Jakość Wody Kranowej w Województwach Polski: Fakty i Mity
- Szczegóły
W ostatnich latach coraz częściej pojawia się pytanie, czy można pić wodę z kranu w Polsce bez obaw o zdrowie. Zmiany w technologii uzdatniania oraz zaostrzenie przepisów sprawiają, że temat ten zyskał na znaczeniu zarówno w debacie publicznej, jak i w codziennych wyborach konsumenckich.
Z badania przeprowadzonego na zlecenie Uponor wynika, że 72% Polaków ocenia jakość wody z kranu jako dobrą lub bardzo dobrą. W nowym badaniu, zleconym przez Uponor, woda z kranu została dobrze oceniona przez grupę ankietowanych. W sumie 72 proc. Kolejne 36% twierdzi, że jakość wody jest dobra, choć zauważa, że czasami zdarzają się drobne problemy.
36% badanych uważa, że jest ona bardzo dobra - czysta, pozbawiona smaku i zapachu. Około 20 proc. ocenia ją jako przeciętną, wskazując np. na osad w czajniku albo „dziwny smak”. Na złą jakość wody, o nieprzyjemnym zapachu lub kolorze, narzekało 2% respondentów. Prawie co piąty mieszkaniec Polski pije głównie wodę z kranu - przekazał Uponor. Badanie z 2024 roku informuje, że 32 proc. Polaków pije zarówno wodę z kranu, jak i kupuje wodę butelkowaną, a już 18 proc. pije głównie kranówkę. Wciąż 48 proc. Polaków pije przede wszystkim wodę butelkowaną, a po kranówkę sięga sporadycznie.
Normy i Kontrola Jakości Wody w Polsce
W Polsce systemy zaopatrzenia w wodę pitną podlegają ścisłym regulacjom, które mają zapewnić bezpieczeństwo konsumentom. Przestrzeganie norm jakości wody pitnej Polska reguluje zarówno na poziomie krajowym, jak i unijnym. Wytyczne te określają dopuszczalne stężenia pierwiastków, związków chemicznych oraz mikroorganizmów, które mogą występować w dostarczanej wodzie. Regularne badania wykonywane przez wyspecjalizowane laboratoria oraz nadzór inspekcji sanitarnej gwarantują, że woda z kranu czy bezpieczna pozostaje pod stałą kontrolą. Próbki pobierane są z różnych punktów sieci wodociągowej, co pozwala na szybkie reagowanie w przypadku wykrycia nieprawidłowości.
Przedsiębiorstwa zarządzające wodociągami badają jakość wody w wielu punktach kilka razy dziennie, by upewnić się, że jest bezpieczna i czysta. Polskie miasta i aglomeracje spełniają europejskie normy parametrów fizykochemicznych i mikrobiologicznych wody pitnej. Co więcej, Polska jest wysoko w europejskich rankingach jakości wody pitnej.
Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?
Państwowa Inspekcja Sanitarna (Sanepid) potwierdza, że woda z wodociągów w Polsce jest systematycznie kontrolowana i spełnia bardzo rygorystyczne normy Unii Europejskiej oraz polskie przepisy. Raport „Stan sanitarny kraju 2023” wskazuje na tendencję do poprawy jakości wody pitnej, co korzystnie wpływa na nasze bezpieczeństwo i komfort, a także na środowisko. Podobną opinię wyrazili eksperci Państwowej Inspekcji Sanitarnej w raporcie z 2023 roku. „Biorąc pod uwagę dane organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej za 2023 r.
Badana jest między innymi zawartość metali ciężkich (ołów, kadm, arsen), obecność bakterii (w tym bakteriologiczna czystość wody), poziom chloru i innych związków chemicznych oraz pH (kwasowość/zasadowość).
Potwierdzeniem tego są dane wskazujące, że w 2006 r. wodociągi dostarczały wodę spełniającą wymagania określone w rozporządzeniu w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi do około 91% odbiorców, w 2009 r. do około 93% odbiorców, natomiast już w 2013 r. około 96% ludności miało dostęp do wody z zaopatrzenia zbiorowego, o jakości zgodnej z wymaganiami. Trend wskazujący na poprawę jakości wody utrzymywał się w kolejnych latach. W 2014 r. około 98% ludności miało dostęp do wody z zaopatrzenia zbiorowego o jakości zgodnej z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu Ministra Zdrowia, a w 2022 r.
Wpływ Instalacji Wewnętrznych na Jakość Wody
Spółki miejskie deklarują wysoką jakość dostarczanej wody. Jednak nawet mimo największych starań, ostatni odcinek drogi, jaką pokonuje woda - czyli instalacja wewnętrzna w budynku - pozostaje poza ich kontrolą. To stan i sposób użytkowania tej instalacji może mieć istotny wpływ na jakość wody, która ostatecznie trafia do kranu. Przestarzałe instalacje w starszych budynkach mogą powodować, że woda nabiera metalicznego posmaku bądź mętnieje. Twardość wody może natomiast objawiać się kamiennym osadem w czajniku czy na armaturze. Nie bez znaczenia są również subiektywne odczucia.
Warto pamiętać, że na jakość wody w domu wpływa również stan instalacji wewnętrznych. Systematyczne kontrole i inwestycje w infrastrukturę wodociągową, a także edukacja społeczeństwa na temat profilaktyki i sposobów utrzymania dobrych parametrów wody, pozostają kluczowe do utrzymania wysokiego poziomu bezpieczeństwa wodnego w Polsce.
Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach
Mity i Fakty o Wodzie Kranowej
Wokół tematu jakości wody kranowej narosło wiele nieporozumień i mitów, które często nie znajdują potwierdzenia w faktach. Często można spotkać się z przekonaniem, że pić wodę z kranu w Polsce to ryzykowne posunięcie, mogące prowadzić do problemów zdrowotnych. Nowoczesne technologie, takie jak filtracja wielostopniowa, dezynfekcja UV czy ozonowanie, znacznie poprawiły jakość wody dostarczanej do sieci. Skuteczność tych metod potwierdzają liczne badania, a ich stosowanie jest wymogiem wynikającym z normy jakości wody pitnej Polska.
Jeśli mimo tych środków bezpieczeństwa masz wątpliwości, co do stanu wody płynącej z Twojego kranu, możesz w każdej chwili mieć wgląd w wyniki badań dostępne w Urzędach Miasta lub Gminy. Możesz też wykonać je na własną rękę w Sanepidzie lub niezależnym laboratorium. Koszt to ok. 400 zł (listopad 2019) i może być poniesiony wspólnie przez mieszkańców lub administrację.
Mit 1: Gotowanie wody usuwa cenne minerały.
Gotowanie wody sprawia, że wytrąca się z niej duża część cennych minerałów, w tym magnez i wapń. Owszem, podczas gotowania zabija się wiele bakterii i wirusów, jeśli występują one w wodzie. Woda w naszych kranach poddawana jest filtracji, ozonowaniu i dezynfekcji, dlatego nie znajdziemy w niej szkodliwych drobnoustrojów. Poza tym znajdujący się w niej osad i nalot, pogarszają jej smak i jakość.
Mit 2: Kamień w czajniku jest szkodliwy.
Przeczytaj także: Woda mineralna Józef: Zalety
Osad i kamień w czajniku to nic innego jak dowód, że w wodzie występują jony wapnia i magnezu. Podczas gotowania wytrącają się one, tworząc nieprzyjemną, nawarstwiającą się skorupę. Jest to tzw. kamień kotłowy, którego nie należy spożywać, ale jego obecność nie jest szkodliwa. Wręcz przeciwnie. Dowiedziono, że spożywanie takiej właśnie wody wpływa pozytywnie na układ krążenia. Lekarze są w tej kwestii jednogłośni - nie!
Fakt 1: Polska woda kranowa jest bezpieczna.
Dbają o to m. in. przepisy unijne. Najlepsza woda jest w dużych miastach, ale w ubiegłym roku Główny Inspektor Sanitarny potwierdził, że 99,7% wody w polskich kranach jest bezpieczna. Badania NIK dowodzą, że w większości przypadków stan instalacji nie ma wpływu na jakość wody. Stare rury pokrywa zazwyczaj kamień, a nie zanieczyszczenia, a ten nie ma wpływu na jakość wody. Warto też wykonać badanie jakości wody w Twoim kranie. Zajmują się tym m. in.
Fakt 2: Kranówka jest tańsza niż woda butelkowana.
Podpowiemy Ci - co najmniej 1000 zł rocznie. A nawet więcej, bo woda może kosztować kilka, a nawet kilkanaście złotych za butelkę. Rocznie Polacy wydają na nią aż 3 miliardy złotych, a szacuje się, że do 2020 będziemy wydawać dwa razy tyle! Kupując wodę w butelce płacimy także za jej wyprodukowanie, opakowanie, magazynowanie, transport do sklepu, marżę i podatek.
Fakt 3: Woda kranowa zawiera minerały.
O wodzie butelkowanej mówi się najczęściej „mineralna”. Okazuje się jednak, że to spore nadużycie, bo taka woda musi zawierać minimum 1000 miligramów składników mineralnych na litr. Niewiele wód sklepowych spełnia ten wymóg, ale też niewiele osób zwraca na to uwagę. M.in. wapń, magnez, fosfor czy potas. Są one niezbędne dla naszego organizmu. Zawartość magnezu w wodzie w Trójmieście i w Krakowie wynosi 10 mg/1 l, a wapnia ok. 88-99 mg. To co najmniej dwa razy więcej niż w butelkowanej wodzie źródlanej lub nisko zmineralizowanej. Te dwa najcenniejsze minerały odkładają się na dnie czajnika w postaci osadu.
Fakt 4: Produkcja butelek PET ma negatywny wpływ na środowisko.
Te dane są zatrważające. W Polsce produkuje się ok. 4,5 mld butelek rocznie, z czego 80% ląduje w polskich lasach, rzekach i na wysypiskach śmieci. Niemała część z nich jest spalana w piecach. Brak kaucji za butelki PET to podstawowy problem. W Niemczech, gdzie ten system działa od 10 lat, odzyskuje się aż 95% butelek wprowadzonych do obrotu. Ale problemem nie jest tylko brak systemu zbiórki zużytych butelek, a ciągła produkcja nowych. Jej rozkład trwa nawet 500 lat. A przecież przetwarzanie plastiku oznacza ponowną emisję spalin i dodatkowe zużycie wody. Dlatego zdecydowanie lepsze jest ograniczanie zużycia butelek jednorazowych, niż ich produkcja i recykling.
Cena za 1 litr kranówki wynosi mniej niż 1 grosz. To rozwiązanie wygodne, bo nie trzeba nosić butelek z wodą ze sklepu, a także tanie - litr kranówki kosztuje nas mniej niż 1 grosz.
Co Zrobić, Gdy Jakość Wody Budzi Wątpliwości?
W tytułowej sytuacji należy zawsze zacząć od znalezienia źródła problemu. Nieczysta woda kranowa może wynikać ze wspomnianych awarii wodociągów, złego stanu instalacji zewnętrznej lub zanieczyszczenia ujścia. Jeśli zauważysz stosunkowo częste pogarszanie się jakości kranówki, w wielu przypadkach najlepszym wyjściem - a często jedynym możliwym - okaże się inwestycja w nowoczesne filtry do wody. Urządzenia te, za sprawą wysoce precyzyjnych układów filtrujących, są w stanie skutecznie usunąć ponad 99,99% zanieczyszczeń, które mogą znaleźć się w wodzie, w tym najmniejsze spośród nich.
W poprawie jakości wody może pomóc regularnie czyszczenie perlatorów i filtrów w bateriach. Mieszkańcy starszych budynków powinni rozważyć przegląd rur - podaje Uponor. Specjaliści zalecają więc, byśmy przynajmniej regularnie wymieniali perlatory w swoich kranach i filtry, jeśli w domu jest system filtracyjny bądź używane są dzbanki filtrujące wodę. To nasza pierwsza linia obrony. W miarę możliwości powinny być też przeprowadzane regularne przeglądy instalacji wodno-kanalizacyjnej.
Podsumowanie
Woda z kranu w większości przypadków jest dobrej jakości, co potwierdzają badania, eksperci i opinie mieszkańców. Warto jednak zwracać uwagę na lokalne uwarunkowania takie, jak stan rur, smak czy zapach wody.
W świetle obowiązujących przepisów oraz dostępnych danych, picie wody z kranu w Polsce jest w większości przypadków bezpieczne, pod warunkiem sprawnej infrastruktury i przestrzegania norm. Osoby posiadające wątpliwości co do jakości wody w swoim budynku mogą zwrócić się do lokalnych wodociągów z prośbą o udostępnienie wyników badań. W razie potrzeby warto rozważyć dodatkowe metody uzdatniania, takie jak filtry domowe.
tags: #woda #kranowa #jakość #w #województwach #polski
