Bezpieczeństwo i Higiena Pracy w Oczyszczalniach Ścieków – Przepisy i Zapobieganie Wypadkom
- Szczegóły
Oczyszczalnie ścieków to miejsca o wysokim stopniu ryzyka zawodowego, gdzie bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP) muszą być traktowane priorytetowo. Powszechna jest wiedza na temat funkcji oczyszczalni ścieków, czyli usuwania ze ścieków - za pomocą urządzeń i obiektów technologicznych - zanieczyszczeń mechanicznych, chemicznych i biologicznych.
Przepisy BHP w Oczyszczalniach Ścieków
Przepisy dotyczące bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w oczyszczalniach ścieków zawarte są w rozporządzeniu Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 1 października 1993 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w oczyszczalniach ścieków.
Podstawowe Wymagania
- Oczyszczalnie ścieków powinny być wyposażone w łączność telefoniczną lub bezprzewodową.
- Na całym terenie należy utrzymywać i pielęgnować zieleń.
- Odbiór obiektu lub urządzenia powinien być poprzedzony rozruchem.
Wyposażenie i Oznaczenia
- Poszczególne obiekty i urządzenia oczyszczalni ścieków powinny mieć ustalone nazwy, zgodnie z dokumentacją techniczną, uwidocznione na przymocowanych tablicach, oraz informacje o zagrożeniach.
- Instalacje stosowane w oczyszczalniach ścieków i przepompowniach powinny posiadać oznaczenia umożliwiające łatwe rozróżnienie przesyłanych mediów oraz powinny być wyposażone w urządzenia kontrolno-pomiarowe, umożliwiające ocenę prawidłowości pracy.
- Wszystkie zasuwy i zawory powinny mieć oznaczone położenie, w którym otwierają lub zamykają przewód.
- W przypadku zakwalifikowania obiektów, stref i przestrzeni zewnętrznych oczyszczalni ścieków do jednej z kategorii zagrożenia wybuchem, należy je oznakować odpowiednimi znakami bezpieczeństwa.
- W przestrzeniach zagrożonych wybuchem zabrania się palenia tytoniu, używania otwartego płomienia oraz wykonywania prac mogących spowodować zapłon mieszaniny wybuchowej, a przed wejściem do tych pomieszczeń należy uruchomić awaryjną wentylację mechaniczną na co najmniej 10 minut.
Bezpieczeństwo Konstrukcyjne
- Otwarte obiekty technologiczne o głębokości większej od 0,5 m, jak zbiorniki, kanały lub osadniki, powinny mieć ściany wyniesione nad teren co najmniej do wysokości 0,3 m.
- Gdy wysokość ścian jest mniejsza niż 1,1 m, należy ją uzupełnić do tej wysokości barierą lub inną osłoną. Z kolei bariery i osłony ze względów eksploatacyjnych mogą być rozbieralne.
- Pomosty nad kanałami i otwartymi zbiornikami, jeśli służą za przejścia lub są stanowiskiem obsługi, powinny być ogrodzone barierami o wysokości co najmniej 1,1 m oraz wyposażone w krawężniki o wysokości 0,15 m i oświetlone.
- Natomiast gdy odległość zbiornika od dróg lub przejść jest mniejsza niż 2 m, należy zastosować ogrodzenie dodatkowe.
Wentylacja i Kraty
- Ze względu na duże zagrożenie spowodowane możliwością występowania wysokich stężeń substancji szkodliwych dla zdrowia istotną kwestią jest wyposażenie pomieszczeń krat obudowanych w wentylację grawitacyjną i mechaniczną, zapewniającą utrzymanie czystości powietrza poniżej granic najwyższych dopuszczalnych norm stężenia w czasie przebywania w nich ludzi.
- Układ wentylacji grawitacyjnej w budynku należy tak zróżnicować, aby około 50% usuwanego powietrza miało wloty usytuowane 0,15 m nad poziomem podłogi pomieszczenia najniżej położonego lub nad najwyższym poziomem ścieków w budynku krat.
- Przewody te nie powinny mieć przepustnic. Pozostałe wywietrzniki powinny mieć wloty powietrza usytuowane pod stropem.
Zagrożenia w Oczyszczalniach Ścieków
Pracownikami najbardziej narażonymi na zagrożenia są osoby wykonujące czynności na wolnym powietrzu na terenie oczyszczalni. Przykładowe stanowiska pracy na terenie oczyszczalni to: mechanik obchodowy, maszynista urządzeń, konserwator.
Czynniki Zagrożeń
- Czynniki biologiczne: kontakt z wirusami (HBV, HCV), bakteriami, grzybami, które mogą wywoływać poważne choroby zakaźne i schorzenia układu pokarmowego oraz oddechowego.
- Czynniki chemiczne: narażenie na działanie substancji takich jak chlor, podchloryn sodowy, siarczan glinowy, kwasy, zasady i inne środki chemiczne stosowane do uzdatniania wody i oczyszczania ścieków.
- Czynniki fizyczne: praca na wysokości, w zbiornikach zamkniętych, przy urządzeniach mechanicznych, ryzyko upadków, utonięcia, porażenia prądem czy wybuchu gazów.
Gazy Niebezpieczne
Poza metanem i dwutlenkiem węgla, w skład biogazu wchodzą domieszki innych gazów, takich jak tlenek węgla, siarkowodór, wodór, azot, tlen.
- Metan: Mieszanina metanu z powietrzem w stosunku objętościowym 1:10 ma własności wybuchowe (mieszanina piorunująca).
- Dwutlenek węgla: W temperaturze pokojowej jest to bezbarwny, bezwonny i niepalny gaz dobrze rozpuszczalny w wodzie i cięższy od powietrza. Stężenia powyżej 20% powodują śmierć w ciągu kilkunastu minut, a powyżej 30% śmierć natychmiastową.
- Siarkowodór: Jest to bezbarwny, palny i trujący gaz o silnym, charakterystycznym zapachu zgniłych jaj. Stężenie 100 mg/m3 powoduje uszkodzenie wzroku, natomiast przy stężeniu powyżej 1 g/m3 śmierć może nastąpić po zaczerpnięcia jednego oddechu.
Postępowanie w Sytuacjach Zagrożenia
W razie pożaru należy ostrzec współpracowników o zagrożeniu, zorganizować ewakuację, powiadomić przełożonego, przystąpić do akcji gaśniczej (jeśli jest możliwość ugaszenia ognia w zarodku) oraz wezwać straż pożarną.
Przeczytaj także: Jaka woda mineralna jest najlepsza dla wątroby?
Wzywanie Straży Pożarnej
Wzywając straż pożarną należy podać:
- Adres pożaru
- Rodzaj pożaru (mały, średni, duży)
- Określić, co się pali
- Czy jest to pożar wewnętrzny czy zewnętrzny
- Czy jest zagrożone życie ludzkie
- Na którym piętrze
Po przyjeździe straży pożarnej należy wskazać miejsce pożaru, rozmieszczenie głównych wyłączników prądu i gazu, miejsca poboru wody.
Obowiązki Pracodawcy i Pracownika
Zgodnie z art. 207 § 1-2 kodeksu pracy, pracodawca ponosi odpowiedzialność za bezpieczeństwo i higienę pracy. Stosownie do art. 2071 § 1 i 2 k.p. pracodawca jest obowiązany przekazywać pracownikom informacje o:
- zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy, na poszczególnych stanowiskach pracy i przy wykonywanych pracach, w tym o zasadach postępowania w przypadku awarii i innych sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu,
- działaniach ochronnych i zapobiegawczych podjętych w celu wyeliminowania lub ograniczenia zagrożeń,
- pracownikach wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy oraz wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji.
Pracownik powinien o tym poinformować swojego przełożonego. Jeżeli zaistnieje bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi, pracownik ma obowiązek opuścić miejsce niebezpieczne i ostrzec o niebezpieczeństwie inne osoby zagrożone oraz powiadomić przełożonego. Ponadto pracodawca ma obowiązek stosowania rozwiązań technicznych i organizacyjnych oraz wyposażania pracowników w niezbędne środki ochrony indywidualnej, zapobiegające ujemnym skutkom wynikającym ze stosowania środków chemicznych i ewentualnym skutkom rozprzestrzeniania się ich na otoczenie.
Prace Szczególnie Niebezpieczne
Prace, przy których istnieje możliwość wystąpienie szczegółowego zagrożenia powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby w celu zapewnienia asekuracji (art. Do takich prac w oczyszczalni ścieków należą: praca w zbiornikach, w narażeniu na czynniki szkodliwe i niebezpieczne, praca na wysokości, praca w obiektach oraz przy urządzeniach i instalacjach gazoniebezpiecznych.
Przeczytaj także: Konserwacja unitu stomatologicznego
Przeczytaj także: Ranking nawilżaczy powietrza do biura
tags: #bhp #wypadek #przy #pracy #oczyszczalnia #ścieków
