Wpływ Wody Demineralizowanej na Odporność EPDM i Regulacje Dotyczące Transportu Wody Pitnej
- Szczegóły
Woda pitna, czyli woda przeznaczona do spożycia przez ludzi, jest jednym ze szczególnych rodzajów mediów transportowanych za pomocą węży spożywczych. Sposób, w jaki jest ona transportowana, może mieć wpływ na jej właściwości smakowe, oraz stwarzać ewentualne zagrożenie dla zdrowia ludzi. Dlatego jest to szczególna kategoria medium, która podlega szczególnym regulacjom, bardziej restrykcyjnym, niż regulacje dotyczące substancji spożywczych.
Co więcej, na jakość wody pitnej wpływ mają również odpowiednie wartości minerałów w niej zawartych, które są niezbędne dla zdrowia spożywających ją ludzi. Woda taka jednocześnie nie może być zanieczyszczona, nie tylko substancjami chemicznymi, czy mineralnymi, ale również drobnoustrojami, pasożytami czy algami, które obniżą jej jakość. Z tych powodów, woda przeznaczona do spożycia przez ludzi podlega szczególnym regulacjom prawnym, które określają również w jaki sposób może być ona dystrybuowana.
Regulacje Prawne w Polsce
W Polsce kwestie dostarczania wody oraz odprowadzania ścieków przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne reguluje Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Do głównych założeń ustawy należy określenie zasady działalności przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych, które odpowiadają za zbiorowe zaopatrzenie w wodę oraz odprowadzanie ścieków, zawarte są w niej przepisy dotyczące praw i obowiązków odbiorców usług wodociągowo-kanalizacyjnych, w tym kwestie związane z dostępem do informacji o jakości wody, taryfami oraz procedurami reklamacyjnymi.
To co jednak najistotniejsze przepisy w niej zawarte dotyczą również monitoringu i kontroli jakości wody oraz ścieków, aby zapewnić spełnianie odpowiednich norm sanitarnych i środowiskowych. Od czasu uchwalenia ustawy w 2001 roku, była ona kilkukrotnie nowelizowana, aby dostosować przepisy do zmieniających się warunków prawnych, technologicznych i społecznych. Rozporządzenie wprowadza wymagania jakościowe wody, jakie musi spełniać woda pitna, które są określone w załącznikach.
Woda musi być wolna od mikroorganizmów chorobotwórczych i pasożytów, oraz od substancji chemicznych w stężeniach stanowiących zagrożenie dla zdrowia ludzkiego.
Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?
Dyrektywy Unijne
Zatem jeżeli Rozporządzenie MZ, odnosi się bezpośrednio do Dyrektywy 98/83/EC, która obowiązuje na terenie całej Unii Europejskiej aby, ujednolicić przepisy w poszczególnych Państwach do jednego standardu warto się z nią zapoznać, ale została ona zastąpiona nową Dyrektywą 2020/2184/UE, przyjętą 16 grudnia 2020 roku. Celem tej dyrektywy jest wprowadzenie zmienionych przepisów dotyczących ochrony zdrowia ludzkiego przed zanieczyszczeniami wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi poprzez zapewnienie, aby była ona „zdrowa i czysta”.
Nowa dyrektywa wprowadza szereg zmian mających na celu dalsze zabezpieczenie jakości wody pitnej oraz ochronę zdrowia ludzkiego. Nowe parametry jakościowe uwzględniające najnowsze dowody naukowe, w tym bardziej rygorystyczne normy dotyczące niektórych zanieczyszczeń, takich jak substancje zaburzające gospodarkę hormonalną. Dyrektywa 2020/2184/UE jest odpowiedzią na inicjatywę obywatelską "Right2Water" i ma na celu dalsze poprawienie jakości wody pitnej oraz jej dostępności dla wszystkich mieszkańców Unii Europejskiej.
W myśl tej Dyrektywy państwa członkowskie zapewniają, by woda przeznaczona do spożycia przez ludzi była „zdrowa i czysta”. Musi być wolna od wszelkich mikroorganizmów i pasożytów oraz wszelkich substancji w ilościach lub stężeniach, które stanowią potencjalne niebezpieczeństwo dla zdrowia ludzkiego.
Dyrektywa określa:
- Parametry istotne dla oceny ryzyka w wewnętrznych systemach wodociągowych (np. przewody wodociągowe, cysterny).
- Parametry wskaźnikowe, które odnoszą się do obecności czynników agresywnych lub korozyjnych.
Certyfikacja i Dopuszczenia
Po pobieżnej analizie prawa w Polsce, musimy przyjąć, iż urządzenia przeznaczone do transportu wody przeznaczonej do spożycia, muszą podlegać odpowiednim dopuszczeniom i certyfikacji. W Polsce taką certyfikacją zajmuje się Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH - Państwowy Instytut Badawczy (NIZP PZH - PIB). Instytucja ta respektuje badania wykonane w celu atestacji produktów przez niezależne laboratoria, w związku z czym respektuje atesty i certyfikaty np. DVGW, KIWA, WRC, NSF, ACS, WRAS.
Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach
Normy DIN EN
- DIN EN 12873-1:2014-09 określa metody badań migracji substancji organicznych z materiałów, które mają kontakt z wodą pitną. Norma ta jest stosowana do badania materiałów takich jak tworzywa sztuczne, powłoki organiczne i uszczelnienia, które mogą oddziaływać na jakość wody pitnej poprzez migrację substancji organicznych.
- DIN EN 12873-2:2020-07 określa metody badania migracji substancji nieorganicznych z materiałów mających kontakt z wodą pitną. Norma ta dotyczy materiałów takich jak metale, powłoki metaliczne i niektóre materiały kompozytowe.
- DIN EN 1420:2016-05 określa wymagania i metody badania wpływu organicznych materiałów uszczelniających, takich jak elastomery, na jakość wody pitnej. Norma ta obejmuje testy mające na celu ocenę migracji substancji chemicznych z materiałów uszczelniających do wody oraz wpływ tych materiałów na smak i zapach wody.
- DIN EN 16421:2015-05 określa metody oceny zdolności materiałów niemetalowych, mających kontakt z wodą pitną, do wspierania wzrostu mikroorganizmów. Norma ta ma zastosowanie do materiałów takich jak tworzywa sztuczne, powłoki organiczne i inne materiały kompozytowe.
W Polsce zgodnie z najnowszą dyrektywą 2020/2184/UE stopniowo wprowadzane będą dodatkowe metody i procedury testowania dotyczące zatwierdzania substancji wyjściowych i materiałów końcowych (do 12 stycznia 2024 r.), jak również wykaz zatwierdzonych substancji wyjściowych (do 12 stycznia 2025 r.). Zatem jesteśmy w trakcie wdrażania nowych wytycznych dotyczących wody pitnej.
Odpowiednikiem polskich norm jest Dopuszczenie KTW (Kontakt mit Trinkwasser), które dotyczy niemieckich wytycznych higienicznych regulujących wymagania dla materiałów plastycznych i innych materiałów organicznych mających kontakt z wodą przeznaczoną do spożycia. Podstawą oceny dla materiałów mających kontakt z wodą pitną jest KTW-BWGL (Bewertungsgrundlage für Kunststoffe und andere organische Materialien im Kontakt mit Trinkwasser), która zastępuje poprzednie wytyczne KTW. Dodatkowo, wymagane jest uzyskanie deklaracji zgodności (certyfikatu) od akredytowanego ciała certyfikującego, takiego jak DVGW Cert GmbH.
Dokument „Evaluation criteria for plastics and other organic materials in contact with drinking water (KTW-BWGL) - General part” stanowi część zmiany niemieckich wytycznych dotyczących oceny materiałów organicznych mających kontakt z wodą pitną. Standard obejmuje specyficzne materiały i produkty, które mają kontakt z wodą pitną, chemikaliami do jej uzdatniania lub obiema.
Płyny Modelowe
Podczas testów ocenia się wpływ materiałów na różne płyny modelowe:
- Płyn modelowy A - Etanol 10 % (v/v) - Imituje żywność, która doskonale rozpuszcza się w wodzie.
- Płyn modelowy B - Kwas octowy 3 % (w/v) - Imituje żywność, która doskonale rozpuszcza się w wodzie, o pH mniejszym niż 4,5 (kwaśną).
- Płyn modelowy C - Etanol 20 % (v/v) - Imituje żywność, która doskonale rozpuszcza się w wodzie, która zawiera do 20% alkoholu (np. piwo, wino) oraz żywność, która zawiera substancje organiczne powodujące rozpuszczanie się ich w tłuszczach i olejach (przykładowo witaminy A, D, E i K, często obecne w żywności)
- Płyn modelowy D1 - Etanol 50 % (v/v) - Imituje żywność o wysokiej zawartości alkoholu etylowego (np. wódka, koniak), oraz żywność zawierającą olej w wodzie (np. większość dań gotowych)
- Płyn modelowy D2 - Olej roślinny - Imituje żywność posiadających warstwę wolnych, nie wymieszanych z płynem tłuszczy na powierzchni.
- Substancja modelowa E - Poli(tlenek 2,6-difenylo-p-fenylenu), wielkość cząstki 60-80 mesh, wielkość porów 200 nm.
Rozporządzenie to określa limit uwolnienia cząstek określonego materiału z jakiego zrobiony jest wąż do płynu/substancji modelowej w określonych warunkach. Limit ten wynosi 10 mgr na dm2 powierzchni materiału.
Przeczytaj także: Woda mineralna Józef: Zalety
Inne Standardy i Regulacje
Oprócz wyżej wymienionych, istnieją również inne regulacje i standardy, takie jak:
- EU 1935/2004 - Rozporządzenie Parlamentu i Rady Europejskiej z dnia 27 października 2004 r.
- LFGB - Ustawa obowiązująca w Niemczech, która dotyczy regulacji przepisów dotyczących higieny żywności. Raport z testu LFGB wydany przez upoważnioną organizację jest dowodem na to, że produkt nie zawiera chemicznie toksycznych substancji i może być sprzedawany na rynku niemieckim.
- FDA (Food and Drug Administration) - Amerykańska instytucja rządowa, która zajmuje się kontrolą jakości oraz wpływem na zdrowie żywności i paszy dla zwierząt, suplementów diety, leków, kosmetyków, urządzeń medycznych, urządzeń radioaktywnych i emitujących promieniowanie radioaktywne (również niemedycznych), materiałów biologicznych etc. W przypadku węży do kontaktu z substancjami spożywczymi zastosowanie ma atest FDA: CFR 21 § 177.2600, który określa jakie substancje chemiczne i w jakich stężeniach, mogą zostać użyte do budowy węży.
- Norma ANSI/NSF Standard 51: “Food Equipment”. Materials”, to norma oparta o certyfikat FDA, która ustala minimalne wymagania sanitarne dla materiałów, mogących mieć wpływ na zdrowie publiczne, które są używane w konstrukcji maszyn i urządzeń w przemyśle spożywczym.
Zasadniczą różnicą jest to, iż normy te nie dotyczą takich aspektów jak zapach, smak, kolor, wpływ na rozwój mikroorganizmów chorobotwórczych, pasożytów, alg, wody przeznaczonej do spożycia, która miała kontakt z wężem, przewodem lub ich elementami, tylko określają ilości jakie mogą migrować do niej z tych wyrobów, nie stwarzając zagrożenia dla zdrowia.
Wniosek z tego taki, iż nie ma gwarancji, czy woda która będzie np. zalegać w wężu spożywczym na słońcu, nie zmieni smaku, koloru i właściwości ze względu na rozwój mikroorganizmów w niej zawartych. Dlatego w instalacjach, które mają transportować wodę przeznaczoną do spożycia, prawo wymaga użycia komponentów posiadających odpowiednie dopuszczenia, najlepiej zgodne z najnowszą dyrektywą 2020/2184/UE i posiadające odpowiednie certyfikaty np.
Zastosowanie Węży do Transportu Wody Pitnej
Wbrew pozorom, węży i przewodów posiadających odpowiednie atesty, wcale nie ma dużo na rynku, a wprowadzenie zaostrzonego systemu kontroli tego typu produktów, znacznie tą listę zawęziło. Wszędzie tam, gdzie instalacje dostarczające wodę pitną są budowane tymczasowo, dla ograniczenia kosztów eksploatacji, będą potrzebne węże do transportu wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.
- Zaopatrzenie w wodę pitną wojska, czyli obsługa cystern, pojazdów i urządzeń specjalnych wsparcia wojskowego, które będą mogły szybko, często w bardzo trudnych warunkach, dostarczyć żołnierzom niezbędną wodę.
- Awarie, remonty, naprawy i konserwacja instalacji wodociągowych, w których w określonym czasie, trzeba wykonać obejście wyłączanych z użytku odcinków, a jednocześnie w myśl przepisów, musi być zapewniona ciągłość dostaw wody pitnej dla ludności.
- Uzupełnianie zbiorników wody pitnej na jachtach, okrętach i innych jednostkach pływających, które podczas dalekich rejsów, mogą być odcięte od dostępu do wody pitnej.
Przykłady Węży do Transportu Wody Pitnej
Wężem służącym do transportu wody pitnej na dużą skalę, który dostępny jest w dużych średnicach, od 25 mm do 254 mm, co jest istotne zwłaszcza dla instytucji zaopatrujących w wodę pitną, czy służb przeciwdziałających skutkom katastrof, jest wąż HILCOFLAT AQUA. Wąż płaski posiadający atest KTW, zbudowany z odpornego na hydrolizę poliuretanu, wzmocniony poliestrowymi włóknami. Można nim transportować wodę pod ciśnieniem, zależenie od średnicy, od 7 bar do 16 bar.
Wąż znajdzie zastosowanie w infrastrukturze miejskiej do dystrybucji wody, w tym wody pitnej, do dostarczania wody na dużych imprezach plenerowych i terenach kempingowych, gdzie wymagany jest tymczasowy dostęp do wody pitnej. Może być stosowany w sytuacjach awaryjnych, np. podczas awarii systemów wodociągowych, do tymczasowego przekierowania przepływu.
Wszędzie tam, gdzie nie ma potrzeby szybkiego przesyłania bardzo dużych ilości wody pitnej, na skalę przemysłową polecamy węże RAUAQUA. Produkt ten jest odpowiedzią na specyficzne warunki pracy z wodą do picia, nie zmienia jej smaku, właściwości i przydatności do spożycia. W przeciwieństwie do wielu produktów z innych materiałów, wąż nie wpływa na pogorszenie się właściwości zastałego medium.
Wąż został zaprojektowany do szybkiego przyłączania się do sieci wody pitnej, dla potrzeb mobilnej gastronomi, foodtrucków i stoisk z żywnością na wszelkiego typu kiermaszach, festynach, festiwalach, jarmarkach czy poligonach i obozach harcerskich, na których mamy do czynienia z żywieniem zbiorowym na wolnym powietrzu.
Jednak pomiędzy powyższymi produktami znajduje się luka, dla węży do przemysłowego transportu wody pitnej, o większej wytrzymałości i odporności na niesprzyjające warunki użytkowania, a zwłaszcza na przykładowo nieumyślne najechanie autem osobowym, co ma miejsce przy obsłudze kamperów, food trucków, barów mobilnych, czy też na imprezach masowych.
Wąż został zaprojektowany do szybkiego i łatwego przyłączania się do sieci wody pitnej, dla większych potrzeb mobilnej gastronomi, foodtrucków i stoisk z żywnością. Jego właściwości powodują że świetnie sprawdza się przy większych, bardziej intensywnych obciążeniach pracą i łatwiej się go prowadzi w miejscach gdzie jest utrudniony dostęp, np. dużą ilością przeszkód.
Sprawdzi się również przy budowie urządzeń do uzdatniania, przetwarzania czy filtrowania wody pitnej, gdzie jego elastyczność pozwoli na łatwe prowadzenie w ciasnych, zamkniętych przestrzeniach.
Gdy nasza aplikacja wymaga węży ssąco tłocznych, możemy zastosować również wąż, który co prawda dedykowany jest do innych celów, ale spełnia wymagania stawiane przed wężami do transportu wody pitnej. Dodatkowo ma on wyższe parametry odporności na temperaturę (od -30ºC do 90ºC przy pracy ciągłej, a krótkotrwale do +120ºC), co będzie miało znaczenie zwłaszcza w zastosowaniu w przemyśle spożywczym, gdzie wymagane jest czyszczenie i utrzymanie wysokiej higieny linii produkcyjnych.
Wąż ten wykonany jest z kilku warstw TPV, termoplastycznego kauczuku wykazującego bardzo dobrą odporność chemiczną, zwłaszcza na środki myjące i dezynfekujące, wzmocnionego oplotem z poliestrowej siatki i metalową spiralą. Występuje w średnicach od 20 mm do 102 mm, pracując z ciśnieniem w zależności od średnicy od 10 bar do 16 bar i podciśnieniem 0,9 bara. Jest bardzo elastyczny, dzięki czemu świetnie sprawdza się jako wąż zwinięty w rolkę na wózkach przemysłowych.
Ścianka zewnętrzna odporna na wiele substancji spożywczych, zwłaszcza tłuszczów zwierzęcych, jest łatwa w czyszczeniu.
tags: #woda #demineralizowana #wpływ #na #odporność #EPDM
