Woda destylowana jako emulgator: Klucz do stabilnych emulsji kosmetycznych
- Szczegóły
Lotiony i kremy dostosowane do indywidualnych wymagań Twojej skóry są najskuteczniejszym sposobem pielęgnacji ciała. Receptury kosmetyczne kremów pielęgnacyjnych do ciała i twarzy zależą od kilku czynników. Najważniejsze z nich to rodzaj skóry, jaki posiadasz oraz efekt pielęgnacyjny, który chcesz osiągnąć. Może to być krem chroniący skórę przed zanieczyszczeniem znajdującym się w powietrzu lub krem zapobiegający powstawaniu zmarszczek.
Emulsje: Podstawy i rodzaje
Emulsja jest to połączenie wody i oleju (tłuszczu). Inne ciecze, jak np. olej i woda, nie mieszają się, lecz tworzą dwie oddzielne fazy (warstwy). Dzieje się tak dlatego, że niepolarne cząsteczki oleju nie mogą pokonać sił, którymi wiążą się polarne cząsteczki wody. Receptury mogą mieć postać dwóch emulsji: oleju w wodzie O/W lub wody w oleju W/O. Typową emulsją do skóry jest emulsja olej w wodzie, gdzie faza tłuszczowa jest zawieszona (rozproszona) w fazie wodnej w postaci małych kropel.
Ze względu na wzajemny układ faz wyróżnia się dwa rodzaje emulsji:
- typu olej w wodzie (O/W), gdzie woda stanowi substancję rozpraszającą, w której zawieszone są kropelki oleju,
- typu woda w oleju (W/O), gdzie substancją rozpraszającą jest olej, w którym zawieszone są kropelki wody.
Wyróżnia się też emulsje wielofazowe, które charakteryzują się tym, że nie można dokładnie określić, która faza jest fazą rozproszoną, a która rozpraszającą, ponieważ każda z nich zawiera w sobie kropelki innej fazy.
Doświadczenie: Mieszanie wody i oleju
Przeprowadzono doświadczenie pozwalające sprawdzić, czy można zmieszać wodę i olej.
- Problem badawczy: Co zrobić, aby woda i olej się mieszały?
- Hipoteza: Sama woda i olej nie mieszają się ze sobą. Ich mieszaninę jednorodną można osiągnąć tylko w obecności emulgatora - czynnika, który umożliwia ich mieszanie się.
Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?
Po dodaniu wody do oleju, w pierwszej probówce utworzyła się mieszanina niejednorodna (dwie oddzielne warstwy - fazy). W trakcie mieszania wody i oleju dochodzi do rozproszenia (dyspersji) kropel oleju w całej objętości wody - tworzy się emulsja. Otrzymana emulsja jest nietrwała (niestabilna) - po pewnym czasie ciecze te ponownie tworzą dwie warstwy, a więc olej (o mniejszej gęstości) znów znajduje się na górze, zaś woda na dole. Dodanie płynu do naczyń, tzw. emulgatora, powoduje utrwalenie emulsji.
Olej i woda mieszają się tylko w obecności substancji powierzchniowo czynnej, np. płynu do mycia naczyń.
Emulgatory: Klucz do trwałości emulsji
Emulsja może być trwała wskutek obecności emulgatorów. Emulgator zwykle lepiej rozpuszcza się w jednej z dwóch faz. Emulgatory są związkami powierzchniowo czynnymi, o właściwościach hydrofobowo‑hydrofilowych, tworzącymi warstwę molekularną na powierzchni kropelek rozproszonej cieczy. Ich przykładami są mydła, detergenty, estry alkoholi wielowodorotlenowych oraz takie substancje naturalne, jak żelatyna, agar‑agar, lanolina, lecytyna, guma arabska.
Cechą charakterystyczną wszystkich emulgatorów jest ich budowa - składają się z części hydrofilowej (głowa) i hydrofobowej (ogon). Dodatek emulgatora do mieszaniny oleju z wodą powoduje ułożenie/orientację hydrofobowych ogonów na powierzchni kropelek oleju, a hydrofilowych głów w kierunku wody. Część hydrofilowa emulgatora zawsze jest „zanurzona” w wodzie - bez względu na to, czy stanowi ona fazę rozproszoną, czy rozpraszającą. Na granicy olej‑woda tworzy się w ten sposób warstwa, która zapobiega łączeniu się kropelek oleju w większe ugrupowania. Tak emulgator utrwala emulsję.
Lecytyna to emulgator, który znalazł szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym i kosmetycznym. Czysta lecytyna stabilizuje emulsje typu O/W, natomiast nieoczyszczona, zawierająca inne substancje towarzyszące, może utrwalać emulsje typu W/O.
Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach
Woda destylowana w recepturach kosmetycznych
Do fazy wodnej używaj wody destylowanej, demineralizowanej, butelkowej. Jeżeli w recepcie nie podano nazwy rozpuszczalnika, określenie „roztwór” oznacza roztwór wodny, natomiast określenie „woda destylowana” oznacza wodę oczyszczoną otrzymaną przez destylację. Woda do receptury aptecznej (Aqua pro usu officinale) używana jako rozpuszczalnik w procesie przygotowywania leków recepturowych i leków aptecznych. Do sporządzania leków niejałowych spełnia wymagania monografii Aqua purificata część Woda oczyszczona produkcyjna.
| Typ emulsji | Zawartość fazy rozproszonej | Zastosowanie |
|---|---|---|
| O/W (olej w wodzie) | 20-30% (poniżej 20-30% fazy olejowej) | Kremy nawilżające, podkładowe, balsamy do ciała, maseczki, dezodoranty, niektóre odżywki do włosów |
| O/W (olej w wodzie) | > 20-30% (powyżej 20-30% fazy olejowej) | Kremy, kremy na noc, lekkie kremy pod oczy, mleczka, niektóre odżywki do włosów |
| W/O (woda w oleju) | 20-40% (20-40% fazy wodnej) | Kremy tłuste, na noc, pod oczy, kremy uniwersalne, ochronne, mleczka do demakijażu |
Tworzenie emulsji krok po kroku
Przygotowanie emulsji kosmetycznej wymaga połączenia fazy wodnej i olejowej w odpowiednich warunkach. Poniżej przedstawiono uproszczony proces:
- Połącz wodę i wszystkie składniki wodnopochodne w jednej zlewce/naczyniu.
- Połącz olejopochodne składniki w drugiej zlewce.
- Upewnij się, że składniki w obu fazach dobrze się rozpuściły i połączyły.
- Kiedy obie fazy mają tę samą temperaturę ok. 60-70°C, wlej fazę olejową do fazy wodnej. Dokładna temperatura połączenia zależy od stopnia topnienia emulgatora. Ważne jest również, aby obie fazy miały bardzo zbliżoną temperaturę. Dla emulsji typu olej w wodzie zawsze wlewaj fazę olejową do fazy wodnej.
- Po połączeniu obu faz, delikatnie mieszaj emulsję ręcznie do momentu, aż ostygnie.
- Ostatnia faza to dodanie wszystkich składników „wrażliwych” na ciepło takich, jak: substancje aktywne, witaminy, konserwanty. Składniki dodawaj, gdy emulsja ostygnie do temperatury 40-30°C, dzięki temu zachowają w pełni swoje właściwości.
- Gotową emulsję przelej do przygotowanych słoiczków 60 ml lub 120 ml. Słoiki wcześniej używane powinny być zdezynfekowane. Kremy i lotiony przygotowane bez żadnych konserwantów muszą być przechowywane w lodówce.
Przeczytaj także: Woda mineralna Józef: Zalety
tags: #woda #destylowana #jako #emulgator
