Ekologiczna Oczyszczalnia Powietrza: Zasada Działania

Szczegóły: Opublikowano: 02. December 2025

Przydomowe oczyszczalnie ścieków, w przeciwieństwie do szamba, nie wymagają częstego wywożenia nieczystości. Obsługa przydomowej oczyszczalni ścieków jest mało angażująca, gdyż poza sporadycznym wywożeniem osadów zebranych w zbiorniku gnilnym, musisz jedynie uzupełniać złoże biologiczne. Nie bez znaczenia są też kwestie ekologiczne.

Jak wiadomo, szambo nie oczyszcza ścieków, a ich wywóz generuje ślad węglowy. Ponadto wszelkie nieszczelności powodują wydostanie się zanieczyszczeń, które negatywnie wpływają na środowisko naturalne.

Rodzaje Oczyszczalni Biologicznych

Biologiczne oczyszczalnie są dostępne w trzech wersjach - z osadem czynnym, ze złożem biologicznym lub przy zastosowaniu obu technologii na raz. Oczyszczalnie biologiczne zajmują mało miejsca i można je zainstalować właściwie wszędzie, bez względu na poziom wód gruntowych lub rodzaj gruntu.

Oczyszczalnie drenażowe bazują na drenażu rozsączającym albo filtrze piaskowym lub żwirowym. Tego typu oczyszczalnie są najtańsze i najprostsze w montażu, ale wymagają przepuszczalnego gruntu, niskiego poziomu wód gruntowych i wykorzystania stosunkowo dużej powierzchni działki, która nie może być zabudowana, intensywnie użytkowana ani obsadzana roślinami o głębokim systemem korzeniowym. Cieszą się dużą popularnością, ze względu na niską awaryjność i łatwą obsługę.

W przypadku wysokiego poziomu wód gruntowych lub nieprzepuszczalnego gruntu trzeba zbudować tzw. Niezależnie od rodzaju przydomowych oczyszczalni, ścieki zawsze oczyszczane są w dwóch etapach - beztlenowym i tlenowym.

Przeczytaj także: Biologiczne oczyszczalnie - korzyści i rodzaje

Oczyszczalnia Biologiczna - Zasada Działania

Oczyszczalnia biologiczna oparta jest na technologii niskoobciążonego osadu czynnego i zanurzonego złoża biologicznego. W komorze napowietrzania unoszące się pęcherzyki powietrza, powodują taki sam przepływ ścieku znajdującego się w rurze oraz porywanie cząstek stałych z dna zbiornika. Siły grawitacji powodują opadanie cząsteczek stałych na dno, skąd ponownie zostają porwane strumieniem pęcherzyków powietrza ku górze, itd.

Umożliwia to wytworzenie się odpowiedniej grupy mikroorganizmów niezbędnych do prowadzenia procesu oczyszczania w warunkach tlenowych na złożu. W chwili napływu nowych ścieków do komory napowietrzania następuje przemieszanie masy cieczy w kierunku odpływu. Tworzący się w procesie oczyszczania osad czynny mieszany jest w sposób ciągły ze świeżymi ściekami doprowadzanymi do komory napowietrzania.

Procesowi oczyszczania ścieków towarzyszy tlenowa stabilizacja, pozostającego w reaktorze osadu (mineralizacja). Nierównomierny dopływ ścieków w ciągu doby ze względu na opisaną technologię nie ma wpływu na pracę oczyszczalni. Kształt komory napowietrzania oraz umiejscowienie dyfuzora zapewniają mieszanie się oczyszczonych ścieków z powietrzem.

W środku komory napowietrzania umieszczona jest rura o średnicy 20cm zawieszona w odległości 10cm od dna zbiornika. Powietrze wtłaczane przewodem uwalniane jest przy końcu rury przez dyfuzor w kształcie dysku.

Etapy Oczyszczania Ścieków

Osadnik wstępny: Ścieki z domu trafiają najpierw do osadnika, gdzie następuje oddzielenie części stałych i tłuszczów. To tutaj zaczyna się proces beztlenowego rozkładu zanieczyszczeń, czyli fermentacji.
Komora separacji: Pełni rolę dodatkowego zabezpieczenia przed przedostawaniem się tłuszczów do reaktora biologicznego.
Reaktor biologiczny: Podczyszczone ścieki przepływają do komory tlenowej, w której działa złoże biologiczne oraz tzw. osad czynny. W tej części bytują różnorodne mikroorganizmy, które rozkładają zanieczyszczenia organiczne. W komorze zastosowano napowietrzanie drobnopęcherzykowe, które dostarcza bakteriom odpowiednią ilość tlenu.
Klarowanie i osadnik wtórny: W specjalnie ukształtowanej komorze następuje oddzielenie wody od zawiesin. Oczyszczona w 97% woda wypływa poza zbiornik, a osad opada na dno osadnika wtórnego i jest kierowany do osadnika wstępnego dzięki systemowi recyrkulacji.

Pierwszym etapem jest osadnik wstępny, gdzie dominują procesy mechaniczne: sedymentacja i flotacja. Następnie w strefie beztlenowej bakterie prowadzą hydrolizę i fermentację, przekształcając substancje organiczne w związki prostsze. W komorze tlenowej mikroorganizmy aerobowe utleniają związki organiczne, zachodzi też nitryfikacja. W strefach anoksycznych bakterie przeprowadzają denitryfikację, a w systemie odbywa się eliminacja fosforu.

Przeczytaj także: Oczyszczalnie ekologiczne a węglowodory

Równolegle w systemie zachodzi eliminacja fosforu. Dzieje się to dwiema drogami. chemicznie, tworząc trudno rozpuszczalne sole wapnia, żelaza lub glinu. mechanizmy pozwalają ograniczać zawartość fosforu w ściekach oczyszczonych.

Ostatnim elementem oczyszczalni jest osadnik wtórny. procesy fizyczne, głównie sedymentacja. na dno, tworząc warstwę osadu, natomiast na powierzchni pozostaje klarowna woda. zostać bezpiecznie odprowadzona do gruntu lub rowu melioracyjnego.

Drenaż Rozsączający

Istotę drenażu rozsączającego stanowi układ podziemnych ciągów drenarskich wprowadzający wstępnie oczyszczone ścieki do gruntu w celu dalszego ich biologicznego oczyszczenia, bez rolniczego wykorzystania i odprowadzania oczyszczonych ścieków do wód powierzchniowych. W systemie takim występuje pełny cykl oczyszczania tzn. oczyszczanie mechaniczne i biologiczne.

Oczyszczanie mechaniczne następuje w osadniku gnilnym. Po przejściu przez osadnik gnilny i filtr ścieki doprowadzane są do gruntu, gdzie w czasie przesączania przez warstwę złoża następuje dalsze ich oczyszczanie biologiczne. Oczyszczanie w gruncie zachodzi w wyniku przebiegu współzależnych procesów filtracji, adsorpcji i utleniania zawartych w ściekach zanieczyszczeń.

Zasadniczym czynnikiem, który powoduje ich oczyszczanie jest sorpcja biologiczna, którą stanowi zespół organizmów tworzących wokół ziaren gruntu tzw. błonę biologiczną. Żyjące w glebie organizmy, takie jak bakterie czy grzyby redukują w procesach życiowych substancje organiczne zawarte w ściekach. Mineralizacja substancji organicznej odbywa się pod wpływem bakterii aerobowych i powietrza znajdującego się w glebie.

Przeczytaj także: Ekologiczne oczyszczalnie ścieków

Sam osadnik jest podstawowym urządzeniem przydomowej oczyszczalni ścieków. Czas zatrzymania ścieków w osadniku wynosi około 3 dób. Przepływ gazów w ciągu wentylacyjnym odbywa się w kierunku przeciwnym do przepływu ścieków poprzez otwór wlotowy do osadnika. Osadnik wykonany jest z materiału odpornego na agresywne ścieki, jak i korozyjne działanie gruntu.

Wykonana jest z PE i posiada na wylocie 3 otwory do połączenia rur rozdzielczych Ø110 mm. Zadaniem studzienki jest równomierne rozprowadzenie oczyszczanych ścieków do wszystkich ciągów drenarskich. Przewody rozdzielcze mocuje się w otworach wylotowych studzienki.

Przewody rozsączające połączone są z przewodami rozdzielczymi za pomocą elastycznych łuków. Stanowią je trzy ciągi drenarskie z rur perforowanych PP-B Ø110 o długości 30 m dla oczyszczalni 2,0 m3 oraz 48 m dla oczyszczalni 3,0 m3.

Rury rozsączające zakończone są pionowo wyprowadzonym przewodem wentylacyjnym PP-B Ø110, połączonym z drenażem elastycznym łukiem. Końcówka przewodu wentylacyjnego powinna być wyprowadzona min. 0,5 m ponad powierzchnię terenu i zakończona dostarczaną w komplecie wywiewką.

Zalety Przydomowych Oczyszczalni Biologicznych

Przydomowe oczyszczalnie biologiczne oferują szereg korzyści, które czynią je atrakcyjnym wyborem dla właścicieli domów. Przede wszystkim zapewniają wysoki komfort użytkowania dzięki swojej bezobsługowości. Proces oczyszczania ścieków przebiega automatycznie, bez konieczności regularnej ingerencji użytkownika. Co więcej, nowoczesne oczyszczalnie biologiczne charakteryzują się brakiem nieprzyjemnych zapachów, co jest szczególnie istotne w przypadku instalacji zlokalizowanych blisko domu.

Kolejną zaletą przydomowych oczyszczalni biologicznych jest oszczędność i niskie koszty eksploatacji. W porównaniu do tradycyjnych szamb, oczyszczalnie biologiczne nie wymagają częstego opróżniania, co przekłada się na niższe koszty użytkowania. Dodatkowo, dzięki możliwości zagospodarowania oczyszczonych ścieków, np. do podlewania ogrodu, można zaoszczędzić na zużyciu wody pitnej.

Nie można również pominąć aspektu ochrony środowiska. Przydomowe oczyszczalnie biologiczne skutecznie usuwają zanieczyszczenia ze ścieków, zapobiegając ich przedostawaniu się do gleby i wód gruntowych. To ekologiczne rozwiązanie, które przyczynia się do zachowania równowagi w lokalnym ekosystemie. Warto też wspomnieć o łatwym montażu i niezawodności działania oczyszczalni biologicznych.

Budowa przydomowej oczyszczalni ścieków jest droższa niż instalacja szamba, ale początkowy koszt szybko się zwraca dzięki znacznemu obniżeniu kosztów eksploatacyjnych. Pozostaje pytanie, czy przydomowa oczyszczalnia ścieków jest rozwiązaniem ekonomicznie uzasadnionym? Ceny przydomowych oczyszczalni ścieków znacznie się różnią, w zależności od ich rodzaju. Najtańsze są drenażowe oczyszczalnie, za które wraz z montażem trzeba zapłacić około 7 tysięcy złotych. W przydomową oczyszczalnię ścieków ze złożem biologicznym trzeba zainwestować około 10 tysięcy złotych, przy czym największy wpływ na ostateczną cenę ma pojemność instalowanych zbiorników. Choć koszt inwestycji jest większy niż w przypadku budowy szamba, to na takie ekologiczne rozwiązanie możesz uzyskać dofinansowanie ze środków gminnych lub unijnych.

Porównanie Oczyszczalni Biologicznych i Ekologicznych

Podstawowa różnica to napowietrzanie. W oczyszczalniach ekologicznych w ogóle ono nie występuje. Nie dają one możliwości rozwoju osadu czynnego, a więc ich skuteczność jest bardzo niska. Ta nieefektywność przekłada się na jeszcze jedną ważną rzecz, oczyszczalnie ekologiczne są ekologiczne tylko z nazwy.

Przyjęło się określać osadniki gnilne jako oczyszczalnie ekologiczne, ale procesy beztlenowe nie pozwalają na osiągnięcie wyników redukcji zanieczyszczeń, których wymaga europejska norma zaimplementowana także do polskich przepisów prawa. W praktyce, przekreśla to szanse inwestora na uzyskanie dofinansowania na taką oczyszczalnię. W przypadku urządzeń biologicznych z natlenianiem, uzyskanie dotacji jest możliwe.

Można uznać, że oczyszczalnia drenażowa, niesprawnie działająca, przez wykorzystanie warunków beztlenowych, może być równie niebezpieczna dla środowiska co nieszczelne szambo.

Cecha	Oczyszczalnie biologiczne	Oczyszczalnie ekologiczne (osadnik gnilny z drenażem rozsączającym)
Stopień oczyszczania ścieków	Do 98%	Niski, niemierzalny
Technologia	Tlenowa z udziałem mikroorganizmów	Beztlenowa
Osad czynny	Tak	Nie
Klarowność wody pościekowej	Tak	Nie
Koszt inwestycji	Wyższy	Niższy

Podsumowując, oczyszczalnie biologiczne wykazują liczne zalety w porównaniu do oczyszczalni ekologicznych. Wyższy stopień oczyszczania ścieków, zaawansowana technologia i efektywne usuwanie zanieczyszczeń to główne powody, dla których coraz więcej osób decyduje się na wybór oczyszczalni biologicznej dla swojego gospodarstwa domowego.

Niskie koszty eksploatacji przydomowej biologicznej oczyszczalni ścieków względem szamba. Wyższa inwestycja początkowa, która szybko się zwraca Kolejnym atutem przydomowych oczyszczalni biologicznych są niskie koszty ich serwisu i użytkowania. W porównaniu do tradycyjnych szamb, które wymagają regularnego opróżniania, oczyszczalnie biologiczne są praktycznie bezobsługowe. Nie ma potrzeby częstego wzywania wozu asenizacyjnego, co przekłada się na wymierne oszczędności w domowym budżecie. Ponadto, dzięki energooszczędnym rozwiązaniom stosowanym w nowoczesnych oczyszczalniach, zużycie prądu jest minimalne, co dodatkowo obniża koszty użytkowania.

Ekologiczne Rozwiązanie Gospodarki Ściekowej

Wybierając przydomową oczyszczalnię biologiczną, przyczyniamy się do ochrony środowiska naturalnego. Oczyszczone ścieki, o wysokich parametrach jakościowych, można z powodzeniem wykorzystać do nawadniania ogrodu lub podlewania roślin. Takie ekologiczne podejście pozwala na oszczędność cennych zasobów wody pitnej i wspiera ideę zrównoważonego rozwoju. Co więcej, oczyszczalnie biologiczne nie emitują nieprzyjemnych zapachów i nie stanowią zagrożenia dla okolicznych terenów, jak ma to miejsce w przypadku nieszczelnych szamb.

Zaleta	Opis
Wysoki stopień oczyszczania	Usuwanie do 98% zanieczyszczeń ze ścieków
Niskie koszty eksploatacji	Bezobsługowość i energooszczędność
Ekologiczne rozwiązanie	Możliwość ponownego wykorzystania ścieków i ochrona środowiska

Możliwości Zagospodarowania Oczyszczonych Ścieków

Ścieki oczyszczone w przydomowej oczyszczalni biologicznej stanowią cenny zasób, który można w różnoraki sposób zagospodarować. Ponowne wykorzystanie ścieków nie tylko ogranicza zużycie wody, ale także przyczynia się do ochrony środowiska. Jedną z opcji jest odprowadzanie oczyszczonych ścieków do gruntu poprzez studnie chłonne lub drenaż rozsączający. Takie rozwiązanie umożliwia naturalne wsiąkanie wody w głąb gruntu, nawadniając teren i wspierając wegetację roślin.

Innym sposobem jest wykorzystanie wody pościekowej do nawadniania i podlewania roślin. To szczególnie korzystne rozwiązanie w przydomowych ogrodach i na terenach zielonych. Rozsączanie ścieków za pomocą drenażu zapewnia stały dopływ wody do gleby, co sprzyja bujnemu wzrostowi roślinności.

Metoda zagospodarowania	Zalety
Odprowadzanie do gruntu	Naturalne nawadnianie terenu, Wsparcie wegetacji roślin, Ochrona zasobów wody pitnej
Wykorzystanie do podlewania roślin	Oszczędność wody pitnej, Bujny wzrost roślinności, Korzyści dla przydomowych ogrodów i terenów zielonych

Wybierając sposób zagospodarowania oczyszczonych ścieków, warto kierować się zarówno aspektami praktycznymi, jak i ekologicznymi. Odpowiednie rozsączanie ścieków i wykorzystanie ich do nawadniania przyczynia się do ochrony środowiska i zrównoważonego gospodarowania zasobami wodnymi. Dzięki temu możemy cieszyć się pięknem zieleni wokół naszego domu, jednocześnie dbając o naturę.

Ponowne wykorzystanie oczyszczonych ścieków to przejaw odpowiedzialności za środowisko i troska o zrównoważony rozwój. To inwestycja w lepszą przyszłość dla nas i kolejnych pokoleń.

Przydomowa Oczyszczalnia Biologiczna a Obowiązek Przyłączenia do Sieci Kanalizacji Zbiorczej

Użytkownik, który zdecyduje się na montaż oczyszczalni opartej o procesy biologiczne, która zapewnia przetrzymywanie ścieków w warunkach hermetycznych, a więc w zbiorniku posiadającym atest szczelności i zabezpieczającym przed wyciekiem surowych ścieków do wód nie jest zobowiązany do podłączenia się do sieci kanalizacji zbiorczej nawet w przypadku, kiedy sieć taka powstanie na terenie, który zamieszkuje.

Przydomowa oczyszczalnia ścieków sprawdzi się wszędzie tam, gdzie przyłącze kanalizacyjne wymaga wybudowania kosztownej przepompowni ścieków surowych. Najważniejszą kwestią jest to, by zastosowane przez nas rozwiązanie było nieszkodliwe dla środowiska naturalnego. W przypadku szamb przeznaczonych do gromadzenia nieczystości płynnych, możliwość podłączenia się do sieci kanalizacji zbiorczej bywa zbawienna.

tags: #ekologiczna #oczyszczalnia #powietrza #zasada #działania