Czysta Woda w Tomaszowie Mazowieckim – Jakość i Historia
- Szczegóły
Od jakości wody, którą codziennie pijemy, zależy nasze samopoczucie i zdrowie. Woda pokrywa ponad 70% naszej planety, a czysta woda to zdrowe życie. Szczególnie cenna jest woda słodka, która stanowi ok. 3 procent całej wody na Ziemi.
Historia Dostarczania Wody w Tomaszowie Mazowieckim
Mieszkańcy Tomaszowa Mazowieckiego od dawnych czasów chętnie korzystali z krystalicznej, źródlanej wody pochodzącej z Modrych Wód. Najstarsi tomaszowianie pamiętają nawoływania: „Komu źródlana woda, komu?!”. Temu ostatniemu towarzyszyły donośne dzwonki, zapowiadające przyjazd do miasta charakterystycznego konnego zaprzęgu z pomalowaną na kolor niebieski beczką, w której wozacy z Brzustówki wozili wodę czerpaną z wówczas podtomaszowskich Niebieskich Źródeł dla wszystkich chętnych z centralnej części miasta, pozbawionego rozbudowanej sieci wodociągów.
Źródlaną wodę na przełomie XIX i XX wieku rozwozili w większości mieszkańcy nadpilickiej Brzustówki, tworząc tym samym (razem z dorożkarzami oferującymi swoje usługi z kolei pasażerom) poniekąd „dzielnicową korporację”. Dla „brzustówkowian” była to okazja do dodatkowego zarobku i uzupełnienia skromnego zazwyczaj, pochodzącego z uprawy niezbyt żyznej roli gospodarskiego budżetu. Źródlana wodę pitną mogli oni dostarczać na podstawie koncesji udzielanej przez tomaszowski magistrat.
Jednym z najbardziej znanych woziwodów był zamieszkujący na ul. Wodnej Paweł Nowak oraz jego pomocnik - nastoletni syn Tadeusz. Z kolei dorożkarstwem zajmowali się dwaj dziadkowie Andrzeja Kobalczyka, znanego tomaszowskiego regionalisty, dziennikarza i popularyzatora naszej lokalnej historii - Władysław Magiera i Antoni Kobalczyk. Ale też Stanisław Gorzela i Jan Szlacheta, kolejne dwie niezwykle barwne postacie z Brzustówki. Parający się dostarczaniem wody do jej czerpania używali specjalnego rusztowania, które było ustawione tuż nad wywierzyskiem Niebieskich Źródeł.
Później wiadro takiej wody można było nabyć za 10 groszy. Po dotarciu do miasta, pomocnik wozaka, lub sam wozak obwieszczał mieszkańcom przybycie beczkowozu (towarzyszył mu głośny dźwięk dzwonka). Gospodynie z Tomaszowa „wiadrami” nabywały źródlaną wodę niezmiernie ją sobie chwaląc za jej smak i „miękkość”. To na niej zimą parzyły herbatę, a latem gasiły pragnienie domowników. Te bardziej zamożne wykorzystywały ją do prania i do mycia włosów.
Przeczytaj także: Różnice między czystą wodą a czystą wódką
W MCK - Skansenie Rzeki Pilicy można obejrzeć rekonstrukcję „niebieskiego beczkowozu” oznaczonego inskrypcją: „Woda Źródlana No 2, Paweł Nowak, ul. Wodna 27”. Wspomniany beczkowóz w przeszłości brał udział w paradzie towarzyszącej Festiwalowi „A może byśmy… do Tomaszowa”, przemierzając Aleję Piłsudskiego i Plac Kościuszki. Źródlany beczkowóz poruszał się dokładnie w miejscach uwiecznionych na fotografiach z lat 30. ubiegłego wieku, przekazanych skansenowi przez tomaszowskiego regionalistę i kolekcjonera - Jerzego Pawlika. Znów przeszłość naszego miasta na chwilę zagościła w przyszłości…
Niebieskie Źródła - Perła Tomaszowa
Rezerwat Niebieskie Źródła to prawdziwa tomaszowska perełka i jedno z absolutnie nietuzinkowych miejsc, które koniecznie trzeba zobaczyć. Sercem rezerwatu są źródła krasowe zwane wywierzyskami, to jedne z najciekawszych zjawisk krasowych w Europie. Główny kompleks wodonośny stanowią spękane wapienie jurajskie, z których wytryska woda przybierająca niebiesko-błękitno-zieloną barwę. Barwa wody w basenach źródliskowych jest efektem działań rozproszonego światła słonecznego. Zmiana odcieni barwy wody uzależniona jest od stanu pogody, stopnia nasłonecznienia bądź zachmurzenia. Dodatkowo uroku wywierzysku nadają pulsujące gejzery z piasku podrzucanego przez źródlaną wodę. Temperatura wody w miejscach wypływu wynosi około 9 °C, woda w tym miejscu nigdy nie zamarza.
Rocznie miejsce to odwiedzają tysiące turystów, przyciąga ich bogata przyroda, ciekawa historia, cisza i spokój.
Jakość Wody z Wodociągów
Badania potwierdzają, że woda z instalacji wodociągowej jest czysta chemicznie, mikrobiologicznie i dobra jakościowo. Jednak zanim dotrze do naszego kranu, często bywa wtórnie zanieczyszczona szkodliwymi związkami żelaza, ołowiu czy miedzi pochodzącymi z korodujących rur. Ponadto woda może odznaczać się dużą twardością, a ta z własnej studni nierzadko zawiera siarkowodór, metale ciężkie, zanieczyszczenia organiczne, azotany czy azotyny. Może też mieć przekroczoną zawartość żelaza i manganu.
Twarda woda niekorzystnie wpływa na domowe instalacje i urządzenia grzewcze, tworząc trudny do usunięcia osad, a jej smak i zapach nie zawsze nam odpowiada. Co ważne - przegotowanie wody przed spożyciem nie zmienia poziomu jej zanieczyszczenia. Jeśli zatem chcemy uzdatnić wodę, usunąć z niej niebezpieczne dla zdrowia związki chemiczne, chlor, żelazo, osady oraz poprawić jej smak i zapach - dobierzmy odpowiedni filtr. Za najskuteczniejszą metodę uzyskiwania krystalicznie czystej wody do picia, uważa się system odwróconej osmozy. Najlepszy będzie ten, z zainstalowanym mineralizatorem, wzbogacający wodę w cenne pierwiastki.
Przeczytaj także: Czysta Woda: Regulamin konkursu
Sinice w Zalewie Sulejowskim - Aktualny Problem
Sinice zakwitły w tym roku wyjątkowo wcześnie. Pojawiły się już w wielu miejscach na zbiorniku. W ostatnich latach woda w zalewie była czysta praktycznie przez całe lato. W tym roku wakacje się jeszcze nie rozpoczęły, a już jest skażona przez sinice. Toksyczne związki pojawiły się w wielu miejscach na zalewie. Zakwity widać przy tamie w Smardzewicach, ale też w Zarzęcinie czy po drugiej stronie zbiornika. W takich warunkach kąpiel może być groźna dla zdrowia.
Odradza się wchodzenia do wody skażonej sinicami, ponieważ wytwarzają toksyczne związki, które mogą wywołać alergię lub uczulenie. To nie tylko problemy skórne. Sinicowe kożuchy przemieszczają się po zbiorniku w zależności od kierunku wiatru. W najbliższych dniach sytuacja może być jeszcze gorsza, ponieważ prognozowane są upały. Sytuacja na zalewie wpływa na jakość wody w Pilicy. Strzeżone kąpielisko przy ul. PCK na "Przystani" w Tomaszowie zostało otwarte 16 czerwca. Wtedy woda w rzece była czysta, ale może się okazać, że w najbliższych dniach sytuacja się zmieni i ratownicy wywieszą czerwoną flagę na plaży.
Jakość wody bada tomaszowski sanepid, który monitoruje sytuację na bieżąco i jest w stałym kontakcie z dyżurującymi na kąpielisku ratownikami. O oczyszczeniu zalewu z sinic mówi się od dawna i wydano mnóstwo pieniędzy na różne projekty badawcze. Wody Polskie i Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej miały już w zeszłym roku rozpocząć wdrażanie programu oczyszczania wód zbiornika (o wartości 74 milionów złotych). W ciągu 10 lat zakwit sinic ma się zmniejszyć o 25 procent. Miały zostać również wprowadzone działania związane z gospodarką ściekową i rolnictwem ekologicznym.
Komunikat Sanepidu o Bakteriach w Wodzie
Na stronie internetowej tomaszowskiej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej pojawił się komunikat, który zaniepokoił mieszkańców miasta. Ostrzega on przed obecnością szkodliwych bakterii w wodzie pochodzącej z sieci wodociągowej. Na podstawie badań próbek wody pobranych w dniu 20.01.2025 r. w ramach kontroli urzędowej w/w punktach na sieci wodociągowej Tomaszów Mazowiecki stwierdzono, że jakość wody nie spełnia obowiązujących wymagań mikrobiologicznych ze względu na obecność bakterii Clostridium perfringens (łącznie ze sporami). Woda warunkowo przydatna do spożycia, po uprzednim przegotowaniu.
Komunikat SANEPiD-u stwierdza, że trwają prace mające na celu przywrócenie jakości wody spełniającej wymagania zdrowotne. Do czasu poprawienia sytuacji wodę należy gotować przez minimum 2 minuty, a następnie bez gwałtownego schładzania pozostawić do ostudzenia. Przegotowania wymaga też woda do: przygotowania posiłków, mycia spożywanych na surowo owoców i warzyw, mycia zębów i mycia naczyń, kąpieli noworodków i niemowląt. Woda bez przegotowania może być stosowana do codziennego mycia, prania odzieży, prac porządkowych (np. mycia podłóg) i spłukiwania toalet.
Przeczytaj także: Filtracja wody ze zeolitem
W związku z komunikatem sanepidu ZGWK informuje, że sieć wodociągowa jest całkowicie bezpieczna i prowadzone są regularne badania przez dostawcę - Łódzki Zakład Wodociągów i Kanalizacji jak i dystrybutora - naszą Spółkę oraz Sanepid. Zamieszczona przez Sanepid informacja dotyczy wody badanej na trzech przyłączach, które natychmiastowo zostały przepłukane i przebadane. Wyniki nie zostały potwierdzone. Woda nie zawiera bakterii i spełnia wszystkie wymogi jakościowe.
Znaczenie Wody dla Organizmu
Ciało dorosłego człowieka składa się w ok. 60% z wody; u dzieci jest to blisko 75%. Czysta woda powinna stanowić główne źródło płynów w naszej diecie (60 - 80% tego, co w ciągu dnia wypijamy). Utrata wody w organizmie ma znaczący wpływ na człowieka; 1 - 2% mniej wody w organizmie powoduje m. in. zmęczenie, a utrata 10% może zagrozić naszemu życiu.
Miasto Tomaszów Mazowiecki zaopatrywane jest w wodę dzięki ujęciu na rzece Pilicy, eksploatowanego przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji Spółka Z O. O. w Łodzi. W systemie zaopatrzenia miasta jest obiektem o największych zdolnościach produkcyjnych, najbardziej mobilnym, elastycznym, mającym możliwości dostosowania się do zmiennego zapotrzebowania na wodę i różnych kierunków jej rozprowadzania. Produkuje jednocześnie wodę w niskiej cenie i dobrej jakości. Woda na terenie aglomeracji Tomaszowa Mazowieckiego spełnia wszystkie prawne wymogi, narzucone Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015 roku w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi**.
tags: #czysta #woda #Tomaszów #Mazowiecki #jakość
