Dopuszczalna wilgotność sklejki – normy i zastosowania

Wybór odpowiedniego materiału do projektów narażonych na działanie wilgoci jest kluczowy dla ich trwałości i funkcjonalności. Drewno, choć naturalne i estetyczne, w kontakcie z wodą może pęcznieć, paczyć się, pleśnieć i ulegać degradacji biologicznej. Często spotykamy się z pojęciami „sklejka wodoodporna” i „sklejka wilgocioodporna”, używanymi czasem zamiennie. Jednak kryją się za nimi kluczowe różnice, które decydują o tym, gdzie dany rodzaj sklejki może być bezpiecznie stosowany. W tym artykule przyjrzymy się bliżej sklejce wodoodpornej i wilgocioodpornej.

Sklejka wilgocioodporna vs. wodoodporna

Podstawowa różnica między sklejką wilgocioodporną a wodoodporną leży w rodzaju kleju użytego do sklejenia warstw forniru.

Sklejka wilgocioodporna

  • Rodzaj kleju: Najczęściej klej na bazie żywicy mocznikowo-formaldehydowej (urea-formaldehyde - UF) lub melaminowo-mocznikowo-formaldehydowej (melamine urea-formaldehyde - MUF). Klej MR (Moisture Resistant) odnosi się głównie do klejów typu UF.
  • Odporność na wilgoć: Wykazuje ograniczoną odporność na krótkotrwałe działanie wilgoci i podwyższoną wilgotność powietrza.
  • Klasyfikacja według warunków użytkowania (wg EN 636): Norma EN 636 klasyfikuje sklejkę pod kątem jej przydatności do stosowania w różnych środowiskach wilgotnościowych. Dla sklejki wilgocioodpornej są to zazwyczaj klasy 1 i 2.

Klasy EN 636 dla sklejki wilgocioodpornej:

  • Klasa 1 (EN 636-1): Warunki suche. Sklejka przeznaczona do stosowania w środowiskach, gdzie wilgotność materiału utrzymuje się na niskim poziomie (odpowiada temperaturze 20°C i wilgotności względnej powietrza poniżej 65%). W takich warunkach ryzyko degradacji biologicznej jest minimalne, a sklejka zachowuje swoje właściwości.
    • Typowe zastosowanie: wnętrza budynków mieszkalnych i biurowych, suche elementy mebli, opakowania.
  • Klasa 2 (EN 636-2): Warunki wilgotne. Sklejka przeznaczona do stosowania w środowiskach, gdzie wilgotność materiału może być okresowo wyższa (odpowiada temperaturze 20°C i wilgotności względnej powietrza poniżej 85%), ale nie jest to stałe narażenie na wodę czy opady. Sklejka tej klasy wykazuje zwiększoną odporność na wilgoć i związane z nią ryzyko rozwoju grzybów w porównaniu do klasy 1.
    • Może być stosowana w pomieszczeniach o okresowo podwyższonej wilgotności (np. kuchnie, łazienki, ale z dala od miejsc bezpośrednio narażonych na wodę) lub na zewnątrz, ale zabezpieczona przed bezpośrednim działaniem opadów.

Podsumowując: Sklejka wilgocioodporna (klasa 1 i 2) nadaje się do zastosowań wewnętrznych, w tym w pomieszczeniach o podwyższonej, ale nie ekstremalnej wilgotności.

Sklejka wodoodporna

  • Rodzaj kleju: Najczęściej klej na bazie żywicy fenolowo-formaldehydowej (phenol-formaldehyde - PF).
  • Odporność na wilgoć (Klasa WBP - Water Boil Proof): Określenie WBP (Water Boil Proof) odnosi się do klasy odporności sklejki na gotowanie w wodzie, co jest testem potwierdzającym trwałość spoiny klejowej w warunkach wysokiej wilgotności i temperatury. Sklejka spełniająca wymagania testu WBP charakteryzuje się bardzo wysoką odpornością na wodę i może być zanurzona w wodzie przez długi czas bez rozwarstwienia. Odporna jest również na warunki atmosferyczne.
  • Klasa 3 (EN 636-3): Warunki zewnętrzne. Sklejka przeznaczona do stosowania w środowiskach zewnętrznych, gdzie jest narażona na częste i długotrwałe działanie wilgoci, opadów i zmiennych warunków atmosferycznych. Sklejka tej klasy jest odporna na degradację biologiczną nawet w trudnych warunkach zewnętrznych.
  • Charakterystyka: Charakterystyczny ciemnobrązowy kolor spoiny klejowej na przekroju. Występuje w wersji surowej lub filmowanej (fenolowanej).

Podsumowując: Sklejka wodoodporna (klasa 3 / WBP) jest przeznaczona do zastosowań zewnętrznych i w miejscach o bardzo wysokiej wilgotności lub bezpośrednim kontakcie z wodą. Jest to materiał wybierany do szalunków, elementów konstrukcyjnych zewnętrznych, podłóg w pojazdach, łodziach itp.

Zastosowania sklejki wilgocioodpornej i wodoodpornej

Sklejka wilgocioodporna i wodoodporna znajdują szerokie zastosowanie w różnych branżach. Oto kilka przykładów:

Przeczytaj także: Prawidłowa wilgotność OSB przy montażu

  • Zabawki: Produkcja zabawek drewnianych (jeśli sklejka posiada odpowiednie atesty).
  • Sklejka wilgocioodporna (zwłaszcza Klasa 2) może być stosowana w kuchniach czy łazienkach, ale tylko w miejscach nienarażonych na bezpośredni kontakt z wodą.
  • Szalunki budowlane: Niezastąpiona do tworzenia form dla betonu.
  • Przemysł transportowy: Podłogi w przyczepach, naczepach, busach, wagonach kolejowych (szczególnie sklejka antypoślizgowa filmowana). Charakteryzuje się wysoką odpornością na ścieranie, co zapewnia jej długą żywotność pod obciążeniem i ruchem.
  • Przemysł okrętowy: Elementy konstrukcyjne i wykończeniowe łodzi i jachtów (tzw. sklejka szkutnicza, często z egzotycznych gatunków drewna, klejona klejem WBP).
  • Elementy małej architektury: Altany, wiaty, domki narzędziowe, place zabaw (z odpowiednim zabezpieczeniem).

Prawidłowy montaż i zabezpieczenie sklejki

Prawidłowy montaż sklejki w miejscach narażonych na wilgoć jest równie ważny jak wybór odpowiedniego rodzaju sklejki.

  1. Upewnij się, że wybrana sklejka (wilgocioodporna Klasa 2 lub wodoodporna Klasa 3/WBP) jest odpowiednia do warunków, w jakich będzie eksploatowana.
  2. To absolutnie kluczowy krok, zwłaszcza w przypadku sklejki wodoodpornej stosowanej na zewnątrz lub w miejscach bezpośrednio narażonych na wodę. Cięte krawędzie sklejki są najbardziej narażone na wchłanianie wilgoci, ponieważ warstwy forniru są tam widoczne.
  3. Choć sklejka filmowana (fenolowana / pokryta filmem fenolowym) ma odporną powierzchnię, w niektórych zastosowaniach (np. Oleje i woski: Mogą być stosowane do sklejki surowej lub szlifowanej, tworząc powłokę hydrofobową.
  4. W miejscach narażonych na wilgoć, szczególnie w konstrukcjach zewnętrznych, kluczowe jest zapewnienie odpowiedniej wentylacji. Umożliwia to wysychanie sklejki i zapobiega gromadzeniu się wilgoci, która mogłaby prowadzić do rozwoju pleśni i grzybów, nawet w sklejce wodoodpornej.
  5. Używaj łączników (śrub, wkrętów, gwoździ) wykonanych z materiałów odpornych na korozję (np. stal nierdzewna, ocynkowana), zwłaszcza w zastosowaniach zewnętrznych. W miejscach, gdzie wilgoć może wnikać przez otwory po łącznikach, należy je dodatkowo uszczelnić (np.
  6. Sklejka, nawet wodoodporna, nie powinna mieć bezpośredniego kontaktu z gruntem, chyba że jest to specjalistyczny produkt przeznaczony do tego celu (np. odpowiednio impregnowana sklejka do zastosowań w ziemi).
  7. Podobnie jak lite drewno, sklejka może w niewielkim stopniu zmieniać wymiary pod wpływem zmian wilgotności i temperatury (choć w znacznie mniejszym stopniu).
  8. Sklejka stosowana w trudnych warunkach, zwłaszcza na zewnątrz, wymaga regularnej inspekcji i konserwacji.

Sklejki Paged - rozwiązania dla wymagających

Paged oferuje szeroką gamę sklejek o różnych właściwościach, dostosowanych do specyficznych zastosowań:

  • Sklejki szalunkowe Paged: To rozwiązania zaprojektowane z myślą o efektywnym i wielokrotnym formowaniu betonu. Charakteryzują się wysoką wytrzymałością mechaniczną, stabilnością wymiarową oraz odpornością na wilgoć i alkaliczne środowisko betonu, dzięki zastosowaniu wodoodpornych klejów (WBP) i specjalistycznych powierzchni (np. film fenolowy).
  • Paged Ultra Form: Innowacyjna, filmowana sklejka liściasta, zaprojektowana specjalnie do zadań specjalnych w prefabrykacji i formowaniu betonu. Łączy w sobie wytrzymałość mechaniczną, odporność chemiczną i długowieczność. Zastosowano w niej kompozytowe tworzywo sztuczne, które w połączeniu z fornirami drewnianymi tworzy gładką, jednolitą i wyjątkowo trwałą powierzchnię roboczą.
  • Sklejki antypoślizgowe Paged: To niezawodne rozwiązania dla budownictwa i transportu, idealne do zastosowań wymagających wysokiej przyczepności i odporności na trudne warunki. Są to zazwyczaj sklejki klejone klejem fenolowym WBP, których powierzchnia jest pokryta specjalnym filmem z odciskiem siatki (np. heksagonalną), zapewniającym właściwości antypoślizgowe.
  • Sklejki filmowane Paged: Idealne do szalunków i podłóg w transporcie. Klejone klejem WBP, z odporną na ścieranie i wilgoć powierzchnią filmową.
  • Sklejki Konstrukcyjne Paged: Paged oferuje sklejki konstrukcyjne przeznaczone do wymagających zastosowań w budownictwie. Charakteryzują się one wysoką wytrzymałością, stabilnością wymiarową i trwałością, często dzięki klejeniu wodoodpornymi klejami (WBP).
  • Paged RockPly®: Sklejka kompozytowa nowej generacji, zaprojektowana z myślą o ekstremalnych obciążeniach i trudnych warunkach. Charakteryzuje się do 2x wyższą wytrzymałością na zginanie w porównaniu do tradycyjnej sklejki brzozowej, wysoką odpornością na ścieranie i uderzenia, a także odpornością na wilgoć, chemikalia i alkalia. Dzięki lepszemu stosunkowi wytrzymałości do wagi, pozwala na zwiększenie ładowności w transporcie. Posiada również klasyfikację ogniową Bfl-s1 i bardzo niski poziom emisji formaldehydu.
  • Paged DryGuard i Paged DryGuard FR: Sklejka Paged DryGuard została specjalnie zaprojektowana z myślą o odporności na wilgoć i często stosowana jest w budownictwie, zmieniając standardy w tej dziedzinie dzięki swojej niezawodności i trwałości w warunkach podwyższonej wilgotności.
  • Paged GreenPly: Sklejka z atestem higienicznym PZH, często stosowana w miejscach wymagających wysokich standardów czystości i bezpieczeństwa. Dodatkowo, Paged GreenPly posiada prestiżowy certyfikat CARB NAF (No Added Formaldehyde), potwierdzający brak dodatku formaldehydu w żywicy wykorzystywanej do produkcji sklejki.

Wybierając produkty Paged, zyskujesz pewność, że sięgasz po sklejkę wysokiej jakości, wyprodukowaną zgodnie z normami i przeznaczoną do konkretnych, często wymagających zastosowań.

Podsumowanie

Sklejka wilgocioodporna i wodoodporna to cenne materiały, które otwierają szerokie możliwości zastosowania drewna w miejscach, gdzie tradycyjne materiały drewniane mogłyby szybko ulec zniszczeniu. Kluczowe jest jednak zrozumienie różnic między tymi dwoma typami, wynikających przede wszystkim z rodzaju zastosowanego kleju (mocznikowy/melaminowy vs. fenolowy WBP) i odpowiadającej mu klasy odporności na wilgoć (Klasa 1/2 vs. 3/WBP).

Wybierając sklejkę do projektu narażonego na wilgoć, zawsze dokładnie analizuj warunki, w jakich będzie eksploatowana. Czy będzie to tylko podwyższona wilgotność powietrza, czy bezpośredni kontakt z wodą? Czy sklejka będzie stosowana wewnątrz, czy na zewnątrz? Pamiętaj również, że nawet najlepsza sklejka wodoodporna wymaga prawidłowego montażu i zabezpieczenia, zwłaszcza krawędzi ciętych.

Przeczytaj także: Wymagania dotyczące wilgotności podkładów

Przeczytaj także: Przewodnik po wilgotności mat szklanych

tags: #dopuszczalna #wilgotność #sklejki #norma

Popularne posty: