Znaczenie Badań Czystości Wody Jezior na Śląsku dla Zdrowia i Środowiska
- Szczegóły
Badania wody to kluczowy element dbałości o zdrowie publiczne oraz ochronę środowiska naturalnego. Są one niezbędne do monitorowania jakości wody w naszym otoczeniu, zarówno tej płynącej z kranów w naszych domach, jak i tej znajdującej się w rzekach, jeziorach czy zbiornikach wodnych. Na terenie Śląska, regionu o bogatej historii przemysłowej i gęstej sieci osadnictwa, kontrola jakości wody ma szczególne znaczenie.
Zakres Badań Wody
Badania wody obejmują szereg testów, które pozwalają ocenić jej skład chemiczny, fizyczny i biologiczny. Analizuje się m.in. obecność metali ciężkich, takich jak ołów czy rtęć, które są niezwykle szkodliwe dla zdrowia. Sprawdza się także poziom pH, twardość wody, zawartość chloru, azotanów i azotynów, a także obecność bakterii, takich jak Escherichia coli, które mogą świadczyć o zanieczyszczeniu wody ściekami.
W kwestii wody pitnej mieszkańcy Śląska są pod stałą ochroną przepisów prawa polskiego, które zobowiązują dostawców wody do regularnego monitorowania jej jakości. Woda pitna musi spełniać rygorystyczne normy określone w rozporządzeniach, co gwarantuje jej bezpieczeństwo dla zdrowia.
Wody powierzchniowe, takie jak rzeki czy jeziora, są niezwykle ważne dla ekosystemów i wymagają ochrony przed zanieczyszczeniami. Na Śląsku, gdzie przemysł i urbanizacja wywierają silny wpływ na stan środowiska, regularne badania wód powierzchniowych są nieodzowne.
Dostęp do Informacji o Jakości Wody
Jako mieszkaniec Śląska masz kilka możliwości, aby upewnić się, że woda, którą pijesz, jest bezpieczna. Po pierwsze, możesz śledzić raporty jakości wody publikowane przez lokalne przedsiębiorstwa wodociągowe. Po drugie, masz prawo do zlecenia niezależnych badań wody w certyfikowanych laboratoriach. Dzięki temu uzyskasz szczegółowe informacje o jej składzie.
Przeczytaj także: Różnice między czystą wodą a czystą wódką
Regularna kontrola jakości wody jest fundamentalna dla zapewnienia bezpieczeństwa wszystkim mieszkańcom regionu. Badania wody na Śląsku to nie tylko obowiązek instytucji, ale również prawo każdego obywatela dbającego o swoje zdrowie i środowisko.
Czystość Kąpielisk w Województwie Śląskim
Główny Inspektorat Sanitarny uruchomił Serwis Kąpieliskowy www.sk.gis.gov.pl, gdzie można sprawdzić jakość i czystość wód w kąpieliskach położonych na terenie Polski. Oficjalny sezon kąpielowy w Polsce trwa od 1 czerwca do 30 września. W tym czasie akweny wodne, w których można się kąpać, są regularnie badane.
Badania realizowane są zgodnie z ustalonym harmonogramem pobierania próbek, który obejmuje jedno badanie nie wcześniej niż 10 dni przed otwarciem sezonu kąpielowego danego kąpieliska oraz nie mniej niż trzy próbki w sezonie kąpielowym (lub dla kąpielisk w którym sezon kąpielowy nie przekracza 8 tygodni nie mniej niż dwie próbki), w okresie funkcjonowania kąpieliska, tak aby przerwa między badaniami nie przekraczała miesiąca.
Woda badana jest pod kątem występowania przekroczeń zanieczyszczeń mikrobiologicznych (Escherichia coli, enterokoki) oraz obecności w wodzie zakwitu sinic (smugi, kożuch, piana), rozmnożenia się makroalg lub fitoplanktonu morskiego lub obecność innych zanieczyszczeń, takich jak materiały smoliste, szkło, tworzywa sztuczne, guma oraz inne odpady.
Przykłady Kąpielisk na Śląsku i Ich Czystość
Poniżej przedstawiono listę kąpielisk w województwie śląskim wraz z oceną jakości wody:
Przeczytaj także: Czysta Woda: Regulamin konkursu
- Bałtyk - Adriatyk (Częstochowa): Woda przydatna do kąpieli.
- Gminne Kąpielisko Wodnik (Kuźnia Raciborska): Woda przydatna do kąpieli.
- Kamień (Rybnik): Woda zdatna do kąpieli.
- Kąpielisko "Hubertus" (Mysłowice): Woda zdatna do kąpieli.
- Kąpielisko "Park Słupna" (Mysłowice): Woda zdatna do kąpieli.
- Kąpielisko Czechowice (Gliwice): Woda zdatna do kąpieli.
- Kąpielisko Ośrodka Rekreacji i Sportów Wodnych w Kaniowie: Woda zdatna do kąpieli.
- Kąpielisko Ośrodka Wypoczynkowego "OLZA" (Olza): Woda zdatna do kąpieli.
- Kąpielisko Łysina (Bieruń): Woda zdatna do kąpieli.
- Mały Staw Starganiec w Mikołowie: Brak oceny wody lub kąpielisko zamknięte.
- Morawa: Woda zdatna do kąpieli.
- Ośrodek Sportów Wodnych w Łące (Pszczyna): Woda zdatna do kąpieli.
- Ośrodek Wypoczynkowy Paprocany - Jezioro Paprocany (Tychy): Woda nieprzydatna do kąpieli ze względu na inne wymagania.
- Plaża nad Sosiną 2 (Jaworzno): Woda zdatna do kąpieli.
- Pniowiec (Rybnik): Woda zdatna do kąpieli.
- Pogoria I (Dąbrowa Górnicza): Woda zdatna do kąpieli.
- Pogoria III (Dąbrowa Górnicza): Woda zdatna do kąpieli.
- Śmieszek (Żory): Woda zdatna do kąpieli.
- Stawiki Sosnowiec (Sosnowiec): Woda zdatna do kąpieli.
- Słoneczna Plaża (Niewiesze): Woda zdatna do kąpieli.
- Zakrzew (Kłobuck): Woda zdatna do kąpieli.
Jezioro Paprocańskie - Wyzwania i Rozwiązania
Naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego prowadzą badania Jeziora Paprocańskiego, jednego z najstarszych zbiorników zaporowych w Polsce. Powstało ono dla potrzeb Huty Paprockiej w XVIII wieku. Naukowcy z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŚ postanowili zbadać jakość wód Jeziora Paprocańskiego i znaleźć odpowiedź na pytanie: dlaczego ich stan z roku na rok jest coraz gorszy.
Badacze sięgnęli m.in. do map opracowanych w latach 1747-1753 przez niemieckiego kartografa Fredericka Christiana von Wredego, na których zachowały się ówczesne rozwiązania hydrotechniczne. Mapy dostarczyły m.in. informacji na temat zmian układu terenu w okolicach badanego obiektu - co, jak się później okazało, miało ogromne znaczenie dla pogorszenia stanu jakości wód zbiornika.
Przede wszystkim z badanego przez nas terenu zniknęło wiele okolicznych zbiorników wodnych, które jeszcze w XVIII wieku otaczały jezioro. Poza tym znacząco zmniejszono jego zlewnię ze względu na złą jakość wód pokopalnianych.
Szczególnym miejscem Jeziora Paprocańskiego jest kąpielisko pełniące funkcje rekreacyjno-turystyczne. Aby przyjrzeć mu się dokładniej, naukowcy, pracując w interdyscyplinarnym zespole, opracowali numeryczny model badanego zbiornika. Dzięki temu narzędziu mogą m.in. obrazować dynamicznie i czasoprzestrzennie sposób przepływu wody w zbiorniku oraz wpływ poszczególnych czynników na ten proces.
Model przepływu wody w zbiorniku pokazał, że kierunek i siła wiatrów połączone z kształtem zbiornika sprawiają, iż masowo rozwijający się fitoplankton jest spychany właśnie w rejon kąpieliska.
Przeczytaj także: Filtracja wody ze zeolitem
Jednym z proponowanych rozwiązań stosowanych już zresztą na świecie jest mechaniczne odgrodzenie kąpieliska od pozostałej części Jeziora Paprocańskiego, dzięki czemu powstałe na zbiorniku zakwity nie będą przedostawały się do przestrzeni rekreacyjnej. Stosowane mogą być specjalne membrany, jest to jednak rozwiązanie kosztowne.
Kolejnym rozwiązaniem proponowanym przez zespół naukowców z Uniwersytetu Śląskiego jest zwiększenie powierzchni szuwarów - zbiorowiska roślinności przybrzeżnej przyczyniającej się do oczyszczania wód zbiornika z fosforu i azotu, co w naturalny sposób zabezpieczy jezioro przed pojawianiem się zakwitów.
Najciekawszym rozwiązaniem zaproponowanym przez naukowców jest jednak odtworzenie hydrotechnicznych rozwiązań z przeszłości, czyli odbudowanie oczyszczalni wody typu gruntowo-korzeniowego oraz związane z tym ponowne wykorzystanie dawnych rowów melioracyjnych.
Woda w Kranach - Skąd Pochodzi i Jak Jest Uzdatniana?
Woda w kranach na Śląsku pochodzi z różnych źródeł, w tym z rzek, jezior i zbiorników retencyjnych. Zbiorniki retencyjne pełnią funkcje przeciwpowodziowe, rekreacyjne oraz zaopatrują okręg przemysłowy w wodę.
Przykładem jest Zbiornik Goczałkowicki, który zasila okręg przemysłowy w wodę. Zbiornik ten jest objęty strefą ochrony sanitarnej, co zapewnia czystość wody. Przyroda uznała, że to jest biotop na miarę czystych jezior Skandynawii czy Kanady.
Podobną rolę pełnią zbiorniki w Dziećkowicach czy Czańcu koło Bielska. Mówi się, że woda w kranach, zwłaszcza na Górnym Śląsku dorównuje albo nawet przewyższa jakością tą, którą często kupujemy w sklepach.
Nasza woda pochodzi również, albo i głównie z wnętrza, bardzo głębokiego wnętrza ziemi. Szacuje się, że nawet ⅓ wody w naszych kranach to w pewnym sensie woda z głębokich podziemi. Pod powierzchnią Polski znajdują się ogromne zbiorniki wód, których geneza sięga dalekiego okresu geologicznego, Triasu. Stąd często zwane są one “triasowymi”.
Teren Wyżyny Śląskiej jest jednym z najbogatszych pod tym względem. Zbiorniki Zawiercie-Olkusz, Lubliniec-Myszków, Bytom czy Gliwice są jednymi z najbardziej strategicznych i najmniej podatnych na antropopresję.
Oczywiście woda, zanim trafi do domów jest uzdatniana: napowietrzana, natleniana i filtrowana. Już wbrew obiegowym opiniom wcale nie przesadnie chlorowana. To wszystko jest badane prawie codzienne. Jak i smak, pH i inne czynniki.
Podsumowanie
Badania wody na Śląsku są niezbędne do utrzymania wysokiej jakości życia mieszkańców. Dzięki nim możemy cieszyć się dostępem do czystej i zdrowej wody. Regularne monitorowanie jakości wody, zarówno w kąpieliskach, jak i w systemach wodociągowych, jest kluczowe dla ochrony zdrowia publicznego i środowiska naturalnego.
tags: #czysta #woda #jeziora #śląsk #badania
