Woda mineralna: Definicja, mineralizacja ogólna i normy
- Szczegóły
Woda, która stanowi od 55 do 60% masy ludzkiego ciała, jest niezwykle ważna dla organizmu człowieka. To ona m.in. warunkuje prawidłowe krążenie krwi, reguluje ciepło, wspiera procesy trawienne oraz wpływa na wiele innych funkcji życiowych.
Co to jest mineralizacja wody?
Ogólna mineralizacja wody określa ilość związków i składników mineralnych rozpuszczonych w wodzie. Na polskim rynku istnieje wiele wód butelkowanych, których konsumenci często nie rozróżniają. Dla wielu z nich każda woda w butelce jest wodą mineralną i trudno jest im odpowiednio przypisać je do określonej kategorii z uwagi na występowanie wielu różnych kryteriów klasyfikacji.
Klasyfikacja wód butelkowanych
Jednoznaczne definiowanie wód w opakowaniach od wielu lat przysparza wiele trudności spowodowanych częstymi zmianami przepisów prawnych w tym zakresie. Istotny wpływ na nazewnictwo miała norma branżowa z 9 lipca 1990 r., która wszystkie podziemne wody o mineralizacji powyżej 200 mg/l klasyfikowała jako naturalne wody mineralne. Obecnie obowiązuje jeszcze rozporządzenie Ministra Zdrowia z 29 kwietnia 2004 r. (z późniejszymi zmianami z 17 grudnia 2004 r.) w sprawie naturalnych wód mineralnych, naturalnych wód źródlanych i wód stołowych.
Naturalne wody mineralne
W świetle tego rozporządzenia naturalne wody mineralne to: wody pochodzące z udokumentowanych zasobów wody podziemnej, wydobywane jednym lub kilkoma otworami naturalnymi, lub wierconymi, które charakteryzują się pierwotną czystością chemiczną i mikrobiologiczną, stabilnym składem mineralnym oraz właściwościami mającymi znaczenie fizjologiczne, wpływającymi korzystnie na zdrowie ludzkie i określonymi według stosownych wymagań i kryteriów.
Wody lecznicze
W podanym wyżej rozporządzeniu nie ma definicji wód leczniczych w opakowaniach jednostkowych, gdyż podlegają one innym przepisom prawnym - rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 14 lutego 2006 r. w sprawie złóż wód podziemnych zaliczonych do solanek, wód leczniczych i termalnych oraz złóż innych kopalin leczniczych. Wyjaśnienie pojęcia wód leczniczych zostało także opisane w normie branżowej PN-Z-11001-1:1999, zgodnie z którą: wody lecznicze to pierwotnie czyste, nieuzdatnione wody podziemne z jednego złoża, które poprzez swój skład chemiczny i właściwości fizyczne warunkują określone działanie lecznicze, potwierdzone wynikami stosownych badań farmakologicznych i klinicznych.
Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?
Rodzaje wód mineralnych ze względu na stopień mineralizacji
Podstawowym kryterium podziału wód mineralnych jest zawartość składników mineralnych. Ze względu na zawartość minerałów, wody dzielą się na:
- Wody wysokozmineralizowane: zawartość minerałów przekracza 1500 mg/l
- Wody średnioszmineralizowane: zawierają od 500 do 1500 mg/l minerałów
- Wody niskozmineralizowane: mają zawartość minerałów poniżej 500 mg/l
Wody niskozmineralizowane
Wody niskozmineralizowane to wody pitne o niskiej zawartości minerałów, wydobywane z warstw wodonośnych podziemnych. Wody te charakteryzują się niską zawartością składników mineralnych oraz niską mineralizacją, a ich pierwotna czystość oraz brak zanieczyszczeń chemicznych i bakteriologicznych sprawiają, że są uważane za zdrowe i bezpieczne dla zdrowia.
Pierwsze z nich, czyli wody bardzo niskozmineralizowane i niskozmineralizowane, są to wody źródlane, które można spożywać praktycznie w nieograniczonych ilościach. Stanowią one idealną podstawę do przygotowania posiłków dla dzieci czy niemowląt, a gdy zachodzi podejrzenie o ich wątpliwą jakość, można je bez problemu gotować.
Wody średniozmineralizowane
Drugą grupą są wody średniozmineralizowane, które mogą pełnić funkcję profilaktyczną, utrzymując w organizmie odpowiedni poziom składników mineralnych. Powinny unikać jej dzieci poniżej 3 roku życia, natomiast w przypadku osób dorosłych nie ma większych przeciwskazań.
Wody wysokozmineralizowane
Do ostatniej grupy należą wody wysokozmineralizowane, które prócz soli mineralnych zawierają także wodę leczniczą. W związku z tym, że stanowią one podziemne, głęboko umiejscowione warstwy wodonośne, to w ich przypadku negatywny wpływ czynników zewnętrznych ograniczony jest do minimum.
Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach
Wodę wysokozmineralizowaną powinny pić osoby z niedoborami składników mineralnych oraz uprawiające regularnie sport. Z drugiej strony nie nadaje się ona dla kobiet w ciąży, karmiących piersią oraz dzieci. W odróżnieniu od cieczy o niskim stopniu mineralizacji, wód wysokozmineralizowanych nie można gotować, ponieważ powoduje to wytrącanie kamienia.
Wybór wody mineralnej: Ranking i składniki odżywcze
Najlepsza naturalna woda mineralna to taka, która dostarczy naszemu organizmowi jak najwięcej składników odżywczych. Rozporządzenie Ministra Zdrowia określa szczegółowe wymagania, jakie powinny spełniać wody pitne, w tym naturalna woda mineralna oraz woda źródlana i stołowa na terytorium naszego kraju.
Sięgając po wodę w celu nawodnienia, najczęściej wybieramy tę bez gazu. Trzeba jednak pamiętać, że te wody posiadają mało biopierwiastków, a więc są mniej korzystne dla organizmu aniżeli wody mineralizowane.
Ranking wód mineralnych
Decydując się na wodę niegazowaną, warto spojrzeć w bieżące statystyki określające jakość danych wód. Wody wysokomineralizowane mają charakterystyczny smak minerałów, który nie każdemu przypadnie go gustu, dlatego nasycane są dwutlenkiem węgla dla poprawy ich smaku. W rankingu wód mineralnych niegazowanych warto wybierać wody, które są nisko albo szczątkowo nasycone dwutlenkiem węgla.
Niezwykle ważne przy doborze odpowiedniej dla Nas wody jest składowa poszczególnych biopierwiastków. Wody mineralne z tej kategorii są zalecane do picia dla osób niemal w każdym wieku. Taka naturalna woda mineralna jest zdatna do picia przez cały dzień i stanowi doskonały sposób na uzupełnienie zdrowej diety, ponieważ ilość zawartych w niej biopierwiastków jest wywarzony.
Przeczytaj także: Woda mineralna Józef: Zalety
Woda gazowana a niegazowana
Woda gazowana ma w sobie nieco więcej smaku od wersji bez bąbelków - jej odczyn jest lekko kwaśny, przez co dłużej zachowuje swoją świeżość. Jest ona doskonałym kompanem w walce z problemami natury jelitowej czy nadkwasotą żołądka, gdyż dwutlenek węgla hamuje proces rozwoju bakterii.
Warto wiedzieć, że to, czy woda mineralna jest gazowana czy niegazowana, nie ma bezpośredniego przełożenia na obecność składników mineralnych - woda niegazowana i gazowana tej samej marki będzie miała taki sam skład fizykochemiczny. Co się natomiast zmienia? Przede wszystkim odczynem pH wody (w stronę kwaśnego) oraz obecnością rozpuszczonego w niej dwutlenku węgla.
Wody niskomineralizowane są lubiane i często kupowane ze względu na swój neutralny smak. Świetnie nadają się dla osób niemogących pić wód o wyższej mineralizacji z uwagi na uwarunkowania zdrowotne (problemy z nerkami, nadciśnieniem tętniczym itp.).
Popularne wody mineralne w Polsce
Na polskim rynku dostępne są różne wody mineralne, które różnią się składem i właściwościami. Poniżej przedstawiono kilka popularnych marek:
Cisowianka
Cisowianka Naturalna woda mineralna niegazowana niskosodowa jest klasyfikowana jako woda średniozmineralizowana, ponieważ jej ogólna mineralizacja wynosi 742 mg/l. Woda ta pochodzi z ujęcia CISOWIANKA w Drzewcach koło Nałęczowa. Skład wody Cisowianka obejmuje przede wszystkim wapń, magnez, sód, wodorowęglan, fluorek i krzemionkę. Cisowianka wyróżnia się przede wszystkim tym, że jest to naturalna woda mineralna niegazowana niskosodowa, co oznacza, że zawiera niską zawartość sodu. Ponadto, jest to woda średniozmineralizowana, co oznacza, że ma umiarkowaną zawartość składników mineralnych.
Nałęczowianka
Naturalna woda mineralna „Nałęczowianka” jest wydobywana z ujęcia o tej samej nazwie, położonego w warstwie wodonośnej poziomu paleoceńsko-górnokredowego. Jest to woda niskosodowa, średniozmineralizowana, z przewagą wodorowęglanów wapnia i magnezu. Ogólna zawartość minerałów wynosi 650 mg/l, a jej zawartość azotanów i azotynów jest prawie zerowa, co świadczy o jej czystości chemicznej. Woda Nałęczowianka jest kwalifikowana do ścisłej czołówki najlepszych wód mineralnych w Polsce, dzięki wysokiej jakości, stabilności składników mineralnych, braku związków toksycznych, a także czystości chemicznej i mikrobiologicznej. Woda jest chętnie spożywana w Polsce i poza jej granicami, ze względu na swoje walory smakowe.
Woda mineralna Nałęczowianka wyróżnia się przede wszystkim swoją niską zawartością sodu, co czyni ją odpowiednią dla diety ubogiej w ten pierwiastek. Ponadto, jest to woda średniozmineralizowana, z przewagą wodorowęglanów wapnia i magnezu. Nałęczowianka charakteryzuje się również prawie zerową zawartością azotanów i azotynów, co świadczy o jej czystości chemicznej.
Muszynianka
Woda Muszynianka jest naturalną wodą mineralną o ogólnej zawartości rozpuszczalnych składników wynoszącej 1954,36 mg/l, zawierającej m.in. magnez, wapń, sód, potas, a także kwas metakrzemowy. Woda Muszynianka Plus to również naturalna woda mineralna, która zawiera mniej składników mineralnych niż Muszynianka, ale wciąż ma znaczącą ilość magnezu, wapnia, sodu, potasu i kwasu metakrzemowego.
Muszynianka wyróżnia się wysoką zawartością składników mineralnych, w szczególności magnezu, wapnia, wodorowęglanów i siarczanów. Jest to woda wysokozmineralizowana, co oznacza, że zawiera więcej niż 1500 mg/l ogólnej zawartości składników mineralnych. Woda Muszynianka PLUS to woda średniozmineralizowana z dodatkiem dwutlenku węgla, a jej skład jest podobny do Muszynianki, ale z mniejszą zawartością magnezu i większą zawartością wapnia oraz sodu. Dodatkowo, Muszynianka charakteryzuje się niską zawartością fluorków.
Żywiec Zdrój
Żywiec Zdrój Niegazowany to krystaliczna, górska woda źródlana, która jest niskozmineralizowana i zawiera łącznie 213,40 mg/l składników mineralnych, w tym wodorowęglany, fluorki, magnez, wapń i sód. Woda jest rekomendowana do codziennego spożycia dla wszystkich, niezależnie od wieku i stanu zdrowia, i posiada pozytywną opinię Centrum Zdrowia Dziecka. Żywiec Zdrój Niegazowany ma delikatny i łagodny smak, który wynika z naturalnej filtracji przez warstwy piaskowca fliszu karpackiego.
Jedną z zalet wody Żywiec Zdrój jest niska zawartość sodu w porównaniu do niektórych innych wód mineralnych. Woda ta zawiera jedynie 7,79 mg/l sodu, co czyni ją odpowiednią dla osób, które chcą ograniczyć spożycie tego pierwiastka.
Cechini Muszyna
Cechini Muszyna to naturalna woda mineralna o wysokiej zawartości magnezu i wapnia oraz niskiej zawartości sodu. Dostępna jest w trzech wersjach nasyconych CO2: nisko-, średnio- i wysokonasycona. Woda ta wpływa korzystnie na przemianę materii oraz wspomaga układ sercowy, nerwowy i mięśniowy. Zawartość wybranych składników mineralnych w miligramach na litr wynosi: wapń - 258,9 mg/l, magnez - 65,11 mg/l, sód - 27,6 mg/l, wodorowęglany - 1 239,0 mg/l. Suma składników mineralnych w Cechini Muszyna wynosi 1 670,90 mg/l.
Piwniczanka
Woda ta charakteryzuje się wysoką zawartością wapnia i magnezu w proporcji 2:1, co jest korzystne dla organizmu. Składniki mineralne zawarte w Piwniczance wpływają pozytywnie na metabolizm, funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego i mięśniowego, a także pomagają w walce ze skutkami stresu, przemęczenia i osłabienia. Woda ta może również działać łagodząco na napięcie nerwowe, pomagać w procesie odkwaszania organizmu i regulować pH krwi. Piwniczanka jest dostępna w wersjach nisko-, średnio- i wysokonasyconej CO2, a jej skład mineralny to m.in. wapń (180 mg/l), magnez (87 mg/l), sód (133 mg/l) i wodorowęglany (1260 mg/l). Suma składników mineralnych w Piwniczance wynosi 1727 mg/l.
Porównanie zawartości wybranych minerałów
Poniższa tabela przedstawia zawartość magnezu, wapnia i sodu w popularnych wodach mineralnych:
| Woda | Zawartość magnezu [mg/l] | Zawartość wapnia [mg/l] | Zawartość sodu [mg/l] |
|---|---|---|---|
| Muszynianka | 123.7 | 220.0 | 59.0 |
| Cisowianka | 21.9 | 130.3 | 11.0 |
| Nałęczowianka | 23.1 | 110.2 | 11.0 |
| Żywiec Zdrój | 5.62 | 41.69 | 9.6 |
| Piwniczanka | 87.0 | 180.0 | 133.0 |
| Cechini Muszyna | 65.11 | 258.9 | 27.6 |
Źródło: badanie własne, na podstawie etykiet. Wartości te mogą ulec zmianie w zależności od partii produkcyjnej danej wody mineralnej.
Czy woda mineralna jest lecznicza?
Woda mineralna to naturalna woda podziemna, która posiada w swoim składzie co najmniej 250 mg/l składników mineralnych. Jej skład jest określony przez źródło, z którego pochodzi, i nie może zostać zmieniony przez procesy technologiczne. Woda mineralna jest bezpieczna dla zdrowia i może być wykorzystywana jako źródło składników mineralnych. Jednak nie jest to woda lecznicza w klasycznym tego słowa rozumieniu i nie jest przeznaczona do leczenia chorób. Ma natomiast korzystny wpływ na ogólny stan zdrowia, dostarczając organizmowi niezbędnych minerałów i elektrolitów.
Pamiętaj o tym, co pijesz. Zdrowa woda to podstawa!
tags: #woda #mineralna #mineralizacja #ogólna #definicja #normy
