Właściwości wody po gotowaniu kaszy: od kuchni po kosmetykę

Szczegóły: Opublikowano: 14. December 2025

Woda po gotowaniu kaszy to niedoceniany skarb, który można wykorzystać na wiele sposobów. Możesz użyć jej do gotowania, jako kosmetyku, a nawet lekarstwa! Ważne, aby wywar był bez soli, o czym należy pamiętać podczas gotowania kaszy.

Dlaczego warto gotować kaszę bez woreczka?

Kasze to produkty pełnoziarniste, naturalne źródło błonnika, białka, witamin z grupy B i wielu minerałów: magnezu, żelaza, fosforu, cynku, miedzi i manganu. Gotowanie kaszy w foliowych woreczkach może pozbawić ją cennych minerałów i narazić na kontakt z toksycznym bisfenolem‑A (BPA), który zaburza pracę układu nerwowego, uszkadza wątrobę i gospodarkę hormonalną.

Bisfenol‑A (BPA) to związek organiczny stosowany do produkcji tworzyw sztucznych. Może znajdować się w folii spożywczej, z której wytwarzane są torebki do gotowania kaszy i ryżu. Podczas gotowania BPA jest uwalniany z tworzywa, z którego zrobione są woreczki do kaszy, a kiedy spożywamy tak ugotowaną kaszę, wraz z nią dostaje się do naszego organizmu.

Badania wykazują, że BPA jest wykrywany w 95% próbek ludzkiego moczu, jak również w tkankach, krwi, ludzkim mleku czy łożysku. Bisfenol-A może uszkadzać wątrobę i wytwarzać wolne rodniki (Szychowski, 2013, s. 501). Może także zaburzać gospodarkę hormonalną, zwiększając poziom estrogenów w organizmie. U mężczyzn prowadzi to do zmniejszenia poziomu testosteronu i obniżenia sprawności seksualnej (Rogers J.A., 2013, s. 522).

BPA to związek chemiczny szczególnie niebezpieczny dla dzieci, ponieważ mają mniejsze zdolności detoksykacyjne. Bisfenol‑A z łatwością pokonuje barierę łożyskową oraz barierę krew-mózg. Spożywanie przez kobietę w ciąży oraz karmiącą produktów, do których migruje bisfenol‑A, podawanie niemowlętom mleka, a starszym dzieciom innych napojów z butelek zawierających BPA, a nawet bawienie się przez dzieci zabawkami wykonanymi z tworzyw sztucznych z BPA zaburza prawidłowe działanie układu nerwowego dzieci.

Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?

W badaniach naukowych udowodniono, że BPA stanowi zagrożenie dla rozwoju i funkcjonowania ludzkiego mózgu, oraz może przyczyniać się do rozwoju chorób neurodegeneracyjnych (Szychowski, 2013, s. 504). Przepisy Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych zakazują wykorzystywania bisfenolu-A do produkcji butelek dla dzieci i zabawek, na etykietach można znaleźć oznaczenie „BPA free”. Natomiast dorośli konsumenci nie są w dostateczny sposób ani informowani, ani chronieni.

Dlatego kupując kasze i ryż, lepiej wybierać produkty nie pakowane w woreczki. Kasze są produkowane z całych ziaren zbóż, dzięki czemu zawierają ich najcenniejsze i najbogatsze w substancje odżywcze elementy - zarodki, oraz łuskę, która dostarcza błonnika.

Kasza jęczmienna, gryczana, jaglana, kukurydziana, kus-kus - jako produkty zbożowe - są ważną częścią piramidy żywieniowej człowieka. Kasze dostarczają węglowodanów złożonych. Wyróżnia je także duża zawartość cennej dla organizmu frakcji błonnika rozpuszczalnego. Dzięki jego zdolności do wypełniania żołądka i zapewniania długotrwałego poczucia sytości jedząc kasze, możemy łatwiej kontrolować masę ciała lub schudnąć. Ponadto kasze są naturalnym białka, witamin z grupy B, w tym: kwasu foliowego oraz ważnych składników mineralnych: magnezu, żelaza, fosforu, cynku, miedzi i manganu.

Te cenne minerały można jednak utracić, gotując kaszę w niewłaściwy sposób. Aby zachować cenne minerały, kaszę należy gotować wsypaną do garnka luzem, na wolnym ogniu, w niewielkiej ilości wody i pod przykryciem. Taki sposób przygotowywania kaszy daje nam gwarancję, że spożyjemy danie o naprawdę wysokiej wartości odżywczej.

Przekonanie, że gotowanie kaszy w torebkach zabiera mniej czasu niż pakowanej luzem, to mit! Do gotowania kaszy wsypanej do garnka zużywamy mniej wody niż gotując kaszę w woreczkach. To jednak nie tylko oszczędność wody, lecz także energii, ponieważ gotowanie kaszy wsypanej do garnka może trwać nawet krócej.

Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach

Skoro czas gotowania jest w obu przypadkach zbliżony lub taki sam, czy nie lepiej postawić na produkt, który nie wpłynie negatywnie na nasze zdrowie? Wsypując kaszę do garnka, sami podejmujemy decyzję, jakiej wielkości porcję chcemy przygotować. Odmierzenie odpowiedniej dla siebie ilości kaszy jest proste - można posłużyć się miarami domowymi, tj. szklanką czy kubeczkiem.

Zastosowania wody po gotowaniu kaszy

W kuchni

Baza do zup i sosów (bez soli): Wzbogaca danie o witaminy i minerały oraz naturalnie je zagęszcza.

W kosmetyce

Do włosów (bez soli): Dodaje objętości fryzurze. Po umyciu polej włosy wodą ryżową, poczekaj 10 minut i spłucz. Woda po gotowaniu kaszy gryczanej powoduje, że włosy stają się lśniące, gładkie i nawilżone.
Do twarzy (bez soli): Oczyszcza cerę z niedoskonałości i nadaje jej promienny wygląd. Stosuj jak tonik.

Jako odżywka dla roślin

Woda po gotowaniu kaszy (bez soli) jest doskonała do podlewania roślin doniczkowych. Zawarte w niej cenne witaminy i minerały sprzyjają fotosyntezie i przyspieszają wzrost korzeni. Działa jak naturalny nawóz, który odżywia i nawadnia roślinę. Ważne: woda powinna być wystudzona do temp. pokojowej.

Właściwości zdrowotne wody jęczmiennej

Wspomaganie odchudzania: Jęczmień jest dobrym źródłem błonnika. Napój na jego bazie wspomaga trawienie, sprawia też, że dłużej odczuwamy uczucie sytości, a przez to mamy mniejszy apetyt. Woda jęczmienna dobrze nawadnia i wspomaga metabolizm tłuszczów.
Problemy z pęcherzem: Woda jęczmienna działa delikatnie moczopędnie, dzięki czemu zwiększa się wydalanie moczu i usuwanie toksyn z organizmu. Można się nią wspomagać podczas infekcji dróg moczowych.
Zdrowie jelit: Woda jęczmienna ze względu na zawartość błonnika jest też doskonałym naturalnym i delikatnym środkiem na zaparcia. Pomaga poprawić perystaltykę jelit i reguluje częstość wypróżnień. Badania pokazały, że spożywanie pokarmów na bazie jęczmienia prowadzi do zmniejszenia liczby bakterii jelitowych zwanych Bacterioides.
Obniżenie poziomu cholesterolu: Analiza badań klinicznych pokazała, że jęczmień może obniżać poziom cholesterolu LDL we krwi. Wyniki różniły się w zależności od ogólnego stanu zdrowia badanych oraz dawek i jakości użytego jęczmienia.
Obniżenie poziomu cukru we krwi: Żywność na bazie jęczmienia pomaga też zwiększyć liczbę pożytecznych bakterii Prevotella w jelitach. Bakterie te mogą wpływać na obniżenie poziomu cukru we krwi, co jest ważne w profilaktyce zapobiegania rozwojowi cukrzycy typu 2.

Jak przygotować wodę jęczmienną?

Składniki:

¾ szklanki kaszy jęczmiennej
2 cytryny - sok i skórka
6 szklanek wody

Przygotowanie:

Kaszę jęczmienną płuczemy obficie zimną wodą i przekładamy do garnka.
Zalewamy sześcioma szklankami wody, dodajemy sok i skórkę otartą z cytryny.
Całość doprowadzamy do wrzenia, a następnie gotujemy na wolnym ogniu przez ok. 30 minut.
Miksturę przecedzamy - potrzebujemy jedynie wody z gotowania.
Napój można doprawić do smaku miodem, cynamonem lub innymi korzennymi przyprawami. Po schłodzeniu warto przechowywać go w lodówce. Doskonale orzeźwia i nawadnia.

Wartości odżywcze kasz (na 100g)

Rodzaj kaszy	Wartość energetyczna [kcal/100 g]	Białko [g/100 g]	Tłuszcz [g/100 g]	Węglowodany ogółem [g/100 g]	Błonnik [g/100 g]	Wapń [mg/100 g]	Żelazo [mg/100 g]	Cynk [mg/100 g]	Magnez [mg/100 g]	Potas [mg/100 g]	Witamina B1 [mg/100 g]	Witamina B2 [mg/100 g]	Witamina B3 [mg/100 g]	Witamina B6 [mg/100 g]
Kasza orkiszowa	338,0	14,6	2,4	70,2	10,7	27,0	4,4	3,5	136,0	388,0	0,4	0,1	6,8	0,2
Kasza gryczana	344,0	12,6	3,1	69,3	5,9	25,0	2,8	3,4	218,0	443,0	0,5	0,1	22,3	0,7
Kasza jaglana	348,0	10,5	2,9	71,6	3,2	10,0	4,8	0,9	100,0	220,0	0,7	0,4	0,7	0,8
Kasza manna	348,0	8,7	1,3	76,7	2,5	17,0	0,9	0,9	18,0	116,0	0,1	-	2,2	0,1
Kasza jęczmienna pęczak	340,0	8,4	2,0	74,9	5,4	20,0	1,9	0,9	45,0	228,0	0,1	0,1	3,0	0,2
Kasza jęczmienna perłowa	335,0	6,9	2,2	75,0	6,2	20,0	1,6	0,4	45,0	264,0	0,2	0,1	1,2	0,2
Kasza kukurydziana	371,0	8,8	1,2	79,6	1,6	2,0	1,0	-	27,0	137,0	0,1	-	-	0,1

Źródło: Kunachowicz H. et al., Tabele wartości odżywczej produktów spożywczych i potraw, Warszawa 2005.

Przeczytaj także: Woda mineralna Józef: Zalety

tags: #woda #po #gotowaniu #kaszy #właściwości