USG jamy brzusznej a woda gazowana: Kompleksowy przewodnik

Szczegóły: Opublikowano: 04. November 2025

Badanie USG jamy brzusznej to podstawowe badanie ultrasonograficzne, które warto wykonywać nie tylko wtedy, kiedy odczuwamy dolegliwości bólowe, ale również jako kontrolne badanie przesiewowe, cyklicznie co dwa lata. Jest to badanie bezpieczne i może być wykonywane tak często, jak to konieczne.

Cel i znaczenie badania USG jamy brzusznej

Dzięki takiemu badaniu możemy sprawdzić, czy nasze narządy wewnętrzne są prawidłowej wielkości oraz czy nie ma w nich zmian, np. torbieli, guzów, naczyniaków i innych. Regularnie wykonywane badanie USG jamy brzusznej pozwala na wczesne wykrycie zmian chorobowych, co znacznie przyspiesza proces leczenia.

USG brzucha pomocne jest w diagnostyce chorób: wątroby, trzustki, śledziony, nerek, pęcherza moczowego, dróg żółciowych i pęcherzyka żółciowego. Badanie to też wykorzystywane jest w diagnostyce chorób narządów rodnych i gruczołu krokowego.

Wykonujemy je, gdy występują u nas dolegliwości ze strony jamy brzusznej: bóle, nudności, wymioty, biegunki czy krwawienia z przewodu pokarmowego. USG jest badaniem diagnostycznym wykorzystującym fale ultradźwiękowe do obrazowania poszczególnych struktur ciała. Fale te nie są w żaden sposób szkodliwe dla naszego zdrowia.

Podczas USG jamy brzusznej ocenia się miąższ wątroby m.in. pod kątem zmian wskazujących na marskość, toksyczne uszkodzenie wątroby, torbiele, czy naczyniaki. Badane są drogi żółciowe, obecność złogów w pęcherzyku żółciowym oraz pogrubienie jego ścian. Lekarz poszukuje również zmian w układzie moczowym - interpretacji podlegają nerki, a także pęcherz moczowy, jeśli jego wypełnienie jest wystarczające. Standardowo opisywana jest również śledziona, trzustka, prostata u mężczyzn oraz macica/ jajniki u kobiet.

Przeczytaj także: Wybór sprzętu do destylacji

Wykonujący badanie lekarz może zobaczyć, czy wymienione narządy są prawidłowej wielkości, mają prawidłową budowę i strukturę, czy znajdują się w nich jakieś zmiany (np. guzy, torbiele, złogi), czy ich unaczynienie i położenie jest prawidłowe.

Przygotowanie do badania USG jamy brzusznej

Jednak aby wynik badania USG był wystarczająco precyzyjny, należy odpowiednio się do niego przygotować. Jeśli jednak czeka Cię to badanie, powinieneś pamiętać o kilku ważnych zasadach. Od tego, czy się do nich zastosujesz, może zależeć wiarygodność wyniku. Jak zatem powinno wyglądać prawidłowe przygotowanie do USG jamy brzusznej?

Najistotniejszą przeszkodą w prawidłowej ocenie narządów jamy brzusznej jest zaleganie treści pokarmowej i gazu w żołądku, dwunastnicy i jelitach. Niezastosowanie się do zaleceń oraz nieodpowiednie przygotowanie do USG jamy brzusznej może skutkować niewłaściwym obrazem narządów wewnętrznych, a nawet niemożliwością przeprowadzenia badania ultrasonograficznego.

Dieta przed badaniem

Przygotowanie do USG jamy brzusznej warto rozpocząć już dzień przed badaniem. Jednym z podstawowych zaleceń jest dieta lekkostrawna przed badaniem USG. A więc dieta lekkostrawna oznacza wykluczenie z naszych posiłków takich produktów jak: groch, fasola, tłuste mięsa i sosy, kapusta, alkohol, napoje gazowane oraz wszystkie inne produkty, które powodują u nas wzdęcia.

Już kilka dni przed badaniem staraj się unikać potraw ciężkostrawnych i produktów wzdymających. Nie jedz fasoli, grochu, bobu, kalafiora, brukselki, kapusty oraz cebuli. Ogranicz też spożycie błonnika. Najwięcej jest go w surowych warzywach, owocach oraz ciemnym pieczywie. Produkty te powodują wzdęcia brzucha i wzmagają wydzielanie gazów, co może zaburzyć obraz USG i utrudnić oglądanie poszczególnych narządów.

Przeczytaj także: Woda gazowana a zdrowie dzieci

W dniu poprzedzającym badanie usg jamy brzusznej wskazane, by wykluczyć ze swojego menu następujące produkty: świeże warzywa i owoce, otręby, kasza, bita śmietana czy świeże pieczywo, groch, fasola, tłuste mięsa i sosy, kapusta, alkohol, napoje gazowane oraz wszystkie inne produkty, które powodują u nas wzdęcia i zaparcia. Oczywiście wskazane jest, by nie przesadzać z ilością. Wskazane, by wszystkie posiłki tego dnia były naprawdę lekkimi posiłkami np.

2 dni przed badaniem USG należy ograniczyć dania smażone, wzdymające i ciężkostrawne (warzywa strączkowe, kapusty, kalafior, brukselka, cebula, śliwki). Nie spożywać również słodyczy, surowych owoców i soków owocowych i fermentowanych napojów mlecznych.

Tak! Pacjent zgłaszający się na USG jamy brzusznej powinien być na czczo. Ultrasonografia jamy brzusznej powinna być wykonywana na czczo. Co to jednak oznacza? Ile godzin przez usg jamy brzusznej nie można jeść? W praktyce oznacza to powstrzymywanie się od jedzenia i picia słodkich oraz gazowanych napojów przez okres ok. 6-8 godzin poprzedzających badanie. W dniu samego badania pamiętajmy, by ostatni posiłek był co najmniej 5 godzin przed badaniem.

Przed badaniem USG ostatni posiłek należy spożyć minimum na 6 godzin przed badaniem.

Nawodnienie przed badaniem

Wskazane jest picie wody niegazowanej. W przypadku badania pęcherza moczowego, gruczołu krokowego czy narządu rodnego koniecznie należy 1-2 godzin przed badaniem wypić jeden do dwóch litrów niegazowanej wody. Jeżeli badanie usg jamy brzusznej ma obejmować też narządy rodne u kobiet, pęcherz moczowy, prostatę u mężczyzn to do badania należy przystąpić z pełnym pęcherzem.

Przeczytaj także: Woda destylowana: poradnik domowy

Picie wody, koniecznie czystej, niegazowanej, powinieneś zacząć dużo wcześniej i zakończyć je ok. 1 godziny przed badaniem. Aby pęcherz miał szansę dostatecznie się wypełnić, należy przyjąć ok. 3 szklanki wody.

Dlatego zazwyczaj zaleca się spożycie przed USG brzucha takiej ilości wody, żeby czuć parcie na mocz.

Zalecane jest pić wodę mineralną niegazowaną lub przegotowaną. Unikamy wody gazowanej.

Na 1-2 godziny przed badaniem USG pęcherza moczowego należy wypić około 1,5 litra niegazowanej i powstrzymać się od oddawania moczu. W przypadku USG brzucha, a dokładniej wątroby, trzustki, żołądka i jelit nie ma konieczności picia dużej ilości wody przed badaniem.

Odradza się także picie napojów gazowanych sprzyjających powstawaniu gazów jelitowych, a te mogą utrudniać uzyskanie zadowalającego obrazu narządów.

Nie należy także pić napojów gazowanych.

Należy unikać płynów gazowanych i słodzonych, soków owocowych, mocnej kawy i herbaty, nie palić tytoniu, nie żuć gumy.

Leki i inne zalecenia

Warto też dzień przed badaniem zastosować leki eliminujące wzdęcia, np. Espumisna / Esputicon lub węgiel medyczny. Środki te należy przyjąć zgodnie z zaleceniami zawartymi w ulotce informacyjnej dołączonej do leków.

W tym celu już 2-3 wcześniej zacznij przyjmować preparat z symetykonem w składzie, najlepiej 3 razy dziennie po 2. kapsułki. Symetykon likwiduje pęcherzyki gazu gromadzące się w przewodzie pokarmowym, niwelując uczucie wzdęcia. Preparat jest dostępny w każdej aptece bez recepty.

W dniu poprzedzającym badanie należy przyjmować Simetigast Forte 1 kapsułkę wieczorem i 1 kapsułkę rano w dniu badania lub Espumisan 3 x dziennie po 3 do 4 kapsułek (środek odgazowujący - dostępny w aptece bez recepty).

W dniu badanie należy również przyjąć wszystkie leki, które regularnie przyjmujemy, warto jednak o tym fakcie poinformować lekarza wykonującego badanie usg jamy brzusznej.

Przed badaniem nie pal też papierosów i nie żuj gumy.

pacjenci przyjmujący leki - powinni leki przyjąć zgodnie z zaleceniem lekarza, popijając je niegazowaną wodą, nie później jednak, niż 1 godzinę przed badaniem.

zalecane jest przyjęcie środków eliminujących wzdęcia np. gdy badanie ma odbyć się po południu prosimy nie jeść i nie pić (szczególnie gazowanych napojów i kawy) minimum 5 godzin przed badaniem.

Warto założyć luźne ubranie, które łatwo będzie zdjąć do badania (trzeba odsłonić brzuch) oraz przynieść wyniki wcześniejszych badań USG jamy brzusznej, żeby lekarz mógł je porównać.

Przebieg badania USG jamy brzusznej

Badanie USG jamy brzusznej jest bezbolesne i całkowicie bezpieczne. Badanie odbywa się w pozycji leżącej. Lekarz nanosi na brzuch pacjenta żel, który ułatwia przewodzenie ultradźwięków oraz przesuwanie głowicy aparatu po skórze. W trakcie badania głowica przylega do skóry, a lekarz porusza nią delikatnie w różnych kierunkach.

Podczas USG brzucha pacjent leży na plecach, na skórę brzucha nakłada się przezroczysty żel. Lekarz przesuwa po brzuchu głowicą USG, a obraz widzi na ekranie przed sobą. Podczas USG lekarz może poprosić pacjenta o zmianę pozycji (np. przekręcenie się na bok) lub nabranie i zatrzymanie powietrza.

Pacjent przyjmuje pozycję leżącą, następnie lekarz nakłada na brzuch specjalny żel, który umożliwia uzyskanie dobrej jakości obrazu.

Badanie jest bezbolesne, ale kiedy lekarz mocniej przyciśnie głowicę do brzucha, może to wywołać dyskomfort.

USG brzucha trwa zwykle około 20 minut. Wynik badania jest wydawany od razu.

USG jamy brzusznej u dzieci

Najmłodsi są szczególnymi pacjentami odwiedzającymi gabinet USG wymagającymi od lekarza nie tylko umiejętności stricte technicznych, jak również poniekąd pedagogicznych, aby móc przyłożyć głowicę aparatu do brzuszka dziecka. Zdecydowanie należy zadbać o wypełnienie pęcherza moczowego. Najlepszym sposobem będzie wypicie 0,5 l wody niegazowanej na godzinę przed wizytą. W dniu poprzedzającym zalecana jest dieta lekkostrawna, a samo badanie USG jamy brzusznej wykonać przed śniadaniem, aby dziecko było na czczo.

Przygotowanie do badania dzieci:

noworodki i niemowlęta nie karmić i nie poić ok. 1-1.5 godz. przed badaniem. Celem oceny odźwiernika proszę przynieść ze sobą w butelce mleko ewentualnie inny napój,
dzieci od 1 do 5 roku życia - badanie powinno być wykonane co najmniej 2 godziny od ostatniego posiłku. Nie poić dziecka bezpośrednio przed badaniem,
dzieci starsze (powyżej 5 roku życia) - badanie powinno być wykonane około 4 godziny po ostatnim posiłku,
młodzież (od 15 roku życia) badanie powinno być wykonane około 6 godzin po ostatnim posiłku,
dzieci z tendencją do wzdęć - o ile konieczne, Espumisan - zgodnie z zaleceniami lekarza.

Podsumowanie

Badanie USG jamy brzusznej jest badaniem diagnostycznym, które wykonuje się przede wszystkim, żeby wykluczyć lub potwierdzić patologię dotyczącą układu pokarmowego lub moczowego.

Cena badania USG jamy brzusznej

USG brzucha jest jednym z najtańszych badań przewodu pokarmowego. Cena badanie może być różna w zależności od placówki, jakości aparatu i lekarza wykonującego badanie USG jamy brzusznej. Z reguły najdroższe są badania wykonywane przez doświadczonych radiologów, którzy większość swojej zawodowej kariery zajmują się wyłącznie ultrasonografią. Zazwyczaj posiadają oni własny aparat, którego wybór poprzedza wiele tygodni testów i porównań. Cena takiego aparatu odpowiada cenie samochodu klasy BMW 5. Zdecydowanie tańsze są badania wykonywane przez lekarzy internistów, endokrynologów, chirurgów, często połączone z konsultacją lekarską. Najczęściej wykonywane są one na standardowych aparatach ogólnego przeznaczenia za mniej więcej 1/3 ceny aparatu klasy premium. Tak więc cena badania USG jamy brzusznej często wynika z ceny aparatu, na którym badanie jest wykonywane.

Tabela z zaleceniami dotyczącymi przygotowania do USG jamy brzusznej

Zalecenie	Szczegóły
Dieta	Lekkostrawna, unikanie produktów wzdymających (fasola, kapusta, napoje gazowane) na 1-2 dni przed badaniem.
Bycie na czczo	Minimum 6 godzin przed badaniem.
Nawodnienie	Picie wody niegazowanej (1-1.5 litra) na 1-2 godziny przed badaniem, szczególnie przy badaniu pęcherza moczowego.
Leki	Można przyjąć leki zmniejszające ilość gazów w jelitach (np. Espumisan). Regularnie przyjmowane leki należy zażyć zgodnie z zaleceniem lekarza.
Inne	Unikanie palenia papierosów i żucia gumy przed badaniem.

tags: #woda #gazowana #a #usg #jamy #brzusznej