Filtry Powietrza Krosno: Rodzaje i Zastosowanie w Systemach Rekuperacji
- Szczegóły
Systemy wentylacji mechanicznej skutecznie poprawiają jakość powietrza w budynkach jedno- i wielorodzinnych. Kluczową rolę w tym procesie odgrywają filtry, które chronią rekuperator oraz kanały wentylacyjne przed zanieczyszczeniami i usuwają z powietrza szkodliwe substancje. Filtracja w rekuperatorach jest zatem niezwykle istotna dla ich prawidłowego działania i długowieczności.
Filtracja w Rekuperatorach - Jak To Działa?
System filtracji to niezbędny element każdej instalacji wentylacyjnej z odzyskiem ciepła. Głównym zadaniem filtrów jest ochrona rekuperatora przed zanieczyszczeniami, które mogą zakłócić jego działanie i skrócić żywotność. Skuteczność filtracji zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj filtra, gęstość włókien, prędkość przepływu powietrza czy rodzaj zanieczyszczeń.
Skuteczność filtracji określa, jaki procent zanieczyszczeń jest zatrzymywany przez filtr. Filtry w rekuperatorach stosuje się zarówno w instalacjach nawiewnych, jak i wywiewnych.
Filtry Nawiewne - Dlaczego Są Tak Ważne?
Filtry nawiewne odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu zdrowego środowiska w pomieszczeniach. Są one pierwszą barierą, na którą natrafiają zanieczyszczenia z zewnątrz, takie jak kurz, pyłki roślin, zarodniki grzybów, bakterie, wirusy, a także szkodliwe cząstki smogu (PM10, PM2,5). Oprócz ochrony rekuperatora filtry nawiewne zapewniają również wysoką jakość powietrza w budynku. Usuwając zanieczyszczenia, alergeny i drobnoustroje, filtry nawiewne pomagają stworzyć zdrowe i bezpieczne środowisko dla mieszkańców.
Najczęściej Stosowane Filtry Nawiewne
- Filtry wstępne klasy G3/G4: To podstawowe filtry, które zatrzymują większe zanieczyszczenia, takie jak kurz, włosy, owady i liście. Stanowią pierwszą barierę ochronną dla rekuperatora i bardziej zaawansowanych filtrów.
- Filtry średniej skuteczności klasy M5/M6.
- Filtry dokładne klasy F7/F8/F9: To filtry o wysokiej skuteczności, które zatrzymują nawet bardzo drobne cząstki, takie jak pył PM2,5, roztocza, niektóre bakterie.
- Filtry HEPA klasy H13 lub H14: Oferują najwyższy poziom filtracji, zatrzymując nawet ultra drobne cząstki o średnicy 0,3 mikrometra z efektywnością powyżej 99,95%.
- Filtry absolutne (końcowe): Stanowią ostatnią barierę dla zanieczyszczeń i są zazwyczaj III stopniem filtracji, stosowanym w tzw. cleanroomach.
Filtry Wywiewne - Ochrona Rekuperatora „Od Środka”
Filtry wywiewne chronią rekuperator „od środka”, najczęściej są to filtry stożkowe z bawełnianej włókniny. Zatrzymują one zanieczyszczenia pochodzące z wnętrza budynku, takie jak kurz, włosy, sierść zwierząt, a także mikroorganizmy, w tym drobnoustroje chorobotwórcze. Zapobiegają ich dostawaniu się do wymiennika ciepła i innych elementów rekuperatora.
Przeczytaj także: Zastosowanie Filtrów Powietrza
Chociaż powietrze wewnątrz budynku może wydawać się czyste, zawiera ono wiele różnych zanieczyszczeń, które mogą negatywnie wpływać na pracę rekuperatora. Filtry wywiewne zapobiegają osadzaniu się tych zanieczyszczeń na wrażliwych elementach urządzenia, takich jak wymiennik ciepła, wentylator czy czujniki.
Najczęściej Stosowane Filtry Wywiewne
- Filtry wstępne klasy G3/G4.
- Filtry klasy M5/M6.
Filtry Stożkowe - Dodatkowa Ochrona Anemostatów
W rekuperatorach stosowane są również filtry stożkowe. Są to nieduże filtry o charakterystycznym kształcie stożka, wykonane z włókniny lub innego materiału filtracyjnego, rozpiętego na ramie, która zapewnia odpowiedni kształt. Filtry stożkowe nie zastępują filtrów głównych w rekuperatorze, a jedynie stanowią dodatkowe zabezpieczenie systemu wentylacji.
Częstotliwość wymiany filtrów stożkowych na kanałach wyciągowych nie powinna przekraczać 1-2 miesięcy.
Klasyfikacja Filtrów Według Norm Europejskich
W świecie filtracji powietrza istnieją różne standardy klasyfikacji filtrów. Dwa najczęściej spotykane to niemiecka norma DIN 24184/DIN 24185 oraz europejska norma PN-EN 779 (zobacz tabelę 1). Norma DIN 24184/DIN 24185 jest bardziej szczegółowa i obejmuje szerszy zakres filtrów, w tym filtry do zastosowań specjalnych, np. w przemyśle farmaceutycznym czy spożywczym.
Normy różnią się także w zakresie metod badania skuteczności filtrów. DIN 24184 stosuje bardziej rygorystyczne metody badawcze, co może wpływać na wyniki klasyfikacji filtrów. PN-EN 779 została zastąpiona nowszą normą PN-EN ISO 16890, która wprowadza nowe klasy filtrów i metody badawcze.
Przeczytaj także: Porady dotyczące wyboru filtra do oczyszczacza
Tabela 1. Klasy Filtrów Wg Norm DIN 24185, PN-EN 779 i PN-EN ISO 16890
| Norma | Rodzaj filtra | Klasy filtrów | Metoda badania | Skuteczność filtracji |
|---|---|---|---|---|
| PN-EN 779 | Wstępne | G1-G4 | Pomiar arrestatencji | Proc. arrestatencji dla cząstek 0,4 µm |
| Dokładne | F5-F9 | |||
| PN-EN ISO 16890 | ISO ePM1, ePM2.5, ePM10 | Pomiar frakcji masowej | Minimalna skuteczność dla frakcji PM1, PM2.5, PM10 | |
| DIN 24184 | Wstępne (zgrubne) | EU1-EU4 | Pomiar penetracji | Proc. |
Jakie Filtry Można Uznać Za Antysmogowe?
Wśród filtrów do rekuperatorów można spotkać się z określeniem „filtr antysmogowy”. Warto jednak wiedzieć, że nie istnieje jedna, uniwersalna definicja takiego filtra. Aby filtr zasługiwał na miano antysmogowego, powinien skutecznie oczyszczać powietrze z cząstek stałych PM2,5 i PM10, które stanowią główne składniki smogu.
Skuteczność filtrów w zatrzymywaniu cząstek PM2,5 i PM10 jest określana w normach, takich jak PN-EN ISO 16890. Filtry klasyfikuje się na podstawie skuteczności w usuwaniu cząstek o określonej wielkości (np. ePM1, ePM2,5, ePM10).
Oprócz skuteczności w usuwaniu cząstek stałych filtr antysmogowy powinien również radzić sobie z innymi zanieczyszczeniami obecnymi w smogu, takimi jak benzo(a)piren czy tlenki azotu.
Kiedy Konieczne Jest Zastosowanie Filtra Antysmogowego?
Filtry antysmogowe w rekuperacji domowej powinny być stosowane wszędzie tam, gdzie stężenie cząstek PM2,5 i PM10 w powietrzu wewnętrznym przekracza poziom bezpieczny dla zdrowia człowieka.
Tabela 2. Klasy Filtrów Przeciwpyłowych Według Normy PN-EN ISO 15890 - Zestawienie Szczegółowe
Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ) prowadzi monitoring jakości powietrza i publikuje dane z poszczególnych stacji pomiarowych. Aby uzyskać informacje o stężeniach PM2,5 i PM10 w interesujących Cię lokalizacjach, możesz skorzystać z mapy na stronie internetowej powietrze.gios.gov.pl.
Przeczytaj także: Jak działają filtry górnoprzepustowe?
Dobór Filtra Antysmogowego - Co Należy Wziąć Pod Uwagę
Przy wyborze filtra do rekuperatora, oprócz poziomu zanieczyszczeń powietrza na zewnątrz, ważne jest również uwzględnienie źródeł pyłów wewnątrz budynku. Eurovent w swoich rekomendacjach dotyczących doboru filtrów sugeruje kierowanie się zarówno klasyfikacją powietrza zewnętrznego, jak i powietrza nawiewanego, zgodnie z normą PN-EN ISO 16890.
Tabela 3. Porównanie Filtrów Przebadanych Przez Eurovent Dla Klas EN 779 i PN-EN ISO 1680
Popularne Rozwiązania Antysmogowe Dla Rekuperacji
- Opcja 1. Filtry o wysokiej skuteczności w centrali wentylacyjnej: Najprostszym rozwiązaniem jest zastosowanie filtrów o wysokiej skuteczności w samej centrali wentylacyjnej. Wiele nowoczesnych rekuperatorów jest już fabrycznie wyposażonych w filtry klasy F7, które skutecznie usuwają cząstki PM2,5 i PM10. Jeśli Twój rekuperator posiada filtry o niższej klasie, w wielu przypadkach można je wymienić na filtry F7 bez konieczności modyfikacji instalacji.
- Opcja 2. Moduł antysmogowy: Jeśli Twój rekuperator nie umożliwia zastosowania filtrów o wyższej klasie, możesz zdecydować się na montaż tzw. modułu antysmogowego. Jest to dodatkowe urządzenie, które montuje się na kanale nawiewnym rekuperatora. Moduł antysmogowy zawiera filtr o wysokiej skuteczności (np. F7 lub wyższy), a często również filtr węglowy, który neutralizuje nieprzyjemne zapachy i lotne związki organiczne.
- Opcja 3. Moduły antysmogowe z filtrami HEPA: Dla osób, które wymagają najwyższej jakości powietrza, dostępne są moduły antysmogowe z filtrami HEPA. Filtry te oferują najwyższą skuteczność filtracji, zatrzymując nawet ultra drobne cząstki.
Sprawdź, jaki stopień zanieczyszczenia powietrza występuje w Twojej okolicy, a także weź pod uwagę budżet i to, czy Twój rekuperator umożliwia montaż filtrów o wyższej klasie. Skuteczność filtracji ma wpływ na opór stawiany nawiewanemu lub wywiewanemu powietrzu. Im wyższa klasa filtra, tym gęstsza jest jego struktura, a co za tym idzie, tym trudniej powietrzu przez niego przepłynąć.
W niektórych przypadkach filtry o wyższej klasie skuteczności czy moduły antysmogowe można dodać do istniejącej instalacji bez konieczności wymiany centrali. Wystarczy wówczas, aby centrala okresowo pracowała na wyższym biegu wentylatora, kompensując wzrost oporu przepływu [2]. W przypadku bardzo wysokiej klasy filtracji, np. przy stosowaniu filtrów HEPA, które zatrzymują nawet ultra drobne cząstki (powyżej 0,1 μm), konieczne może być zastosowanie dodatkowych wentylatorów wspierających pracę centrali wentylacyjnej.
Moduł z filtrem HEPA powinien być wyposażony we własny, energooszczędny wentylator, automatykę z opomiarowaniem (czujniki jakości powietrza zewnętrznego i nawiewanego) oraz by-pass, który umożliwi ominięcie filtra, gdy stężenie zanieczyszczeń w powietrzu spadnie poniżej zadanej wartości.
Początkowo warstwa pyłu osadzająca się na filtrze może nawet zwiększać jego skuteczność, tworząc tzw. wtórną warstwę filtracyjną. Jednak wraz z narastaniem zanieczyszczeń rosną również opory przepływu powietrza. W pewnym momencie filtr osiąga „punkt przebicia”, czyli krytyczną masę pyłu, po której przekroczeniu skuteczność filtracji spada [2].
Częstotliwość wymiany zależy od rodzaju filtra, stopnia zanieczyszczenia powietrza i intensywności użytkowania rekuperatora. Zawsze sprawdzaj zalecenia producenta.
Aby ułatwić kontrolę nad stanem filtrów, warto rozważyć zastosowanie systemu automatyki z czujnikami jakości powietrza lub presostatem.
W Polsce obowiązują przepisy regulujące kwestie wentylacji i jakości powietrza w budynkach, które wpływają również na dobór i eksploatację systemów rekuperacji.
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Dokument określa m.in. wymagania dotyczące systemów wentylacji w budynkach mieszkalnych, w tym minimalne wartości wymiany powietrza oraz zasady projektowania i wykonywania instalacji wentylacyjnych.
- Rozporządzeniem Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 21 czerwca 1994 r. w sprawie wprowadzenia obowiązku stosowania niektórych Polskich Norm z zakresu budownictwa, gospodarki przestrzennej i komunalnej oraz geodezji i kartografii. Dokument wskazuje normy uważane za obowiązkowe przy projektowaniu wentylacji.
tags: #filtry #powietrza #krosno #rodzaje #zastosowanie
