Dystrybucja Gorącego Powietrza (DGP) z Kominka: Opinie i Fakty
- Szczegóły
Stereotyp o niskiej wydajności systemów DGP pojawia się nierzadko w rozmowach z potencjalnymi użytkownikami, praktycznie równie często jak przekonanie, że kominkiem można ogrzać każdą, nawet największą powierzchnię. Prawda jak zwykle leży pośrodku.
Wydajność Systemu DGP
Trzeba sobie jasno powiedzieć - ogrzewanie kominkowe to system mogący skutecznie ogrzać niezbyt dużą powierzchnię (można przyjąć, że maksymalnie około 150m2). Nawet różne systemy kaskadowe, używanie dwóch wentylatorów, dodatkowych wentylatorów kanałowych itp. nie pomogą wiele. Lepiej więc wychodzić z założenia, że warto skutecznie dogrzać kilka pomieszczeń, niż nieefektywnie wszystkie.
Można przyjąć, w przypadku budowy systemów wymuszonych, że odległość od wentylatora do najdalszego wylotu nie powinna przekraczać 10m. W przypadku systemów grawitacyjnych skutecznie można dogrzać pomieszczenia oddalone o około 4-5m od kominka.
Oczywiście trudno jednoznacznie określić jaka powierzchnia jest możliwa do ogrzania, a jaka już nie, bo zależy to praktycznie w 100% od danej, konkretnej instalacji. Ograniczenia te powodowane są naturą ogrzewania powietrznego - czyli koniecznością doprowadzenia ogrzanego przez wkład kominkowy powietrza do pomieszczeń w budynku, musi ono więc mieć na tyle dużą prędkość, by pokonać odległość od wentylatora do wylotu, nie może przy tym nadto się ochłodzić, a na dodatek nie może powodować powstawania nadmiernego hałasu.
Należy zdać sobie sprawę, że próby rozszerzania systemu mogą być nieefektywne z innego powodu - ograniczeń mocy grzewczej wkładu kominkowego. Na niewiele więc zda się budowa dużego układu DGP, stosowanie potężnych wentylatorów, skoro wkład kominkowy nie będzie w stanie wystarczająco ogrzać powietrze, które go opływa.
Przeczytaj także: Cronos Blue Water - czy warto?
Hałas Instalacji DGP
Znowu przekonanie wynikające z doświadczeń grupy użytkowników, którzy, nie bez powodu zresztą, narzekają na szumy z instalacji. Nie oznacza to wcale że system DGP to z zasady źródło hałasu - w 99% przypadków ta uciążliwość to wina niewłaściwie wykonanych i źle zaizolowanych kształtek i przewodów. Ważny jest fakt, że to nie wentylator jest podstawowym źródłem hałasu, standardowa turbina emituje szum o wartości 65dB - czyli słyszalny, ale nieuciążliwy dźwięk, który, jeśli wentylator zamontowany jest w pomieszczeniu niezamieszkałym - nie będzie przeszkadzał domownikom.
Źródłem hałasu jest powietrze, które z dużą prędkością przemierza odcinki od wentylatora, poprzez kanały i kształtki do kratki nawiewnej (np. w suficie). Szumy będą wprost proporcjonalne do wydajności i sprężu zastosowanego wentylatora (prędkości tłoczonego powietrza) i oporów przepływu użytych kształtek. Tak więc prowadzenie powietrza małymi przewodami może generować hałas.
Czystość Powietrza i Kurz
Tak, ogrzewanie powietrzne będzie brudziło okolice nawiewów w pomieszczeniach - jeśli nie zastosujemy filtrów w kratkach lub anemostatach. Jeśli takowe będą zainstalowane i czyszczone (lub wymieniane) - ten niemiły problem zostanie ograniczony do minimum. Brud to efekt osadzania się nagrzanego przez gorące powietrze kurzu, tego, który może być przenoszony wraz z powietrzem, ale też tego, który znajduje się w okolicy nawiewu.
Niestety nie jest możliwe zupełne wyeliminowanie tego problemu - szczególnie w przypadku kratek w obudowie kominka, których nie można przesłaniać filtrami (ze względów bezpieczeństwa), te miejsca w przypadku każdej instalacji kominkowej będą narażone na osadzanie się kurzu. Warto dbać o czystość okolic nawiewów zarówno tych w pokojach, jak i na samym kominku i w jego okolicach, tak by ograniczyć ilość kurzu, który nagrzany przez wpływające powietrze, osadza się obok kratek, brzydko ozdabiając ściany.
Alergie i Przesuszanie Powietrza
Niewłaściwie wykonane, pozbawione jakichkolwiek elementów filtrujących a przede wszystkim nieczyszczone instalacje DGP mogą roznosić kurz. A ten z kolei może przyczynić się do zwiększenia ryzyka alergii, czy też pogorszenia samopoczucia (np. bólu głowy).
Przeczytaj także: Poradnik: Wybór nawilżacza
Nie da się też pominąć bardzo istotnej kwestii przesuszania powietrza przez systemy DGP. Powietrze, mocno ogrzane przez kominek (zwłaszcza jest to widoczne w okresach zimowych, gdy zewnętrzne powietrze o ujemnej temperaturze jest bardzo suche), kilkukrotnie cyrkulujące (ogrzewane kominkiem, schładzane w pomieszczeniach i ponownie ogrzewane przez kominek), staje się suche i przez to niezdrowe. Przyjmuje się, że wilgotność względna zdrowego powietrza to ok 50-60%, powietrze, poddane ogrzewaniu (jak w opisie w poprzednim zdaniu) może mieć wilgotność nawet 15%.
Montaż Systemu DGP
Przekonanie, że system DGP jest bardzo łatwy w montażu jest jak najbardziej słuszne, jednakże samo złożenie elementów, poproszenie elektryka by podpiął wentylator i sterownik to nie wszystko, kluczowe jest wykonanie instalacji w sposób prawidłowy, tak by zapewnić jej właściwe funkcjonowanie - a to jest już rzecz wymagająca doświadczenia i wiedzy. Nie tak proste, jak się wydaje jest właściwe zaizolowanie i połączenie elementów.
Tak więc, jeśli chcemy, by instalacja DGP działała skutecznie, by nie było szumów, by wszystkie pomieszczenia nagrzewały się równie szybko (do czego potrzebna jest regulacja strumienia powietrza), nie było śladów kurzu przy nawiewach (kwestia szczelnego łączenia elementów i zastosowanie filtrów) - lepiej powierzyć instalację fachowcom.
Adaptacja w Istniejących Budynkach
Elementy systemu DGP są, a w zasadzie powinny być (co ma związek z przymusem minimalizowania oporów przepływu) dość duże, przyjmuje się, że elementy okrągłe powinny mieć średnicę minimum 100mm, do tego izolacja, sporej wielkości elementy filtrujące, skrzynki rozprężne, niemały wentylator itp. Fakt ten, łącznie z tym, że instalacja systemu DGP w istniejącym budynku to dużo prac „brudnych” (kucie otworów na nawiewy itp.), sprawia, że tego typu systemy ciężko zaadaptować do istniejących domów.
Awarie Prądu
Brak prądu to kłopot dla instalacji kominkowego ogrzewania, każdego typu, ale zwłaszcza wodnego, gdzie niewłaściwie wykonany system w przypadku takiej awarii może być sporym niebezpieczeństwem. W przypadku systemów DGP, awaria prądu gdy w kominku mocno się pali - może w zasadzie jedynie skutkować zniszczeniem wentylatora.
Przeczytaj także: Ultradźwiękowy nawilżacz powietrza
Rury Elastyczne vs. Sztywne
Przy użyciu rur preizolowanych elastycznych da się wykonać równie dobrze system DGP jak ze sztywnych kształtek, choć, co trzeba od razu zaznaczyć, jest to rozwiązanie nie pozbawione wad. Należy pamiętać, że to co najłatwiejsze w instalacji nie zawsze jest najskuteczniejsze w działaniu - tak jest w przypadku rur elastycznych, pozwalają one bardzo łatwo zbudować układ odnóg systemu, zapewniają dobrą izolację na całej długości i dodatkowo skutecznie eliminują hałas instalacji.
Jednakże mają znacznie większe opory przepływu niż elementy sztywne, zwłaszcza wszelkie ostre zakręty (wykonane poprzez zagięcie tejże rury) to ogromne straty ciśnienia, dlatego też nie da się tą metodą wykonać bardzo rozłożystego systemu, chcąc by powietrze skutecznie przedostało się do najdalszych wylotów. Dodatkowo, system oparty na rurach izolowanych jest bardziej podatny na uszkodzenia mechaniczne, w końcu, znacznie trudniej tego typu instalacje utrzymać w czystości.
Systemy Grawitacyjne vs. Wymuszone
Grawitacyjne układy dystrybucji ciepłego powietrza nie wymagają dużych nakładów finansowych, są niezawodne, jednak nie pozwalają na ogrzewanie większych powierzchni niż pomieszczenia obok kominka oraz na sterowanie jego działaniem. Dodatkowo, mimo swojej prostoty posiadają znaczące wymagania, których trzeba być świadomym, bardzo ważna jest tutaj kwestia właściwej filtracji gorącego powietrza oraz konieczność umieszczania wylotów ciepłego powietrza powyżej wylotów z kominka, tak aby ruch gorącego powietrza w ogóle był możliwy.
Charakterystyczną cechą tego typu układów jest bardzo wysoka temperatura nawiewu, co jest powodowane niewielką odległością nawiewów od paleniska, oraz małą prędkością przepływu powietrza, które przez to bardzo mocno ogrzewa się od wkładu kominkowego. Wysoka temperatura przy braku właściwej filtracji może powodować bardzo niekorzystne dla zdrowia zjawisko przypalania (pirolizy) kurzu. Z tego też względu system ten jest coraz rzadziej stosowany i raczej nie zalecany.
Wad systemu grawitacyjnego nie posiadają systemy wymuszone, oferują one dużo większe możliwości wykonawcze, jednakże są one nieco bardziej skomplikowane, przez co trudniejsze do prawidłowego wykonania. Sercem systemu jest aparat nawiewny, zasysający gorące powietrza ogrzane przez wkład kominkowy i tłoczący je do wszystkich odnóg systemu.
Dodatkowe Aspekty
- Doprowadzenie powietrza do spalania z zewnątrz.
- Wydajna, ale nie przesadnie, wentylacja.
Sucho w domu robi się nie od ogrzewania, tylko od wentylacji. Ogrzewanie nie powoduje unicestwienia pary wodnej w powietrzu. A jak pobierasz z zewnątrz zimne powietrze (o małej zawartości wilgoci) i ogrzewasz je, zawsze robi Ci się bardziej sucho.
Dla tych co im ciężko się nosi, wymyślili już kominek na pilota. Wsypuje się worek "drzewnianych" bobków raz na tydzień, rozwala wygodnie na kanapie, pstryk guziczkiem i już. Nie trzeba nic rżnąć, wozić taczką do salonu - sprawność 91% - niedługo będzie 103%.
Mają Państwo do wyboru szereg nowoczesnych regulatorów co jest kluczowe, gdyż turbina BANAN II-generacji działa tylko i wyłącznie z regulatorem. Ponadto istnieje opcja sterowania zdalnego za pomocą WI-FI z laptopa czy smartfonu oraz integracji z systemem inteligentnego budynku. Regulatory obrotu zasilane są napięciem 24V bezpośrednio z aparatu nawiewnego i nie wymagają dodatkowego zasilacza.
Aparaty nawiewne, bypassy i zestawy nawiewne to kluczowe elementy rozbudowanych systemów DGP pracujących w trybie wymuszonym. Zestaw nawiewny BANAN służy jako pompa tłocząca ciepłe powietrze z kominka do pomieszczeń mieszkalnych. Przystosowany do pracy ciągłej przy temperaturze od -20 st.
Wpływ DGP na Wilgotność Powietrza
Powszechna jest opinia, że ogrzewanie kominkiem współpracującym z DGP wysusza powietrze, przez co mieszkańcy domu wyposażonego w taki system czują się niekomfortowo. Wyjaśnijmy może najpierw, w jaki sposób określa się ilość wody w powietrzu. Woda w powietrzu występuje w postaci pary wodnej - nie widzimy jej. Jeśli już ją widzimy, to nie jest to para wodna, ale mgła lub deszcz.
Powietrze ma zdolność „rozpuszczania” w sobie pewnej ilości pary wodnej. Tę ilość pary wodnej można określić jako wilgotność bezwzględną, wyrażoną w gramach pary wodnej w 1m3 powietrza [g/m³]. Powietrze zawierające maksymalną ilość pary wodnej, która nie powoduje jeszcze wykroplenia, to roztwór nasycony i przyjmuje się, że jest to 100% wilgotności względnej. Wilgotność względna to stosunek rzeczywistej ilości pary wodnej w powietrzu do maksymalnej ilości pary wodnej, jaka w tymże powietrzu może się rozpuścić.
Jeśli mówimy, że mamy wilgotność 50%, to znaczy, że w powietrzu znajduje się połowa wilgoci, jaką powietrze to może w sobie „pomieścić”. Człowiek reaguje na wilgotność względną i najlepiej czuje się w temperaturze 20÷24°C oraz przy wilgotności względnej 50÷60%.
Wilgotność bezwzględna powietrza zmienia się wraz ze zmianą temperatury. Spadek temperatury powoduje spadek zdolności powietrza do rozpuszczania pary wodnej i jej nadmiar musi zostać z powietrza usunięty w postaci mgły, rosy lub deszczu. Przy wzroście temperatury zachodzi zjawisko odwrotne.
Zużyte powietrze, zawierające m.in. wilgoć, jest usuwane z budynku przez kanały wentylacyjne. Na jego miejsce przez nawietrzaki dostarczane jest świeże powietrze, które jest zimne, czyli o małej wilgotności bezwzględnej, ale jednocześnie mogące mieć 100% wilgotności względnej. Powietrze zostaje ogrzane. Bezwzględna ilość pary wodnej w powietrzu nie zmienia się, ale zwiększa się zdolność do rozpuszczania pary wodnej - zwiększa się baza, względem której określamy wilgotność względną.
Stąd spadek wilgotności względnej spowodowany tylko samym ogrzaniem powietrza: ze 100% w mroźnym powietrzu wilgotność względna może spaść nawet do 10% po ogrzaniu go do temperatury pokojowej. Jedynym sposobem na podniesienie wilgotności jest dostarczenie brakującej ilości wody do powietrza. Wilgoć ucieka z budynku wraz ze zużytym (ciepłym) powietrzem przez komin, a wysuszanie wynika z faktu podgrzewania zasysanego z zewnątrz powietrza, które w niskich temperaturach zawiera mało wilgoci.
Stąd wniosek, że nie jest ważne, czy podgrzejemy je grzejnikami, czy kominkiem. Efekt będzie taki sam - suche powietrze. Odczucie, że to kominek generuje suche powietrze, może być subiektywne lub wynikać z faktu, że powietrze w okolicach kominka i kratek nawiewnych ma wyższą temperaturę, niż powietrze podgrzane przez grzejnik.
Urządzeniem, które umożliwia dostarczenie dodatkowej wilgoci do powietrza, jest nawilżacz kominkowy. Nawilżacz jest montowany w okapie kominka. Posiada on płaszcz, w którym znajduje się woda. Centralnie przez nawilżacz jest zasysane gorące powietrze, które jednocześnie podgrzewa wodę w płaszczu, powodując jej parowanie. Ubytki wody uzupełnia się przez wlew zamaskowany otwieraną kratką.
Bypass, przystosowany do łączenia z aparatem nawiewnym, jest urządzeniem, które zmniejsza temperaturę powietrza dostarczanego do pomieszczeń, co ogranicza poczucie wysuszenia powietrza. Jest on również wyposażony w filtr metalowy.
Podsumowanie
System DGP ma zarówno zalety, jak i wady. Ważne jest, aby dokładnie rozważyć wszystkie aspekty przed podjęciem decyzji o instalacji takiego systemu. Należy zwrócić uwagę na jakość wykonania, odpowiednie filtry, regularne czyszczenie i dbałość o wilgotność powietrza.
tags: #nawilżacz #powietrza #dgp #opinie
