo Wodne. Opisano w nim dopuszczalne odległości oczyszczalni od wybranych miejsc. Należy zachować minimalne odległości posadowienia zbiornika, które zawarto w tabeli:
| Wyszczególnione obszary | Element przydomowej oczyszczalni ścieków | Minimalne odległości [m] |
|---|---|---|
| Dla zbiornika do 10 m3 | ||
| Studnia wody pitnej | Korpus zbiornika na nieczystości ciekłe | 15 |
| Instalacji rozsączania wody w gruncie | 30 | |
| Budynek jednorodzinny, rekreacyjny lub o zabudowie zagrodowej* | Zbiornik na nieczystości ciekłe | 5 |
| Granica sąsiedniej działki***, droga, ciąg pieszydla budynków jednorodzinnych, rekreacyjnych lub o zabudowie zagrodowej | Zbiornik na nieczystości ciekłe | 2 |
| Kąpieliska, plaże publiczne*** | Przydomowa oczyszczania ścieków | 1000 |
| Przewody telekomunikacyjne | Elementy przydomowej oczyszczalni ścieków np. szambo ekologiczne, system rozsączania oczyszczone ścieków w gruncie | 1,0 |
| Przewody elektryczne | 0,5 - 3,0 | |
| Wodociąg | 0,8 | |
| Przyłącze gazowe | 1,5 | |
| Roślinność (drzewa i inne) | Przydomowa oczyszczania ścieków | Zalecenie min. 3 |
Zalecenia dotyczące lokalizacji zbiornika w odpowiedniej odległości od roślinności wynikają z podejścia zdroworozsądkowego. System korzeniowy mógłby uszkodzić w dalszej perspektywie elementy oczyszczalni. Oprócz tego korzenie utrudniają prace związane z posadowieniem i konserwacją instalacji. Niekorzystne jest umieszczanie zbiornika w zagłębieniach terenu, z uwagi na możliwość zalewania przez wody opadowe. W rezultacie może to powodować wypływanie ścieków. Ponadto niepotrzebnie obciąża to instalację. Takie umieszczenie oczyszczalni może skutecznie obniżyć jej efektywność.
Koszty i Dofinansowania
W przypadku przydomowej oczyszczalni ścieków cena z montażem jest uzależniona od kilku czynników, przede wszystkim od rodzaju oczyszczalni oraz cennika wykonawcy. Najtańsze są wersje najmniej skomplikowane, niewymagające instalacji zaawansowanej technologii, czyli oczyszczalnie ścieków z drenażem. Jeśli chodzi o ten pierwszy typ, koszt samego osadnika, studzienki rozdzielającej i drenażu z kominkami, przy pojemności osadnika jednokomorowego z tworzywa sztucznego wynoszącej 2 m3, wyniesie około 3 tys. zł.
W niektórych województwach można liczyć na dotację na przydomową oczyszczalnię ścieków. Barierą jest z pewnością wysoki koszt wykonania, jednak tu pomagają dofinansowania. Niestety, nie ma jednego, ogólnopolskiego programu dofinansowania do oczyszczalni przydomowej. Na przykład na Śląsku istnieje program pozwalający na uzyskanie pewnych środków na pokrycie kosztów przydomowej oczyszczalni ścieków.
Zalety Przydomowych Oczyszczalni Biologicznych
Przydomowe oczyszczalnie biologiczne oferują szereg korzyści, które czynią je atrakcyjnym wyborem dla właścicieli domów. Przede wszystkim zapewniają wysoki komfort użytkowania dzięki swojej bezobsługowości. Proces oczyszczania ścieków przebiega automatycznie, bez konieczności regularnej ingerencji użytkownika. Co więcej, nowoczesne oczyszczalnie biologiczne charakteryzują się brakiem nieprzyjemnych zapachów, co jest szczególnie istotne w przypadku instalacji zlokalizowanych blisko domu.
Kolejną zaletą przydomowych oczyszczalni biologicznych jest oszczędność i niskie koszty eksploatacji. W porównaniu do tradycyjnych szamb, oczyszczalnie biologiczne nie wymagają częstego opróżniania, co przekłada się na niższe koszty użytkowania. Dodatkowo, dzięki możliwości zagospodarowania oczyszczonych ścieków, np. do podlewania ogrodu, można zaoszczędzić na zużyciu wody pitnej.
Nie można również pominąć aspektu ochrony środowiska. Przydomowe oczyszczalnie biologiczne skutecznie usuwają zanieczyszczenia ze ścieków, zapobiegając ich przedostawaniu się do gleby i wód gruntowych. To ekologiczne rozwiązanie, które przyczynia się do zachowania równowagi w lokalnym ekosystemie. Warto też wspomnieć o łatwym montażu i niezawodności działania oczyszczalni biologicznych.
Możliwości Zagospodarowania Oczyszczonych Ścieków
Ścieki oczyszczone w przydomowej oczyszczalni biologicznej stanowią cenny zasób, który można w różnoraki sposób zagospodarować. Jedną z opcji jest odprowadzanie oczyszczonych ścieków do gruntu poprzez studnie chłonne lub drenaż rozsączający. Takie rozwiązanie umożliwia naturalne wsiąkanie wody w głąb gruntu, nawadniając teren i wspierając wegetację roślin. Innym sposobem jest wykorzystanie wody pościekowej do nawadniania i podlewania roślin. To szczególnie korzystne rozwiązanie w przydomowych ogrodach i na terenach zielonych. Rozsączanie ścieków za pomocą drenażu zapewnia stały dopływ wody do gleby, co sprzyja bujnemu wzrostowi roślinności.
| Metoda zagospodarowania | Zalety |
|---|---|
| Odprowadzanie do gruntu | Naturalne nawadnianie terenu Wsparcie wegetacji roślin Ochrona zasobów wody pitnej |
| Wykorzystanie do podlewania roślin | Oszczędność wody pitnej Bujny wzrost roślinności Korzyści dla przydomowych ogrodów i terenów zielonych |
Ponowne wykorzystanie oczyszczonych ścieków to przejaw odpowiedzialności za środowisko i troska o zrównoważony rozwój. To inwestycja w lepszą przyszłość dla nas i kolejnych pokoleń.
Porównanie Oczyszczalni Biologicznych i Ekologicznych
Podstawowa różnica to napowietrzanie. W oczyszczalniach ekologicznych w ogóle ono nie występuje. Nie dają one możliwości rozwoju osadu czynnego, a więc ich skuteczność jest bardzo niska. Ta nieefektywność przekłada się na jeszcze jedną ważną rzecz, oczyszczalnie ekologiczne są ekologiczne tylko z nazwy.
Przyjęło się określać osadniki gnilne jako oczyszczalnie ekologiczne, ale procesy beztlenowe nie pozwalają na osiągnięcie wyników redukcji zanieczyszczeń, których wymaga europejska norma zaimplementowana także do polskich przepisów prawa. W praktyce, przekreśla to szanse inwestora na uzyskanie dofinansowania na taką oczyszczalnię. W przypadku urządzeń biologicznych z natlenianiem, uzyskanie dotacji jest możliwe.
Można uznać, że oczyszczalnia drenażowa, niesprawnie działająca, przez wykorzystanie warunków beztlenowych, może być równie niebezpieczna dla środowiska co nieszczelne szambo.
Poniższa tabela przedstawia porównanie najważniejszych cech obu typów oczyszczalni:
| Cecha | Oczyszczalnie biologiczne | Oczyszczalnie ekologiczne (osadnik gnilny z drenażem rozsączającym) |
|---|---|---|
| Stopień oczyszczania ścieków | Do 98% | Niski, niemierzalny |
| Technologia | Tlenowa z udziałem mikroorganizmów | Beztlenowa |
| Osad czynny | Tak | Nie |
| Klarowność wody pościekowej | Tak | Nie |
| Koszt inwestycji | Wyższy | Niższy |
Podsumowując, oczyszczalnie biologiczne wykazują liczne zalety w porównaniu do oczyszczalni ekologicznych. Wyższy stopień oczyszczania ścieków, zaawansowana technologia i efektywne usuwanie zanieczyszczeń to główne powody, dla których coraz więcej osób decyduje się na wybór oczyszczalni biologicznej dla swojego gospodarstwa domowego.
tags: #oczyszczalnia #biologiczna #z #rozsączaniem #zasada #działania
