Czy woda z kranu jest zdatna do picia? Fakty i mity
- Szczegóły
W dzisiejszych czasach coraz więcej osób zwraca uwagę na jakość wody przeznaczonej do spożycia. Woda z kranu może wydawać się wygodną i ekonomiczną opcją, ale czy jest naprawdę bezpieczna do picia? Wiele osób pije wodę z kranu - zwaną potocznie kranówką. Część nie ma w ogóle oporów by pić wodę prosto z kranu, część jednak wcześniej zawsze ją przegotowuje.
W tym artykule omówimy, jak sprawdzić, czy woda z kranu nadaje się do picia, jakie testy można przeprowadzić, aby ocenić jej zdatność do spożycia, oraz jakie są korzyści z regularnych badań wody. Czy jednak woda z kranu jest zdrowa? Czy jakość wody z kranu pozwala na spożycie tej wody? Jaką stanowi różnicę, czy woda w kranie pochodzi z wodociągów, czy doprowadzona jest z własnego ujęcia?
Normy jakości wody w Polsce
Zacznijmy od informacji podawanych przez upoważnione, certyfikowane jednostki. Zgodnie z danymi Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz analizą badań lokalnych stacji sanitarno-epidemiologicznych, woda dostarczana przez polskie przedsiębiorstwa wodociągowe spełnia wszystkie surowe normy, ustalone przez Unię Europejską i Światową Organizację Zdrowia. Woda, która jest dostarczana z wodociągu musi spełniać pewne normy. Lokalny dostawca odpowiada za dystrybucję wody nieskażonej bakteriologicznie.
Jakość „kranówy” regulują europejskie oraz krajowe ustawy np. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 roku w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, z późniejszymi poprawkami. Wymagania te określone są przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej, która sprawuje nadzór nad jakością wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi na zasadach określonych w przepisach o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Z kolei Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. a także wszystko to co związane z monitoringiem jakości cieczy i całym nadzorem nad laboratoriami wykonującymi badania jakości wody. Pamiętać należy też o Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady UE, która również czuwa nad tym, by picie wody z kranu było dla nas bezpieczne.
Potwierdzeniem tego są dane wskazujące, że w 2006 r. wodociągi dostarczały wodę spełniającą wymagania określone w rozporządzeniu w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi do około 91% odbiorców, w 2009 r. do około 93% odbiorców, natomiast już w 2013 r. około 96% ludności miało dostęp do wody z zaopatrzenia zbiorowego, o jakości zgodnej z wymaganiami. Trend wskazujący na poprawę jakości wody utrzymywał się w kolejnych latach. W 2014 r. około 98% ludności miało dostęp do wody z zaopatrzenia zbiorowego o jakości zgodnej z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu Ministra Zdrowia, a w 2022 r.
Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?
Potencjalne zagrożenia i zanieczyszczenia
Jak kilkukrotnie pisaliśmy w naszych wcześniejszych artykułach, należy pamiętać, że zgodnie z przepisami przedsiębiorstwa wodociągowe odpowiadają za jakość wody wyłącznie do momentu jej doprowadzenia do złącza budynku. Dbanie o jakość w dalszych etapach obiegu, a więc instalacji wewnętrznej, należy do obowiązków właściciela lub zarządcy nieruchomości. W praktyce oznacza to, że wstępnie czysta woda może zostać zanieczyszczona m.in. To właśnie w związku z nimi woda może przybierać metaliczny smak, brązowy kolor, czy lekki osad. Warto także pamiętać o okresowych awariach, które mogą (podczas ich trwania) zwiększać stężenie zanieczyszczeń kranówki.
Obawy rodzą się także w perspektywie ewentualnej awarii wodociągu i chwilowego pogorszenia parametrów wody. Pewne kontrowersje powstać mogą wokół ciepłej wody z kranu. W przeciwieństwie do wody zimnej, jest ona bardziej narażona na ryzyko ewentualnego zanieczyszczenia. Dlaczego? Chodzi o proces, który przechodzi woda ciepła, zanim wypłynie z kranu. Fakt ogrzewania wody powoduje, że jej trasa wydłuża się. Musi przejść przez urządzenia grzewcze, a te z kolei mogą być skupiskiem metali, będących środowiskiem dla rozwoju bakterii.
Zauważ jednak, że woda z kranu do picia jest szczegółowo badana od ujęcia do dotarcia do instalacji wodnej w budynku. Od tego momentu za jej jakość odpowiada zarządca. Może więc zdarzyć się, że w starszym budownictwie do wody dostają się drobne zanieczyszczenia i nieduże ilości metali. Jeśli masz co do tego podejrzenia, najlepiej zgłosić się do zarządu osiedla po szczegółowe informacje na temat jakości wody w kranie.
Jak sprawdzić jakość wody z kranu?
Pierwszym krokiem do oceny jakości wody z kranu jest jej zbadanie. Pierwszym, najbardziej oczywistym sposobem jest wizualna ocena wody. Czy woda jest klarowna? Czy ma jakiś zapach? Czysta woda powinna być bezbarwna, bezwonna i przezroczysta. Kolejnym krokiem są testy domowe, które można łatwo przeprowadzić samodzielnie. Na rynku dostępne są zestawy testowe, które pozwalają na szybką ocenę podstawowych parametrów wody, takich jak pH, twardość wody, obecność chloru, azotanów i innych substancji chemicznych. Dla dokładniejszej analizy warto zlecić profesjonalne badanie wody. Można to zrobić, korzystając z usług laboratorium lub sanepidu. Badanie wody przez sanepid jest szczególnie polecane, gdy istnieje podejrzenie, że woda może być zanieczyszczona szkodliwymi mikroorganizmami lub substancjami chemicznymi.
W niektórych sytuacjach warto zlecić badanie jakości wody wyspecjalizowanej firmie. Mówimy tu na przykład o zmianie źródła wody, czy uzasadnionym podejrzeniu wzrostu stężenia zanieczyszczeń. Usługę tego typu zlecają regularnie placówki, w których jakość kranówki musi być na możliwie jak najwyższym poziomie, a więc przede wszystkim restauracje, hotele i obiekty medyczne. Proces badania jakości wody z kranu przeprowadza wykwalifikowany personel, który pobiera stosowne próbki z instalacji lub ujścia klienta. Następnie są one transportowane do laboratorium w warunkach, gwarantujących ich nienaruszalność. W kolejnym kroku wykonuje się szereg analiz chemicznych, mikrobiologicznych i fizycznych, mających na celu określenie obecności potencjalnych zanieczyszczeń. Weryfikowane są m.in. Badanie jakości wody obejmuje również analizę organoleptyczną.
Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach
Wiele lokalnych wodociągów regularnie publikuje raporty dotyczące jakości wody. Raporty te zawierają szczegółowe informacje na temat parametrów wody dostarczanej do gospodarstw domowych. Jak wspomniano wcześniej, profesjonalne laboratoria mogą przeprowadzić szczegółowe badania wody. Próbka wody zostaje wysłana do laboratorium, gdzie poddawana jest szeregowi testów.
Warto wiedzieć, że samodzielne sprawdzenie jakości kranówki również jest możliwe. Pozwalają na to dostępne na rynku testery wody w formie pasków testowych lub elektronicznych urządzeń, względnie dokładnie mierzących podstawowe parametry, takie jak pH, twardość, poziom chloru, czy obecność metali ciężkich. Należy pamiętać, że testery wody nie są niestety w stanie zastąpić nam pełnoprawnego badania przez wyspecjalizowaną firmę. Stanowią jednak doskonałe narzędzie do okresowego sprawdzania jej jakości np.
Filtrowanie wody z kranu
Jeśli zauważysz stosunkowo częste pogarszanie się jakości kranówki, w wielu przypadkach najlepszym wyjściem - a często jedynym możliwym - okaże się inwestycja w nowoczesne filtry do wody. Urządzenia te, za sprawą wysoce precyzyjnych układów filtrujących, są w stanie skutecznie usunąć ponad 99,99% zanieczyszczeń, które mogą znaleźć się w wodzie, w tym najmniejsze spośród nich.
Jeżeli pomimo wszystkich wymogów, które gwarantować mają bezpieczeństwo wody wodociągowej nadal nie mamy zaufania do wody z naszych kranów, warto postawić na dodatkową ochronę w postaci filtrów do wody. Przykładowo, wysokiej jakości filtry węglowe nie tylko działają jako pochłaniacz różnego rodzaju zanieczyszczeń, ale też polepszają jej walory smakowe. Można zaopatrzyć się także w osmozę z dodatkowym wkładem, np. jonizującym lub rewitalizującym.
Na jakie aspekty warto jeszcze zwrócić uwagę? Co jeszcze warto wiedzieć o wodzie pitnej? Odpowiednio filtrowana woda z kranu, może miec np. lepsze pH. Norma odczynu pH wody do spożycia to zakres 6,7-9,5. Im bliżej tej górnej granicy tym woda jest bardziej alkaliczna, czyli o podniesionym pH. Zazwyczaj tak zwana kranówka, ma odczyn w okolicy wartości 7. To obojętny odczyn. Warto go podnieść w celach zdrowotnych. Odwrócona osmoza obniża pH. Woda po maksymalnie dokładnym oczyszczeniu, będzie miała odczyn w okolicy 5. Warto wówczas zastosować dodatkowy wkład Biocera®, który podnosi odczyn pH wody. To zdecydowanie działanie prozdrowotne. Dieta bogata w produkty przetworzone, tzw. fast food czy używki (choćby kawę) mocno zakwasza organizm. Aby wyrównać poziom odczynu w organizmie warto pić wodę o wyższym pH. W ten sposób realnie zadbasz o balans kwasowości swojej diety i wyrównasz go do neutralnego poziomu.
Przeczytaj także: Woda mineralna Józef: Zalety
Woda z własnego ujęcia
Picie wody z kranu, która za pomocą hydroforu doprowadzana jest z własnego ujęcia, np. ze studni głębinowej, bezwzględnie wymaga oczyszczania. Własne ujęcie wody omija sieć wodociągową, w której woda pitna podlega kondycjonowaniu i jest odpowiednio uzdatniana.
Bez wstępnej weryfikacji stanu wody, pobieranej ze studni głębinowej - picie jej prosto z kranu jest ryzykowne. Na co trzeba uważać? W takiej wodzie mogą znajdować się bakterie Coli, Legionella albo bakterie kałowe. Są one często spotykane w wodzie z własnego ujęcia. Chcesz mieć pewność, jaką wodę pijesz? Najlepiej, gdy zlecisz badania w lokalnym laboratorium. Na tej podstawie będziemy w stanie precyzyjnie dobrać dla Ciebie odpowiedni filtr wody. Dlaczego to takie ważne? Filtry wody, jakie można zastosować do filtrowania wody z kranu, dzielą się na kilka rodzajów. Jakie są najbardziej popularne i jednocześnie najdokładniejsze filtry wody do picia? To systemy odwróconej osmozy. Najczęściej instaluje się je bezpośrednio przy punkcie poboru wody w kuchni. Wysoka dokładność filtracji w filtrze RO jest możliwa dzięki specjalnej membranie. Filtr osmotyczny nie przepuści żadnych zanieczyszczeń, bakterii czy wirusów. Filtr RO jest skuteczny bez względu na to, skąd pobierasz wodę - z sieci czy studni. Co w sytuacji, gdy w wodzie studziennej jest naprawdę dużo różnych zanieczyszczeń? Filtry multifunkcyjne pomogą uzdatnić wodę ze studni. Mangan, żelazo i duża twardość występują w Twojej wodzie jednocześnie? Filtr wielofunkcyjny to rozwiązanie dla Ciebie.
Woda wodociągowa a woda butelkowana
Wnioski nasuwają się same: popularność wody butelkowanej to efekt doskonale przygotowanej kampanii marketingowej, która przez lata wytworzyła w nas poczucie zagrożenia na myśl o spożyciu nieprzetworzonej kranówki, skutecznie zagłuszając informacje o postępie technologicznym i modernizacjach sieci wodociągowych w polskich miastach.
Zdecydowana większość osób kupujących wodę w butelce poświęca zbyt mało uwagi składom produktów, zbyt często skupiając się na marketingowych aspektach napoju, takich jak jego etykieta lub popularna reklama telewizyjna. Przyglądając się składom, szybko zauważyć można, że znaczna część wód butelkowanych nie różni się od tej dostępnej z miejskich wodociągów.
Łatwo wpaść także w pułapkę „mineralnych wód smakowych”. Dodatek pysznego, naturalnego (jak zapewnia producent) soku do butelki wody mineralnej składa obietnicę poprawy jej smaku, przy jednoczesnym zapewnieniu organizmowi właściwego nawodnienia i optymalnej ilości minerałów. Nic bardziej mylnego - w składzie wody smakowej rzeczywiście znajdziemy wodę, występuje ona jednak w towarzystwie substancji, których za wszelką cenę staramy się unikać. Pomimo mnogości produktów tego typu, skład wszystkich z nich opiera się na cukrach, konserwantach i regulatorach kwasowości. Sprawia to, że woda smakowa znacznie bardziej przypomina słodkie napoje, niż prawdziwą wodę.
Masowe spożycie wody butelkowanej wiąże się nie tylko ze zdrowotnym aspektem naszego życia. Każdy, kto świadomie zrezygnował z jej zakupu, z pewnością zauważył już pozytywny wpływ tej decyzji na stan domowego budżetu. Litr wody mineralnej to koszt ok. 1,50zł. W skali miesiąca na tę potrzebę statystyczny Polak wydaje nawet do 100zł. Ta sama ilość wody z ujęcia wodociągowego to koszt zaledwie kilku groszy. Nie bez znaczenia jest też argument ekologiczny. Sklepowa woda butelkowana sprzedawana jest zwykle w plastikowych butelkach PET, do których produkcji używa się znacznych ilości ropy naftowej.
Korzyści picia wody z kranu
Picie wody z kranu może być wygodnym sposobem na zapewnienie sobie stałego dostępu do wody pitnej bez związanych z tym wydatków na zakup wody butelkowanej. Dodatkowo, pijąc wodę butelkowaną, generuje się przy okazji mnóstwo śmieci - najczęściej plastiku, dużo rzadziej szkła. Picie wody kranowej ma więc w sobie również aspekt proekologiczny.
Woda z kranu może być zdrowa, jeśli spełnia określone normy jakości. Woda z kranu posiada minerały, takie jak wapń i magnez, które są korzystne dla zdrowia. Regularne badania pozwalają na monitorowanie jej jakości i wykluczenie obecności szkodliwych substancji, takich jak metale ciężkie czy bakterie. Picie wody z kranu może mieć pozytywne skutki zdrowotne, ponieważ woda z kranu zawiera minerały, które wspierają stan naszego zdrowia. Regularne spożywanie dobrze uzdatnionej wody może poprawić składniki przemiany materii i nawilżenie organizmu.
Podsumowanie
Czy zatem jest jedna odpowiedź na pytanie, czy można pić wodę z kranu? Jak wyjaśniliśmy w powyższych przykładach, nie jest to kwestia jednoznaczna. Można spożywać wodę z kranu, ale trzeba mieć świadomość jakie zanieczyszczenia mogą w niej występować. Absolutnie ryzykowne jest picie wody z kranu, kiedy pochodzi ona z własnej studni. Dopuszczalne jest picie wody wodociągowej, jednak mogą w niej występować metale ciężkie czy mikroplastik. Z tego powodu, bez względu na pochodzenie wody, dobre i wskazane jest jej filtrowanie. Niezwykle popularne dzbanki do wody są dobre na krótką metę - nie są wydajne w dłuższej perspektywie. Najbardziej optymalnym rozwiązaniem jest oczyszczanie wody z pomocą filtrów do odwróconej osmozy.
Picie wody z kranu to zdrowy nawyk, który może przynieść korzyści nie tylko Tobie, ale i środowisku. Regularne badania wody, zarówno domowe, jak i profesjonalne, są najlepszym sposobem na zapewnienie, że woda, którą spożywasz, jest bezpieczna i zdrowa. Dzięki odpowiednim testom i filtrom, picie wody kranowej może stać się bezpieczne, a nawet smaczniejsze niż standardowa woda butelkowana.
tags: #woda #z #wodociągu #czy #jest #pitna
