Woda Gazowana: Jakie Substancje Rozpuszcza i Jaki Ma Wpływ na Nasze Życie?

Szczegóły: Opublikowano: 26. November 2025

Oprócz lodów, atrybutem letniego wypoczynku są również napoje gazowane. W dzisiejszym odcinku zajmiemy się ich podstawowym składnikiem, czyli wodą sodową. Wzorem artykułu z lipca nie ograniczymy się do „sodówki” tylko jako napoju - jest to czynnik niezmiernie istotny dla losów naszej planety oraz życia na niej.

Chemiczne Aspekty Wody Sodowej

Chemik zna wiele rodzajów wód. Dla przykładu: woda siarkowodorowa to woda nasycona siarkowodorem, woda chlorowa oznacza roztwór gazowego chloru w wodzie, a woda bromowa - wodny roztwór bromu. Woda sodowa nie jest jednak roztworem sodu ani sody. Ludzie już dawno zauważyli, że woda nasycona powietrzem i dwutlenkiem węgla (choć o nim jeszcze nic nie wiedziano) jest bardzo smaczna i orzeźwiająca. Stąd też popularność naturalnych wód mineralnych nasyconych tym gazem.

Historia i Właściwości Wody Sodowej

Od równie dawna jednym z problemów trapiących marynarzy podczas długich rejsów był brak wody pitnej: zabrane zapasy szybko się kończyły albo woda ulegała skażeniu i nie nadawała się do picia, powodując choroby. Powagę sytuacji zauważyła brytyjska Royal Navy, a w wyniku ogłoszonego konkursu okręty miały być zaopatrywane w beczki z wodą destylowaną. O tym zresztą sam możesz się przekonać, wystarczy spróbować wody destylowanej lub demineralizowanej (dostępna np. na stacjach benzynowych) lub też wody powstałej ze stopienia szronu z zamrażarki.

Jednym z uczonych kosztujących nowego nabytku marynarki był Joseph Priestley, przyszły odkrywca tlenu. Jemu również nie smakowała woda z destylarki, ale przypomniał sobie wizytę w browarze, gdzie spostrzegł, że woda w naczyniu umieszczonym obok kadzi z fermentującym zacierem nabrała wyśmienitego smaku. W roku 1767 zbudował urządzenie do nasycania wody dwutlenkiem węgla, a jego wynalazek od razu zdobył wielkie uznanie. Oprócz niewątpliwych walorów smakowych i działania orzeźwiającego, wodzie sodowej przypisywano właściwości lecznicze, miała nawet zapobiegać powszechnemu u marynarzy szkorbutowi.

Skąd Nazwa "Sodowa"?

Dwutlenek węgla użyty do nasycenia pochodził z rozkładu wodorowęglanu lub węglanu sodu (czyli popularnie sody) za pomocą kwasu. Choć nie ma problemu z zaopatrzeniem się w wodę gazowaną w sklepie, możesz ją otrzymać samodzielnie. Na rynku istnieją syfony oraz urządzenia do nasycania wody (saturatory) ze specjalnych nabojów zawierających CO2 pod ciśnieniem.

Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?

Źródłem dwutlenku węgla będzie soda oczyszczona, czyli wodorowęglan sodu NaHCO3 - środek spulchniający do wypieków (E500b). Łyżkę sody wsyp do szklanki wody, wymieszaj do rozpuszczenia, a następnie wlej sok z cytryny i dodaj porcję cukru do smaku.

Kwas cytrynowy obecny w cytrynie spowodował rozkład wodorowęglanu. Znasz zapewne napoje musujące w proszku, które po wsypaniu do wody pozwalają na otrzymanie porcji napoju gazowanego. Spójrz na ich skład: cukier, kwas cytrynowy, wodorowęglan sodu plus barwniki i aromaty. I w tym przypadku sam przygotuj proszek do rozpuszczenia w wodzie. Kwas cytrynowy jest dostępny w sklepach spożywczych jako kwasek cytrynowy (E330), natomiast cukier możesz aromatyzować, np. miętą (do słoika z cukrem włóż pokrojone listki mięty). Wszystkie składniki dokładnie wymieszaj, utrzyj na proszek i przechowuj w szczelnym naczyniu bez dostępu wilgoci.

Prawo Henry’ego i Rozpuszczalność Gazów

Pierwszą wytwórnię wody sodowej założył Thomas Henry, aptekarz z Manchesteru. Jego syn, William, został chemikiem i na podstawie obserwacji procesu produkcyjnego znalazł regułę rządzącą rozpuszczaniem gazów w wodzie: objętość gazu rozpuszczonego w danej objętości cieczy w ustalonej temperaturze jest stała, niezależna od ciśnienia. Oznacza to, że przy dwukrotnie większym ciśnieniu w porcji wody rozpuści się taka sama objętość gazu, ale będzie on ważył dwa razy więcej (efekt kompresji). Spadek ciśnienia nad roztworem powoduje rozprężenie gazu w cieczy, a jego nadmiar tak szybko się ulatnia, że zawartość może wytrysnąć z butelki.

W temperaturze pokojowej w jednym litrze wody rozpuszcza się około 1,7 litra CO2, ale przez lata kłopotliwe było utrzymanie gazu w cieczy - woda po krótkim czasie „wietrzała”.

Woda Gazowana w Przyrodzie

Przemiany, które wykonałeś, zachodzą w przyrodzie na ogromną skalę i mają niezwykle istotne znaczenie, także gospodarcze. Pod wpływem rozpuszczonego w wodzie dwutlenku węgla skały wapienne oraz węglan magnezu ulegają erozji i przekształcają się w rozpuszczalne wodorowęglany tych pierwiastków, z których następnie znowu tworzą się nierozpuszczalne osady (np. z powodu wyparowania wody). Skutkiem są zjawiska krasowe, np. powstawanie jaskiń ze stalaktytami i stalagmitami. Rozpuszczone w wodzie związki odpowiadają za jej twardość.

Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach

Woda Gazowana a Zdrowie

Nawadnianie organizmu nie jest tak proste, jak wydawałoby się na pierwszy rzut oka. Jaką wodę wybrać - mineralną, gazowaną, zdrojową? A może tę z kranu? Jaka woda jest dla nas najzdrowsza?

Woda gazowana nie zaszkodzi nam od razu, ale jeśli tylko możemy, pijmy wodę niegazowaną. Dlaczego? Gaz w wodzie to dwutlenek węgla. Jeśli długo się w niej znajduje (w butelce lub w żołądku), rozpuszcza się, tworząc kwas węglowy. Jego nadmiar sprzyja zakwaszeniu organizmu. Długotrwałe zakwaszenie z kolei sprzyja rozwojowi drożdży, bakterii, wirusów a nawet nowotworów.

Rodzaje Wód Mineralnych

Woda zupełnie pozbawiona minerałów sprawia, że z naszego organizmu wypłukiwane są cenne biopierwiastki, takie jak magnez czy wapń. Utrata elektrolitów sprawia, że czujemy się zmęczeni i zdekoncentrowani. Najzdrowsze wody to te, które zawierają powyżej 500 mg minerałów na litr, czyli wody wysoko- i średniozmineralizowane.

Wody wysokozmineralizowane - z wapniem, magnezem, jodem. Są najbardziej wartościowe dla zdrowia, zawierają znaczne ilości wapnia, magnezu, jodu czy fluoru. Warto je pić, gdy potrzebujemy uzupełnić dietę o dane pierwiastki. Do wód wysokozmineralizowanych należą m.in. Muszynianka, Staropolanka 2000 oraz Piwniczanka.
Wody średniozmineralizowane. Mogą być stosowane na co dzień, aby wspomóc nasz organizm w utrzymaniu odpowiedniej ilości minerałów. Są to np. Kinga Pienińska, Cisowianka, Nałęczowianka albo Jurajska.
Wody niskozmineralizowane - alternatywa dla kranówki. Są alternatywą dla wody z kranu. Nie mają wartości fizjologicznej. Nadają się za to do przyrządzania posiłków, zwłaszcza dla niemowląt, soków, parzenia kawy, herbaty, ziół itp. Wody niskozmineralizowane to: Kropla Beskidu, Arctic Plus czy Dobrowianka.
Wody zdrojowe. Tego typu wody przeznaczone są dla ludzi z konkretnymi problemami zdrowotnymi, dlatego powinniśmy je pić tylko wówczas, gdy takie jest zalecenie lekarza. Wody zdrojowe są skuteczne w różnych typach terapii, ale nie powinny być pite na co dzień.

Woda z Kranu

Dzięki surowym normom unijnym i szeroko zakrojonym remontom wodociągów, w Polsce dokonał się wielki postęp w kwestii jakości wody w naszych domach. Kranówkę warto pić, ponieważ nie tylko jest bezpieczna, ale też zawiera cenne minerały, w tym wapń i magnez. Ich ilość jest zależna od miejsca (np. w Warszawie jest to ok. 250 mg/l, a w Krakowie ponad 300 mg/litr).

Gotowanie wody powoduje wytrącenie części związków wapnia i magnezu. Dlatego zaleca się picie jej bezpośrednio z kranu, bez gotowania. Taka woda o wiele lepiej ugasi nasze pragnienie.

Przeczytaj także: Woda mineralna Józef: Zalety

Woda Gazowana a Sport

Czy picie napojów gazowanych będzie miało wpływ na mój bieg? To częste pytanie pojawiające się pośród biegaczy. Choć powszechnie uważa się, że napoje gazowane nie są idealnym wyborem dla sportowców, to można dostrzec, że są one powszechnie spożywane przez biegaczy po zawodach, w trakcie posiłków, jak również w niektórych przypadkach- nawet tuż przed samym startem. Nie ma jednoznacznych dowodów na to, że napoje gazowane spożywane w małych ilościach są szkodliwe dla biegaczy, jeśli są przez nas spożywane poza bezpośrednim czasem trwania biegu lub tuż przed nim.

Spożywanie przez nas cieczy przed biegiem ma za zadanie nawodnienie naszego organizmu, dlatego celem napoju po wypiciu nie jest, pozostanie w żołądku na czas trwania aktywności, tylko opuszczenie go i nawodnienie naszego orgazmu, w tym mięśni. Niestety w przypadku płynów gazowanych tak się nie dzieje.

Nasycenie cieczy dwutlenkiem węgla spowalnia wchłanianie jej przez nasz organizm, przez co żołądek pozostaje wypełniony gazami. To jednocześnie może powodować uczucie wypełnienia oraz powodować wzdęcia, gazy i odbijanie.

Napoje gazowane, po które zazwyczaj sięgamy, zawierają wysoki poziom cukru, jednak nie mają istotnych wartości odżywczych w tym elektrolitów. Warto również zaznaczyć, że napoje gazowane mają działanie moczopędne.

Podsumowując, napoje gazowane nie są najlepszym rozwiązaniem dla biegaczy. Przed biegiem i w jego trakcie staraj się ich nie pić, ponieważ może to prowadzić do zwiększonej aktywności żołądka, co może negatywnie wpłynąć na wydajność oraz uczucie dyskomfortu w trakcie biegu.

Woda Gazowana a Układ Trawienny i Zdrowie Jamy Ustnej

Woda gazowana może mieć zarówno pozytywny, jak i negatywny wpływ na przewód pokarmowy, w zależności od indywidualnej wrażliwości i rodzaju spożywanej wody gazowanej.

Indywidualna wrażliwość na dwutlenek węgla w wodzie gazowanej bywa różna. Niektóre osoby mogą odczuwać dyskomfort żołądkowy, wzdęcia lub odbijanie. Inni tolerują ją bez problemów. Dlatego ważne jest obserwowanie reakcji własnego organizmu. Wybór zależy od osobistych preferencji.

W kontekście układu trawiennego, związek między wodą gazowaną a jelitami bywa złożony i wymaga uwagi. U niektórych osób woda gazowana może powodować odbijanie się i wzdęcia. Dwutlenek węgla, który jest rozpuszczony w wodzie, uwalnia się w przewodzie pokarmowym. To prowadzi do zwiększonej produkcji gazów. Zwiększona objętość gazów w jelitach może powodować nieprzyjemny ucisk i dyskomfort. Osoby cierpiące na zespół jelita drażliwego (IBS) często odczuwają nasilenie objawów po spożyciu.

Ważne jest, aby obserwować reakcje własnego organizmu po spożyciu. Jeśli pojawia się dyskomfort, lepiej wybrać wodę niegazowaną.

Istnieją uzasadnione obawy dotyczące wpływu wody gazowanej na zdrowie jamy ustnej. Mianowicie, woda gazowana szkodzi zębom poprzez proces erozji szkliwa. Głównym winowajcą jest kwas węglowy. Kwas ten powstaje w momencie, gdy dwutlenek węgla rozpuszcza się w wodzie. Kwas węglowy w wodzie gazowanej może powodować erozję szkliwa nazębnego. Szkliwo stanowi zewnętrzną, twardą i ochronną warstwę zębów. Jego osłabienie prowadzi do zwiększonej wrażliwości na zimno i ciepło. Zwiększa również ryzyko rozwoju próchnicy.

Aby minimalizować ryzyko erozji, można stosować kilka prostych zasad. Picie wody gazowanej przez słomkę to skuteczna metoda. Ogranicza ona bezpośredni kontakt zębów z kwasem. Szybkie wypicie napoju również pomaga. Płukanie ust czystą wodą po spożyciu jest dobrym nawykiem. Kwas węglowy powoduje erozję szkliwa, dlatego prewencja jest kluczowa. Warto także poczekać około 30 minut z myciem zębów po spożyciu wody gazowanej.

Woda Gazowana a Odchudzanie i Układ Krążenia

Zaskakujące są wyniki badań dotyczące związku między wodą gazowaną a odchudzaniem. Niektóre doniesienia naukowe sugerują, że woda gazowana może wspierać odchudzanie. Może ona zwiększać wchłanianie glukozy, co w pewnych kontekstach sprzyja utracie masy ciała. Dodatkowo, bąbelki dwutlenku węgla mogą dawać uczucie sytości. To pomaga w kontroli apetytu oraz zmniejsza spożycie kalorii.

Wiele osób zastanawia się nad wpływem wody gazowanej a układu krążenia oraz kwestią zakwaszania organizmu. Ważne jest rozwianie powszechnego mitu: woda gazowana nie zakwasza organizmu. Ludzki organizm posiada złożone mechanizmy buforowe. Skutecznie regulują one pH krwi oraz płynów ustrojowych. Dwutlenek węgla jest naturalnym produktem przemiany materii. Jest on efektywnie usuwany przez płuca, co zapobiega gromadzeniu się kwasów. Dlatego spożycie wody gazowanej nie wpływa trwale na równowagę kwasowo-zasadową. Organizm utrzymuje stałe pH niezależnie od tego, co pijemy.

Co więcej, badania wskazują na potencjalnie pozytywne aspekty. Picie wody gazowanej może zwiększać przepływ krwi do serca. Poprawia to jego ukrwienie, co jest korzystne dla zdrowia serca. Działanie to wynika prawdopodobnie z lekkiego rozszerzenia naczyń krwionośnych, które jest związane z obecnością dwutlenku węgla.

Woda Sodowa w Domu: Saturatory i Baterie z Filtrem

Rozważając saturator SodaStream wady i zalety, warto przyjrzeć się bliżej tej popularnej technologii domowej. Saturator pozwala na przygotowanie wody gazowanej i napojów gazowanych bezpośrednio w domu. Jest to rozwiązanie ekonomiczne w dłuższej perspektywie. Redukuje ono stałą potrzebę kupowania butelkowanej wody. To także ważny aspekt ekologiczny. Zmniejsza on znacząco produkcję plastikowych odpadów.

Saturator SodaStream umożliwia produkcję wody gazowanej w domu, co jest niezwykle wygodne. Początkowy koszt zakupu zestawu startowego jest jednorazowy. Jest to inwestycja, która szybko się zwraca. Główną wadą jest konieczność uzupełniania nabojów z gazem spożywczym (CO2). Wymiana naboju wymaga udania się do autoryzowanego punktu. Alternatywnie można zamówić usługę wymiany z dostawą.

Nowoczesne kuchnie oferują zaawansowane rozwiązania, które ułatwiają dostęp do różnorodnych typów wody, takie jak baterie z filtrem wody. Baterie trójdrożne to popularny wybór dla wielu gospodarstw domowych. Umożliwiają one uzyskanie trzech rodzajów wody: gorącej, zimnej oraz filtrowanej. Jeszcze bardziej zaawansowane technologicznie są baterie czterodrożne. Oferują one dodatkowo wodę gazowaną, bezpośrednio z kranu.

Bateria czterodrożna dostarcza wodę gazowaną, co jest ogromną wygodą. Filtry węglowe, będące integralną częścią tych systemów, skutecznie usuwają zanieczyszczenia. Eliminują również chlor i inne szkodliwe substancje. Zapewnia to znacznie lepszą jakość i smak wody.

Rozpuszczalność Substancji w Wodzie

Mówimy o niektórych substancjach, że bardzo dobrze rozpuszczają się w wodzie. Nie znaczy to jednak, że substancje te mieszają się z nią w nieograniczonym stosunku. Ilość substancji, która może ulec rozpuszczeniu w wodzie, zależy od temperatury. W przypadku gazów ilość ta maleje wraz ze wzrostem temperatury, natomiast dla ciał stałych wielkość ta na ogół rośnie.

Roztwór Nasycony i Nienasycony

Jeśli w roztworze wodnym znajduje się maksymalna ilość substancji rozpuszczonej, a kolejna dodana porcja substancji nie ulegnie już rozpuszczeniu, to mamy do czynienia z roztworem nasyconym. Każdy inny roztwór, który nie osiągnął stanu nasycenia, określa się mianem roztworu nienasyconego.

Z uwagi na zależność między ilością substancji rozpuszczonej od temperatury roztwór, który jest nasycony w temperaturze niższej, nie będzie już nim w temperaturze wyższej, w której najczęściej może rozpuścić się więcej substancji.

Żadna substancja nie może zostać rozpuszczona w wodzie w nieograniczonej ilości. Są substancje, które rozpuszczają się w niej tylko w niewielkim stopniu (np. w ilości 1,5 · 10-25g w 100 g wody). Istnieją też dobrze rozpuszczalne substancje, których ilość w roztworze może przekraczać czterokrotnie masę wody.

Rozpuszczalność

Miarą zdolności substancji do rozpuszczania się w wodzie jest rozpuszczalność. Określa ona maksymalną ilość substancji jaka może rozpuścić się w ustalonej masie lub objętości rozpuszczalnika w danej temperaturze i pod stałym ciśnieniem. W tablicach fizycznych i chemicznych rozpuszczalność jest najczęściej wyrażana jako liczba gramów substancji, którą można rozpuścić w 100 g wody w danej temperaturze i pod stałym ciśnieniem. Dane te zostały wyznaczone doświadczalnie.

Na podstawie danych zawartych w tabeli opisz, jak wraz z temperaturą zmienia się rozpuszczalność sacharozy, Czy ilość rozpuszczonej sacharozy rośnie czy maleje?

Porównaj, jak wraz z temperaturą zmienia się rozpuszczalność gazów i substancji stałych w wodzie.

Krzywe Rozpuszczalności

Na podstawie danych liczbowych przedstawiających zależność rozpuszczalności substancji od temperatury sporządza się wykres nazywany krzywą rozpuszczalności. Krzywa rozpuszczalności pozwala określić, jak zmienia się rozpuszczalność danej substancji w zależności od temperatury. Dostarcza też informacji, czy jest to zmiana znaczna, czy niewielka. Z wykresu można też odczytać ilość substancji, jaka może maksymalnie rozpuścić się w 100 g wody.

Otrzymywane w laboratorium związki chemiczne zazwyczaj nie są czyste i zawierają niewielkie ilości innych substancji nazywanych zanieczyszczeniami. Aby otrzymać czystą substancję, jako metodę oczyszczania stosuje się m.in. krystalizację. Polega ona na tym, że w odpowiednio dobranym rozpuszczalniku, w temperaturze jego wrzenia, rozpuszcza się zanieczyszczoną substancję, w wyniku czego otrzymuje się jej nasycony roztwór.

Następnie pozostawia się mieszaninę w spokoju przez pewien czas. Maksymalna ilość substancji, jaka może rozpuścić się w ustalonej masie lub objętości rozpuszczalnika w danej temperaturze i pod stałym ciśnieniem, nazywa się rozpuszczalnością.

Rozpuszczalność to ilość .......................................................... znajdującej/ego się w 100 g ........................................................... Krzywa rozpuszczalności przedstawia zależność .......................................................... Rozdrobnienie substancji użytej do sporządzenia roztworu nasyconego ma wpływ na jej rozpuszczalność. Określ rozpuszczalność poniższych substancji w wodzie o temperaturze 80°C. Rozpuszczalność pewnej substancji maleje wraz ze wzrostem temperatury.

Proces krystalizacji jest jedną z metod oczyszczania substancji. Polega na rozpuszczeniu zanieczyszczonej substancji w odpowiednio dobranym rozpuszczalniku, w wysokiej temperaturze. Podczas stygnięcia oczyszczana substancja wydziela się z roztworu, a zanieczyszczenia pozostają w rozpuszczalniku.

Podsumowanie

W codziennym życiu nieustannie spotykamy się z roztworami, często nawet nie zdając sobie z tego sprawy. Od porannej kawy, przez słoną wodę morską, po powietrze, którym oddychamy - wszystkie te substancje są przykładami roztworów. W chemii roztwór to jedna z najbardziej fundamentalnych koncepcji, kluczowa do zrozumienia wielu procesów zachodzących wokół nas. Jest to mieszanina jednorodna, czyli taka, której składniki są równomiernie rozmieszczone i nie można ich odróżnić gołym okiem ani za pomocą prostych metod fizycznych.

Rozpuszczalnik to faza rozpraszająca, czyli substancja, której jest zazwyczaj najwięcej w roztworze i która służy jako medium do rozpuszczania innych substancji. Substancja rozpuszczona, zwana fazą rozproszoną, to składnik, który ulega rozpuszczeniu w rozpuszczalniku. Proces rozpuszczania polega na równomiernym rozprzestrzenianiu się cząsteczek substancji rozpuszczonej między cząsteczkami rozpuszczalnika, tworząc stabilną, jednorodną mieszaninę.

Klasyfikacja Roztworów Ze Względu na Stan Skupienia

Roztwory ciekłe: Są to najbardziej powszechne roztwory, w których rozpuszczalnik jest w stanie ciekłym. Przykłady obejmują:
- Gaz w cieczy: woda gazowana (dwutlenek węgla w wodzie), tlen w wodzie (istotny dla życia wodnego).
- Ciecz w cieczy: ocet (kwas octowy w wodzie), alkohol w wodzie.
- Ciało stałe w cieczy: słodka herbata (cukier w wodzie), woda morska (sole mineralne w wodzie), solanka (sól w wodzie).
Roztwory stałe: W tych roztworach rozpuszczalnik jest w stanie stałym. Charakteryzują się tym, że substancje rozpuszczone są równomiernie rozprowadzone w strukturze krystalicznej lub amorficznej rozpuszczalnika. Przykłady to:
- Ciało stałe w ciele stałym: stopy metali, takie jak brąz (miedź i cyna), mosiądz (miedź i cynk), czy stal (żelazo i węgiel). Również szkło, które jest amorficznym roztworem stałym.
- Gaz w ciele stałym: wodór w palladzie (stosowany w magazynowaniu wodoru).
Roztwory gazowe: W tych roztworach rozpuszczalnik jest w stanie gazowym.
- Gaz w gazie: Powietrze to doskonały przykład roztworu gazowego, składającego się głównie z azotu (rozpuszczalnika) oraz tlenu, argonu, dwutlenku węgla i innych gazów (substancji rozpuszczonych).

Roztwory Właściwe, Koloidalne i Zawiesiny: Różnice

Roztwory właściwe (rzeczywiste): to układy, w których średnica cząsteczek fazy rozproszonej jest niezwykle mała, nie przekraczająca 10-9 metra (1 nanometra).
Roztwory koloidalne (koloidy): charakteryzują się większymi cząsteczkami fazy rozproszonej, o średnicach w zakresie od 10-9 do 10-7 metra (1 do 100 nanometrów).
Zawiesiny: to układy, które często są mylone z roztworami, ale w rzeczywistości nimi nie są, ponieważ są to mieszaniny niejednorodne.

Czynniki Wpływające na Rozpuszczalność

Temperatura rozpuszczalnika: Dla większości substancji stałych i ciekłych rozpuszczalność wzrasta wraz ze wzrostem temperatury. Odwrotnie jest w przypadku gazów - ich rozpuszczalność w cieczach maleje wraz ze wzrostem temperatury.
Mieszanie (agitacja): Mieszanie roztworu przyspiesza proces rozpuszczania, ponieważ nieustannie dostarcza świeże cząsteczki rozpuszczalnika do powierzchni substancji rozpuszczanej i usuwa nasycone warstwy roztworu od powierzchni.
Rozdrobnienie substancji rozpuszczanej: Im drobniejsze są cząsteczki substancji, tym większa jest ich powierzchnia kontaktu z rozpuszczalnikiem.
Charakter chemiczny substancji (polarność): Zasada "podobne rozpuszcza podobne" jest fundamentalna w chemii roztworów.
Ciśnienie (dla gazów): W przypadku gazów, ich rozpuszczalność w cieczach rośnie wraz ze wzrostem ciśnienia cząstkowego gazu nad roztworem.

Porównanie Typów Układów
Cecha	Roztwór Właściwy	Roztwór Koloidalny	Zawiesina
Średnica Cząsteczek	< 1 nm	1 nm - 100 nm	> 100 nm
Jednorodność	Jednorodny	Jednorodny (pozornie)	Niejednorodny
Przezroczystość	Przezroczysty	Mętny / Półprzezroczysty	Mętny / Nieprzezroczysty
Efekt Tyndalla	Brak	Obserwowalny	Brak (lub słaby, ze względu na szybkie osiadanie)
Ruchy Browna	Brak	Obserwowalne	Brak
Stabilność	Stabilny	Stabilny (nie osiada)	Nietrwały (osiada)
Przykłady	Woda z cukrem, sól w wodzie	Mleko, mgła, żelatyna	Kreda w wodzie, piasek w wodzie

tags: #woda #gazowana #jakie #substancje #rozpuszcza