Wilgotność szlichty tarasowej – normy, dylatacje i pomiary

Szczegóły: Opublikowano: 25. November 2025

Każdy budynek poddawany jest różnego rodzaju obciążeniom. Na budynek działa wiele różnych czynników, zaliczają się do nich między innymi obciążenia oraz oddziaływania związane z odkształcalnością konstrukcji wynikające z obciążeń oraz zmian odkształceń zachodzących w materiałach.

Dylatacje - klucz do trwałości konstrukcji

Dylatacje (przerwy dylatacyjne, szczeliny dylatacyjne) mają na celu zapobiegać negatywnym skutkom oddziaływania elementów budynku na siebie. Dlatego, aby ograniczyć wpływ tych oddziaływań wykonuje się dylatacje. To celowo wykonywane podziały (szczeliny), które mają na celu oddzielenie różnych elementów budynku.

Dylatacje powodują, że oddylatowane elementy nie oddziałują na siebie, co minimalizuje ryzyko uszkodzenia budynku. Dylatacje umożliwiają również swobodne kurczenie i rozszerzalność lub pęcznienie materiałów budowlanych. Dylatacje, ich umiejscowienie, szerokość i sposób zabezpieczenia powinny być określone przez projektanta w projekcie budynku.

Kiedy stosuje się dylatacje?

Zazwyczaj wykonuje się je w miejscach, w których można łatwo podzielić budynek oraz w miejscach, w których te podziały powinny nastąpić ze względu na wymiary i rozpiętość. Szczeliny dylatacyjne znajdują zastosowanie również tam, gdzie łączy się ze sobą elementy konstrukcyjne wykonywane z różnych materiałów, charakteryzujących się zróżnicowanymi właściwościami, takimi jak kurczliwość i rozszerzalność cieplna lub zmiany objętości wskutek zmiany wilgotności. Przykładem takiego miejsca jest m.in. połączenie posadzki pływającej wykonanej z paneli drewnianych z płytkami ceramicznymi.

Rodzaje dylatacji

W budynku wykonuje się różne rodzaje dylatacji, projektowane w celu kompresowania ruchów konstrukcji powodowanych zmianami temperatury, wilgotności, obciążeniami i innymi czynnikami:

Przeczytaj także: Poradnik: walka z wilgocią w mieszkaniu

Dylatacje konstrukcyjne - wydzielają fragmenty budynku stanowiące całość pod względem statyki, dzięki czemu mogą one „pracować” niezależnie od siebie. Zwykle przechodzą od fundamentów po dach.
Dylatacje technologiczne - stosuje się wszędzie tam, gdzie trzeba oddzielać elementy budynku między sobą ze względów technologii ich wykonania. Np. Zgodnie z normą PN-EN 1996-2:2010/NA:2010: Eurokod 6. Projektowanie konstrukcji murowych. Część 2: Wymagania projektowe, dobór materiałów i wykonanie murów, aby zapobiec uszkodzeniom muru spowodowanym przez odkształcenia termiczne, wilgotnościowe, skurcze i pełzanie należy wykonać w nim dylatacje pionowe i poziome.

Szczelina dylatacyjna powinna przechodzić przez całą grubość ściany. Dylatację w ścianach zewnętrznych należy zabezpieczyć przed wnikaniem wody. W ścianach dwu- i trójwarstwowych dylatacja powinna obejmować wszystkie warstwy.

Ściany działowe powinno się murować na podłożu, na przekładce z folii lub papy. Ma to szczególne znaczenie, jeśli podłoże, na którym murowana jest ściana działowa jest odkształcalne. Dzięki temu istnieje mniejsze prawdopodobieństwo wpływu odkształcalnego podłoża na zarysowanie ściany działowej.

Kolejnym istotnym detalem jest oddzielenie ściany działowej pod stropem. W tym miejscu, pomiędzy ścianą działową a stropem powinna znajdować się szczelina dylatacyjna o grubości 2-3 cm, która umożliwi uginanie się stropu w taki sposób, by nie dociążył on ściany działowej. Szczelinę tę powinno się wypełnić materiałem trwale elastycznym. Może to być np. sprężysta wełna mineralna lub elastyczna piana poliuretanowa np. Brak dylatacji może skutkować pękaniem dociążonej stropem ściany działowej, co również zmieniłoby układ statyczny stropu.

Posadzki wykonywane na balkonach i tarasach narażone są na duże wahania temperatury, w wyniku których materiały ulegają skurczom i rozszerzaniu. Dylatacje w posadzce mają za zadanie zniwelować naprężenia i zapobiec jej uszkodzeniom. Wykonuje się je jako szczeliny przechodzące przez całą grubość jastrychu, umożliwiające swobodne przemieszczenia głównie w kierunku poziomym (w ograniczonym zakresie także w pionowym).

Na balkonach i tarasach wykonuje się również dylatacje obwodowe (nazywane też dylatacjami brzegowymi). Ich zadaniem jest oddzielanie jastrychu od innych elementów konstrukcyjnych budynku (np. ścian) i zapewnianie mu możliwości swobodnego odkształcania.

Przeczytaj także: Wakacje w Bodrum

Dylatacje pozorne, czyli szczeliny w świeżo związanej zaprawie lub betonie, wykonuje się, aby zapewnić kompensację skurczu fizyko-chemicznego betonu, który następuje podczas wiązania. W przypadku tarasów wykonuje się je w podkładach układanych na warstwach rozdzielających (np. termoizolacyjnych), w przypadku kształtowania spadku na płycie konstrukcyjnej oraz na połączeniach z innymi elementami, np.

W przypadku podkładów podłogowych wykonuje się dylatacje obwodowe (strefowe) i pośrednie (brzegowe). Dylatacje obwodowe to szczeliny między posadzką a ścianami lub słupami budynku. Aby je wykonać, przed ułożeniem wylewki po obwodzie pomieszczenia przykleja się pas specjalnej taśmy piankowej lub układa paski materiału termoizolacyjnego (styropianu, wełny mineralnej) o grubości co najmniej 1 cm. Ich wysokość powinna być dobrana w taki sposób, aby wystawały 2-3 cm nad poziom wylewki. Wystające fragmenty materiału odcina się, gdy wylewka jest już gotowa.

Dylatacje pośrednie wykonuje się, nacinając powierzchnię podkładu szlifierką kątową. W przypadku wylewek betonowych powinny one dzielić pomieszczenia na pola o powierzchni do 30 m2, w przypadku wylewek cementowych pola powinny mieć maksymalnie 40 m2. Powinno się również ponacinać posadzkę przy narożach (zewnętrznych) ścian oraz słupów. Każde takie miejsce bez nacięć w formie tzw.

Dylatacje w przypadku ogrzewania podłogowego wynikają nie tylko z tego, że to ogrzewanie jest, ale również ze względu na skurcz podkładów podłogowych, który następuje podczas schnięcia i wiązania podkładu. Ogrzewanie podłogowe dodatkowo powoduje większe oddziaływania, które mogą spowodować uszkodzenie podkładów. Dzieje się to wskutek zmian termicznych, gdy beton zmienia swoją objętość.

Ściany pomieszczenia stanowią barierę dla zmieniającej swą objętość płyty w wyniku czego powstają naprężenia mogące powodować jej wypiętrzenie i pękanie jastrychu oraz materiału wykończeniowego podłogi, czyli posadzki. Jak widać niektóre dylatacje wynikają standardowo z przyczyn technologicznych.

Przeczytaj także: Poradnik pomiaru wilgotności

Dylatacje posadzek wykonuje się przy różnego rodzaju wykończeniach podłóg, które mogą zmieniać swoje wymiary wskutek zmian wilgoci oraz temperatury użytkowanych pomieszczeń. Dylatacje w posadzkach z drewna, paneli oraz różnego rodzaju płytek ceramicznych wykonuje się, aby umożliwić im zmianę wymiarów i tzw. „pływanie” bez ryzyka uszkodzeń, zapobiec rozprężaniu się, wybrzuszeniom oraz przesunięciom warstw wykończeniowych.

Szczeliny dylatacyjne wykonuje się między posadzkami, a ścianami i innymi elementami stałymi. Powinny mieć one minimum 1 cm szerokości. Szczegółowe informacje na temat zalecanej szerokości dylatacji podawane są zazwyczaj przez producenta danego materiału posadzkowego w dołączonej instrukcji. By zachować odpowiednie dylatacje stosuje się często specjalne kliny dylatacyjne.

Dylatacje są niezbędne również w przypadku sufitów podwieszanych na dwupoziomowej krzyżowej konstrukcji nośnej. Należy je uwzględnić przed przystąpieniem do prac montażowych.

Sposób wykonania dylatacji należy zawsze dopasować do materiałów oraz elementów budynku, które podlegają oddylatowaniu oraz do miejsca, w którym będzie ona wykonana. Powinien on być również dopasowany do zakresu oraz skali ruchów / oddziaływań do skompensowania.

Wypełnianie i maskowanie dylatacji

Zamknięcie i zamaskowanie dylatacji należy zabezpieczać przed wpływami, które mogą je uszkodzić albo wpływać niekorzystnie na budynek (np. Na ogół szczeliny dylatacyjne wypełnia się materiałem trwale elastycznym, na przykład wełną, styropianem, trwale elastyczną pianą poliuretanową bądź impregnowaną taśmą rozprężną.

Do wypełnienia oraz maskowania szczelin dylatacyjnych używa się również żywic (poliuretanowych lub epoksydowych), silikonów, akryli, dylatacyjnych sznurów lub listew z maskownicami. Dylatację posadzki można wypełnić stosując materiały trwale elastyczne m.in. listwy dylatacyjne, specjalne sznury, taśmy poliuretanowe lub elastyczne masy uszczelniające.

Za wyborem ostatniego rozwiązania przemawia m.in. bardzo dobra ochrona szczeliny dylatacyjnej przed wilgocią oraz idealnie gładka fuga. Masę uszczelniającą można zazwyczaj stosować m.in.

Dylatacje wydzielają fragmenty budynku i jego struktury, mogące oddziaływać na siebie. Odpowiednio zaprojektowane i wykonane dylatacje są kluczowe dla trwałości i stabilności konstrukcji budynku oraz jego niekonstrukcyjnych elementów.

Wilgotność jastrychu - kluczowy parametr

Dokładny i prawidłowy pomiar wilgotności podkładu to jedna z pierwszych i najważniejszych czynności, od których zaczyna pracę profesjonalny posadzkarz. Ta zasada dotyczy nie tylko o parkieciarzy. Wilgoć nie oznacza całej wody zawartej w wylewce.

Dlaczego wilgotność jest tak ważna?

Czy powinieneś bać się skutków ułożenia posadzki na wilgotnym podłożu? Zdecydowanie tak! Uszkodzeniom może ulec nie tylko posadzka, ale również podkład. Najbardziej narażone na wilgoć resztkową pozostawioną w podkładach są podłogi drewniane. Długotrwały kontakt drewna z wilgocią prowadzi do pęcznienia oraz deformacji drewna. W pierwszej fazie podnoszą się boczne krawędzie deszczułek.

Uwaga! Wilgoć resztkowa, którą zostawimy w podkładzie prędzej czy później będzie próbowała “uciec” na powierzchnię. Bezpośrednia odpowiedzialność spada na posadzkarza. W świetle przepisów to posadzkarz powinien zadbać o odpowiednią ocenę podłoża. Inwestor może nie znać konsekwencji oraz skutków decyzji o montażu posadzki na wilgotnym podłożu.

Zdarzyła Ci się taka sytuacja? Na szczęście producenci chemii budowlanej oferują szeroki wybór materiałów blokujących wilgoć resztkową. Niestety takie produkty, są nie tylko kosztowne, ale również mają swoje ograniczenia. Wartości graniczne zależą od rodzaju podkładu i posadzki, która będzie na nim instalowana.

Ze względu na brak norm budowlanych w Polsce (odnośnie do parametrów), najczęściej przyjmuje się wytyczne ITB. Pamiętaj, że wartości narzucone przez producenta posadzki, są traktowane jako nadrzędne, więc stosuj się do nich w pierwszej kolejności.

ITB nie rozgranicza swoich wytycznych dotyczących wilgotności podkładu dla różnych rodzajów posadzek. Wytyczne te były opracowywane jeszcze przed pojawieniem się na rynku posadzek z mikrocementu. Posadzki z mikrocementu, będącego mieszanką żywic i cementu mają większą paro przepuszczalność niż tradycyjne okładziny podłogowe. W związku z tym producenci dopuszczają wyższą wilgotność resztkową (4% CM) i w przypadku tego typu posadzek należy przede wszystkim stosować się do zapisów w kartach technicznych producenta.

Pamiętaj, że żywica będąca składnikiem posadzki ogranicza odparowywanie wody. Zachowaj ostrożność, zwłaszcza w przypadku podkładów grzewczych. W przypadku instalowania posadzek na podkładach innych niż wymienione powyżej skonsultuj się bezpośrednio z producentem posadzki.

Jeśli jesteś naprawdę doświadczonym posadzkarzem, powinieneś “gołym okiem” określić, czy podkład jest wilgotny. Na zbyt dużą wilgotność podkładu może też wskazywać wysoka wilgotność powietrza w pomieszczeniu. W takich warunkach podkład nie może oddawać nadmiaru wilgoci, nawet gdy minął już książkowy czas wiązania jastrychu. W przypadku podkładu grzewczego poproś inwestora, żeby przedstawił Ci protokół wygrzewania. Brak tego dokumentu może świadczyć o pominięciu tego procesu lub o niewłaściwie wykonanej procedurze. Prawidłowo wygrzany podkład nie powinien wydawać Ci się wilgotny.

Metody pomiaru wilgotności podłoża

Istnieje kilka metod pomiaru wilgotności podłoża:

Orientacyjna metoda oceny wilgotności podłoża: Przykryj podkład kawałkiem folii o wymiarach 1 m² i uszczelnij jej brzegi na co najmniej 24h. Po odsłonięciu przykrytego miejsca wystąpi zmiana koloru podkładu.
Higrometry elektryczne: Z pomocą przychodzą popularne higrometry elektryczne tzw. kulki, które w szybki i bezinwazyjny sposób wskażą nam przybliżoną wartość wilgoci w podkładzie.
Metoda suszarkowo-wagowa: Zapewnia najdokładniejszy pomiar wilgotności podkładu. Pobrana próbka materiału jest dokładnie ważona, a następnie suszona w odpowiedniej temperaturze.
Metoda karbidowa (Carbide Method): Badanie podkładu odbywa się przy pomocy reakcji chemicznej. Uzyskana próbka podkładu zostaje umieszczona w odpowiednim szczelnym pojemniku, gdzie dochodzi do reakcji karbidu z wodą. Powstałe ciśnienie pozwala wyliczyć zawartość wilgoci w próbce.
Metoda pomiaru oporu elektrycznego: Polega na wykorzystaniu przewodzenia prądu elektrycznego przez wilgoć w podkładzie. Oporność elektryczna między dwoma elektrodami zagłębionymi w podkładzie daje wynik, który odczytujemy z tabeli załączonej do urządzenia.

Mimo pojawiających się od pewnego czasu coraz to nowszych urządzeń do odczytu wilgotności higrometr CM pozostaje nadal urządzeniem najdokładniejszym. Działa w oparciu o metodę karbidową z wykorzystaniem znanego procesu rozkładu węglika wapiennego.

Pomiar wilgotności podkładu aparatem karbidowym:

Pobierz i rozdrobnij próbkę podłoża (jastrychu).
Po odważeniu, umieść w specjalnej butli ciśnieniowej i dodaj do niej ampułkę z karbidem.
Wykorzystując specjalne stalowe kule, po dokładnym zamknięciu, mocno nią wstrząsaj przez około 2-5 min.
Po 15 minutach odczytaj pomiar na manometrze.

Badanie wilgotności zakończ spisaniem protokołu i poproś inwestora/kierownika budowy o złożenie podpisu. Dla każdego pomieszczenia, w którym dokonujesz pomiaru, konieczne jest sporządzenie oddzielnego protokołu.

Jeśli szukasz naprawdę szybkiego sposobu na wykonanie orientacyjnego pomiaru wilgotności w danym punkcie podkładu, to higrometr elektryczny będzie idealnym rozwiązaniem. Dokonasz nim pomiaru bez konieczności długiego czekania na wynik, czy ingerowania mechanicznego w podkład.

Urządzenia elektryczne pozwalają na coraz dokładniejszy i precyzyjny pomiar wilgotności podkładu. Bardzo zbliżony do pomiaru wykonywanego za pomocą CM-ki. Niestety precyzja wyniku w dużej mierze ciągle spoczywa na użytkowniku. Dlatego koniecznie zapoznaj się z instrukcją obsługi lub skontaktuj z doradcą technicznym dystrybutora, żeby w odpowiedni sposób nauczyć się obsługi i uniknąć błędów pomiarowych.

Dodatkowe czynniki wpływające na jakość posadzki

Oprócz wilgotności, na jakość posadzki wpływają również:

Równość posadzki
Wilgotność i temperatura pomieszczenia
Wytrzymałość posadzki na ścinanie
Badanie posadzki na ściskanie (twardość posadzki)
Badanie posadzki na odrywanie pull-off

Wytrzymałość posadzki betonowej

Wytrzymałość posadzki betonowej to jej zdolność do przeciwdziałania pękaniu i kruszeniu się pod wpływem obciążeń. Badanie posadzki betonowej pozwala określić wytrzymałość posadzki betonowej oraz dopuszczalne obciążenie posadzki betonowej.

Czynniki wpływające na wytrzymałość posadzki betonowej:

Klasa betonu
Rodzaj cementu
Rodzaj kruszywa
Stosowanie dodatków chemicznych

Dla typowych posadzek betonowych w budownictwie mieszkaniowym wartość wytrzymałości na ściskanie wynosi zazwyczaj od 20 MPa (dla betonu klasy C20/25) do 30 MPa (dla betonu klasy C25/30). Dla bardziej obciążonych posadzek przemysłowych używa się betonu o wyższych klasach wytrzymałości, np.

Norma PN-EN 13813:2003 dotyczy materiałów do wykonywania podkładów podłogowych oraz materiałów do naprawy i ochrony posadzek. Klasyfikacja materiałów na posadzki betonowe odbywa się na podstawie ich wytrzymałości na ściskanie. Wytrzymałość ta jest mierzona w megapaskalach (MPa).

Wzmocnienie posadzki betonowej

Wzmocnienie posadzki betonowej ma na celu zwiększenie nośności posadzki i pozwala zapewnić jej długotrwałą trwałość i odporność na uszkodzenia. Istnieje kilka skutecznych metod wzmocnienia posadzki, takich jak dodatkowe zbrojenia, stosowanie mikrocementu, iniekcje epoksydowe, zastosowanie powłok uszczelniających oraz regularna konserwacja. Wybór odpowiedniej metody zależy od przyczyn osłabienia posadzki oraz oczekiwanego efektu.

Naprawa posadzki betonowej zależy od stopnia uszkodzeń. Drobne pęknięcia i ubytki można uzupełnić zaprawami szpachlowymi, żywicami epoksydowymi lub masami naprawczymi, podczas gdy rozległe uszkodzenia wymagają wylewki samopoziomującej lub iniekcji żywicy w celu wzmocnienia struktury.

Jak długo schnie jastrych?

Wylewka samopoziomująca wymaga odpowiednio zagruntowanego podłoża. Jastrych cementowy musi mieć odpowiednią wilgotność, aby standardowy grunt się przyjął oraz uszczelnił podłoże. Może to powodować pojawianie się dziurek na powierzchni wylewki samopoziomującej. Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi.

W przypadku jastrychu weber.floor 1000 można przyjąć, że dla grubości 40 mm wysycha on do ustabilizowanej wilgotności około 4 tygodnie, a po ok. W przypadku jastrychów szybkich takich jak weber.floor RAPID, weberfloor 1000 PLUS, weber EXPRESS ten czas się skraca. Można też samodzielnie orientacyjnie sprawdzić, czy jastrych jest już wystarczająco suchy. W tym celu należy położyć na jastrychu arkusz foli PVC o powierzchni ok. 0,5 m2 i szczelnie przykleić po obwodzie do powierzchni taśmą samoprzylepną. Pozostawić na ok. 24 godz. i sprawdzić , czy na spodniej powierzchni folii zebrała się wilgoć i czy pod folią powierzchnia jastrychu stała się ciemniejsza. Taka próba określi jedynie, czy jastrych ma podwyższoną wilgotność, bez uzyskania wartości liczbowej.

Aby poznać dokładną wartość, należy przeprowadzić badanie np. W przypadku podwyższonej wilgotności jastrychu do 6%, można zastosować do gruntowania podłoża, przed wykonaniem wylewki samopoziomującej, specjalną żywicę weber.tec EP SG, która tworzy bardzo wydajną barierę paroszczelną i zabezpiecza przed migracją wilgoci.

Nie musisz też kupować preparatu gruntującego, który należy zastosować przed aplikacją wylewki samopoziomującej na związany i wyschnięty jastrych.

tags: #wilgotność #szlichty #tarasowej #norma