Filtracja Wody w Akwarium: Klucz do Zdrowego Środowiska dla Ryb
- Szczegóły
Filtracja to jeden z fundamentów stabilnego i zdrowego akwarium. To ona odpowiada za usuwanie zanieczyszczeń, natlenienie wody i utrzymanie równowagi biologicznej. Filtracja w akwarium to serce zbiornika. Wybór filtracji i mediów filtracyjnych jest mocno zależny od sukcesu w prowadzeniu akwarium słodkowodnego przez lata.
Dlaczego Filtracja Jest Tak Ważna?
Aby zadbać o jakość wody w akwarium, stosujemy rozwiązania pozwalające utrzymywać optymalne warunki dla jego mieszkańców. Filtry akwariowe to urządzenia dbające o czystość wody. Filtr w akwarium pełni bardzo istotną funkcję, ponieważ oczyszcza wodę z większości toksyn i resztek pokarmu, w tym niektórych związków chemicznych wody i biologicznych. Ponadto filtr do akwarium usuwa również wiele substancji chemicznych i pozostałości po lekach i suplementach, a także zwiększają pracę pożytecznych bakterii, które oczyszczają wodę w sposób biologiczny. Dzięki temu, filtry z odpowiednim złożem filtracyjnym mogą usunąć z akwarium szkodliwe bakterie i wirusy.
Filtracja w akwarium słodkowodnym polega na usuwaniu zanieczyszczeń, resztek pokarmu, odchodów ryb oraz innych substancji organicznych z wody. Jest to niezbędny proces, który zapewnia czystość i klarowność wody, co ma kluczowe znaczenie dla zdrowia i dobrej kondycji ryb oraz roślin akwariowych. Kluczem do utrzymania czystej i zdrowej wody w akwarium jest nie tylko sam proces filtracji, ale przede wszystkim dobór odpowiedniego filtra do warunków panujących w zbiorniku. Tylko czysta i zdrowa woda zapewnia rybom i roślinom optymalne warunki wodne do życia i rozwoju.
Rodzaje Filtracji
Istnieje kilka rodzajów filtracji w akwarium, takich jak filtracja mechaniczna, biologiczna i chemiczna.
- Filtracja mechaniczna - podstawowa filtracja wody w akwarium. Jej zadaniem jest oczyszczanie zbiornika z nieczystości w wodzie, takich jak resztki jedzenia czy roślin. Polega na usuwaniu zanieczyszczeń fizycznych z wody za pomocą wkładów filtracyjnych, takich jak gąbki, włókno szklane czy sita. Przeróżne gąbki i waty filtracyjne mają za zadanie wyłapać większe i mniejsze zanieczyszczenia, klarując wodę.
- Filtracja biologiczna - najważniejszy czynnik odpowiadający za zdrową wodę wewnątrz akwarium i czystość wody. Polega na usuwaniu substancji organicznych przez bakterie nitryfikacyjne, które przekształcają szkodliwe związki azotowe (np. amoniak) w mniej toksyczne związki (np. Bakterie nitryfikacyjne potrzebują ciągłego przepływu wody i tlenu. Wkłady biologiczne i chemiczne, pod postacią różnego rodzaju ceramik, żywic syntetycznych, minerałów i innych wkładów pochodzenia naturalnego, usuwają z wody niepożądane substancje, których nie widać.
- Filtracja chemiczna - usuwa zanieczyszczenia chemiczne, których nie wychwyci filtracja mechaniczna ani biologiczna. Stosuje się np. węgiel aktywny, zeolit czy żywice jonowymienne. Poprawia klarowność wody i usuwa toksyny, ale używa się jej głównie okresowo, np.
W obecnych czasach jednak, większość akwarystów posiada w swoich akwariach filtrację. Pozwala im to zachować równowagę biologiczną, stały cykl azotowy, dobrą cyrkulację oraz optymalne warunki w akwarium.
Przeczytaj także: Metody filtracji mechanicznej
Rodzaje Filtrów Akwariowych
Filtry w akwarium możemy podzielić na dwie zasadnicze grupy: urządzenia wewnętrzne i zewnętrzne. Najpopularniejsze filtry do akwarium to filtry: zewnętrzne, wewnętrzne i kaskadowe. Na rynku dostępne są różne rodzaje filtrów. Filtry akwariowe dzielą się na podstawowe rodzaje: filtry wewnętrzne, filtry zewnętrzne kaskadowe (przelewowe), filtry zewnętrzne kubełkowe (kanistrowe).
Filtry Wewnętrzne
Filtry wewnętrzne to najpopularniejszy wybór wśród osób zaczynających przygodę z akwarystyką. Są niedrogie, łatwe w montażu i proste w obsłudze. Klasyczne filtry wewnętrzne do akwarium to konstrukcje rozwojowe wymienionych wcześniej filtrów gąbkowych. Pomimo rozwoju techniki filtr wewnętrzny do akwarium to wciąż najczęściej stosowany rodzaj filtra. Nadaje się nawet do niewielkich akwariów. Jego największą zaletą jest niski koszt zakupu. Najtańszy filtr można nabyć już za kilkanaście złotych. Dostaniesz wtedy proste urządzenie wyposażone w gąbkę. Filtry te zapewniają bardzo dobrą cyrkulację wody.
Budowa i zasada działania tych filtrów jest prosta. Głównym elementem filtra jest głowica pompy, która tłoczy wodę. Do niej podłączona jest gąbka, a w bardziej rozbudowanych urządzeniach także pojemniki na inne media filtracyjne. Filtr taki umieszcza się wewnątrz akwarium. Przeważnie urządzenia te pełnią funkcję filtracji mechanicznej, klarując wodę. Służą także często jako cyrkulatory wody.
Zalety:
- Niski koszt zakupu
- Łatwość montażu i obsługi
- Dobra cyrkulacja wody
Wady:
Przeczytaj także: Definicja i pomiar filtracji kłębuszkowej
- Zajmują miejsce w akwarium
- Ograniczona wydajność filtracji biologicznej
Filtry Kaskadowe (Przelewowe)
Filtry kaskadowe to proste w obsłudze i wydajne urządzenia zewnętrzne, idealne do małych i średnich akwariów, choć oferują mniejszą pojemność na media niż filtry kubełkowe. Filtr kaskadowy zalicza się do filtrów zewnętrznych i będzie perfekcyjnym wyborem przy średnich akwariach. Jest estetyczny i dodaje swojego klimatu "ala wodospadu". Jest prosty w obsłudze, i tani w eksploatacji.
Jest to urządzenie pod postacią pojemnika zawieszanego na szybie akwarium. Posiada wbudowaną pompę, która przy użyciu rurki zasysającej pobiera wodę do pojemnika. Główna przewaga kaskady nad filtrem wewnętrznym jest taka, że nie zabiera ona prawie w ogóle miejsca w akwarium. Do zbiornika wpuszczona jest tylko rurka zasysająca wodę. Pojemniki tych filtrów mogą mieć znacznie większą pojemność niż ich pracujący w środku akwarium kuzyni, nie ustępują im jednocześnie wydajnością pomp. Dzięki temu możesz zastosować wielostopniową filtrację mechaniczną, biologiczną i chemiczną. Także ceny kaskad nie przyprawiają o ból głowy, są porównywalne ze średniej jakości filtrami wewnętrznymi. Sama konstrukcja filtra jest dość prosta i niezawodna. Jeżeli filtr został prawidłowo zainstalowany, w razie awarii także nie ma ryzyka zalania pomieszczenia. Obsługa kaskady jest bardzo prosta. Wystarczy zdjąć pokrywę filtra i wyczyścić lub wymienić wkłady.
Zalety:
- Nie zajmują miejsca w akwarium
- Większa pojemność na media filtracyjne niż filtry wewnętrzne
- Prosta obsługa
Wady:
- Mogą wymagać wycięcia otworu w pokrywie akwarium
- Słabsza cyrkulacja wody w porównaniu z innymi rodzajami filtrów
Filtry Kubełkowe (Kanistrowe)
Filtry zewnętrzne kubełkowe to najczęściej wybierana forma filtracji do akwarium słodkowodnego. Akwaryści cenią je między innymi ze względu na dużą pojemność na wkłady filtracyjne, niewidoczność, wygodę i stabilność biologiczną. Filtry kubełkowe to wybór numer jeden do średnich i dużych zbiorników - oferują dużą pojemność na media, wysoką wydajność i stabilną filtrację biologiczną.
Przeczytaj także: Webber AP8400 - wymiana filtrów
Ma on postać dużego pojemnika stojącego obok lub pod akwarium, zintegrowanego z pompą. Woda z i do akwarium doprowadzona jest dwoma wężami. Filtry te mogą mieć bardzo dużą pojemność. Zwykle są już wyposażone w różne media filtracyjne, najczęściej gąbki, wkłady biologiczne, a nawet chemiczne. Największą zaletą tego typu filtra zewnętrznego jest bardzo duża ogólna wydajność filtracji. Dzięki dużej pojemności kubełka na media filtracyjne można umieścić w nim wszystkie niezbędne wkłady. Jeden kubełek może obsłużyć nawet duże, kilkusetlitrowe akwarium. Większość kubełków posiada możliwość regulacji wydajności, dzięki czemu podczas zmiany wielkości akwarium dostosujemy jego pracę do potrzeb zbiornika.
Zalety:
- Bardzo duża wydajność filtracji
- Duża pojemność na media filtracyjne
- Możliwość regulacji wydajności
- Niewidoczne i niesłyszalne
Wady:
- Wyższa cena w porównaniu z innymi rodzajami filtrów
- Potencjalne ryzyko zalania pomieszczenia w przypadku awarii
- Wymagają dokładności podczas składania i serwisowania
Jak Dobrać Filtr do Akwarium?
Podstawowa zasada: filtr powinien przepompować 4-6 objętości akwarium na godzinę. Na pudełkach producenci często wypisują litraż jaki może obsłużyć dany filtr. Dobrze dobrany filtr to taki, który przetacza 5-6 objętości zbiornika na godzinę, ale te liczby nie są jedynym wyznacznikiem. Liczy się też struktura aranżacji, gęstość obsady, rodzaj podłoża i potrzeby konkretnych gatunków. Wybierając filtry do akwarium powinieneś wziąć pod uwagę potrzeby swojego akwarium, dla dużych zbiorników z pokaźną filtracją mogą być potrzebne nawet 2 filtry kubełkowe.
Do małych akwariów (do 60 l) wystarczą filtry kaskadowe/wewnętrzne, np. Do średnich i dużych zbiorników (100-200 l) polecane są filtry kubełkowe, np.
Nie wiesz, jaki filtr wybrać? Chętnie pomożemy Ci dobrać odpowiednie rozwiązanie do Twojego akwarium. Napisz do nas lub zadzwoń - jesteśmy do Twojej dyspozycji! Razem sprawimy, że Twoje rybki poczują się w akwarium jak na najbardziej rajskich wakacjach.
Ustawienie i Montaż Filtra
Montaż filtra, czy to zewnętrznego czy wewnętrznego, nie powinien sprawiać trudności. Należy jednak pamiętać, aby zawsze odłączyć filtr do akwarium od zasilania, przed włożeniem rąk do zbiornika, czy przeprowadzeniem jakichkolwiek prac konserwacyjnych. Nigdy nie włączaj urządzenia, jeśli na nim zauważysz uszkodzenie mechaniczne. Zachowaj ostrożność podczas pracy ze sprzętem akwariowym, aby zapewnić komfortowe życie rybom i roślinom.
Filtr do wody akwarium ustaw tak, aby uzyskać jak najlepszą cyrkulację wody. Dzięki mieszaniu wody rośliny mają stały dostęp do składników odżywczych, a temperatura i pozostałe parametry w całym akwarium się wyrównują. Najlepszą cyrkulację wody zapewniają dwa filtry, ustawione tak, aby ich wyloty były po przekątnej w akwarium. Wlot do filtra powinien znajdować się kilka centymetrów nad powierzchnią podłoża. Pozwoli to wyłapywać większość zanieczyszczeń bez zaciągania granulek podłoża, które mogłyby uszkodzić filtr. Wylot filtra dobrze jest umieścić w taki sposób, aby wywoływać ruch tafli wody. Pomocna w tym będzie deszczownica lub końcówka sterująca. Pozwoli to lepiej napowietrzyć wodę oraz zapobiegnie tworzeniu się kożucha bakteryjnego.
Filtry wewnętrzne i kaskadowe powinny być zanurzone w wodzie - wirnik zawsze musi znajdować się pod powierzchnią.
Konserwacja Filtra
Dbanie o filtr nie jest szczególnie trudne. Urządzenia wewnętrzne należy czyścić częściej ze względu na mniejszą pojemność na media filtracyjne. Warto wtedy przemyć węże, rurki, i kolanka, a także różne media filtracyjne z uwagi na to, że w zależności od ich przeznaczenia czyści się je inaczej, np. Teoria podręcznikowa, a także wypowiedzi akwarystów wskazują na częstotliwość mycia raz na 2 tygodnie lub jeśli zbiornik jest mocniej zarybiony - co tydzień. Filtr kubełkowy należy według ogólnych zasad czyścić co 3-6 miesięcy, choć przy mocno zarybionym akwarium można zwiększyć tę częstotliwość.
Przy czyszczeniu mediów filtracyjnych ważne jest to, czego użyjemy do ich mycia. Należy je płukać wyłącznie w wodzie spuszczonej z akwarium. Pozwoli to zachować przy życiu pożyteczne bakterie, zasiedlające powierzchnie wkładów. Raz w tygodniu czyścimy wkłady filtracji mechanicznej. Pozbywając się osadów i zanieczyszczeń, ograniczysz ryzyko występowania uporczywych glonów, w tym krasnorostów. Zadbasz dodatkowo o krystalicznie czystą wodę. Raz w miesiącu wyczyść także gniazdo wirnika pompy oraz węże i rurki, dzięki czemu zachowasz pełną wydajność filtra. Wkłady chemiczne wymieniaj zgodnie z zaleceniami producenta lub w razie widocznego spadku skuteczności działania. Co około pół roku wymieniaj połowę wkładów biologicznych, lecz nigdy wszystkie naraz.
Objawy Nieprawidłowej Filtracji
Mimo to, wielu akwarystów z czasem zaczyna podejrzewać, że ich filtr nie działa optymalnie. Jak odróżnić, kiedy przepływ jest zbyt słaby, a kiedy za mocny?
Zbyt słaba filtracja objawia się najczęściej pogorszeniem jakości wody. Woda staje się mętna, pojawia się nalot na szybach, a ryby mogą wykazywać objawy stresu. Często dochodzi również do nagromadzenia detrytusu w miejscach o słabym przepływie i wzrostu glonów. W skrajnych przypadkach obserwujemy wzrost poziomu amoniaku, azotynów lub azotanów, mimo regularnych podmian wody. To znak, że filtr nie radzi sobie z obciążeniem biologicznym akwarium.
Z kolei zbyt silny przepływ może powodować nadmierny ruch tafli wody, “śmiecenie” podłożem, stres u ryb i osłabienie wzrostu roślin. Rośliny nie mają szansy na spokojny rozwój, a ryby z rejonów spokojnych (np. bojowniki, głupiki) wykazują zmęczenie, unikają prądu lub osiadają w dolnych partiach akwarium. Typowym objawem zbyt silnej filtracji są również martwe strefy przy podłożu, gdzie nawozy i detrytus nie mają szansy dotrzeć. Z jednej strony mamy zbyt duży ruch wody przy powierzchni, z drugiej jej stagnację przy dnie.
| Problem | Objawy | Rozwiązanie |
|---|---|---|
| Słaba filtracja | Mętna woda, nalot na szybach, stres u ryb, wzrost glonów, wysoki poziom amoniaku/azotynów/azotanów | Rozbudowa filtracji biologicznej, np. Seachem Matrix |
| Silna filtracja | Nadmierny ruch tafli wody, stres u ryb, słaby wzrost roślin, martwe strefy przy podłożu | Zmniejszenie mocy filtra, rozdzielenie strumienia, media o większym oporze przepływu |
tags: #filtracja #wody #akwarium #ryby
