Filtry do wylotów powietrza z kominka: Rodzaje i zastosowanie

Szczegóły: Opublikowano: 05. December 2025

Kominek powinien być instalowany w pomieszczeniu o możliwie dużej powierzchni, którym jest zwykle pokój dzienny. Pomieszczenie to powinno mieć kubaturę nie mniejszą niż 30m i posiadać dopływ odpowiedniej ilości powietrza do paleniska kominka. Można przyjąć, że do spalenia 1 [kg] drewna w kominku z zamkniętą komorą spalania potrzebne jest około 8 [m3] powietrza.

Doprowadzenie świeżego powietrza do kominka

Dlatego niezmiernie ważne jest doprowadzenie świeżego powietrza do spalania, najlepiej bezpośrednio pod palenisko specjalnym przewodem nawiewnym. Układ doprowadzenia świeżego powietrza to niezbędny układ w instalacji kominkowej. Powietrze może być doprowadzane z zewnątrz za pomocą rur PCV lub stalowych ocynkowanych, zarówno o przekroju prostokątnym jak i okrągłym.

Przewód doprowadzający powietrze najlepiej jest przewidzieć już na etapie wykonywania wylewek w pomieszczeniu, nie wymaga on izolacji cieplnej ani akustycznej. Czerpnia powietrza powinna chronić przed dostawaniem się do przewodu owadów, gryzoni, czy zanieczyszczeń mechanicznych, powinna więc być wyposażona w siatkę. Element wyrzutni powietrza pod paleniskiem kominka powinien być wyposażony w wymienny filtr, lub powinien umożliwiać czyszczenie w łatwy sposób. Elementy blaszane okrągłe łączy się ze sobą metodą “na wcisk”, dodatkowo zalecane jest umocowanie ich blacho-wkrętami lub opaskami zaciskowymi.

Rozprowadzanie gorącego powietrza - systemy DGP

Aby jak najbardziej skutecznie wykorzystać ciepło powstające na skutek spalania drewna w kominku trzeba wykonać instalacje rozprowadzania gorącego powietrza do pomieszczeń w budynku.

Kryterium wyboru jest w tym przypadku dość klarowne, jeśli chcemy ogrzać powierzchnię nie większą niż pomieszczenie, w którym się znajduje, możemy zdecydować się na układ grawitacyjny obiegu powietrza. Gorące powietrze (lżejsze od chłodnego) będzie przemieszczało się ku górze do komory grzewczej i przewodami grzewczymi, do wylotów w pomieszczeniach, na zasadzie tzw. wyporu termicznego. Dla większych odległości (powyżej 3-4 metrów od okapu kominka), przepływ grawitacyjny jest już niewystarczający.

Przeczytaj także: Zastosowanie Filtrów Powietrza

Do wykonania instalacji można używać przewodów wykonanych z blachy stalowej lub przewodów elastycznych odpornych na działanie wysokich temperatur. Istotnymi warunkami są: dbałość o szczelność używanych elementów i ich połączeń oraz zapewnienie izolacji termicznej i akustycznej przewodów i kształtek. Izolacja termiczna musi być wykonana z materiału odpornego na działanie wyższych temperatur).

Wykonując takie fragmenty instalacji w podłogach lub ścianach należy pamiętać o zjawisku rozszerzalności termicznej metali pod wpływem temperatury. Aby zapobiec jego negatywnym skutkom należy w przypadku długich przewodów blaszanych przewidzieć możliwość kompensacji zmian wymiarów kanałów. Negatywnymi skutkami prowadzenia nieizolowanych przewodów w betonowych podłogach lub ścianach mogą być rozszczelnienie przewodów lub pękanie kryjących je powłok (np. tynków lub połączeń płyt gipsowych) oraz odgłosy akustyczne.

Ważne jest aby wszystkie przewody rozprowadzające były możliwie jak najkrótsze (max. do 3m), w miarę równej długości i dobrze izolowane, a powietrze nie może być rozprowadzane do zbyt wielu pomieszczeń. Grawitacyjny układ dystrybucji ciepłego powietrza nie wymaga dużych nakładów finansowych, jest w pełni niezależny i niezawodny, nie pozwala jednak na ogrzewanie większych powierzchni oraz na sterowanie jego skutecznością.

Jednakże, mimo swojej prostoty posiada pewne wymagania, które są wyższe aniżeli w przypadku układów wymuszonych, bardzo ważna jest tutaj kwestia właściwej filtracji gorącego powietrza. Wysoka temperatura przy braku właściwej filtracji może powodować bardzo niekorzystne dla zdrowia zjawisko przypalania (pirolizy) kurzu.

Wad systemu grawitacyjnego nie posiadają systemy wymuszone, oferują one dużo większe możliwości wykonawcze, jednakże są bardziej skomplikowane i przez to droższe w instalacji. Sercem systemu jest aparat nawiewny, zasysający gorące powietrza ogrzane przez wkład kominkowy i tłoczący je do wszystkich odnóg systemu.

Przeczytaj także: Porady dotyczące wyboru filtra do oczyszczacza

Ciepłe powietrze rozprowadzane jest do poszczególnych pomieszczeń za pomocą rur elastycznych izolowanych lub prostokątnych kanałów ocynkowanych dodatkowo izolowanych, o odpowiednich przekrojach i właściwej odporności termicznej. Przekroje dobieramy w zależności od wielkości pomieszczenia i długości przewodu. Natomiast rury łączące okap kominka z aparatem nawiewnym powinny mieć możliwie maksymalne przekroje.

Maksymalna odległość wylotów ciepłego powietrza od aparatu nawiewnego nie powinna przekraczać 10m. Zalecane jest by układ dystrybucji gorącego powietrza był wyposażony w dodatkowe elementy regulacyjne jak regulator obrotów silnika aparatu nawiewnego z ręcznym ustawieniem wydajności urządzenia i termostat umieszczany w okapie kominka.

Na wylotach przewodów nawiewnych montuje się kratki lub anemostaty z regulacją strumienia powietrza. Powinny mieć minimum taki przekrój jak kanał doprowadzający, zalecane jest aby posiadały dodatkowy filtr w kasecie dolotowej. Dla sprawnego działania całego systemu, powietrze musi mieć możliwość recyrkulacji, czyli powrotu do pomieszczenia w którym znajduje się kominek.

Zazwyczaj nie montuje się nawiewów w łazience i kuchni (są to pomieszczenia gdzie umieszcza się otwory wywiewnej wentylacji grawitacyjnej), ciepłe powietrze dostaje się tam najczęściej poprzez otwory w stolarce drzwiowej. Odpowiedni dobór aparatu nawiewnego pozwala na skuteczny nadmuch ciepłego powietrza nawet do najbardziej odległych kratek. Aparat nawiewny powinien posiadać izolacje termiczną i akustyczną oraz termostat.

Maksymalna temperatura powietrza dopływającego do takiego aparatu nie może przekraczać 150 °C. aparatu jest izolowana), a odległość ustawienia urządzenia od kominka nie powinna przekroczyć 4m. Przed aparatem nawiewnym zalecane jest stosowanie specjalnego bypassu z termostatem bimetalicznym i przepustnicą, który spełnia zadanie zaworu bezpieczeństwa w przypadku braku prądu.

Przeczytaj także: Jak działają filtry górnoprzepustowe?

Gorące powietrze jest wówczas wyprowadzane przez jego króciec do wydzielonego pomieszczenia. kratek powietrza do 110 °C. Zastosowanie bypassu umożliwia zasilanie układu DGP powietrzem o temperaturze nawet 180 [°C]. Bypass dodatkowo posiada metalowy filtr oczyszczający powietrze dostające się do aparatu.

Filtry powietrza w systemach kominkowych

Zadaniem filtrów powietrza do systemów wentylacyjnych i kominkowych jest oczyszczanie powietrza z zanieczyszczeń mechanicznych. Filtr ogranicza przedostawanie się kurzu oraz innych zanieczyszczeń, które przemieszczają się wraz z cyrkulacyjnym powietrzem. Oczyszczając powietrze z zanieczyszczeń filtry powietrza kominkowe i wentylacyjne przedłużają żywotność poszczególnych komponentów instalacji, co w sposób bezpośredni przekłada się na komfort jej użytkowania oraz koszt eksploatacji.

Wybierając filtr do systemu wentylacji mechanicznej, czy filtry powietrza kominkowe warto zwrócić uwagę na jakość dostępnych wyrobów oraz materiały, z jakich są one produkowane. Dobrej jakości filtry będą się odznaczały skutecznym działaniem, trwałością oraz łatwością czyszczenia. To pozwala na ich eksploatację w długiej perspektywie czasu, przy jednoczesnym zachowaniu oryginalnych właściwości filtra.

Zastosowanie filtrów wentylacyjnych

Filtry wentylacyjne znajdują zastosowanie przy budowie systemów wentylacyjnych, systemów DGP oraz systemów rekuperacji (wentylacji z odzyskiem ciepła). Filtry stanowią jeden z podstawowych elementów instalacji, dlatego ich wybór nie powinien być przypadkowy.

Odpowiadając na zróżnicowane potrzeby i oczekiwania użytkowników systemów DGP dostarczamy filtry metalowe odznaczające się wykonaniem z wysokogatunkowych materiałów i przemyślaną budową. Nasze filtry posiadają wsuwany element filtrujący, co zapewnia jego łatwy demontaż i oczyszczanie. Wkłady filtrujące można myć pod bieżącą wodą.

Filtry powietrza kominkowe - oferta

Posiadamy kompleksową ofertę akcesoriów do wentylacji systemu grzewczego, wśród których polecamy filtry powietrza, które zostały wykonane z wytrzymałej i odpornej na wysoką temperaturę stali ocynkowanej. Wyprodukowane przez firmę DARCO akcesoria pasują do kanałów o średnicy 125 lub 150 mm. Sprzedawane przez nasz sklep produkty są dopasowane do kanałów o okrągłym kształcie. Oferujemy zarówno filtry powietrza kanałowe jak również nieizolowane i izolowane skrzynki filtracyjne.

Szeroka i zróżnicowana oferta rozwiązań z zakresu filtracji pozwala nam jeszcze lepiej odpowiadać na potrzeby instalacji znajdujących zastosowanie w obiektach o różnej kubaturze i przeznaczeniu. Proponowane filtry stalowe oczyszczają powietrze z zanieczyszczeń, w tym przede wszystkim z kurzu, i są odporne na wpływ gorącego powietrza z instalacji grzewczej.

Urządzenia powinny być zamontowane w łatwo dostępnym miejscu, aby móc w wygodny sposób je czyścić. Jest to czynność, którą trzeba wykonywać regularnie, aby system prawidłowo funkcjonował. W innym przypadku do naszego salonu mogą przedostawać się zanieczyszczenia z kominkowego systemu ogrzewania.

Osoby zainteresowane wyborem filtrów powietrznych kominkowych zachęcamy do szczegółowego zapoznania się z naszą aktualną ofertą. W razie pytań lub wątpliwości pozostajemy do dyspozycji. Specjaliści z przyjemnością odpowiedzą na wszystkie pytania i pomogą wybrać filtr do kratki kominkowej adekwatnie do Twoich potrzeb.

Oferujemy również między innymi anemostaty nawiewno wywiewne oraz wentylatory łazienkowe z żaluzją.

Przykładowe produkty i ceny

Przykładowe filtry powietrza dostępne na rynku:

Filtr powietrza kanałowy: 224,09 zł brutto
Skrzynka filtracyjna izolowana: 224,09 zł brutto
Filtr metalowy do bypassu: 33,59 zł (promocja -30% na 23,52 zł brutto)
Skrzynka filtracyjna nieizolowana: 132,84 zł (promocja -50% na 66,42 zł brutto)

Konserwacja systemu DGP

Powietrzna instalacja grzewcza w jednorodzinnym domu, tak jak inne rodzaje ogrzewania, wymaga konserwacji i okresowego sprawdzenia. Powinno się tego dokonać, z oczywistych względów, przed rozpoczęciem sezonu grzewczego. Na szczęście, instalacja DGP jest bardzo prosta w swej budowie, zarówno zasada działania, jak i instalowane rozwiązania nie są skomplikowane, dlatego dużą część prac można z powodzeniem wykonać samemu. Przegląd instalacji DGP ma zapewnić jego prawidłowe funkcjonowanie przez kolejny sezon grzewczy.

Doprowadzenie świeżego powietrza jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania systemu DGP, przed sezonem grzewczym należy sprawdzić, czy przewód jest drożny, czy jego wylot (np. pod kominkiem) nie został zastawiony (drewnem lub innymi przedmiotami), jeśli w kasecie dolotowej pod kominkiem został zamontowany filtr, należy go wymienić lub wyczyścić.

Konserwacja systemu rozprowadzania powietrza jest najbardziej pracochłonna, w domach z bardzo rozbudowaną instalacją może pochłonąć dobre kilka, kilkanaście godzin. Warto ją jednak wykonać skrupulatnie, gdyż może to zaowocować sporymi oszczędnościami na rachunkach za ogrzewanie. W instalacjach prowadzonych w niedostępnych miejscach konserwacja jest trudniejsza, a stwierdzenie wady lub uszkodzenia, może skutkować koniecznością wyłączenia danej odnogi z eksploatacji, lub kosztownymi przeróbkami.

Kwestią kluczową jest sprawdzenie drożności wszystkich odnóg systemu, w tym celu należy załączyć wentylator i sprawdzić jaki strumień powietrza dochodzi do poszczególnych pomieszczeń (oczywiście nie jest wymagany dokładny pomiar ilości m3/h, ale określenie, czy dana odnoga nie jest uszkodzona, lub czy przepływ powietrza przez nią mocno ograniczony). Jeśli są zainstalowane elementy regulacyjne, można, zamykając przepustnice na poszczególnych odnogach i kierując przepływ powietrza np. do jednej odnogi, bardzo precyzyjnie sprawdzić jej stan.

Jeśli uznaliśmy, iż dana odnoga systemu posiada zdecydowanie za duże opory przepływu, należy przystąpić do sprawdzenia możliwych przyczyn takiego stanu rzeczy - oczywiście o ile przewody rozprowadzające są dostępne (na przykład znajdują się w nieużytkowym poddaszu), elementy systemu DGP nie są montowane do siebie na stałe, bardzo łatwo je rozdzielić i sprawdzić, czy dany element (rura elastyczna, kanał prostokątny) nie uległ deformacji, przypadkowemu zagnieceniu itp.

Czyszczenie instalacji DGP

Kolejną bardzo ważną kwestią jest filtracja powietrza. Po kilku sezonach grzewczych i po kilku okresach wyłączenia z użytkowania (wiosna, lato), przewody instalacji DGP mogą być zakurzone. Dlatego też instalację należy poddać czyszczeniu, co może, dzięki małym przekrojom kanałów, zostać wykonane na kilka sposobów:

Najprościej byłoby, przed sezonem rozłączyć rury elastyczne i przeczyścić je dokładnie, jest to jednak pracochłonne i nie zawsze wykonalne.
Zdecydowanie najskuteczniejsze jest przedmuchanie poszczególnych odnóg systemu za pomocą małej sprężarki używając przewodu z kulistą dyszą na końcu oraz odkurzacza, którego wąż ssący szczelnie obejmuje otwór nawiewny (kratkę lub anemostat).
Ten sposób czyszczenia najlepiej powierzyć wyspecjalizowanej firmie zajmującej się czyszczeniem instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, również coraz więcej firm wykonujących instalacje DGP posiada odpowiedni sprzęt i wiedzę, by dobrze wykonać te czynności.

Sam wentylator także należy oczyścić z kurzu, odłączając go od przewodów zasilającego z kominka, oraz wlotowego do systemu DGP (oraz odłączając go z prądu!), czyścić należy jedynie komorę gorącą wentylatora (tą w której znajduje się wirnik), można to zrobić szczotką i odkurzaczem.

Instalacje grawitacyjne należy czyścić identycznie jak systemy działające w trybie wymuszonym.

Bardzo ważne jest by wymienić, lub dokładnie oczyścić filtry w nawiewach powietrza do pomieszczeń (oczywiście jeśli takie filtry są zainstalowane, o co powinien był zadbać wykonawca systemu DGP), jest to bardzo proste, gdyż zarówno kratki, jak i anemostaty są montowane w sposób umożliwiający ich łatwy demontaż, bez użycia jakichkolwiek narzędzi.

Przed kolejnym sezonem grzewczym jesteśmy bogatsi o doświadczenia z roku poprzedniego, kiedy to można było ocenić skuteczność działania systemu w praktyce, a chęć ich nieprzerwanego użytkowania utrudniały optymalną regulację przepływu powietrza. Dlatego warto przed sezonem wyregulować strumienie powietrza w instalacji (na dodatkową regulację pozwalają kratki lub anemostaty w pokojach), co pozwoli na zapewnienie optymalnego napływu powietrza do wszystkich pomieszczeń i ograniczy szumy instalacji.

Każda, prawidłowo wykonana instalacja DGP powinna posiadać elementy regulacyjne, których celem zarówno jest ograniczenie strumienia przepływu na niektórych (np. bardzo krótkich) odnogach, tak by duża ilość napływającego gorącego powietrza do tych pomieszczeń nie powodowała nadmiernego ich ogrzania są to zazwyczaj przepustnice lub elementy kierujące strumieniem powietrza.

Niewątpliwie, przed rozpoczęciem palenia w kominku należy sprawdzić drożność instalacji odprowadzenia spalin, (zgodnie z prawem - czyszczenie komina dymnego powinno być dokonywane co najmniej 4 razy w roku). Drożny komin zapewni prawidłowy ciąg kominowy, który umożliwi bezpieczne i efektywne spalanie drewna w kominku.

Regularne czyszczenie komina i czopucha (elementów podłącza kominka do komina) uchroni użytkownika również przed pożarem sadzy, bardzo groźnego dla elementów z których zbudowany jest komin.

Elektrofiltry do kominków

W Programach Ochrony Powietrza pojawił się już dawno termin „elektrofiltry”, które to rozwiązanie miało być panaceum na dalsze funkcjonowanie starych kominków i pieców na drewno. A we wspomnianych programach pisano o tych „filtrach do kominka”, jakby były powszechnie dostępne, leżały i czekały na półkach. Termin „elektrofiltr” do kominka, podobnie jak „kopciuch”, też się utrwalił i od czasu do czasu w mediach jest bezmyślnie używany i tylko wiele osób wprowadza w błąd.

Elektrofiltr do kominka: początki elektrostatycznego „łapacza” drobnych pyłów PM Problem czystej emisji z miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń, czyli kominków, piecyków i pieców pojawił się w Europie już wiele lat temu. Tam węgla w domach na ogół nie było, więc ekolodzy przeszli od razu do ataku na drewno.

Najbardziej konkretnymi rezultatami pochwalić się mógł już w roku 2004 dr Volker Schmattloch, pracujący w EMPA, szwajcarskim federalnym instytucie badawczo-testującym materiałów w Duebendorfie. Efektem jego pracy wspólnie z Peterem Rueggiem, kominkowego producenta RUEGG z Zumikon, był „Particle Separator for Small Heating Appliances”, czyli separator cząstek stałych dla małych urządzeń grzewczych. Był to - instalowany na wylocie spalin z piecyka czy kominka - elektrostatyczny „łapacz” drobnych pyłów PM, który do pracy urządzenia wymaga prądu 230V (minimalny pobór 10-20 W), zamienianego na elektrodzie na 15 kV, wykorzystujący do „wyłapywania” pyłów PM efekt jonizujący.

Komercyjne rozwiązania elektrofiltrów przeznaczonych do kominków, wkładów kominkowych i piecyków oferuje też duńska firma EXODRAFT, znana w Polsce głównie z wentylatorów-nasad kominowych, polepszających ciąg kominowy. Rozwiązanie pod nazwą „łapacz cząstek ESP” zdobyło ZIELONY PŁOMIEŃ 2020 przyznawany przez Świat Kominków. Może być ono stosowane zarówno w przypadku kominków, jak i kotłów na drewno i pellet.

W 2024 roku polska firma Polmar wprowadziła na rynek tanie i proste do zastosowania rozwiązanie. Skuteczność montowanego na kominie filtra/ nasady SmartFlow potwierdzają badania przeprowadzone w Instytucie Energetyki Państwowego Instytutu Badawczego w Łodzi. Zaświadcza on, że kominek bez Ekoprojektu dzięki zastosowaniu filtra SmartFlow spełnił wymagania dyrektywy. To rozwiązanie można zastosować we wszystkich rodzajach miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń bez Ekoprojektu: kominkach, piecykach wolno stojących oraz piecach kaflowych na drewno.

Można elektrofiltr mieć, ale w przypadku starszych rozwiązań, szczególnie tańszych palenisk, doposażenie w elektrofiltr będzie nie tylko trudne technicznie, ale nieuzasadnione ekonomicznie. Lepiej wymienić wkład czy piecyk na nowy. Podobnie myślą producenci, którzy oferują wspomniane wyżej elektrofiltry czy nawet katalizatory jako dodatkowe wyposażenie w zasadzie NOWYCH produktów.

Podsumowanie

Podsumowując, kominek powietrzny z systemem dystrybucji gorącego powietrza może być idealnym rozwiązaniem, gdy w pobliżu nie zainstalowano jeszcze sieci gazowej, a instalacja pompy ciepła wydaje się zbyt kosztowna. Do wyboru mamy kominek z DPG rozprowadzający ciepłe powietrze w sposób grawitacyjny lub wymuszony. Niezależnie od wybranego systemu, kluczowe jest stosowanie odpowiednich filtrów powietrza oraz regularna konserwacja instalacji, co zapewni komfort użytkowania oraz wydłuży żywotność systemu.

tags: #filtry #do #wylotów #powietrza #z #kominka