Woda Lecznicza: Skład, Właściwości i Zastosowanie

Szczegóły: Opublikowano: 27. November 2025

Większość z nas pije wodę, żeby nawodnić organizm i ugasić pragnienie. Odpowiednia woda może jednak przynieść liczne korzyści zdrowotne, jak chociażby łagodzenie dolegliwości żołądkowych czy wspomaganie pracy nerek. Lecznicze wody mają długą tradycję stosowania jako naturalne remedium na różnorodne dolegliwości.

Właściwości i Skład Wód Leczniczych

Wody mineralne to wody podziemne, które różnią się od wody z kranu tym, że nie zawierają żadnych zanieczyszczeń i mają stabilną zawartość minerałów. W zależności od stężeń poszczególnych pierwiastków, mogą być mniej lub bardziej zmineralizowane. Lecznicze wody mineralne oczywiście też są pozbawione zanieczyszczeń.

Wody lecznicze wyróżniają się natomiast szczególnie dużą ilością rozpuszczonych w nich gazów i soli, dzięki czemu nabierają specjalnych właściwości i mogą być wykorzystywane w celach zdrowotnych. To, jaki skład ma woda lecznicza, zależy od budowy terenu i panujących tam warunków. Ukształtowanie terenu jest więc decydujące przy wyborze miejsca ujęcia wody. W Polsce większość wód leczniczych wydobywana jest z rejonów południowych - przede wszystkim z okolic Sudetów i Karpat.

Dzięki wysokiej zawartości składników mineralnych, takich jak magnez, jod czy sód, wody te wspomagają różne funkcje organizmu. Lecznicze wody przyczyniają się m.in. do utrzymania równowagi kwasowo-zasadowej organizmu, wspomagania przemiany materii oraz regeneracji tkanek. Badania kliniczne potwierdzają ich prozdrowotny wpływ na różnorodne schorzenia.

Składniki Mineralne Wód Leczniczych

Wody lecznicze zawierają bogactwo minerałów, które mają istotny wpływ na zdrowie. Woda mineralna może zawierać sole, magnez, litu, jod oraz inne cenne składniki. Wysokie stężenie tych składników mineralnych sprawia, że woda na zgagę i refluks są nieocenione dla układu pokarmowego, nerek i dróg moczowych. Ważnym elementem jest również stabilny skład, który pozostaje niezmienny przez lata dzięki naturalnym procesom geologicznym.

Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?

Minerały zawarte w wodach leczniczych mają szerokie zastosowanie prozdrowotne. Składniki takie jak magnez, sód czy wapń wspomagają funkcje życiowe, takie jak praca serca, funkcje nerwowe oraz równowagę elektrolitową. Lecznicze wody różnią się od zwykłych wód pitnych swoim unikalnym składem mineralnym, który jest wynikiem naturalnych procesów geologicznych. Korzystanie z takich wód może przyczyniać się do poprawy ogólnego stanu zdrowia i samopoczucia.

Magnez

Magnez jest jednym z najważniejszych minerałów zawartych w wodach leczniczych. Wpływa na około 300 enzymów w organizmie, co przekłada się na znaczącą rolę w procesach metabolicznych. Magnez wspomaga funkcje układu nerwowego, sercowo-naczyniowego oraz mięśniowego. Regularne spożywanie wód bogatych w magnez może zatem przyczynić się do redukcji stresu, poprawy snu i ogólnego wzmocnienia organizmu.

Sód

Wody lecznicze bogate w sód mają swoje unikalne właściwości. Sód jest niezbędnym składnikiem dla prawidłowej pracy komórek, zwłaszcza nerwowych i mięśniowych. Działa on także jako regulator równowagi elektrolitowej oraz ciśnienia krwi. Woda mineralna bogata w sód może wspomagać leczenie stanów wyczerpania, a także zaburzeń ciśnieniowych, wspierając przy tym ogólną wydolność organizmu.

Rodzaje Wód Leczniczych

W zależności od tego, których składników jest najwięcej, wyróżniamy następujące rodzaje wód leczniczych:

szczawy - zawierają szczególnie dużo dwutlenku węgla i wodorowęglanów,
wody siarczane - zawierają siarkowodór,
wody gorzkie - zawierają siarczan magnezowy,
wody żelaziste - zawierają wodorowęglan żelazawy,
solanki - zawierają głównie chlorek sodu,
wody radioaktywne - zawierają pierwiastki promieniotwórcze,
cieplice (termy) - pochodzą z ujęć, przy których woda ma wyższą temperaturę.

Szczawa

Woda typu szczawa jest jednym z najczęściej spotykanych rodzajów wód leczniczych. Charakteryzuje się wysoką zawartością minerałów, takich jak magnez, sód i wapń. Woda szczawa wspiera funkcjonowanie układu pokarmowego, poprawiając trawienie i zapobiegając dolegliwościom takim jak nadkwasota. Regularne spożywanie wody mineralnej jest korzystne dla całego organizmu, dostarczając niezbędnych składników mineralnych.

Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach

Szczawa to inny rodzaj wody leczniczej, która jest bogata w rozpuszczone gazy, głównie dwutlenek węgla. Ma ona specyficzny smak i zapach, co wynika z wysokiej zawartości minerałów takich jak sód i jod. Szczawa działa korzystnie na układ pokarmowy oraz wspomaga przemianę materii. Pijalni wód leczniczych oferują różnorodne rodzaje szczaw, które można spożywać na miejscu lub kupić na wynos.

Wody Lecznicze Bogate w Jod

Wody lecznicze bogate w jod, znane również jako jodkowe, mają niezwykle korzystny wpływ na zdrowie tarczycy oraz ogólną gospodarkę hormonalną organizmu. Jod jest istotnym składnikiem, który wspomaga prawidłowe funkcjonowanie tarczycy, wpływając na przemianę materii i energetykę organizmu. Regularne korzystanie z wód jodkowych może wspomagać profilaktykę niedoczynności tarczycy oraz innych zaburzeń hormonalnych.

Ze względu na skład i specyficzne właściwości, każda wymieniona woda lecznicza jest wykorzystywana w innym celu. Termy działają wyciszająco, relaksująco i wspomagają przemianę materii. Wody z gazem radonowym pobudzają układ krwionośny, łagodzą bóle mięśniowo - stawowe, a także mogą okazać się pomocne w chorobach alergicznych. Szczawy stosowane w kuracji pitnej działają głównie na błonę śluzową przewodu pokarmowego i górne drogi oddechowe. Kąpiele solankowe natomiast poprawiają ukrwienie skóry, zwiększają jej odporność na czynniki zewnętrzne i rozluźniają mięśnie. Zaś kąpiele w wodzie ze związkami siarki wykorzystywane są przy chorobie reumatycznej, stanach zwyrodnieniowych oraz owrzodzeniach.

Zastosowanie Wód Leczniczych

Wody lecznicze, dzięki swojemu unikalnemu składowi, mogą okazać się pomocne przy leczeniu wielu schorzeń. Można jednak wykorzystywać je pomocniczo. W przypadku osób, cierpiących na poważne lub przewlekłe schorzenia, lepiej aby o zastosowaniu wody leczniczej do picia lub do kąpieli zadecydował lekarz. Ustali on, w jakiej ilości pacjent może taką wodę spożywać i jak długo powinna trwać taka kuracja.

Przykłady Popularnych Wód Leczniczych

Woda lecznicza Jana: Mineralna woda lecznicza Jan to szczawa wodorowęglanowo - wapniowa, której regularne picie daje następujące korzyści zdrowotne: zapobiega powstawaniu kamieni nerkowych, działa silnie moczopędnie - można ją stosować wspomagająco przy kamicy nerkowej, a także innych chorobach nerek i dróg moczowych; obniża poziom glukozy i cholesterolu we krwi - znajduje zastosowanie przy cukrzycy i miażdżycy. Wodę leczniczą Jana można pić 3 razy dziennie po szklance, mniej więcej na pół godziny przed jedzeniem. Nie powinni jej jednak stosować pacjenci przyjmujący glikozydy nasercowe, ponieważ działanie tych leków może zostać nasilone.
Woda lecznicza Zuber: Woda lecznicza Zuber to również szczawa, określana jako jedna z najbardziej zmineralizowanych wód leczniczych w naszym kraju. Zawiera ona szczególnie dużo jonów sodu, potasu, magnezu, chloru i wodorowęglanów, a dzięki temu: neutralizuje kwasy żołądkowe - stosowana wspomagająco przy chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy, a nawet zgadze; zwiększa wytwarzanie i przepływ żółci - pomocna przy chorobach dróg żółciowych i zaburzeniach trawienia; obniża wysoki poziom glukozy i cholesterolu - wykorzystana jako uzupełnienie leczenia cukrzycy i miażdżycy; łagodzi nieprzyjemne dolegliwości związane z nadużyciem alkoholu. Woda lecznicza Zuber również może być stosowana 3 razy dziennie, w ilości pół szklanki. Wymaga rozcieńczenia, dlatego należy ją zmieszać ze zwykłą wodą lub wodą Jan. Zanim sięgniemy po wodę Zuber, warto skonsultować się z lekarzem. Nie powinna ona być stosowana przede wszystkim przez osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze, a także tych, którzy muszą ograniczać ilość soli w diecie.
Woda lecznicza Słotwinka: Słotwinka to kolejna woda lecznicza - szczawa. Zawiera ona wysokie stężenie jonów magnezowych, wapniowych, chlorkowych i wodorowęglanów. Jej prozdrowotne właściwości to przede wszystkim: wzmacnianie układu kostnego - może być wspomagająco stosowana w profilaktyce i leczeniu osteoporozy, po złamaniach i urazach kości; uszczelnianie naczyń krwionośnych; wspomaganie pracy układu nerwowego i pokarmowego. Woda lecznicza Słotwinka, podobnie jak woda lecznicza Jan, może być wypijana 3 razy dziennie po 1 szklance, najlepiej przynajmniej pół godziny przed posiłkiem.
Solanka termalna jodowo-bromowa: Wymienione wyżej wody służą do kuracji pitnej, natomiast solanka termalna jodowo-bromowa jest przykładem wody leczniczej, którą można wykorzystać zewnętrznie. Zawiera ona w swoim składzie wiele pierwiastków, m.in. brom, jod, magnez i wapń. Wspomaga mechanizmy obronne skóry. Może być więc z powodzeniem wykorzystywana przy różnego rodzaju stanach zapalnych, w tym także zmianach łuszczycowych i grzybiczych. Działa też antybakteryjnie. Kąpiel przy użyciu takiej solanki odpręży i zregeneruje organizm. Solanka, ze względu na wysoką zawartość jodu, nie powinna być stosowana przez osoby cierpiące na choroby tarczycy. Nie należy jej też wykorzystywać także przy ostrych stanach zapalnych skóry.

Wpływ Na Drogi Moczowe i Kamicę Nerkową

Wody lecznicze mają także istotny wpływ na zdrowie dróg moczowych. Dzięki swojemu specyficznemu składowi wody te mogą działać jako naturalne środki moczopędne, wspomagając oczyszczanie dróg moczowych z toksyn. Regularne spożywanie wód leczniczych może przyczynić się do zapobiegania infekcjom dróg moczowych oraz wspomagać ich naturalne funkcje.

Przeczytaj także: Woda mineralna Józef: Zalety

Zastosowanie Wód Leczniczych w Leczeniu Kamicy Nerkowej

Wody lecznicze są również często stosowane w leczeniu kamicy nerkowej. Ich specyficzne składniki mineralne pomagają w rozpuszczaniu i wydalaniu kamieni nerkowych. Magnez, wapń oraz inne minerały zawarte w tych wodach wspomagają rozluźnianie i złuszczanie kamieni, działając jednocześnie przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Kliniczne badania potwierdzają, że regularne stosowanie wód leczniczych jest skuteczne w profilaktyce i leczeniu kamicy nerkowej.

Najlepsze Wody Lecznicze Dla Zdrowia Nerek

Woda mineralna z wysoką zawartością wapnia i magnezu jest uważana za jedną z najlepszych opcji dla zdrowia nerek. Badaniami klinicznymi wykazano, że wspomaga ona profilaktykę i leczenie kamicy nerkowej, poprawiając przy tym ogólną wydolność nerek. Wybór odpowiedniej wody leczniczej, takiej jak wody zuber, może mieć kluczowe znaczenie dla zdrowia dróg moczowych.

Woda Alkaliczna

Woda zasadowa, czy inaczej woda alkaliczna, charakteryzuje się lekko podwyższoną wartością: do pH równego 8-10. Spowodowane jest to zawartością naturalnie występujących w nich zasadotwórczych minerałów lub uzyskaniem zasadowości w procesie jonizacji.

Założeniem działania wody alkalicznej jest to, że ma ona wyrównywać pH w organizmie. Organizm człowieka ma jednak na szczęście silne mechanizmy regulujące odczyn jego płynów, nie ma więc możliwości wpłynąć na nie czymś tak trywialnym jak woda o podwyższonym pH. Każdy produkt spożywczy oraz napój po spożyciu trafia do żołądka, który wytwarza sok żołądkowy. Jednym z jego składników jest kwas solny, który ma bardzo niskie pH. Powoduje on, że odczyn soku żołądkowego wynosi 1,35-3,5 (czyli jest bardzo kwaśny, można powiedzieć wręcz że żrący) i nie da się zmienić go za pomocą lekko zasadowej wody. Jony wodoru pochodzące z kwasu solnego bardzo szybko zneutralizują jony zasadowe obecne w wodzie.

Istnieją badania sugerujące, że spożywanie produktów mających alkalizujące działanie wpływa pozytywnie na utrzymanie prawidłowego stanu zdrowia, ale wystarczy trzymać się zdrowej diety, spożywania dużej ilości warzyw i owoców - żadne specjalne dodatki nie są potrzebne.

Woda alkaliczna nie leczy chorób, ale może zaszkodzić niektórym osobom. Nie powinni jej spożywać pacjenci z zaburzeniami pracy nerek, ponieważ wysoka zawartość minerałów może skutkować powstaniem kamieni w układzie moczowym.

Podsumowanie

Wody lecznicze, ze względu na wysoką zawartość składników mineralnych i łatwy wpływ na równowagę kwasowo-zasadową organizmu, przy chęci regularnego stosowania powinny być pite ściśle pod kontrolą lekarza. Ich dawkowanie jest dobierane indywidualnie. Wody takie pije się powoli, małymi łykami. Co najmniej godzinę przed ich zastosowaniem nie powinno się spożywać surowych warzyw i owoców. Niektóre wody można mieszać ze sobą, a także stosować zewnętrznie - w płukankach i inhalacjach.

Pamiętajmy jednak, że lecznicze wody mineralne nie są lekarstwem i nie mogą stanowić podstawy terapii danej choroby. Warto więc z nich korzystać, jednak nie należy tego robić na własną rękę. Konsultacja w tej sprawie z lekarzem będzie najlepszym rozwiązaniem.

tags: #woda #skład #właściwości #zastosowanie