Wilgoć Pierwotna i Wtórna w Budynkach: Przyczyny, Skutki i Rozwiązania
- Szczegóły
Wilgoć w domu to problem, który może wydawać się jedynie drobną niedogodnością, ale w rzeczywistości może prowadzić do poważnych konsekwencji zarówno dla struktury budynku, jak i zdrowia jego mieszkańców. W tym artykule omówimy różne przyczyny nadmiernej wilgoci w domu, wskazując na potencjalne zagrożenia i sposoby radzenia sobie z tym powszechnym problemem. Od kapilarnego podciągania wilgoci, przez przecieki wody i nieszczelności rur, aż po kondensację spowodowaną wadliwą wentylacją - każda z tych przyczyn wymaga odpowiedniej diagnozy i interwencji.
Rodzaje i Przyczyny Wilgoci w Budynkach
Wilgoć w domu oznacza przeróżne rzeczy dla domowników. Wilgocią może być zapach stęchlizny w powietrzu, ciemne plamy pojawiające się na ścianach. Wyróżniamy kilka głównych przyczyn powstawania wilgoci w budynkach:
- Podciąganie kapilarne: Powyższe zjawisko zazwyczaj występuje do około jednego metra od ziemi i tylko na ścianach, które są w kontakcie z podłożem (mogą to być to ścianki wewnętrzne, jak i zewnętrzne). Nazywamy to podciąganiem kapilarnym wody (inaczej podciąganiem wilgoci) i jest spowodowane przez wadliwe izolacje przeciwwilgociowe budynku. Mury zasysają wodę i to powoduje, że na ścianach pojawiają się wilgotne ślady.
- Przecieki wody: Będzie to oznaczać, że jest gdzieś nieszczelna rura wymagająca natychmiastowej interwencji hydraulika. Należy znaleźć miejsce wycieku, co czasem trwa bardzo długo, bo wymaga specjalistycznych urządzeń pomiarowych. Jeśli szybko nie zapobiegniesz dalszemu wyciekaniu wody, mogą powstać bardzo poważne szkody wtórne grożące ogromnymi stratami. Coraz częstszą przyczyną wilgoci w domu są także źle wykonane izolacje tarasów lub dachu. Niewielka szczelina pozwala przeniknąć wodzie w ścianę powodując mokre plamy.
- Wadliwa wentylacja: Kolejną przyczyną wilgoci w domu może być wadliwa wentylacja w budynku.
- Kondensacja: Wysoka wilgotność względna, zwłaszcza w zimie, może powodować wykraplanie się wody na powierzchni szyb w oknach i na ścianach zewnętrznych, zwłaszcza w narożnikach, za meblami, gdzie ruch powietrza jest utrudniony. Zjawisko to może powodować pojawianie się grzybów i pleśni na powierzchni i w strukturze ściany oraz na meblach i podłodze.
Skutki Nadmiernej Wilgoci
Wilgoć w domu to nie tylko zapach stęchlizny, ale również pierwszy krok do poważnych problemów zdrowotnych. Wilgotny budynek jest bardzo trudny do ogrzania. Zazwyczaj koszt ogrzania jest dwukrotnie wyższy niż w przypadku „suchego budynku“.
Jak Zlikwidować Wilgoć w Domu?
Niezależnie od przyczyny występowania problemu wilgoci, osuszacz powietrza może rozwiązać problem całkowicie lub obniżyć i kontrolować jej nadmiar do czasu, gdy awaria nie zostanie usunięta. Rozwiązaniem w przypadku wadliwej wentylacji może być wentylator wyciągowy i częste wietrzenie co jest dość ciężkie w okresie jesienno-zimowym.
Usuwanie Plam i Zapachu Stęchlizny
Jak tylko obniżysz wilgotność powietrza w pomieszczeniu nieprzyjemny zapach powinien zniknąć. Ścianę możesz samodzielnie wyczyścić gąbką zwilżoną w roztworze chloru 1:5. Można użyć domowych środków czystości zawierających chlor, pamiętaj jednak by używać rękawiczek ochronnych! Nie należy skrobać ani wycierać na sucho takich plam ponieważ zarodniki pleśni szybko przedostaną się do powietrza. Najlepiej delikatnie zetrzeć plamę wilgotną z roztworem ściereczką a następnie osuszyć ścianę.
Przeczytaj także: Poradnik: walka z wilgocią w mieszkaniu
Naprawa Izolacji Przeciwwilgociowej
Powinieneś skontaktować się z firmą która odbuduje lub naprawi istniejącą izolację przeciwwilgociową Twojego budynku. To wiążę, ze się z pracami remontowymi i sporymi nakładami finansowymi. Metod odtwarzania izolacji przeciwwilgociowych jest kilka, przez iniekcje ciśnieniowe ( zastrzyki preparatu izolacyjnego w mur), czy podcinanie murów. Najskuteczniejszą wg.
Osuszacze Powietrza
Gdy z różnych przyczyn wykonanie izolacji budynku jest niemożliwe można wyposażyć się w domowy osuszacz powietrza który będzie osuszał nadmiar wilgoci w domu. Choć ściana nie przestanie chłonąć wody z gleby , osuszacz pomoże na bieżąco kontrolować poziom wilgoci w pomieszczeniu.
Mikroklimat Pomieszczenia a Wilgotność
Mikroklimat pomieszczenia można opisać jako zbiór parametrów fizycznych i chemicznych, zmiennych w czasie i przestrzeni, wywierających wpływ na każdy żywy organizm. Warunkiem dobrego samopoczucia człowieka, w sensie jego zdolności do pracy i regeneracji a także utrzymania odpowiedniego stanu zdrowia, jest zapewnienie mu właściwego komfortowego mikroklimatu. Najistotniejsze parametry mikroklimatu są od siebie wzajemnie zależne i ściśle powiązane z bilansem energetycznym pomieszczenia czy budynku. Ocena warunków cieplno-wilgotnościowych w pomieszczeniach przeznaczonych do stałego przebywania ludzi podporządkowana jest przede wszystkim kryterium komfortu cieplnego, oznaczającego stan zadowolenia organizmu z warunków otoczenia.
Stan taki jest z natury rzeczy odczuciem indywidualnym i subiektywnym, uwarunkowanym wieloma czynnikami fizjologicznymi i psychosomatycznymi. Wynika także z przyzwyczajeń i nawyków danej populacji a czasem nawet jest efektem stanu zamożności. Czynniki te utrudniają sprecyzowanie zaleceń dotyczących wymaganego poziomu parametrów mikroklimatu i z konieczności zmuszają do przyjmowania dość szerokiego ich zakresu. Badania przeprowadzone na różnych populacjach ludzi pozwalają określić “główne” parametry fizyczne powietrza, wpływające na odczucie komfortu pomieszczenia.
Od czasu wprowadzenia zmian w technologii budowlanej i wyposażenia budynków, jakie miały miejsce w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych, szczególnego znaczenia nabrał problem jakości powietrza, szczególnie w budynkach mieszkalnych i biurowych. Pojawił się tzw. syndrom chorego budynku, objawiający się odczuciem ogólnego zmęczenia, sennością, bólem głowy, podrażnieniami błony śluzowej nosa, gardła i spojówek. Sytuacja stała się paradoksalna.
Przeczytaj także: Wakacje w Bodrum
Temperatura i Wilgotność Komfortu
Jako temperaturę komfortu dla ludzi w pozycji siedzącej, normalnie ubranych, przyjmuje się zazwyczaj 22°C w zimie i 22...24°C w lecie. Wilgotność powietrza określa się przy użyciu parametru zwanego wilgotnością względną. Jeżeli temperatura powietrza w pomieszczeniu mieści się w granicach komfortu, to człowiek nie odczuwa zmian wilgotności względnej w zakresie 30...70%.
Przy niskiej wilgotności względnej szybko wysychają odzież, dywany i meble. Te zjawiska najsilniej występują w okresie zimnym. Związane to jest z niską zawartością wilgoci w powietrzu atmosferycznym. Np. powietrze zewnętrzne całkowicie nasycone (o wilgotności względnej 100%), o temperaturze +5°C ogrzane do temperatury +22°C będzie miało wilgotność względną 23%, a o temperaturze początkowej -12°C, ogrzane do temperatury +22°C zaledwie 8%. Wynika stąd konieczność nawilżania zimą powietrza w pomieszczeniach. W pomieszczeniach mieszkalnych jest to mniejszy problem, ponieważ istotnym źródłem wilgoci są ludzie, rośliny doniczkowe i kuchnia.
Wentylacja w Budynkach - Regulacje Prawne
Podstawowym aktem prawnym jest “Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dn. 14.12 1994 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie." Bardziej szczegółowo problem wentylacji pomieszczeń omówiony jest w Polskich Normach - PN-83/B-03430 Wentylacja w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej. Wymagania i PN-73/B-03431 Wentylacja mechaniczna w budownictwie. § 148.1 mówi: “W budynku wysokim i wysokościowym oraz w innych budynkach, jeżeli wymaga tego ich przeznaczenie, należy stosować wentylację mechaniczną wywiewną lub nawiewno-wywiewną. § 148.2.
Polska Norma PN-83/B-03430 Wentylacja w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej. p.2.1.2. Wymiana powietrza w pomieszczeniach odbywa się dzięki różnicy ciśnień powietrza wywołanej działaniem sił naturalnych lub pracą wentylatora, napędzanego silnikiem elektrycznym.
Rodzaje Wentylacji
- Infiltracja: Jest to zjawisko samoczynnego napływu powietrza przez nieszczelności w drzwiach i oknach oraz pory w strukturze przegród budowlanych. Zjawiskiem odwrotnym jest eksfiltracja czyli wypływ powietrza z pomieszczenia na zewnątrz. Oba te zjawiska występują jednocześnie i mogą mieć dodatni lub ujemny wpływ na mikroklimat pomieszczenia.
- Przewietrzanie: Wykorzystując różnicę ciśnień po obu stronach przegród zewnętrznych można zwiększyć intensywność wymiany powietrza poprzez otwarcie okien lub innych otworów do tego celu przeznaczonych i wykonanych.
- Wentylacja grawitacyjna: Samoczynną wymianę powietrza można zintensyfikować poprzez wyposażenie pomieszczenia (budynku) w pionowe kanały wywiewne, w których przepływ powietrza wywołany jest przez naturalny ciąg. Aby ten rodzaj wentylacji mógł działać, podobnie jak każdy z tutaj wymienionych, niezbędne jest umożliwienie napływu powietrza do pomieszczenia.
- Aeracja: Zorganizowaną wymianę powietrza w pomieszczeniu, odbywającą się przez wykonane specjalnie w tym celu, uzbrojone w urządzenia regulujące przepływ powietrza, otwory nawiewne i wywiewne nazywamy aeracją.
Wentylacja naturalna, w każdym jej przejawie, jest najintensywniejsza wówczas, gdy występują duże różnice temperatury powietrza pomiędzy pomieszczeniem i jego otoczeniem przy jednoczesnym występowaniu silnych wiatrów. Ma to miejsce zazwyczaj w okresie zimnym czyli jesienią, zimą i wiosną, czyli wtedy, gdy staramy się schronić w ogrzewanych pomieszczeniach przed nieprzyjemnym wpływem środowiska zewnętrznego. Intensywna wentylacja pomieszczeń zimnym powietrzem, napływającym wprost z zewnątrz, jest w tym przypadku zjawiskiem niezbyt mile widzianym, ponieważ powoduje konieczność dodatkowego ogrzewania.
Przeczytaj także: Poradnik pomiaru wilgotności
Wentylacja Mechaniczna
Przy zastosowaniu współczesnych technologii budowlanych, wentylacja naturalna w dotychczasowym wykonaniu staje się mało skuteczna. Bez umożliwienia napływu powietrza do pomieszczeń, kanały wentylacji grawitacyjnej (wywiewnej) nie będą działały. Skuteczność wentylacji naturalnej bardzo zależy od chwilowych warunków pogodowych, a nawet krótkotrwały jej brak może wyraźnie obniżyć jakość powietrza w pomieszczeniu. W przypadku większych od projektowanych przepływów powietrza przez pomieszczenia, wywołanych np. działaniem wiatru, którego przy projektowaniu wentylacji grawitacyjnej się nie uwzględnia, można spodziewać się wychłodzenia pomieszczenia lub zwiększonego zużycia energii na jego ogrzewanie.
Jednocześnie należy zwrócić uwagę na fakt, że normatywny przepływ powietrza przez pomieszczenia mieszkalne, wywołany działaniem wentylacji grawitacyjnej, został określony z warunku minimum dla utrzymania niezbędnej, akceptowalnej, świeżości powietrza wewnątrz.
Projekt wentylacji czy klimatyzacji jest integralną częścią projektu budynku i wykonywany jest z wielu powodów; począwszy od konieczności wynikającej z procesu technologicznego, który prowadzony jest w pomieszczeniach do podniesienia prestiżu i atrakcyjności budynku lub jego użytkowników. Całościowe podejście do rozwiązania zagadnień technicznych i estetycznych powinno uwzględniać zastosowanie w projekcie rozwiązań biernych, służących do zminimalizowania wydajności urządzeń wentylacyjnych. Należy również przeanalizować wpływ zastosowanego rozwiązania na środowisko i zużycie energii. Prawidłowo wykonane rozwiązanie systemu wentylacji musi być technicznie poprawne i akceptowalne z punktu widzenia estetyki.
Ruch uliczny i hałas wywołany przez pociągi i samoloty przemieszczające się w pobliżu budynku mogą powodować zakłócenia w normalnej eksploatacji pomieszczeń w czasie gdy okna są otwarte.
Z tego względu stosowane są różne rozwiązania wentylacji obiektów mieszkalnych, zależnie od wymagań stawianych przez inwestora. W każdym niemal przypadku występuje co najmniej wspomaganie wentylacji grawitacyjnej wentylacją mechaniczną. Przy okazji instalowania wentylacji mechanicznej, inwestorzy często decydują się na przejęcie przez nią dodatkowo funkcji ogrzewania budynku.
W naszej strefie klimatycznej wentylacji nie można rozpatrywać w oderwaniu od zagadnień ogrzewania. Strefa klimatyczna Polski charakteryzuje się szerokim zakresem zmienności parametrów powietrza, w związku z czym utrzymanie pełnego komfortu wymaga ogrzewania i nawilżania powietrza zimą oraz chłodzenia i osuszania latem. W szczególnych przypadkach, w okresach przejściowych, może się zdarzyć, że w tym samym domu jedne pomieszczenia będą wymagały ogrzewania a inne chodzenia powietrza.
Pozornie, w systemach wentylacji z centralnym uzdatnianiem powietrza, spełnienie takich wymagań jest niemożliwe. W takim przypadku inwestor będzie chciał zastosować system złożony z indywidualnych urządzeń klimatyzacyjnych. Jest to jedno z najkosztowniejszych rozwiązań.
W systemach bardziej skomplikowanych (i oczywiście droższych) można zastosować system automatycznej regulacji, który z powodzeniem zastąpi człowieka. Centralne urządzenie klimatyzacyjne dostarcza do instalacji powietrze ogrzane lub ochłodzone, zależnie od potrzeb większości pomieszczeń. W każdym klimatyzowanym pomieszczeniu zainstalowany jest czujnik temperatury, podłączony do regulatora. Regulator porównuje liczbę pomieszczeń wymagających ogrzewania i chłodzenia. W zależności od potrzeb większości, do instalacji nawiewnej dostarczane jest powietrze ciepłe lub ochłodzone. Pomieszczenia, które nie chwilowo nie potrzebują takiego powietrza, są odcięte od jego dopływu.
Prawidłowo działający system klimatyzacji domu mieszkalnego musi spełnić zapotrzebowania wynikające z różnego przeznaczenia pomieszczeń. Jednocześnie należy pamiętać, że znaczne koszty eksploatacji urządzenia klimatyzacyjnego wymuszają takie prowadzenie urządzenia, by obciążenia cieplne poszczególnych pomieszczeń były jak najmniejsze. Wynikają one zarówno z aktualnej sytuacji pogodowej jak i sposobu wykorzystania pomieszczenia oraz jego chwilowej przydatności. Prawidłowo działająca automatyka powinna odpowiednio ustawić pracę urządzenia klimatyzacyjnego i zadbać przy tym o racjonalne zużycie energii w całym budynku. Na przykład może sterować żaluzjami (roletami) przeciwsłonecznymi zależnie od nasłonecznienia fasady w celu ograniczenia zysków ciepła przez okna, przerzucać powietrze wentylujące z pomieszczeń wykorzystywanych w dzień do sypialni i odwrotnie, sterować odzyskiem ciepła. Program czasowy i optymalizator zużycia energii również pozwalają na zmniejszenie energochłonności urządzenia. Sygnalizacja stanów awaryjnych pozwoli uniknąć nieefektywnej pracy urządzenia np.
We współczesnych domach jednorodzinnych występują nie tylko typowe pomieszczenia mieszkalne. Podczas projektowania wentylacji nie można zapomnieć o takich pomieszczeniach jak basen, sauna, sale rekreacyjne, siłownie i tp. Jednym z możliwych rozwiązań jest zastosowanie indywidualnych urządzeń klimatyzacyjnych. Oferowane są różne wersje rozwiązań tych urządzeń. Każda z tych wersji konstrukcyjnych zapewnia inny sposób rozprowadzania powietrza w pomieszczeniu i w ten sposób uzyskuje się różny rozkład temperatury i prędkości przepływu powietrza w strefie przebywania ludzi.
Stosunkowo niewielkie rozmiary pomieszczeń mieszkalnych, wyposażonych w indywidualne klimatyzatory sprzyjają w pewnym stopniu możliwości bezpośredniego oddziaływania chłodnych strug powietrza na ludzi w nich przebywających. Nierzadko bowiem temperatura powietrza nawiewanego z takiego urządzenia jest niższa od temperatury powietrza w pomieszczeniu o 10 i więcej stopni. Przy niezbyt wielkiej odległości nawiewnika od strefy przebywania ludzi, możliwość dokładnego wymieszania strugi nawiewanej z ciepłym powietrzem pomieszczenia jest znikoma. Największe ryzyko występuje przy nawiewaniu powietrza bezpośrednio do strefy przebywania ludzi; mniejsze przy stosowaniu nawiewu wzdłuż ściany lub sufitu.
Klimatyzatory indywidualne, w większości rozwiązań, pracują wyłącznie na powietrzu obiegowym, nie zapewniając dostarczania powietrza zewnętrznego do pomieszczeń klimatyzowanych. Funkcję wymiany powietrza ...
tags: #wilgotność #pierwotna #i #wtórna #budynki
