Filtry powietrza do spawania aluminium: Bezpieczeństwo i normy

Szczegóły: Opublikowano: 23. November 2025

Prace spawalnicze należą do prac niebezpiecznych pod względem pożarowym. Niezależnie od tego, ile trwają prace spawalnicze, muszą one być prowadzone w oparciu o konkretne zasady. Nie wolno ich pomijać, co często kusi osoby spawające, gdy mają do zespawania coś drobnego, co potrwa zaledwie kilka minut.

Pamiętaj, że czasami prace spawalnicze będą mogły być zaliczone nawet do prac szczególnie niebezpiecznych, np. w miejscach sąsiadujących z magazynami produktów łatwopalnych albo prowadzone w zamkniętych przestrzeniach lub zbiornikach itp.

Zagrożenia podczas spawania

Najbardziej charakterystycznym dla spawacza zagrożeniem jest dym spawalniczy. Jest to szczególny rodzaj dymu, ponieważ zawiera w sobie substancje i związki chemiczne oraz cząstki stałe różnego pochodzenia. Skład dymu spawalniczego jest niezwykle “bogaty”. Najczęściej są to promieniowanie ultrafioletowe, widzialne i podczerwone. Stanowi to poważne zagrożenie dla wzroku spawacza, ale nie tylko.

Spawacz często wykonuje pracę w nienaturalnych pozycjach. Występuje więc duże ryzyko urazów układu mięśniowo- szkieletowego. Stosowanie niesprawnego sprzętu może skutkować porażeniem prądem elektrycznym. Nieprawidłowo przygotowane stanowisko pracy z kolei może stwarzać ryzyko pożaru. Wiele zależy od miejsca prowadzenia prac i rodzaju spawanych elementów.

Gorączka metaliczna (zwana również gorączką cynkową lub gorączką odlewników) jest najczęściej występującą chorobą spawaczy. Wywoływana jest przez tlenki metali, np. cynku, miedzi, magnezu, żelaza, manganu, rtęci itp. Choroba ta często pojawia się epizodycznie. Pylica płuc (pylica spawaczy elektrycznych), najczęściej wywoływana przez tlenek żelaza, cyny, baru. Astma oskrzelowa. Jej przyczyną znów są metale.

Przeczytaj także: Zastosowanie Filtrów Powietrza

Wentylacja i organizacja stanowiska pracy

Zadbanie o właściwą organizację stanowiska pracy już na etapie jego powstawania to opcja idealna, choć rzadka. Absolutna podstawa. Musi być koniecznie zapewniona na stanowisku prac spawalniczych. W zależności od rodzajów prac spawalniczych, należy zapewnić wentylację ogólną, a często i miejscową. Ogólna może wystarczyć dla krótkotrwałych prac spawalniczych. Dla prac prowadzonych przez dłuższy czas, konieczne jest zapewnienie wentylacji miejscowej. Szczególnie mocno należy pochylić się nad wentylacją podczas spawania w zamkniętych przestrzeniach czy zbiornikach.

Ochrona układu oddechowego może być zapewniona najprościej, w postaci półmaski, ale można zdecydować się na maskę z wymiennymi filtrami. Istnieją też bardziej złożone systemy, które chronią oczy, twarz, głowę i drogi oddechowe, a dodatkowo zapewniają wentylację.

Środki ochrony indywidualnej

Spawacz musi być naprawdę solidnie wyposażony w środki ochrony indywidualnej. Nie są one może nadzwyczajnie wygodne, ale konieczne dla ochrony życia i zdrowia spawacza. Przy doborze odpowiednich środków ochrony indywidualnej, musisz posiłkować się oceną ryzyka zawodowego. Weź pod uwagę w których miejscach pracuje spawacz, jakie materiały spawa, jaką metodą. To pozwoli Ci określić na jakie czynniki jest on narażony.

Do spawania gazowego często stosuje się okulary lub gogle. Nie stosuje się ich natomiast do spawania łukowego. W zakładach produkcyjnych, w których pracowałam, najczęściej stosowana była przyłbica. Sprawdza się przy długotrwałym i intensywnym spawaniu. Jest też prawdopodobnie najwygodniejszą ochroną oczu, a zarazem twarzy dla pracownika. Najczęściej spotkasz przyłbicę spawalniczą, rzadziej tarczę spawalniczą, a już najrzadziej kaptur spawalniczy. Ten ostatni stosowany jest na całą głowę, w związku z tym, komfort spawacza jest bardzo mocno ograniczony. Tarcza spawalnicza, z którą być może wiele osób kojarzy swojego dziadka lub ojca spawającego w garażu (bez uprawnień of kors ;), jest w zakładach bardzo rzadko stosowana. Przede wszystkim dlatego, że wymaga trzymania jej w dłoni. Przyłbica stanowi więc znowu najwygodniejszą opcję.

Przyłbic na rynku jest od groma. Można wybrać najprostsze, a można wybrać takie, które na przykład automatycznie regulują przyciemnianie. Mogą być odporne na dodatkowe urazy, np. na uderzenia. Warto zwrócić uwagę na rozmiar pola widzenia.

Przeczytaj także: Porady dotyczące wyboru filtra do oczyszczacza

Koniecznie niepalna. Wybór znowu masz szeroki: bluzy, spodnie, ogrodniczki, fartuchy, kombinezony, rękawy, narzuty. Decyzję należy podjąć znowu w zależności od skali spawania w zakładzie, jego rodzaju, częstotliwości i innych zagrożeń.

Oprócz tego, rękawice muszę mieć podane oznakowania i parametry ochrony przed zagrożeniami mechanicznymi PN-EN 388:2017-02 i zagrożeniami wynikającymi z kontaktu z ogniem / wysoką temperaturą PN-EN 407:2007. Pamiętaj o tym, że rękawice spawalnicze i rękawice typu spawalniczego to dwa różne typy rękawic.

Obuwie dla spawacza można zapewnić albo w postaci butów, albo ochraniaczy zakładanych na buty. Wymaganiem koniecznym obuwia dla spawacza jest zabezpieczenie, które uniemożliwia wpadnięcie iskier spawalniczych na styku obuwia i nogawki spodni. Koniecznie należy wziąć to pod uwagę i wybrać trzewiki albo półsaperki. Częstym rozwiązaniem jest wybór obuwia, które zamiast sznurówek, mają klapy zapinane na tzw. bezpieczne sprzączki. Obuwie dla spawacza musi być koniecznie odporne na działanie iskier i odprysków. Podeszwy powinny być również olejoodporne, antystatyczne i antypoślizgowe.

Przyłbice spawalnicze

Dla spawacza bardzo ważne są środki ochrony. Bez nich spawanie nie tylko jest bardzo niebezpieczne, ale praktycznie niemożliwe. Prezentujemy przyłbice spawalnicze, które są niezbędne przy wykonywaniu zarówno drobnych jak większych prac spawalniczych. Chronią one przede wszystkim oczy, twarz ale i układ oddechowy.

Dobrze dobrany kask spawalniczy ochroni Twoją skórę przed iskrami, ale także przed bardzo szkodliwym dla wzroku promieniowaniem ultrafioletowym i podczerwonym emitowanym przez łuk spawalniczy. Obecnie wszystkie środki ochrony osobistej spawacza, w tym przyłbice spawalnicze muszą spełniać surowe normy bezpieczeństwa przestrzegane na całym świecie.

Przeczytaj także: Jak działają filtry górnoprzepustowe?

Rodzaje przyłbic spawalniczych

Przyłbice pasywne: Są prostsze w obsłudze, a spawacz sam decyduje o filtrze. Idealne do MMA lub MIG/MAG, ale mogą powodować wrażenie ciemności po wygaszeniu łuku.
Przyłbice automatyczne: Droższe, ale zapewniają lepszą jakość pracy. Automatycznie zmniejszają przepuszczalność światła podczas zapalania się łuku.

Przyłbica samościemniająca

W przyłbicy automatycznej automatyka jest sterowana przez czujniki optyczne i elektromagnetyczne. Na czym to polega? Kiedy zapala się łuk, aktywuje się czujnik optyczny, który przesyła sygnał samościemniającego filtra. Ekran ciekłokrystaliczny ustawia się w określonym położeniu. Jest ono uzależnione od siły wykrytego łuku. Kiedy łuk wygaśnie lub spadnie jego intensywność, czujniki rozjaśniają obraz. Nie reagują one na łuk tylko na zmianę przebiegu linii sił pola.

Przyłbica z nawiewem

Przyłbica spawalnicza z nawiewem zapobiegnie kumulacji gorącego powietrza wokół Twojej głowy. Dzięki temu zmniejsza się wilgotność, a Ty możesz swobodnie oddychać. Nie będzie Ci też towarzyszyło nieprzyjemne uczucie gorąca.

Czym się kierować przy wyborze przyłbicy spawalniczej?

Pole widzenia: Rozmiar pola widzenia jest niezwykle ważny, zwłaszcza jeśli spawasz z określonej pozycji lub potrzebujesz szerszego zakresu widzenia. Standardowo przyjmuje się wielkość pola widzenia do zastosowań domowo-warsztatowych na poziomie ok. 50 mm x 100 mm. Do zastosowań profesjonalnych takie pole widzenia powinno mieć ok.65 mm x 100 mm.
Klasa optyczna: Norma EN 379 określa 4 kategorie, które składają się na określenie klasy optycznej przyłbicy spawalniczej. Skala 1-3, gdzie 1 to wartość najlepsza. Przyłbica samościemniająca o klasie optycznej 1/1/1/1 jest najlepszym wyborem dla oczu spawacza.
Waga przyłbicy: Lepiej wybierz lżejszy produkt - zapobiegniesz bólowi szyi i ewentualnym urazom.
Dopasowanie: Konstrukcja więźby powinna zapewniać odpowiednią regulację w wielu wymiarach. Elementy bezpośrednio przylegające do ciała, powinny być wykonane z miękkich i elastycznych materiałów oraz wyposażone w potnik.
Stopień przyciemnienia: Stopień przyciemnienia jest proporcjonalny do prądu spawania i uzależniony od metody spawania.

Dodatkowe funkcje:

Funkcja szlifowania GRIND - nie przyciemnia filtra w czasie szlifowanie.
Funkcja opóźnienia DELAY TIME - zapobiega oślepieniu.
Regulacja kąta detekcji SENSITIVITY - określa kąt pracy spawacza tak aby warunki zewnętrzne nie miały wpływu na pracę filtra.
Gwarancja naturalnych kolorów TRUE COLOR / NATURAL COLOR - zapewnia naturalny, nieprzebarwiony widok w czasie spawania.

Normy bezpieczeństwa EN dla przyłbic spawalniczych

Obecnie wszystkie środki ochrony osobistej spawacza, w tym przyłbice spawalnicze muszą spełniać surowe normy bezpieczeństwa przestrzegane na całym świecie.

EN 175: Podstawowa norma konstrukcyjna przyłbic.
EN 379: Norma dla filtrów samościemniających (ADF).
EN 166: Ogólna norma ochrony wzroku.
EN 12941 / EN 12942: Normy dla przyłbic z nawiewem (PAPR).

Akcesoria BHP niezbędne podczas spawania

Bezpieczeństwo podczas spawania powinno być priorytetem każdego spawacza, a odpowiednie akcesoria BHP są podstawą zapewnienia ochrony zdrowia i życia. W tym artykule omówimy, jakie akcesoria ochronne są niezbędne w pracy spawalniczej oraz jak ich prawidłowe stosowanie wpływa na bezpieczeństwo w miejscu pracy.

Wentylacja: Odpowiednia wentylacja pozwala na skuteczne usuwanie zanieczyszczeń, zanim trafią do dróg oddechowych pracownika. W przypadku pracy w zamkniętych pomieszczeniach, gdzie naturalny przepływ powietrza może być ograniczony, konieczne jest zastosowanie odciągów spawalniczych.
Odzież ochronna: Odzież wykonana z materiałów odpornych na wysoką temperaturę, takich jak specjalistyczna skóra lub tkaniny ognioodporne, skutecznie chroni ciało spawacza przed uszkodzeniami skóry, które mogłyby wystąpić w wyniku kontaktu z gorącymi iskrami czy żarem.
Ochrona słuchu: Długotrwała ekspozycja na hałas spawalniczy może prowadzić do uszkodzenia słuchu, a w najgorszym przypadku - do zawodowej głuchoty.

Odciągi spawalnicze

Podczas spawania wytwarzają się liczne niebezpieczne substancje chemiczne, takie jak pyły metaliczne, opary spawalnicze, toksyczne gazy i dymy, które mogą zagrażać zdrowiu spawacza. Nie tylko utrudniają ode oddychanie, ale mogą również prowadzić do długoterminowych problemów zdrowotnych, zwłaszcza jeśli spawacz pracuje w zamkniętych pomieszczeniach lub bez odpowiedniej wentylacji.

Typy odciągów spawalniczych:

Odciągi lokalne: Montowane bezpośrednio przy stanowisku pracy, wyposażone w rury ssące.
Odciągi centralne: Stosowane w dużych halach produkcyjnych, obejmują całą halę.
Odciągi mobilne: Przenośne urządzenia, przydatne przy zmianie miejsca pracy.

Korzyści z używania odciągów spawalniczych:

Ochrona zdrowia spawacza.
Poprawa jakości pracy.
Zwiększenie bezpieczeństwa.
Spełnienie norm BHP i ochrony środowiska.

Rękawice i odzież spawalnicza

Podstawowym akcesorium ochronnym, które zapewnia spawaczowi bezpieczeństwo, są rękawice spawalnicze. Ręce spawacza naraża się na wysoką temperaturę, którę generuje łuk spawalniczy oraz na kontakt z gorącymi materiałami, co może prowadzić nie tylko do poparzenia, ale i otarć oraz urazów.

Odzież ochronna to kolejny ważny element w zapewnieniu bezpieczeństwa podczas spawania. W trakcie procesu wytwarzają się iskry, gorące odpryski metalu i pojawia się promieniowanie UV. Czynniki te mogą uszkodzić skórę, powodując oparzenia lub inne urazy. Podstawowe elementy odzieży ochronnej to spodnie, fartuchy, kurtki oraz buty spawalnicze.

Ochrona dróg oddechowych

W trakcie spawania wytwarzają się niebezpieczne opary, dymy, pyły i gazy, które mogą mieć poważny wpływ na zdrowie, a szczególnie na nasz układ oddechowy. Ochrona dróg oddechowych jest zatem jednym z kluczowych aspektów związanych z bezpieczeństwem spawania, którego nie można bagatelizować. Niezabezpieczone drogi oddechowe mogą prowadzić do przewlekłych chorób układu oddechowego, a nawet nowotworów.

Podstawowym środkiem ochrony dróg oddechowych spawacza są maski ochronne, które mają za zadanie filtrację szkodliwych substancji.

Przemysłowe filtry powietrza

Filtry przemysłowe stanowią kluczowy element nowoczesnych procesów produkcyjnych. Ich rola nie ogranicza się jedynie do oczyszczania powietrza, wody czy innych mediów - to one w dużej mierze decydują o jakości końcowego produktu oraz bezpieczeństwie pracowników. Odpowiednio dobrany system filtracyjny to także realne oszczędności - mniejsze zużycie maszyn, rzadsze awarie, niższe koszty eksploatacji.

Filtry przemysłowe znajdują zastosowanie w wielu sektorach gospodarki. Każda z tych branż stawia przed systemami filtracyjnymi inne wymagania. Warto również zauważyć, że rynek filtrów przemysłowych w Polsce dynamicznie się rozwija.

Rodzaje filtrów przemysłowych:

Filtry HEPA - przeznaczone do usuwania bardzo drobnych cząstek.
Filtry Węglowe - do usuwania związków lotnych oraz nieprzyjemnych zapachów.
Filtry workowe to podstawowe narzędzie w procesie filtracji zgrubnej.

Dobór odpowiedniego filtra przemysłowego to nie tylko kwestia techniczna - to kluczowy element zapewniający sprawność i niezawodność całego procesu produkcyjnego, niezależnie od branży. Filtry powietrza przemysłowe odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu czystości powietrza w przestrzeniach roboczych - halach produkcyjnych, laboratoriach czy magazynach.

Tabela - Klasy optyczne przyłbic spawalniczych wg EN 379

Parametr	Opis	Skala (1-3)	Znaczenie
Klasa optyczna	Rodzaj i intensywność zniekształcenia obrazu	1 - najlepsza, 3 - najsłabsza	Określa jakość widzenia
Rozproszenie światła	Czystość wykonania materiału filtra	1 - najlepsza, 3 - najsłabsza	Wpływa na przejrzystość widzenia
Różnice w przepuszczalności światła	Zdolności samościemniające soczewek	1 - najlepsza, 3 - najsłabsza	Określa skuteczność przyciemniania
Zależność kąta na przepuszczalność światła	Niezakłócony widok pod każdym kątem patrzenia	1 - najlepsza, 3 - najsłabsza	Wpływa na komfort pracy

Podsumowanie

Praca spawacza wiąże się z wieloma niebezpieczeństwami, które mogą prowadzić do poważnych wypadków lub przewlekłych chorób zawodowych. Aby zminimalizować ryzyko, niezbędne jest stosowanie odpowiednich akcesoriów BHP, które chronią przed szkodliwymi skutkami pracy z ogniem, iskrami czy dymem. Praca spawacza wymaga bardzo dobrego stanu zdrowia, sprawności fizycznej oraz szerokich kwalifikacji. Osoby wykonujące ten zawód są narażone na szereg różnego rodzaju zagrożeń. Warto więc prowadzić solidną profilaktykę ochrony zdrowia.

tags: #filtry #powietrza #do #spawania #aluminium #bezpieczeństwo