Wentylacja i Filtry Powietrza w Kościołach: Kompleksowe Rozwiązania
- Szczegóły
Analizując budownictwo sakralne w Polsce, wyraźnie widać, że dominują kościoły budowane z ciężkiego kamienia lub cegły, w których w sezonie letnim panuje przyjemny chłód, natomiast w sezonie zimowym ten chłód doskwiera. W tym przypadku jesteśmy głównie zainteresowani ogrzewaniem na zimę i sprawną wentylacją na lato. Mamy wiele kościołów drewnianych, w których to z kolei latem doskwiera upał. Drewno jest dobrym izolatorem, przez co w sezonie zimowym łatwo jest utrzymać temperaturę w takim budynku, ale za to latem, gdy kościół nagrzeje się od otoczenia, to wewnątrz panuje trudny do zniesienia ukrop. Są również kościoły budowane z betonu, stali i szkła. Tutaj z kolei zimą mróz ciągnie od betonowych i stalowych ścian oraz dużych przestrzeni okiennych, a latem z tego samego powodu w kościele robi się nieznośnie gorąco. Takie kościoły w zimie się szybko i mocno wychładzają, a latem mocno przegrzewają.
Wszystkie te czynniki sprawiają, że wiele kościołów wymaga sprawnej klimatyzacji, mocnej i efektywnej wentylacji oraz energooszczędnego ogrzewania. Tutaj idealnym rozwiązaniem jest system ogrzewania nadmuchowego, który to zimą ogrzewa, latem schładza powietrze i ponadto zapewnia całoroczną wentylację. Ogrzewanie nadmuchowe to system grzewczy, w którym bezpośrednio ogrzewamy lub schładzamy powietrze i rozprowadzamy po całym kościele w celu osiągnięcia żądanej temperatury. Do rozprowadzenia powietrza stosujemy instalację kanałową, która ma za zadanie doprowadzenie powietrza w strefę przebywania ludzi. Ogrzewanie nadmuchowe jest znane i stosowane od dziesięcioleci w Polsce i można je spotkać w wielu kościołach.
Chciałbym podkreślić, że firma Thermico specjalizuje się w systemach stosowanych w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych. W tamtych krajach jest to najczęściej stosowany system grzewczy i został zaprojektowany, aby spełniał całoroczne wymagania użytkowników. Stosujemy amerykańskie wysokowydajne piece nadmuchowe, które to są fabrycznie przystosowane do pracy w funkcji grzania, funkcji wentylacji i funkcji klimatyzacji. Oprócz pieców stosujemy również pompy ciepła powietrze - powietrze. Pompy stosujemy zazwyczaj tam, gdzie nie ma przyłącza gazu lub doprowadzenie gazu jest nie opłacalne. Ciekawym rozwiązaniem jest ogrzewanie hybrydowe, a więc połączenie pompy ciepła z piecem gazowym. W takim układzie w okresie letnim w piecu pracuje tylko wentylator, który to tłoczy powietrze do kanałów, a pompa ciepła je schładza. Mamy wówczas klimatyzację. Następnie w okresie jesiennym, gdy przechodzimy w sezon grzewczy, to pompa ciepła zmienia tryb pracy i ogrzewa przepływające powietrze. Natomiast w zimie, podczas dużych mrozów, kiedy to potrzebujemy dużych wydajności grzewczych, system przełączamy w ogrzewanie zasilane gazem ziemnym. I najważniejsze, wszystko to odbywa się w ramach jednej instalacji.
Rodzaje Ogrzewania w Kościołach
Rozważając system ogrzewania dla kościoła, należy wziąć pod uwagę różne opcje, każda z nich ma swoje zalety i wady:
- Ogrzewanie ciepłym powietrzem: Generuje ciepłe powietrze w okolicy do 2 m przy piecu akumulacyjnym, a całe ciepłe powietrze unosi się do górnej części sklepienia kościoła powodując cyrkulację powietrza - zmiany temperatury ścian, obrazów dzieł sztuki. Zalecana ciągła praca w zimnych porach roku z precyzyjną kontrola temperatury.
- Ogrzewanie podłogowe: Wymaga ogromnych inwestycji strukturalnych. Skuteczne dla wiernych. Koszty eksploatacji porównywalne do ogrzewania ciepłym powietrzem lecz inwestycja nieporównywalnie większa.
- Ogrzewanie siedzenia kościelnego: Najbardziej ekonomiczny i polecany system ogrzewania. Nie kościół jest ogrzewany ale bezpośrednio wierny. Najbardziej bezpieczny dla minimalizowania różnic temperatury w kościele.
Każdy generuje ciepło. Siedząc lub stojąc średnio zbudowana osoba generuje około 100 watów na godzinę do otoczenia.
Przeczytaj także: Zastosowanie Filtrów Powietrza
Organy kościelne - najlepiej jeżeli temperatura będzie zmieniać się minimalnie.
Filtracja Powietrza w Kościołach
Powietrze w obszarach przemysłowych najczęściej jest zanieczyszczane przez szkodliwe substancje, co ma zdecydowanie negatywny wpływ na nasze zdrowie. Konieczne zatem jest zastosowanie odpowiednich filtrów przemysłowych, które pomogą pozbyć się zanieczyszczeń i zapewnią czyste powietrze. Jakie rodzaje filtrów powietrza są używane najczęściej i jak są one klasyfikowane?
Sposób Klasyfikacji Skuteczności Filtrów Powietrza
Obowiązująca na całym świecie od lipca 2018 norma PN-EN ISO 16890-1E zastąpiła wcześniejszą europejską normę EN779. Określała ona wyłącznie parametry, jakie musi spełniać filtr, aby należeć do klasy filtracji G, M, F lub wyższej. W nowej normie występuje dużo więcej wskaźników, opisujących kategorię konkretnego filtru, co zapewnia znacznie bardziejwiarygodne dane, dotyczące rzeczywistej wydajności filtra. Ma to ogromne przełożenie w optymalnym doborze filtra w zależności od indywidualnych wymagań.
Skuteczność filtracji oblicza się na podstawie trzech wielkości PM1 (0,3-1,0 µm), PM2,5 (0,3-2,5 µm) i PM10 (0,3-10 µm). Odnoszą się one do wielkości cząstek stałych, mniejszych od 1; 2,5 i 10 mikronów. Po dokonaniu pomiarów filtr zostaje przypisany do odpowiedniej grupy o nazwie Coarse.
Rodzaje Filtrów Powietrza
Tylko odpowiednio dobrany filtr jest gwarancją czystego powietrza. Filtry odpylające zredukują emisję zanieczyszczeń przemysłowych, a filtry stosowane w wentylacji i klimatyzacji poprawią jakość powietrza we wnętrzach budynków. Wszystkie są dostępne w szerokim spectrum klas czystości, dopasowanych do wymagań konkretnego obiektu. Najczęściej wybierane rozwiązania to:
Przeczytaj także: Porady dotyczące wyboru filtra do oczyszczacza
- filtry kieszeniowe wstępne;
- filtry kasetowe plisowane;
- filtry kasetowe typu minipleat;
- filtry kompaktowe;
- filtry absolutne.
Dokonując zakupu filtrów, należy zwrócić uwagę, aby spełniały wszelkie, obowiązujące normy. Tylko wówczas mamy gwarancję ich wysokiej jakości i skuteczności oraz dostosowania do danych warunków.
Wentylacja Mechaniczna a Alergie
Wentylacja jest kluczowa dla zapewnienia czystego i zdrowego powietrza w domu. Pozwala na wymianę powietrza, a co za tym idzie - usuwanie zanieczyszczeń, wilgoci i nieprzyjemnych zapachów z pomieszczeń. W przypadku domów, w których wentylacja jest niewystarczająca, alergeny mogą gromadzić się w powietrzu i osadzać się na meblach, dywanach, zasłonach i innych przedmiotach w domu. Jest to bardzo szkodliwe zjawisko dla alergików. Tymczasem według Światowej Organizacji Alergii (WAO), u 30-40 proc. populacji ludzi występuje co najmniej jedno ze schorzeń alergicznych. Polski NFZ podaje, że 8 mln osób ma alergiczny nieżyt nosa a ponad 4 mln walczy z astmą. Z kolei zbyt wilgotne powietrze może sprzyjać rozwojowi pleśni, co jest niebezpieczne nawet dla osób zdrowych.
Najlepszym rozwiązaniem jest wentylacja mechaniczna, czyli system, który działa na zasadzie wyciągania zanieczyszczonego powietrza z pomieszczeń i wprowadzania świeżego powietrza z zewnątrz lub rekuperacja, która dodatkowo pomaga odzyskiwać ciepło. Z kolei brud i pyłki nie mają szansy dostania się do wnętrza, ponieważ przechwytują je filtry znajdujące się wewnątrz i na zewnątrz urządzenia.
Ochrona Zabytków Sakralnych
Według danych Krajowego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków do rejestru wpisanych jest ok 61 tys. zabytków nieruchomych. Spośród nich około 37 tys. zaliczanych jest do zabytków sakralnych (kościoły różnych wyznań, zabudowania klasztorne, dzwonnice), co stanowi ok. 60% tej kategorii obiektów. Ze względu na dużą wartość historyczną i architektoniczną utrzymanie, zabezpieczenie i ochrona tego niezwykłego bogactwa jest zadaniem nader złożonym, wymagającym kompetentnej współpracy i wzajemnego zrozumienia ze strony Konserwatora Zabytków i właściwych władz diecezjalnych.
Zapewnienie odpowiednich warunków klimatycznych w pomieszczeniach, w których są eksponowane lub magazynowane zabytki, jest istotnym czynnikiem wpływającym na ich bezpieczeństwo. Większość zbiorów zgromadzonych w archiwach zbudowana jest z materiałów naturalnych, podlegającym takim samym procesom, jakie zachodzą w przyrodzie w tym także procesom niszczenia biologicznego. Wśród czynników biorących udział w niszczeniu materiałów, niezwykle ważną rolę odgrywają mikroorganizmy, a powietrze jest jedną z dróg ich przenoszenia. Im większa różnorodność i ilość grzybów oraz zarodników pleśni, tym większe niebezpieczeństwo infekcji. Papier, klej, skórę, płótno atakują mikroorganizmy popularnie nazywane pleśniami. Pleśnie to mikroskopijnych rozmiarów grzyby, które mogą rozrastać się w bardzo duże kolonie wszędzie tam gdzie znajdują się dogodne warunki - tak gdzie jest duża ilość klejów roślinnych lub zwierzęcych, tam gdzie wilgoć i kurz wnikają łatwo. Kolonie grzybów mikroskopowych rozwijają się z zarodników, licznie występujących w powietrzu, kurzu i wszelkich zabrudzeniach.
Przeczytaj także: Jak działają filtry górnoprzepustowe?
W celu zwiększenia bezpieczeństwa przechowywanych dzieł, wszędzie tam gdzie było to możliwe, zaczęto stosować systemy wentylacji nawiewno-wywiewnej. Aby uzyskać wymagane parametry jakościowe powietrze nawiewane poddawane jest procesom oczyszczania przy użyciu np.: filtrów. Niestety system wentylacyjny nie jest w stanie długo utrzymać wysokiej jakości powietrza, ponieważ w trakcie eksploatacji każdy element systemu ulega zabrudzeniu. Zanieczyszczone filtry, kanały wentylacyjne, a także panujące wewnątrz instalacji warunki cieplno-wilgotnościowe stwarzają bardzo dobre środowisko do rozwoju toksycznych grzybów oraz pleśni, które rozprzestrzeniają się za pośrednictwem powietrza do pomieszczeń mając niekorzystny wpływ na zgromadzone dzieła. Można zapobiec takim problemom, ponieważ istnieje nowoczesna skuteczna technologia oczyszczania powietrza zarówno wewnątrz kanałów wentylacyjnych jak i w samych pomieszczeniach.
Technologia RCI od ActivTek
Firma ActivTek Sp. z o.o. jest producentem i dystrybutorem innowacyjnych urządzeń do uzdatniania powietrza, bazujących na jedynej na świecie Aktywnej Technologii - RCI. Produkty firmy z dużym powodzeniem stosowane są na całym świecie, wszędzie tam, gdzie jakość powietrza stanowi kwestię priorytetową oraz tam, gdzie uzyskanie tej jakości napotyka problem. Urządzenia firmy ActivTek dzięki zaawansowanej aktywnej technologii RCI - doskonale chronią przed zagrożeniami mikrobiologicznymi oraz eliminują nieprzyjemne zapachy. Dzięki technologii RCI zła jakość powietrza przestaje być problemem czego dowodem jest nagroda Produkt roku 2011.
W ofercie firmy znajdują się:
- urządzenia kanałowe typu INDUCT - montowane są w kanałach wentylacyjnych w mało inwazyjny sposób, do tego nie jest konieczna zmiana układu wentylacyjnego (pomijalne opory powietrza),
- urządzenia wolnostojące typu FRESHAIR - do zastosowań w pomieszczeniach.
Najważniejszym elementem urządzeń zarówno kanałowych jak i wolnostojących jest charakterystyczna matryca, o właściwościach hydrofilowych. Po uruchomieniu urządzenia na matrycy rozpoczynają się procesy prowadzące do powstawania jonów ponadtlenkowych i wodorotlenkowych. Powstające w ten sposób jony nie tylko likwidują zanieczyszczenia obecne w pobliżu matrycy, ale wyniesione wraz z powietrzem, kontynuują swoje działanie niszcząc drobnoustroje oraz niepożądane zapachy wewnątrz pomieszczeń.
Produkty ActivTek mają udokumentowaną skuteczność potwierdzoną przez światowe oraz polskie instytucje i organizacje. Posiadają niezbędne certyfikaty i są zgodne z polskimi normami. Testy prowadzone po zainstalowaniu systemu RCI potwierdzają wysoką skuteczność systemu. Warto dodać, iż system RCI został zastosowany w klasztorze o. Benedyktów w Kalwarii Zebrzydowskiej, którego obiekty wpisane są na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO. Celem przeprowadzonych prac modernizacyjnych systemu grzewczo-wentylacyjnego w budynku Bazyliki z udziałem inteligentnego systemu obróbki powietrza firmy ActivTek było wyeliminowanie z powietrza drobnoustrojów (wirusy, bakterie), nieprzyjemnych zapachów oraz zabezpieczenie polichromii, obrazów, starodruków przed grzybami i zarodnikami pleśni. Instalacja z powodzeniem działa od 2011 roku.
Promieniowa Jonizacja Katalityczna (RCI) to jedyna na świecie aktywna technologia uzdatniania powietrza która likwiduje zagrożenia mikrobiologiczne, zapachy, dym - także nikotynowy. Technologia aktywnie chroni ludzi, polichromię, wyposażenie wnętrz, starodruki oraz tekstylia przed działaniem niekorzystnych czynników. Przebywający w pomieszczeniach ludzie mają poczucie świeżości i lepsze samopoczucie, a administratorzy obiektów wydają mniej funduszy na ich eksploatację.
Dlatego nie sprzedajemy standardowych produktów, urządzeń, ale wypracowujemy najlepsze możliwe rozwiązania dla każdego kościoła z usługą instalacji. Warunkiem tego jest dokladne planowanie uwzględniające wymagania techniczne a także wszelkie wymagania władz budowlanych jak i również ramy finansowe inwestycji.
tags: #cerkiew #wentylacja #filtry #powietrza
