Filtracja w Akwarium: Media Filtracyjne i Kolejność Ich Użycia

Szczegóły: Opublikowano: 25. November 2025

Nie jest przesadą powiedzieć, że od filtra zależy, czy piękna aranżacja akwarium będzie w dobrej kondycji. Ilość wody w typowym akwarium roślinnym odpowiada mniej więcej kałuży w naturze. Ponieważ ilość ryb i roślin w akwarium stosunkowo znacznie przewyższa ich ilość w naturze, woda musi być oczyszczana sztucznie.

Trzy Metody Filtracji

Filtracja zachodząca w filtrze jest podzielona na następujące trzy rodzaje:

Pierwszym jest filtracja mechaniczna wychwytująca większe zanieczyszczenia dzięki drobnemu wkładowi filtracyjnemu.
Filtracja biologiczna, która jest najważniejsza z metod filtrowania wody.
Filtracja chemiczna, zmieniająca cechy wody za pomocą reakcji chemicznych.

Znaczenie Filtra Biologicznego

Amoniak pochodzący z odchodów ryb i martwych liści roślin wodnych jest silnie toksyczny. Bakterie nitryfikacyjne rozmnażają się w filtrze i przekształcają toksyczny amoniak w azotyny (NO2), a następnie w nietoksyczne azotany (NO3). W filtrze zamieszkują nie tylko bakterie, ale również duża ilość pierwotniaków. Żerują one głównie na bakteriach i innych pierwotniakach.

Mikroorganizmy występujące w filtrze pełnią ważną rolę również i w naturalnym środowisku. Są one padlinożercami na dole piramidy ekosystemu. Filtr biologiczny jest ważną częścią akwarium roślinnego, które w swoich założeniach polega na tworzeniu miniaturowego ekosystemu, w którym ryby, rośliny wodne i mikroorganizmy współżyją, a środowisko jest stabilizowane w sposób analogiczny do natury.

Eksperyment z Mediami Filtracyjnymi

Przeprowadziliśmy eksperyment, zakładając funkcjonujące zbiorniki doświadczalne. Świeże akwaria roślinne zostały założone z wykorzystaniem różnych mediów filtracyjnych. Wykresy zaprezentowane niżej pokazują zmiany w jakości wody.

Przeczytaj także: Definicja i pomiar filtracji kłębuszkowej

Sprzęt Użyty w Akwariach Doświadczalnych:

Akwarium Cube Garden 60x30x36cm
Oświetlenie: Green Glow/604 (NA Lamp 20W x 4) włączone przez 10 godzin dziennie
Filtracja: Super Jet Filter ES-600
Podłoże: Aqua Soil Amazonia + substrat Power Sand S
Technika CO2: 1 bąbelek na sekundę poprzez szklane dyfuzory Pollen Glass i CO2 Glass Counter
Podmiany wody: niewielka ilość raz na jakiś czas
Parametry wody: mierzone Pack Checker oraz różnymi zestawami Tropic Marine Test

Użyte Rośliny Akwariowe:

Glossostigma elatinoides
Echinodorus tenellus
Cryptocoryne wendtii
Rotala sp. green
Rotala macrandra Narrow
Ludwigia sp.
Hygrophila sp.

Użyte Zwierzęta:

Caridina japonica (krewetki)
Otocinclus

Metodyka

Standardowy filtr ADA Super Jet Filter ES-600 wypełniony został węglem i Bio Cube (Media A). Gąbkowy wkład Bio Cube działa jako wkład mechaniczny i biologiczny. Jest również pierwotnym materiałem Bio Rio (Media B). Amoniak jest zwykle pierwszym związkiem pojawiającym się w nowo założonych akwariach. Poziom amoniaku spadł najszybciej w akwarium z Media A (węglem i Bio Cube).

Przekształcone przez bakterie z amoniaku - NO2, pojawia się w następnej kolejności. Poziom NO2 spada najszybciej również w zbiorniku z Media A. I tym razem jest to spowodowane filtracją adsorpcyjną. Najniższe stężenia NO2 występuje w przypadku akwarium z Media C. W akwarium z Media B (Bio Rio z uśpionymi bakteriami) mikroby w filtrze nie były w pełni rozwinięte i dlatego zniknięcie NO2 zajęło więcej czasu.

Jeśli chodzi o NO3 występujące od samego początku, może to być spowodowane jego zawartością w podłożu granulowanym Aqua Soil Amazonia i Power Sand. Jeśli chodzi o NO2, jego zawartość niewiele się zwiększyła w akwarium z Media C. Zwykle aby zmniejszyć szybko poziom NO3 konieczne są duże podmiany wody. Jednakże, w akwarium z Media C czyli z aktywnym Bio Rio woda od razu była czysta a rośliny zaczęły szybko rosnąć. Azot zawarty w amoniaku, NO2 i NO3 został szybko pochłonięty przez rośliny.

Podczas zakładania akwarium, oczyszczenie wody powinno być przeprowadzone przy użyciu stosunkowo dużej ilości węgla lub ADA NA Carbon. Zdolność adsorpcyjna jest około 20 razy bardziej efektywna niż w przypadku typowego węgla aktywowanego. ADA oferuje jeszcze jedno medium adsorpcyjne - Bamboo Charcoal. Jego składnikiem jest mocno porowaty węgiel bambusowy o dużej powierzchni.

Podstawowym medium biologicznym jest jednak Bio Rio. Bio Cube to poliuretanowe gąbki. Bakterie zaskakująco szybko kolonizują tego typu wkłady i filtracja biologiczna zaczyna funkcjonować bez problemów. Im szybciej filtr biologiczny zacznie działać tym lepiej ponieważ pozwala to na uzyskanie stabilnych warunków w akwarium. Dlatego Bio Rio i Bio Cube są używane w kombinacji z wkładami adsorpcyjnymi.

Przeczytaj także: Webber AP8400 - wymiana filtrów

Chociaż wiele drobnych mediów filtracyjnych może działać jako filtr mechaniczny, Palm Net ma unikalne właściwości. Ten wkład jest wytworzony z siatkowatych włókien pokrywających pnie palm z rodziny Arececeae. Włókna te w przeszłości były używane do oczyszczania wody pitnej. Ponieważ mają one zdolność hamującą rozwój grzybów były również wykorzystywane przy rozmnażaniu ryb ozdobnych.

Zapchane Media Filtracyjne i Ich Czyszczenie

Bakterie kolonizujące biologiczne wkłady filtracyjne tworzą skupiska (film bakteryjny). Drobne media filtracyjne są skuteczniejsze, ponieważ większe cząstki marnowałyby miejsce w filtrze ze względu na duże odstępy między nimi. Jednakże, porowate i drobne wkłady zwykle łatwiej ulegają zanieczyszczeniu.

Możliwości filtra biologicznego osiągają maksimum w momencie gdy filtr w najbliższym czasie zacznie się zapychać. Kiedy to się dzieje, przepływ wody maleje razem z zawartością tlenu wewnątrz filtra, co powoduje szybki spadek możliwości filtracyjnych. Na przykład pompa dla filtra ADA Super Jet Filter została opracowana zgodnie z tą myślą. Jednakże, ten filtr również wymaga obsługi kiedy w końcu wkłady zostaną w pewnym stopniu zanieczyszczone.

Częstotliwość i objętość podmian wody można również utrzymywać na rozsądnie niskim poziomie. Pokazuje to, że istnieje zależność pomiędzy filtracją a podmianami wody.

Przeczytaj także: Optymalne rozcieńczenie bimbru

tags: #filtracja #unimax #500 #media #filtracyjne #kolejnosc