Właściwości wody mineralnej sodowanej: Korzyści i zastosowania

Szczegóły: Opublikowano: 23. November 2025

Sód kojarzony jest głównie z solą - w końcu to główne źródło dietetyczne tego pierwiastka. Istnieje grupa osób, która powinna zadbać o umiarkowane spożycie sodu - są to osoby dotknięte problemem nadciśnienia. Wszyscy pozostali nie powinni ograniczać spożycia sodu, gdyż pierwiastek ten jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Doskonałym źródłem sodu jest woda mineralna, a zwłaszcza wody wysokozmineralizowane o wysokiej zawartości sodu.

Woda wysokosodowa czyli jaka?

Sód jest pierwiastkiem powszechnie występującym w przyrodzie, nie dziwi zatem, że pierwiastek ten jest obecny w wodach pitnych. Jeżeli zawartość sodu nie przekracza 20 mg/l, wówczas woda określana jest jako niskosodowa. Na takie miano zasługują wody źródlane oraz niektóre wody mineralne. Wiele wód mineralnych zawiera umiarkowane ilości sodu. Jeżeli zawartość sodu przekracza 200 mg/l, wówczas na etykiecie produktu widnieje adnotacja: „zawiera sód”. Z kolei woda wysokosodowa to taka, która zawiera powyżej 250 mg/ l.

Nie można jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, która woda jest zdrowsza - woda niskosodowa czy wysokosodowa? Woda o niskiej zawartości sodu zalecana jest tym osobom, które powinny ograniczać spożycie tego pierwiastka. Mowa o chorych na nadciśnienie, niewydolność serca czy obrzęki. A dla kogo woda wysokosodowa jest najlepsza? Na pewno dla osób dotkniętych problemem niedoboru sodu lub narażonych na rozwój niedoboru. Takimi osobami są przede wszystkim sportowcy, osoby przebywające w gorącym klimacie i doświadczające nadmiernej potliwości, wymiotów czy biegunek.

Właściwości zdrowotne sodu

Sód to jeden z najważniejszych pierwiastków w naszym organizmie, który - podobnie jak potas - warunkuje utrzymanie równowagi wodno - elektrolitowej. Organizm posiada fizjologiczne mechanizmy umożliwiające utrzymanie prawidłowego poziomu sodu we krwi.

Sód jest minerałem, który przenosi ładunek elektryczny - dlatego określany jest mianem elektrolitu. Elektrolity ułatwiają skurcz mięśni i przenoszenie impulsów w obrębie komórek nerwowych. Jony sodu, potasu i chlorku powodują skurcze mięśni i przekazywanie impulsów nerwowych, gdyż zmieniają potencjał błonach komórkowych. Komórka nerwowa w spoczynku ma dodatnio naładowane jony potasu wewnątrz komórki i jest otoczona poza komórką dodatnio naładowanymi jonami sodu i ujemnie naładowanymi jonami chlorku. Po stymulacji, jony potasu przechodzą poza komórki, tworząc sygnał elektryczny lub impuls nerwowy. Podobny scenariusz występuje podczas skurczu mięśni.

Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?

Kolejna istotną rolą sodu w organizmie jest regulowanie zawartości płynów i objętości krwi w organizmie, a tym samym pływ na ciśnienie krwi. Ciało stale monitoruje stężenia sodu i objętość krwi. Jeśli objętość krwi lub stężenie sodu jest zbyt duże, organizm pobudza nerki do wydzielania nadmiaru sodu, przywracając objętość krwi do normalnego poziomu.

Objawy niedoboru sodu

Istnieje kilka mechanizmów prowadzących do niedoboru sodu w organizmie. Szczególnie narażone mogą być osoby starsze i wówczas odpowiedzialne są za to następujące mechanizmy:

zmniejszenie pragnienia - osoby w starszym wieku znacznie później mogą odczuwać pragnienie, co sprzyja przyjmowanie znacznie mniejszych objętości wody,
zaburzenie funkcji nerek - starzenie się nerek może utrudnić odzyskanie wody i elektrolitów z moczu i w rezultacie, więcej wody i sodu może być wydalane z moczem,
mniej płynu w organizmie - u osób starszych organizm zawiera mniej płynu; tylko 45% masy ciała jest płynne u osób starszych, w porównaniu z 60% u osób młodszych. Ta zmiana oznacza, że niewielka utrata płynu i sodu, co może wynikać z gorączki lub nie jedzenia i picia wystarczającej ilości (czasami tylko na dzień lub dwa), może mieć poważniejsze konsekwencje u osób starszych,
przyjmowanie zbyt małych ilości wody - niewystarczające nawodnienie organizmu może być konsekwencją demencji i zapominania o piciu wody,
stosowanie niektórych leków - wiele osób starszych przyjmuje leki na nadciśnienie, cukrzycę lub zaburzenia serca, które mogą sprawić, że organizm wydala nadmiar płynu.

Bez względu na wiek, czynnikami zwiększającymi ryzyko rozwoju niedoboru sodu jest nasilone pocenie, biegunki i wymioty, intensywne treningi, zbyt niska podaż sodu wraz z dietą, a także niedoczynność tarczycy.

Zbyt niski poziom sodu w organizmie (hiponatremia) stwierdzany jest wówczas, gdy poziom tego elektrolitu we krwi jest mniejszy niż 135 mmol na litr. Objawy występujące u osób doświadczających niedoboru potasu to przede wszystkim:

zmęczenie,
nudności,
bóle i zawroty głowy,
drażliwość,
problemy z koncentracją,
zaburzenia świadomości,
wymioty.

Ciężki niedobór sodu może prowadzić do wystąpienia problemów z oddychaniem, obrzęku mózgu, śpiączki, a nawet śmierci.

Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach

Jak uzupełnić sód w organizmie?

W celu dostarczenia organizmowi odpowiednich ilości sodu, należy zadbać o dostarczanie tego pierwiastka wraz z dietą. Jednym z najbogatszych źródeł sodu są na pewno wody wysokosodowe, a także wody mineralne. Ponadto sód można dostarczyć wraz z wieloma produktami spożywczymi. Dotyczy to przede wszystkim produktów o wysokiej zawartości soli - kiszonek, wędlin, dań instant.

Jaka jest zawartość sodu w wodzie wysokosodowej?

Woda wysokosodowa to taka woda mineralna, która zawiera powyżej 250 mg/ l. To więcej, niż ilość sodu spotykana w wodach źródlanych czy niskozmineralizowanych. Za wysokosodowe mogą być uznane tylko wody wysokozmineralizowane oraz wody lecznicze. W tych ostatnich ilość sodu na litr wody to nawet powyżej 4500 mg. Etykiety poszczególnych wód dostarczają szczegółowych informacji na temat ich składu i ilości konkretnych jonów.

Woda lecznicza Dziedzilla sprawdzi się do codziennego stosowania i szybkiego uzupełnienia minerałów, jest to woda wysokosodowa o zawartości sodu 846 mg/L.

Woda lecznicza Szczawa II zawiera aż 3030 mg sodu na litr. Jest to również woda o szczególnych właściwościach wspomagających pracę układu trawiennego.

Wpływ wody wysokosodowej na poziom sodu w organizmie

Regularne picie wody wysokozmineralizowanej oraz wysokosodowej to świetny sposób na to, aby uzupełnić pulę sodu w organizmie. Po pierwsze - jednocześnie dostarczamy sporych ilości także innych związków, w tym potasu, magnezu czy wapnia. A to pozwala w kompleksowy sposób zadbać o zdrowie. Po drugie - pijąc wodę mineralną dbamy o jednoczesne nawodnienie organizmu. To także pozwala zachować prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu. A po trzecie - woda wysokosodowa jest znacznie zdrowszym źródłem sodu niż słone przekąski, dania instant i inne produkty przetworzone.

Przeczytaj także: Woda mineralna Józef: Zalety

Jaki jest skład wody wysokosodowej?

Woda wysokosodowa zawiera nie tylko sód, ale także inne cenne jony. Woda tego typu zawiera także takie jony jak magnez, wapń, potas. A to oznacza, że sięgając po taką wodę możemy uzupełnić w organizmie pulę wielu cennych pierwiastków - sodu, magnezu i wapnia, redukując ryzyko ich niedoborów. A jednocześnie - dbamy o nawodnienie organizmu. O tym, jaka woda wysokosodowa sprawdzi się najlepiej może decydować jej skład. Skład wody może różnić się w zależności od producenta czy miejsca wydobycia - szczegółowych informacji o składzie poszczególnych jonów dostarcza etykieta produktu.

Gdzie kupić wodę wysokosodową?

Wodę wysokosodową najlepiej jest nabyć u producenta, szeroki wybór tego typu wód oferują także sklepy internetowe. Coraz większe zainteresowanie wodami leczniczymi i wysokozmineralizowanymi sprawia, że coraz więcej sklepów i hurtowni zajmuje się dystrybucją tego typu wód.

Woda sodowa - co to jest?

Woda sodowa inaczej określana jest jako woda gazowana, która zawiera w sobie dwutlenek węgla. Jest ona przeznaczona do picia. Wykorzystywana była już od XVIII w., gdyż to właśnie wtedy udało się ją otrzymać angielskiemu chemikowi - Josephowi Priestleyowi. Jako pierwszy przepuszczał przez wodę dwutlenek węgla, który wytwarzał z kwasu oraz sody. Właśnie stąd wzięła się jej nazwa: sodowa. Nie oznacza to jednak, że tego rodzaju woda zawiera duże ilości sodu.

Pod względem chemicznym jest to wodny roztwór kwasu węglowego, a także kationów metali - magnezu, potasu, sodu oraz wapnia i do tego dochodzą jeszcze aniony - wodorowęglanowe, siarczanowe oraz chlorkowe. Jej smak jest lekko kwaśny. Woda sodowa w przeciwieństwie do tej niegazowanej może dłużej zachować świeżość, co jest związane z tym, że w kwaśnym środowisku dochodzi do wolniejszego rozwijania się różnych mikroorganizmów.

Rodzaje wody sodowej

W sprzedaży dostępnych jest wiele rodzajów wody sodowej, a różni ich stopień nasycenia dwutlenkiem węgla. W związku z tym znane są jej trzy rodzaje:

niskonasycona dwutlenkiem węgla - poniżej 1500 mg/l,
średnionasycona dwutlenkiem węgla - od 1500 do 4000 mg/l,
wysokonasycona dwutlenkiem węgla - powyżej 4000 mg/l.

Do nasycenia dwutlenkiem węgla dochodzi podczas przepuszczania gazu przez bardzo dobrze schłodzoną wodę. Jeśli temperatura wody jest niższa, a wyższe jest ciśnienie gazu, to wtedy woda sodowa jest bardziej nasycona dwutlenkiem węgla. Poza tym ten sprężony gaz w czasie uwalniania powoduje schłodzenie otoczenia i dzięki temu wydajniej miesza się z cieczą. Stanowi podstawowy składnik różnorodnych napojów bezalkoholowych, do których zalicza się słodkie napoje, mające w swoim składzie wodę gazowaną, środek słodzący oraz aromat. Może być ona również spożywana z dodatkiem soków owocowych albo pokrojonych w kawałki owoców.

Woda sodowa - korzyści z jej picia

Najważniejszą zaletą picia wody sodowej jest to, że lepiej gasi pragnienie niż zwykła woda niegazowana. Związane jest to z występowaniem w niej dwutlenku węgla, którym jest nasycana. Dzięki temu powstaje efekt musowania i podczas picia dochodzi do pojawienia się złudzenia, że woda sodowa chłodzi oraz orzeźwia. Jest to związane z tym, że na języku oraz w jamie ustnej zaczynają musować bąbelki, które sprawiają wrażenie większego orzeźwienia niż w przypadku napojów niegazowanych. Lepszym rozwiązaniem jest wybranie wody gazowanej, a nie picie słodkich oraz kalorycznych napojów orzeźwiających. Woda sodowa wypijana w rozsądnych ilościach bardzo dobrze sprawdza się po intensywnym wysiłku fizycznym. Wynika to z faktu, że szybciej się wchłania. Dlatego polecana jest osobom, które są aktywne fizycznie i często uprawiają sport. Jednak tutaj należy pamiętać o tym, aby pić ją na przemian z wodą niegazowaną.

W składzie wody sodowej znaleźć można wiele cennych składników odżywczych, takich jak: magnez, potas, sód, wapń oraz siarczany. Wody, które mają powyżej 1000 mg/l dwutlenku węgla stanowią doskonałe uzupełnienie niedoborów wyżej wymienionych składników mineralnych. Poza tym dwutlenek węgla ma działanie bakteriostatyczne, a to oznacza, że powoduje zahamowanie wzrostu flory bakteryjnej. Jej picie pomaga również przy leczeniu nadkwasoty żołądka, a także w zaburzeniach funkcjonowania jelit oraz w infekcjach dróg moczowych.

Woda sodowa - inne zastosowania

Wodę sodową można również stosować od zewnątrz, ponieważ występujące w niej bąbelki mają korzystny wpływ na cerę. Wykazują one właściwości odmładzające, gdyż wpływają na elastyczność skóry, poprzez co jest ona bardziej napięta. Woda ta bardzo dobrze usuwa martwy naskórek. Jej działanie jest podobne do delikatnego peelingu, ale tutaj nie dochodzi do mechanicznego uszkodzenia naskórka.

Ważne znaczenie mają zawarte w niej witaminy oraz minerały, które nie tylko dotleniają, ale również odżywiają komórki skóry. Zastosowanie delikatnego peelingu pomaga też pozbyć się opuchlizny, przebarwień, a także wyrównuje koloryt cery. Jednak należy pamiętać o tym, że takie zabiegi nie mogą być stosowane zbyt często, ponieważ przyczyniają się do podrażnienia skóry.

Woda sodowa - wady jej stosowania

Nie każdy może pić wodę sodową. Regularne sięganie po wodę gazowaną może zaszkodzić przeważnie osobom, które mają problemy z chorobami układu pokarmowego oraz płuc. Do tej grupy należą wszyscy, którzy zmagają się z problemami gastrycznymi, ale też mający zespół jelita drażliwego, wrzody i nadżerki oraz leczący się na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc.

Wody gazowanej powinny również unikać osoby z chorą krtanią, z refluksem żołądkowo-przełykowym i pacjenci po niedawno przebytych operacjach przewodu pokarmowego, a także cierpiący na wzdęcia i zgagę, kobiety w ciąży i karmiące piersią oraz małe dzieci.

Wymienione tutaj przeciwwskazania wynikają z tego, że w wodzie sodowej znajdują się bąbelki, które przyczyniają się do drażnienia śluzówki żołądka oraz ścianek jelit. Do tego spożywanie jej w nadmiarze może spowodować pojawienie się wzdęć. U niemowląt oraz małych dzieci bąbelki mogą dostać się do nosa w czasie picia, co również dodatkowo podrażnia ich śluzówkę.

Woda sodowa a otyłość

Osoby otyłe powinny unikać wody sodowej. Taka woda wzmaga apetyt, gdyż powoduje pobudzenie wydzielania soków żołądkowych. Gaz, który jest uwalniany w żołądku, rozpycha go. W związku z tym rozprężający się gaz przyczynia się do przepełnienia oraz do niepotrzebnego rozciągnięcia żołądka. W ten sposób zostaje sztucznie zwiększona pojemność narządu, a to prowadzi do nadmiernego spożywania pokarmów i wtedy zwiększa się otyłość.

Woda sodowa a refluks żołądkowy oraz zespół jelita drażliwego

Dwutlenek węgla uwalniany jest w żołądku i napiera na jego górne ściany, gdy dochodzi do jego rozprężania. Spożywanie dużych ilości napojów gazowanych może uszkodzić zwieracz, który łączy przełyk z żołądkiem. Ten niedomykający się zwieracz przyczynia się do wyrzutu kwaśnej treści żołądka do przełyku, co powoduje uszkodzenie śluzówki.

Pierwsze objawy choroby refluksowej żołądka to zgaga, pieczenie oraz ból w okolicach mostka. Dlatego przy profilaktyce zgagi oraz refluksie żołądkowo-przełykowym trzeba unikać gazowanej wody mineralnej. Spożywanie wody gazowanej może również doprowadzić do nasilenia objawów zespołu jelita drażliwego. Przeważnie chodzi tutaj o wzdęcia oraz bolesne gazy.

Woda sodowa i występowanie po niej gazów

Pojawienie się niekorzystnych objawów po wypiciu wody gazowanej zależy od cech indywidualnych danej osoby. U niektórych osób po spożyciu takich napojów dochodzi do występowania nieprzyjemnego uczucia wzdęcia brzucha, a także powstawanie nadmiernej ilości gazów. Jednak u innych, takie objawy nie będą występowały w ogóle.

Sztuczne nasycenie wody dwutlenkiem węgla powoduje rozprężanie światła przewodu pokarmowego. Dlatego ważne jest, aby obserwować swój organizm, a także jego reakcję na picie takiej wody.

Woda sodowa - wpływ na zdrowie zębów

Czy woda gazowana ma szkodliwy wpływ na zęby, a przeważnie na ich szkliwo, które jest bezpośrednio narażone na działanie kwasu? Jest wiele badań na ten temat. Jedno z nich „Investigation of mineral waters and soft drinks in relation to dental erosion” wykazało, że gazowana woda mineralna powoduje uszkodzenie szkliwa tylko niewiele bardziej niż woda niegazowana. Poza tym woda mineralna była aż sto razy mniej szkodliwa w porównaniu z niektórymi słodkimi napojami bezalkoholowymi.

Natomiast w badaniu „The potential effects of pH and buffering capacity on dental erosion” wykazano, że gazowane napoje mają duży wpływ na niszczenie szkliwa, ale tylko wtedy, gdy w składzie zawierają cukier. Jeszcze w innym badaniu „Commercial soft drinks: pH and in vitro dissolution of enamel”, próbki szkliwa zębów zostały umieszczone w różnych napojach na całą dobę. Słodzone cukrem napoje gazowane oraz niegazowane, doprowadziły do większej utraty szkliwa niż ich dietetyczne odpowiedniki.

Gdy dokonano przeglądu niektórych badań „Dental erosion and severe tooth decay related to soft drinks: a case report and literature review”, dowiedziono, że cukier w połączeniu z dwutlenkiem węgla może powodować powstawanie próchnicy. Badanie „The erosive potential of flavoured sparkling water drinks” pokazuje, że zwykła woda sodowa nie stanowi dużego ryzyka dla zdrowia zębów, gdyż szkodliwe są tylko cukry.

Woda sodowa - wpływ na zdrowie kości

Niektórzy zastanawiają się, czy napoje gazowane mogą mieć szkodliwy wpływ na kości z powodu zawartości kwasu. Przeprowadzono duże badanie obserwacyjne „Colas, but not other carbonated beverages, are associated with low bone mineral density in older women: The Framingham Osteoporosis Study”, w którym wzięło udział ponad 2500 osób. Na jego podstawie stwierdzono, że napój typu cola był jedynym napojem, który wpływał na znacznie niższą gęstość mineralną kości. Dlatego wydaje się, że woda sodowa nie wpływa na zdrowie kości.

Inaczej jest z napojami typu cola, ponieważ mają one dużo fosforu. W związku z tym naukowcy zwrócili uwagę, że osoby, które piją takie napoje, mogły wprowadzać do diety zbyt dużo fosforu oraz bardzo małą ilość wapnia, co jest czynnikiem ryzyka utraty zdrowia kości.

Wodę sodową można pić wtedy, gdy nie ma żadnych ku temu przeciwwskazań. Nie tylko bardzo dobrze nawadnia, ale również dostarcza cennych witamin i minerałów. To również zdrowszy zamiennik kolorowych napojów gazowanych.

Nie wszystkie wody służą do tego, aby gasić pragnienie - te, które są uznawane za lecznicze, stosuje się, aby wspierały zdrowie. Mają one zdecydowanie inny skład niż „kranówka”, a co za tym idzie, różnią się od niej właściwościami. Woda lecznicza jest wydobywana z głębi ziemi. Dzięki temu jest pozbawiona zanieczyszczeń, krystalicznie czysta i znajduje się w niej wiele cennych minerałów.

Woda mineralna może zostać uznana za leczniczą tylko wtedy, jeśli będzie miała określony skład - w tym celu poddaje się ją badaniom. Służą one m.in. składników gazowych - w tym m.in. dwutlenku węgla; składników niezdysocjowanych - np. Oprócz tego analizuje się zwartość składników, które mogą być szkodliwe dla zdrowia. Wodę leczniczą można kupić w aptece. Rozlewa się ją do ciemnych, szklanych lub plastikowych butelek, a także do kartonów. Jednak tylko niewielka część wód leczniczych trafia do sprzedaży - jest to związane z małą wydajnością ich źródeł.

Podział wód leczniczych

Wody lecznicze dzieli się ze względu na ich skład. Skład wody leczniczej decyduje o tym, w jaki sposób jej picie może wesprzeć zdrowie. Dlatego warto dobrze zastanowić się przed wybraniem butelki czy kartonu z określonym produktem. W Polsce są dostępne m.in. woda Jana, Słotwinka, Helena, Stefan, Józefina, Henryk, Józef, Franciszek czy Zuber. Każda z nich ma nieco inne właściwości. Wody te nie są lekarstwem, jednak wspomagają funkcjonowanie organizmu - i to także w czasie walki z dość często spotykanymi dolegliwościami.

Należy pamiętać, że wody lecznicze nie służą do tego, aby gasić pragnienie. Ich picie może wpłynąć na równowagę kwasowo-zasadową organizmu, dlatego warto sięgnąć po nie dopiero po konsultacji z lekarzem. Jest to konieczne w przypadku osób, które cierpią na choroby tarczycy, niewydolność krążenia czy krwawienie z przewodu pokarmowego. Oprócz tego nie wszystkie wody wydobywane z głębi ziemi i mające właściwości prozdrowotne są przeznaczone do picia. Przykładem jest m.in. solanka termalna jodowo-bromowa - wykorzystuje się ją do kąpieli leczniczych.

tags: #woda #mineralna #sodowana #właściwości