Czysta woda w butelce: Rodzaje i właściwości
- Szczegóły
Wbrew pozorom, woda wodzie nierówna. Powszechnie wszystkie wody butelkowane uważa się za „mineralne”, ale wystarczy rzucić okiem na etykietę, by dostrzec, że na półce obok siebie stoją zarówno wody mineralne, jak i stołowe, źródlane, smakowe (choć te należy traktować jako napój), a nawet lecznicze.
Mamy cztery rodzaje wód, które znajdziemy na półkach sklepowych w butelce: woda źródlana, mineralna, stołowa i lecznicza. Cechy trzech pierwszych zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 2004r.
Rodzaje wód butelkowanych
Woda źródlana
To najpopularniejszy rodzaj wód butelkowanych. Stanowią one ok. 75 proc. wszystkich dostępnych na rynku. Woda źródlana pochodzi z zasobów podziemnych, jest pierwotnie czysta. Musi pochodzić z zasobów podziemnych, dobrze izolowanych geologicznie od środowiska zewnętrznego. Aby zachować skład, butelkowanie odbywa się w jak najbliższym sąsiedztwie miejsca wydobycia. Są najchętniej stosowane do codziennego spożycia. Ze względu na niską mineralizację wody te polecane są m.in. osobom z nadciśnieniem (zawierają mało soli). Bez przeszkód można je podawać także niemowlętom. Wody źródlane świetnie nadają się do przygotowywania posiłków, parzenia kawy czy herbaty. Bardzo dobrze rozpuszczają zawarte w pokarmach składniki odżywcze, czyniąc je łatwiej przyswajalnymi. Stanowią dobrą alternatywę dla wody wodociągowej.
Tych cech nie musi posiadać woda kranowa, jednak pod względem właściwości i zawartości składników mineralnych praktycznie niczym się nie różni.
Woda mineralna
Woda mineralna to nic innego jak woda pochodząca z naturalnych źródeł, która zawiera co najmniej 250 mg składników mineralnych w litrze. Woda mineralna również jest pierwotnie czysta i pochodzi z zasobów podziemnych, a różnica między źródlaną polega na tym, że woda mineralna ma stabilny skład mineralny o specyficznych korzyściach zdrowotnych. Stabilny skład mineralny gwarantuje, że to, co producent zadeklarował na etykiecie znajduje się wewnątrz butelki.
Przeczytaj także: Różnice między czystą wodą a czystą wódką
Naturalna woda mineralna to woda podziemna naturalnego pochodzenia, która zawiera zróżnicowane składniki mineralne jak wapń, magnez, siarczany, wodorowęglany, fluorki, jodki, sód czy chlorki.
Nie sposób tutaj nie wspomnieć o rodzajach wód mineralnych i stopniu mineralizacji:
- niskozmineralizowane (do 500 mg/l)
- średniozmineralizowane (500 do 1500 mg/l)
- wysokozmineralizowane (powyżej 1500 mg/l)
Obecnie na rynku dostępnych jest wiele różnych marek wód mineralnych, a wybór odpowiedniej może być trudny.
Woda stołowa
Wodę stołową otrzymujemy poprzez dodanie do wody źródlanej wody mineralnej lub soli mineralnych, które zawierają sód, wapń, magnez, chlorki, siarczany, wodorowęglany. Do takiej wody zaliczamy m.in.
Woda stołowa to woda źródlana lub nisko zmineralizowana woda mineralna, do której dodawana jest woda mineralna wysoko zmineralizowana lub wybrane składniki mineralne.
Przeczytaj także: Czysta Woda: Regulamin konkursu
Jest wzbogacona w najbardziej potrzebne organizmowi składniki mineralne. Najczęściej jest to magnez, wapń, czasem także jod. Ich właściwości są bardzo zbliżone do wód wysokozmineralizowanych (także zawierają ponad 1500 mg/l składników mineralnych). Wody stołowe doskonałe są dla osób pracujących fizycznie, uprawiających sporty i zestresowanych.
Przykładami wód stołowych są: Jan, Zuber, Słotwinka, Magdalena, Mieszko, Pieniawa.
Woda lecznicza
Z kolei woda lecznicza jest wodą podziemną, nie zanieczyszczoną, ale o zmiennych cechach fizycznych i chemicznych co czyni ją narzędziem w profilaktyce zdrowia i leczeniu schorzeń pod nadzorem lekarza.
W zależności od typu, wody lecznicze wpływają korzystnie na osoby z chorobą wrzodową, nieżytami żołądka, kamicą nerkową i wieloma innymi dolegliwościami. Ze względu na właściwości farmakologiczne można je pić tylko po konsultacji z lekarzem. W Polsce występują bogate złoża wód leczniczych.
Wody o działaniu leczniczym powinny być stosowane wg wskazań lekarza, bo mogą mieć bardzo wysoką mineralizację (nawet 34 tys. mg/l).
Przeczytaj także: Filtracja wody ze zeolitem
Składniki mineralne w wodzie butelkowanej
Woda butelkowana oprócz dwóch cząsteczek wodoru (H) związanych z jedną cząsteczką tlenu (O) tworząc związek H2O zawiera inne składniki, które różnicują dostępne na rynku wody. Są to składniki mineralne, które decydują o wartości odżywczej wody oraz gazy.
Sód
Dość popularne stały się wody o obniżonej zawartości sodu. Pojawienie się tego rodzaju wody ma swoje uzasadnienie, gdyż wysoko przetworzona dieta lub skłonność do dosalania i przesalania potraw rodzi ryzyko przekroczenia zalecanej dawki 1500 mg sodu dziennie (5). Zawartość sodu w butelce wody to średnio 200mg/l. Niemniej jednak, jeśli nie nadużywamy soli, ograniczamy produkty przetworzone to woda, która nie jest określana jako “niskosodowa” jest również dobrym wyborem. Producenci ograniczając zawartość sodu w wodzie bardzo często równocześnie obniżają ilość wapnia i magnezu, więc wybór wody niskosodowej jest niekoniecznie dobry.
Pierwiastek reguluje gospodarkę elektrolitową, zapobiega odwodnieniu, a brak może powodować zmęczenie i zaburzenia trawienia.
Potas
Potas reguluje pH komórki i ciśnienie osmotyczne. Jest niezbędny do pracy zwłaszcza układu krwionośnego, nerwowego i mięśniowego. Zarówno niedobór jak i nadmiar może negatywnie wpłynąć na te układy. Przyjęto, że 4700 mg/ dzień to zalecana dawka do spożycia.
Wapń
Jest materiałem budulcowym kości, bierze udział w przewodzeniu bodźców nerwowych i regulacji układu krwionośnego, kurczliwości mięśni i aktywacji enzymów. Do źródeł występujących w żywności zaliczamy głównie nabiał, w mniejszym stopniu warzywa, pestki i nasiona. Niekiedy jednak ze względu na nietolerancję laktozy, preferencje żywieniowe lub model żywienia nie spożywa się nabiału, dochodzi do niedoborów wapnia. W takim wypadku warto rozważyć uzupełnienie pierwiastka właśnie z wody mineralnej o wysokiej zawartości wapnia.
Magnez
Pierwiastek ten uczestniczy w budowie kości oraz komórek, zwłaszcza komórek mięśni. Pomaga zachować poprawne działanie systemu nerwowego i uczestniczy w budowie wielu enzymów. Niedobór powoduje rozdrażnienie, nerwowość oraz skurcze, bezsenność, a nawet zaparcia. W każdych z tych objawów warto uzupełnić magnez z wysokozmineralizowanych wód, jeśli nie istnieją inne przeciwwskazania. Dzienna zalecana dawka magnezu to 350-420mg magnezu/ dzień.
Chlorki
Anion chlorkowy jest obecny w soku żołądkowym w postaci kwasu solnego, a jako chlorek sodu pozwala utrzymać właściwe ciśnienie osmotyczne krwi i płynów ustrojowych.
Siarczany
Siarka jest niezbędna do działania wielu enzymów. Z kolei występując w formie związków - siarczanów działają korzystnie na przemianę materii, pracę wątroby i wytwarzanie żółci. W początkowych stanach cukrzycy i insulinooporności wpływają na aktywność insuliny, obniżając zawartość cukru we krwi i w moczu. Pozytywne działanie fizjologiczne jest zauważalne, gdy zawartości siarczanów wynosi min. 250 mg/l.
Wodorowęglany
Wodorowęglany są korzystne dla osób cierpiących na nadkwasotę, alkalizując sok żołądkowy. Podobnie jak siarczany pomagają kontrolować gospodarkę cukrową, obniżając zawartość cukru we krwi i moczu. Oprócz tego regulują pH krwi. Nadmiar kwasu mlekowego w mięśniach po wysiłku może być zneutralizowany właśnie przez wodę o wysokiej zawartości wodorowęglanów. Nie zawsze jednak więcej znaczy lepiej i niekiedy zawartość powy. 600mg/l będzie za wysoka (np.
Dwutlenek węgla
Mówiąc o dodatku dwutlenku węgla do wód jest ono także regulowane prawem. Dopuszcza się odgazowywanie wody mineralnej, jak i pozbawianie i dodanie dwutlenku węgla w celu wzbogacenia jej właściwości.
Substancje słodzące i konserwanty
Do wody butelkowanej dodawane są również substancje słodzące i konserwanty. Głównym celem takiego zabiegu jest uatrakcyjnienie smaku wody. Jednakże w wielu przypadkach jest to po prostu dodatek kilokalorii, co sprawia, że z bezkalorycznej wody uzyskujemy napój wnoszący energię do naszej diety określaną jako “puste kalorie”.
Wybór odpowiedniej wody
Przy wyborze odpowiedniej wody należy wziąć pod uwagę swój stan zdrowia, bo niewłaściwa woda, zamiast pomagać, może szkodzić.
Prawo określiło również oddolnie granicę zawartości składnika mineralnego tak, by dana woda mogła zostać wykorzystana w celach profilaktycznych i leczniczych. Jeśli więc zatem zależy nam na dostarczaniu określonego składnika z wody trzeba zwrócić uwagę na etykietę.
Ustalono wartości kryteriów w celu określenia wody jako lecznicza.
- wodorowęglanów min.
- chlorków min.
- wapnia min.
- magnezu min.
Wody przeznaczone do stałego spożycia to wody nisko- i średnio zmineralizowane, w tym wody odpowiednie dla małych dzieci. Wody wysoko zmineralizowane (zawierające od 1500 do 4000 mg składników mineralnych w litrze) nie są zalecane np. przy schorzeniach nerek. Wybierajmy te wody, które zawierają powyżej 50 mg magnezu/l i ponad 150 mg wapnia/l.
Jeśli chcesz wody bogatej w minerały (np. magnez, wapń), zwróć uwagę na rankingi dostępne w internecie, w tym nasz. Pamiętaj, by zawsze konsultować się z lekarzem lub dietetykiem, jeśli masz problemy zdrowotne (np. choroby nerek).
Prawidłowe nawodnienie to podstawa zdrowego stylu życia - woda stanowi większość masy naszego ciała i jest zaangażowana w niemal wszystkie procesy metaboliczne.
Rankingi wód mineralnych
Ranking wód mineralnych nie ocenia walorów smakowych, ponieważ jest to kwestia indywidualna każdej osoby.
Dzięki takiemu interaktywnemu rankingowi z wygodnym filtrowaniem i sortowaniem łatwiej znajdziesz wodę, która spełni Twoje oczekiwania.
Kiedy wybieramy wodę, warto zastanowić się nad jej wpływem na nasze zdrowie. Niektóre wody mogą mieć korzystny wpływ na układ pokarmowy, układ kostny czy skórę. Nasze rankingi pozwolą na wybór odpowiedniej wody dla każdego, bez potrzeby posiadania wiedzy z zakresu chemii organicznej. Zostały one podzielone według poziomu zmineralizowania wód, skupiając się na zawartości magnezu, wapnia, potasu i fluoru.
Chociaż nasz ranking dostarcza cennych informacji, nie został on stworzony przez specjalistów medycznych.
Właściwości wody i jej wpływ na organizm
Wiele właściwości wody jest związanych z jej funkcjami w organizmie. Kilka z nich to:
- Regulacja temperatury ciała jest możliwa dzięki dużej zdolności wody do magazynowania ciepła, co pozwala na szybkie wydalanie nadmiaru ciepła z organizmu przez pocenie się.
- Nawilżanie tkanki oczu, nosa i ust jest możliwe dzięki zdolności wody do łatwego przenikania przez błony śluzowe i utrzymywania ich nawilżonych.
- Chronienie narządów i tkanek ciała jest możliwe dzięki roli wody jako składnika płynów ustrojowych, które ochraniają narządy i tkaneki przed uszkodzeniem.
- Przenoszenie składników odżywczych i tlenu do komórek jest możliwe dzięki zdolności wody do transportowania różnych substancji w organizmie.
- Smarowanie stawów jest możliwe dzięki zdolności wody do zapewnienia lepkiej konsystencji płynu stawowego, który chroni stawy przed tarcie i uszkodzeniem.
- Wypłukiwanie produktów przemiany materii jest możliwe dzięki zdolności wody do rozpuszczania różnych związków chemicznych i transportowania ich do narządów wydalniczych, takich jak nerki i wątroba.
- Rozpuszczanie minerałów i składników odżywczych jest możliwe dzięki zdolności wody do tworzenia roztworów z różnymi związkami chemicznymi, co ułatwia ich przyswajanie przez organizm.
Jakość wody
Jakość wody jest jedną z jej właściwości. Jakość wody określa się na podstawie zawartości różnych substancji i pierwiastków chemicznych, takich jak sole mineralne, metale ciężkie, pestycydy, związki organiczne, zanieczyszczenia biologiczne i radioaktywne, pH, twardość wody, zapach i smak. Jakość wody ma znaczenie dla zdrowia publicznego i ochrony środowiska.
Niektóre fakty naukowe na temat jakości wody to:
- Zawartość zanieczyszczeń chemicznych w wodzie może powodować poważne choroby, takie jak choroby układu nerwowego, choroby serca i układu krążenia, choroby wątroby i choroby nowotworowe.
- Zawartość zanieczyszczeń biologicznych, takich jak bakterie, wirusy i pierwotniaki, może powodować choroby takie jak cholera, dur brzuszny, biegunki i zakażenia układu moczowo-płciowego.
- Zawartość metali ciężkich, takich jak ołów, rtęć, kadm i arsen, może prowadzić do poważnych zaburzeń neurologicznych i innych chorób.
- Twardość wody, czyli zawartość soli wapnia i magnezu, może powodować problemy z użytkowaniem urządzeń gospodarstwa domowego, takich jak pralki i zmywarki, oraz zmniejszać skuteczność środków czyszczących i myjących.
- Zapach i smak wody mogą mieć wpływ na jej jakość spożywczą i akceptowalność przez konsumentów.
Uzdatnianie wody
Uzdatnianie wody może wpłynąć na jej właściwości. Uzdatnianie wody to proces usuwania z niej zanieczyszczeń i szkodliwych substancji, takich jak pestycydy, metale ciężkie, bakterie i wirusy, które mogą być obecne w wodzie. Proces ten może odbywać się poprzez różne metody, takie jak filtracja, dezynfekcja, odwrócona osmoza, a także przez dodanie substancji chemicznych, takich jak chlor.
Uzdatnianie wody może wpłynąć na jej właściwości, ponieważ usuwanie z niej zanieczyszczeń może wpłynąć na jej skład chemiczny i pH. Na przykład, procesy uzdatniania wody, takie jak odwrócona osmoza, mogą usunąć minerały i pierwiastki śladowe, które są ważne dla zdrowia organizmu. Z drugiej strony, dodanie substancji chemicznych, takich jak chlor, może wpłynąć na smak i zapach wody.
Mimo to, uzdatnianie wody jest często niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa jej spożycia i zmniejszenia ryzyka chorób przenoszonych drogą wodną. Właściwe uzdatnienie wody może zapewnić jej odpowiednie właściwości, aby była bezpieczna i zdrowa do spożycia.
tags: #czysta #woda #w #butelce #rodzaje #i
