Wpływ wody gazowanej na zdrowie a poziom cukru we krwi
- Szczegóły
Chcesz zdrowo się odżywiać i zachować smukłą sylwetkę? Powinieneś zwrócić uwagę na spożywane napoje. Najlepsza jest woda mineralna, ponieważ zawiera składniki mineralne i nie ma kalorii ani substancji słodzących. Jednak czy lepiej pić wodę niegazowaną czy gazowaną? Przeprowadzona niedawno analiza dostarcza ciekawych argumentów przemawiających za częstszym wybieraniem wody gazowanej. Najwyraźniej zawarty w niej dwutlenek węgla (CO₂) ma wpływ na poziom cukru we krwi i metabolizm.
Woda gazowana a stan przedcukrzycowy
Prawidłowy poziom glukozy mierzonej z krwi na czczo powinien wynosić 60-100 mg%. Stan przedcukrzycowy występuje, gdy w dwukrotnym badaniu uzyskamy wynik między 100 a 125 mg%. To swego rodzaju stan ostrzegawczy i w dużej mierze od nas zależy, czy zwiększymy tolerancję organizmu na glukozę, czy rozwinie się u nas cukrzyca typu 2. Warto wiedzieć, że długotrwałe przekroczenie poziomu glukozy (ponad 100 mg%) zwiększa ryzyko zawału serca, udaru mózgu i niewydolności nerek.
Objawy stanu przedcukrzycowego
Stanu przedcukrzycowego nie należy bagatelizować - szybko może przekształcić się w cukrzycę. Objawy podwyższonego poziomu glukozy we krwi to:
- przewlekłe zmęczenie;
- senność, apatia;
- zwiększony apetyt;
- wzmożone pragnienie;
- częstsze oddawanie moczu.
Objawy powinny nas skłonić do zbadania poziomu glukozy na czczo, a w przypadku podwyższonych wartości należy wykonać test tolerancji glukozy. Po pomiarze na czczo wypija się 75 g glukozy rozpuszczonych w szklance wody i co pół godziny mierzy się poziom glukozy we krwi. W tym czasie należy przebywać w stanie spoczynku, wykluczone jest np. spacerowanie. Jeśli po 2 godzinach od wypicia roztworu stężenie glukozy utrzymuje się na poziomie 140-190 mg%, to mamy do czynienia ze stanem przedcukrzycowym, a więc nietolerancją węglowodanów. Ratunkiem może być zmiana stylu życia (regularna aktywność fizyczna, dieta o niskim indeksie glikemicznym oraz dążenie do utrzymywania prawidłowej masy ciała).
Najlepsze napoje przy stanie przedcukrzycowym
Woda gazowana to świetne rozwiązanie dla osób, które uwielbiają kolorowe gazowane napoje. Są one prawdziwą bombą kaloryczną, zawierają wiele sztucznych składników, a przede wszystkim cukier, słodziki i syrop glukozowo-fruktozowy, który odpowiada za gwałtowne skoki glukozy we krwi. Do zwykłej wody gazowanej możemy wcisnąć odrobinę soku z cytryny, pomarańczy czy truskawek i cieszyć się naturalnym i zdrowym smakiem. Picie dużej ilości wody pozytywnie wpływa na cały organizm - przyspiesza metabolizm, zmniejsza apetyt i pomaga utrzymać niższe stężenie glukozy w organizmie. Według badań amerykańskich naukowców już cztery szklanki wody dziennie pomagają zmniejszyć ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2. o 21%.
Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?
Przy podwyższonym poziomie glukozy we krwi warto zrezygnować z częstego picia kawy z mlekiem czy cukrem. Oba dodatki negatywnie wpływają na glikemię, za to czarna kawa jest zalecanym dodatkiem do diety. Znajdujące się w niej polifenole przyczyniają się do spowalniania wchłanianie cukrów w przewodzie pokarmowym. Naturalne antyoksydanty znajdujące się w kawie wykazują też właściwości przeciwzapalne i obniżają poziom cytokin w organizmie. Ich wysoki poziom zalicza się do czynników rozwoju cukrzycy typu 2.
Badania naukowe wykazały, że ocet jabłkowy ma zbawienny wpływ na glikemię. Nie tylko spowalnia wchłanianie węglowodanów przez układ pokarmowy, ale obniża tez poziom glukozy po posiłku. W ten sposób chroni przed gwałtownymi wyrzutami insuliny. 2 łyżeczki octu jabłkowego warto rozpuszczać w szklance wody i pić przed głównymi posiłkami, zwłaszcza jeśli zamierzamy spożywać cukry proste.
Owoce morwy białej zawierają liczne substancje bioaktywne o właściwościach hipoglikemizujących. Spowalniają tempo wchłaniania węglowodanów w jelicie cienkim, a więc niwelują skoki glukozy we krwi. Wspomagają "wypłaszczanie krzywej cukrowej" i zmniejszają apetyt, także na słodycze. Regularne spożywanie naparów z morwy białej pozwala też obniżyć poziom glukozy mierzonej na czczo.
Wpływ picia wody podczas jedzenia na poziom cukru
Okazuje się, że picie wody w trakcie i po jedzeniu może mieć negatywny wpływ na zdrowie. Badanie przeprowadzone w Ameryce Południowej wykazuje, że spożywanie wody może zwiększać poziom cukru we krwi, jeśli zrobimy to w nieodpowiednim czasie względem jedzenia. W ramach eksperymentu podawano ochotnikom słodkie przekąski. Badani mieli wypijać wodę przed, w trakcie i po jedzeniu. Następnie mierzono ich poziom cukru we krwi. Był on odpowiednio najniższy u osób, które piły przed jedzeniem, a najwyższy u osób, które sięgały po wodę w trakcie jedzenia. Picie po posiłku powodowało również podniesienie poziomu cukru, ale nie do najwyższych wartości. Cierpiąc na cukrzycę lub chcąc jej zapobiec, nie należy zatem popijać posiłków wodą lub sięgać po nią w trakcie jedzenia.
Glukoza jest spalana przez komórki dzięki insulinie. Dzięki glukozie organizm jest zaopatrywany w energię. Nadmiar cukru powoduje nadprodukcję insuliny, co przyczynia się do powstawania cukrzycy typu 2. Wówczas insulina jest obecna w organizmie, ale nie jest prawidłowo wykorzystywana. W efekcie poziom cukru we krwi jest wysoki. Rozwojowi choroby sprzyjają również: wiek powyżej 45 r.ż., stresujący tryb życia, nadwaga, palenie tytoniu, a także genetyczne uwarunkowania, gdyż choroba może być dziedziczona.
Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach
Pierwsze objawy bywają lekceważone, ale jeśli zauważasz zaburzenia widzenia, wzrost uczucia pragnienia, drażliwość, skłonność do infekcji i chroniczne zmęczenie, które trudno uzasadnić innymi przyczynami, warto skonsultować stan zdrowia z lekarzem.
Czy woda gazowana jest zdrowa?
Czy woda gazowana jest zdrowa - to pytanie, które pojawia się często, zwłaszcza wśród osób dbających o dietę i codzienne nawyki żywieniowe. Musujący napój kusi orzeźwiającym smakiem i lekkością, a dla wielu jest ciekawszą alternatywą dla wody niegazowanej. Jednocześnie krąży wokół niego wiele opinii, zarówno pozytywnych, jak i ostrzegawczych. Część osób chwali wodę gazowaną za wspomaganie trawienia i lepsze nawodnienie, inni obawiają się jej wpływu na żołądek, zęby czy kości.
Podstawowa różnica między wodą gazowaną a niegazowaną to obecność dwutlenku węgla (CO₂), który nadaje jej charakterystyczne bąbelki i delikatnie musujący smak. Sam CO₂ nie ma wartości odżywczych ani kalorii, ale zmienia odczucie podczas picia - woda gazowana wydaje się bardziej orzeźwiająca i lekko kwaskowa w smaku.
Pod względem składu mineralnego obie wersje mogą być niemal identyczne, jeśli pochodzą z tego samego źródła. Woda gazowana może być naturalnie nasycona gazem już w procesie wydobycia lub sztucznie nasycona CO₂ podczas produkcji. W praktyce oznacza to, że woda mineralna, którą znajdziesz w sklepie, może być zarówno gazowana, średnio gazowana, jak i lekko gazowana - w zależności od ilości dodanego dwutlenku węgla.
Proces powstawania wody gazowanej
Musowanie wody gazowanej to efekt obecności rozpuszczonego dwutlenku węgla (CO₂) pod ciśnieniem. W naturze proces ten zachodzi w sposób całkowicie spontaniczny - woda przepływająca przez warstwy geologiczne nasyca się gazem pochodzącym z naturalnych źródeł wulkanicznych lub geotermalnych. Takie wody, określane jako naturalnie gazowane, trafiają do butelek z zachowaniem oryginalnej zawartości CO₂ lub są dodatkowo nasycane gazem już w procesie rozlewu, aby utrzymać odpowiedni poziom musowania.
Przeczytaj także: Woda mineralna Józef: Zalety
Woda gazowana dostępna w sklepach częściej jednak jest produkowana sztucznie, co wcale nie oznacza, że jest gorszej jakości. Woda źródlana lub mineralna jest wówczas poddawana procesowi saturacji, czyli nasycenia CO₂ pod ciśnieniem. Gaz wtłaczany do wody rozpuszcza się w niej, tworząc słaby kwas węglowy - to właśnie on nadaje napojowi charakterystyczny, lekko kwaskowaty smak.
Po otwarciu butelki ciśnienie spada, a dwutlenek węgla zaczyna się ulatniać w postaci bąbelków. Im więcej CO₂ w wodzie, tym intensywniejsze i dłużej utrzymujące się musowanie. Woda może być w pełni gazowana, średnio gazowana lub lekko gazowana, co jest wynikiem różnego stężenia gazu w produkcie.
Proces gazowania nie zmienia wartości odżywczych wody - wpływa jedynie na jej odczucia smakowe i strukturę. Woda gazowana, podobnie jak jej niegazowany odpowiednik, składa się przede wszystkim z wody oraz rozpuszczonych w niej minerałów. Różnica polega na obecności dwutlenku węgla (CO₂), który jest odpowiedzialny za musowanie i lekko kwaskowy posmak. Gaz ten nie wnosi żadnych kalorii, białka, tłuszczu czy cukru, dlatego sam w sobie nie wpływa na wartość energetyczną napoju.
Skład mineralny wody gazowanej zależy od jej źródła. W butelce mogą znajdować się cenne dla organizmu pierwiastki, takie jak wapń, magnez, potas, sód czy wodorowęglany. Wody mineralne zawierają ich zazwyczaj więcej niż wody źródlane, co może wspierać prawidłowe funkcjonowanie mięśni, układu nerwowego czy gospodarki wodno-elektrolitowej.
Dwutlenek węgla wpływa na właściwości fizykochemiczne wody - obniża jej pH, czyniąc ją lekko kwaśną. W praktyce ta zmiana jest na tyle niewielka, że dla większości osób nie stanowi problemu. Jednak osoby z nadwrażliwym żołądkiem lub refluksem mogą odczuwać dyskomfort po spożyciu dużej ilości mocno gazowanej wody.
Warto też pamiętać, że woda gazowana może występować w różnych wariantach: mocno gazowana, średnio gazowana i lekko gazowana. Różnią się one jedynie zawartością CO₂, a nie wartościami odżywczymi czy ilością minerałów. Dzięki temu każdy może dobrać intensywność musowania do własnych preferencji.
Podsumowując - skład wody gazowanej to połączenie czystej wody, minerałów i dwutlenku węgla.
Korzyści zdrowotne wody gazowanej
Woda gazowana, oprócz tego, że orzeźwia i gasi pragnienie, może oferować kilka dodatkowych korzyści zdrowotnych. Jej musujące bąbelki pobudzają receptory smakowe, co sprawia, że wiele osób pije ją chętniej niż wodę niegazowaną. W efekcie łatwiej utrzymać odpowiedni poziom nawodnienia organizmu, co jest kluczowe dla pracy narządów, koncentracji i ogólnego samopoczucia.
Jednym z często wymienianych atutów wody gazowanej jest jej wpływ na procesy trawienne. Musowanie może stymulować wydzielanie soków żołądkowych, co u części osób łagodzi uczucie ciężkości po posiłkach. Dla niektórych picie niewielkich ilości wody gazowanej przed jedzeniem działa pobudzająco na apetyt, a dla innych - pomaga szybciej poczuć sytość, co może wspierać kontrolę porcji i utrzymanie prawidłowej masy ciała.
Woda gazowana, szczególnie ta bogata w minerały, dostarcza organizmowi ważnych pierwiastków, takich jak wapń czy magnez. Mogą one wspierać zdrowie kości, prawidłową pracę mięśni i układu nerwowego. Choć woda nie zastąpi pełnowartościowej diety, może być dodatkowym źródłem tych składników.
Dla osób, które chcą ograniczyć spożycie słodzonych napojów, woda gazowana jest znakomitą alternatywą. Dostarcza podobnych wrażeń smakowych co napoje gazowane, ale bez dodatku cukru czy sztucznych słodzików (o ile wybieramy wersje bez dodatków smakowych).
Potencjalne szkody wynikające z picia wody gazowanej
Wokół wody gazowanej narosło wiele przekonań, z których część nie znajduje potwierdzenia w badaniach naukowych. Jednym z popularnych mitów jest to, że woda gazowana „wypłukuje” wapń z organizmu i osłabia kości. W rzeczywistości sama obecność dwutlenku węgla w wodzie nie ma negatywnego wpływu na gęstość mineralną kości. Problem może dotyczyć jedynie słodzonych napojów gazowanych typu cola, które zawierają kwas fosforowy - w naturalnej wodzie gazowanej taki składnik nie występuje.
Innym częstym obiektem obaw jest wpływ wody gazowanej na żołądek. U niektórych osób nadmiar CO₂ może powodować wzdęcia, odbijanie czy uczucie pełności. To efekt fizycznego rozszerzania się gazu w przewodzie pokarmowym, a nie działania toksycznego. Osoby z refluksem, zespołem jelita drażliwego lub chorobą wrzodową powinny pić wodę gazowaną ostrożnie i obserwować reakcję swojego organizmu.
Pojawia się także przekonanie, że woda gazowana szkodzi zębom. Rzeczywiście, ma ona nieco niższe pH niż woda niegazowana, przez co w teorii może w minimalnym stopniu osłabiać szkliwo. Jednak jej działanie jest znacznie łagodniejsze niż w przypadku soków owocowych czy napojów gazowanych z cukrem. Picie wody gazowanej w rozsądnych ilościach, najlepiej podczas posiłków i bez długiego przetrzymywania w ustach, nie powinno powodować problemów stomatologicznych.
Wpływ wody gazowanej na układ pokarmowy
Wpływ wody gazowanej na układ pokarmowy jest jednym z najczęściej dyskutowanych tematów wśród jej zwolenników i przeciwników. Dla wielu osób picie takiej wody wiąże się z przyjemnym uczuciem orzeźwienia i lekkości, ale u innych może powodować dyskomfort w postaci odbijania czy wzdęć. Wszystko zależy od indywidualnej tolerancji organizmu i ilości wypijanej wody.
Musujące bąbelki dwutlenku węgla mogą stymulować wydzielanie soków żołądkowych, co bywa korzystne u osób z wolniejszym trawieniem lub brakiem apetytu. Woda gazowana spożywana w niewielkich ilościach przed posiłkiem może pobudzić układ trawienny i przygotować żołądek do przyjęcia pokarmu. Z kolei wypicie jej po jedzeniu może pomóc złagodzić uczucie ciężkości.
Niektóre badania wskazują, że u osób cierpiących na zaparcia, regularne picie wody gazowanej może poprawić perystaltykę jelit, co przyczynia się do lepszego opróżniania przewodu pokarmowego. Może to wynikać z łagodnego działania pobudzającego na układ trawienny.
Jednocześnie osoby z chorobą refluksową przełyku, nadwrażliwym żołądkiem czy zespołem jelita drażliwego powinny uważać na nadmierne spożycie wody gazowanej. CO₂ może zwiększać ciśnienie w żołądku, co sprzyja cofaniu się treści pokarmowej i nasila objawy refluksu.
Wpływ na kości i zęby
Wokół wpływu wody gazowanej na zdrowie kości i zębów narosło wiele mitów, które często wynikają z mylenia jej z napojami gazowanymi typu cola. W przypadku naturalnej lub sztucznie nasyconej dwutlenkiem węgla wody, brak jest dowodów naukowych potwierdzających, że spożywanie jej w umiarkowanych ilościach osłabia kości. Badania wskazują, że to raczej nadmierne spożycie napojów zawierających kwas fosforowy i cukier może wiązać się z pogorszeniem gęstości mineralnej kości - a woda gazowana takich składników nie zawiera.
Jeśli chodzi o zęby, woda gazowana ma niższe pH niż woda niegazowana, ponieważ rozpuszczony CO₂ tworzy w niej kwas węglowy. W teorii może to w minimalnym stopniu zwiększać ryzyko erozji szkliwa. W praktyce jednak jej działanie jest znacznie łagodniejsze niż w przypadku soków owocowych, napojów gazowanych z cukrem czy energetyków. Aby dodatkowo zminimalizować potencjalny wpływ na szkliwo, warto pić wodę gazowaną podczas posiłków i unikać długiego jej przetrzymywania w ustach.
Dobrą wiadomością jest to, że niektóre wody gazowane - zwłaszcza mineralne - dostarczają wapń i magnez, które wspierają zdrowie kości i zębów. Oznacza to, że w odpowiednio zbilansowanej diecie woda gazowana może wręcz pomagać w utrzymaniu prawidłowej mineralizacji, a nie jej szkodzić.
Kto powinien unikać wody gazowanej?
Choć dla większości osób woda gazowana jest bezpieczna i może być elementem codziennego nawodnienia, istnieją grupy, które powinny pić ją ostrożniej lub ograniczyć jej ilość.
Osoby cierpiące na chorobę refluksową przełyku często odczuwają nasilenie objawów po spożyciu napojów gazowanych. Dwutlenek węgla zwiększa ciśnienie w żołądku, co może sprzyjać cofaniu się treści pokarmowej do przełyku, powodując zgagę czy pieczenie w klatce piersiowej. Podobny dyskomfort mogą odczuwać osoby z zespołem jelita drażliwego, wrzodami żołądka czy nadwrażliwością żołądka.
Woda gazowana nie zawsze jest dobrym wyborem dla osób z tendencją do wzdęć lub nadmiernego gromadzenia się gazów w przewodzie pokarmowym. Pęcherzyki CO₂ mogą potęgować uczucie pełności, co bywa szczególnie nieprzyjemne po obfitym posiłku.
Dzieci mogą pić wodę gazowaną, ale w niewielkich ilościach. W ich przypadku nadmiar CO₂ może powodować bóle brzucha i odbijanie. Lepiej, aby głównym źródłem nawodnienia najmłodszych była woda niegazowana.
Osoby po zabiegach chirurgicznych w obrębie układu pokarmowego, np. po operacjach bariatrycznych, również powinny zachować ostrożność. W takich sytuacjach lekarze często zalecają unikanie napojów gazowanych w okresie rekonwalescencji, aby nie obciążać układu trawiennego.
Jak pić wodę gazowaną?
Woda gazowana może być wartościowym elementem codziennego nawodnienia, pod warunkiem że jest spożywana w odpowiedni sposób. Kluczem jest umiar i wybieranie wersji naturalnych, bez dodatku cukru, sztucznych aromatów czy słodzików. Tylko wtedy napój zachowuje swoje właściwości zdrowotne i nie wprowadza do diety zbędnych kalorii.
Najlepiej pić wodę gazowaną w trakcie posiłków lub tuż po nich. Dzięki temu jej lekko kwaskowy smak może wspomóc trawienie, a musujące bąbelki dodatkowo orzeźwią. Unikaj picia dużych ilości mocno gazowanej wody na pusty żołądek, szczególnie jeśli masz skłonność do wzdęć czy refluksu - w takich sytuacjach lepsza będzie wersja lekko gazowana lub niegazowana.
Dobrym pomysłem jest łączenie wody gazowanej z niegazowaną w ciągu dnia. Taki balans pozwala cieszyć się przyjemnym smakiem i orzeźwieniem, a jednocześnie zmniejsza ryzyko ewentualnych dolegliwości ze strony układu pokarmowego.
Osoby aktywne fizycznie mogą sięgać po wodę gazowaną, ale warto pamiętać, że w czasie intensywnego wysiłku lepiej wybierać wodę niegazowaną, aby uniknąć uczucia ciężkości w żołądku. Natomiast po treningu lekko gazowana woda może być przyjemnym i skutecznym sposobem na uzupełnienie płynów.
Podsumowanie
Woda gazowana to napój, który dla większości osób może być bezpiecznym i wartościowym elementem codziennego nawodnienia. Jej orzeźwiający smak i charakterystyczne musowanie sprawiają, że chętniej po nią sięgamy, co może ułatwiać utrzymanie odpowiedniego poziomu płynów w organizmie. Dodatkowo, jeśli wybieramy wersje mineralne, zyskujemy źródło cennych pierwiastków, takich jak wapń, magnez czy wodorowęglany.
Korzyści płynące z picia wody gazowanej obejmują poprawę komfortu trawienia, pobudzenie apetytu u niektórych osób oraz możliwość zastąpienia nią słodzonych napojów. Jednocześnie należy pamiętać, że w nadmiarze lub przy określonych schorzeniach przewodu pokarmowego może powodować wzdęcia, odbijanie czy nasilać objawy refluksu.
Kluczem jest umiar i świadomy wybór. Warto sięgać po wodę gazowaną wtedy, gdy sprawia nam przyjemność i nie powoduje dolegliwości, a także urozmaica codzienne nawodnienie. Najlepiej wybierać produkty bez dodatku cukru, aromatów i słodzików, aby zachować jej naturalne właściwości.
Dodatkowe informacje
Woda gazowana powstaje poprzez dodanie dwutlenku węgla pod ciśnieniem. Niektórzy producenci wzbogacają ją o sól, która poprawia smak, a także o minerały. W ten sposób łatwiej uzupełnić utracone w upalne dni elektrolity. Jednak nie dla wszystkich woda gazowana będzie dobrym wyborem. Powinny unikać jej osoby z nadkwasotą i zaburzeniami trawienia. Nie jest też polecana dzieciom. Dla pozostałych nie powinna stanowić zagrożenia, a nawet może wspomagać zdrowie.
Wodę gazowaną od niegazowanej odróżnia obecność dwutlenku węgla, który wprowadza się pod ciśnieniem. To właśnie dzięki niemu powstają charakterystyczne bąbelki, a podczas otwierania butelki z wodą wydobywa się syczenie. Dwutlenek węgla wpływa też na pH wody gazowanej, które waha się w przedziale 5-6, a więc jest delikatnie kwaśne. Napój ten nie zakwasza jednak organizmu. Z usuwaniem nadmiaru dwutlenku węgla doskonale radzą sobie nerki i płuca.
Ze względu na stosunkowo niskie pH, woda gazowana nie jest zalecana osobom z nadkwasotą oraz zaburzeniami trawienia. Pozostali natomiast mogą skorzystać z jej właściwości, takich jak poprawa zdolności połykania. W badaniu z 2017 r. osoby starsze przebywające w szpitalu piły wodę gazowaną, co zwiększyło ich umiejętność połykania.
tags: #woda #gazowana #a #cukier #wpływ #na
