Wilgotność i temperatura a rozwój pleśni
- Szczegóły
Wilgotność to, mówiąc najprościej, ilość wilgoci obecnej w powietrzu. Można ją opisać za pomocą wielu miar takich jak wilgotność bezwzględna (g wody/kg powietrza), punkt rosy (°C), temperatura mokrego powietrza (°C) i inne. W tym artykule omówimy wilgotność względną, wyrażoną w procentach, ponieważ jest ona najczęściej stosowana w monitorach jakości powietrza w pomieszczeniach.
Wpływ temperatury na wilgotność
Wilgotność zależy od temperatury, ponieważ ciepłe powietrze zatrzymuje więcej wilgoci niż zimne. Wilgotność względna zmienia się tak szybko, jak temperatura. Jeśli temperatura wzrasta, wilgotność względna spada. Z tego powodu ciepło jest często wykorzystywane do utrzymania wilgotności na niskim poziomie. Podobnie, gdy temperatura spada, wilgotność względna wzrasta. Jeśli osiągnięta zostanie zawartość pary nasyconej, z powietrza utworzy się zwykła woda.
Zimą odczuwamy większy dyskomfort związany z wilgotnością względną. Chociaż może padać śnieg, a poziom wilgotności względnej na zewnątrz jest wysoki, gdy powietrze dostanie się do budynku i ogrzeje się, jego nowa wilgotność względna jest bardzo niska, co powoduje, że powietrze jest bardzo suche. Dość często zdarza się, że poziom wilgotności jest bardzo niski (10-35%), co może powodować podrażnienie błon śluzowych, wysychanie i pękanie naczynek nosowych oraz większą podatność na przeziębienia osób przebywających w pomieszczeniu.
Obniżenie temperatury powoduje zwiększenie wilgotności względnej. Dlatego pierwszym i najprostszym rozwiązaniem, gdy powietrze jest zbyt suche, jest obniżenie temperatury. Zbyt wysoki poziom wilgotności względnej (65-100%) może powodować rozwój pleśni, wirusów i bakterii. Mogą również przyczyniać się do wzrostu i rozprzestrzeniania się niezdrowych zanieczyszczeń biologicznych.
Zagrożenia związane z pleśnią
Pleśń, czyli po prostu grzyb, jest nie tylko irytująca ale może być również szkodliwa dla zdrowia. Wdychanie lub dotykanie pleśni może powodować objawy kataru siennego, takie jak kichanie, katar, zaczerwienienie oczu i wysypki skórne. Pleśń może również wywoływać ataki astmy. Zbyt duża wilgotność może również powodować uszkodzenia budynku. Często narażone są na to zwłaszcza parapety i świetliki.
Przeczytaj także: Poradnik: walka z wilgocią w mieszkaniu
Optymalne warunki dla rozwoju pleśni
Pleśń rozwija się gdy temperatura w pomieszczeniu, wilgotność i temperatura powierzchni pozostają w pewnym związku, dojdzie do rozwoju pleśni. Oprócz wilgoci, pleśń czuje się szczególnie dobrze w temperaturze od 15 do 30 stopni. Nie jest nawet konieczne, aby tworzyła się kondensacja. Już 80 procent wilgotności na powierzchni lub 65 procent w pomieszczeniu wystarczy, aby zarodniki pleśni mogły się skolonizować. Wilgotne powietrze skrapla się w zimnych miejscach w pomieszczeniach (tzw. mostki termiczne). Szybko dochodzi do tego również w miejscach takich jak skrzydła okienne czy balkony. Szczególnie kłopotliwe są te wszystkie miejsca w domu, w których powietrze prawie nie krąży.
Zarodniki grzybów są zawsze obecne w powietrzu i wcale nie jest to złe. Należy pamiętać, że zwykłe powietrze zawsze zawiera kilka zarodników pleśni. Stanowią one jednak zagrożenie dopiero wtedy, gdy ich stężenie wzrośnie powyżej pewnego poziomu. Mimo to należy zapobiec osadzaniu się zarodników na powierzchni wewnątrz pomieszczeń i ich rozprzestrzenianiu się.
Zapobieganie rozwojowi pleśni
Jeśli chcesz powstrzymać pleśń zanim się rozprzestrzeni, musisz najpierw dowiedzieć się, jak się rozwija. Zwłaszcza w okresie zimowym wentylacja jest często pomijana. Dzieje się tak dlatego, że wiele osób obawia się, że w ten sposób ucieka zbyt wiele ciepła i jest ono marnowane. Jednak jest to raczej kwestia regularnego otwierania okien na pięć do dziesięciu minut. Idealnie byłoby, gdyby przeciwległe okna i drzwi wewnętrzne były otwarte tak, aby mogła nastąpić całkowita wymiana powietrza. Z kolei uchylanie wentylacji często przynosi odwrotny efekt. Ciepło jest niepotrzebnie tracone, a pomieszczenia w ciągu dnia znacznie się ochładzają. Oznacza to nie tylko, że potrzeba więcej energii, aby ponownie ogrzać pomieszczenia, ale także powoduje zbyt dużą różnicę temperatur między chłodzonymi powierzchniami a powietrzem grzewczym.
Ale nie należy też zaniedbywać właściwego ogrzewania. Dzieje się tak dlatego, że ciepłe powietrze pochłania więcej cząsteczek wody niż zimne. Decydujące znaczenie ma tutaj to, o jakie pomieszczenia chodzi i jak długo ludzie w nich przebywają. W pokojach dziennych zaleca się średnią temperaturę od 20 do 22 stopni Celsjusza.
W starszych budynkach wymiana powietrza następowała w sposób naturalny poprzez nieszczelności, np. w drewnianych oknach. Jednak to się coraz bardziej zmienia. Dzieje się tak, ponieważ każdy zabieg renowacyjny zapewnia, że jak najmniej energii grzewczej jest tracone przez nieszczelne okna, skrzydła okienne lub drzwi. Nie oznacza to jednak, że należy zaniechać remontów, a raczej dostosować wentylację do nowych warunków. Wentylacja uderzeniowa powinna być przeprowadzana częściej w ciągu dnia, aby transportować wilgoć na zewnątrz. Również nowe budynki stają się coraz bardziej szczelne. Wentylacja jest tu szczególnie ważna. Jednak w wielu przypadkach nie można tego zrobić ręcznie, ponieważ w ciągu dnia mieszkańcy są w pracy, na uczelni lub w szkole.
Przeczytaj także: Wakacje w Bodrum
Sterowana wentylacja mechaniczna zapewnia stały, zdrowy klimat w pomieszczeniach i wystarczającą ilość świeżego powietrza bez utraty ciepła. Dzięki zintegrowanemu odzyskowi ciepła możliwe jest nawet odzyskanie ciepła z powietrza wywiewanego i wykorzystanie go do ogrzewania. Mechaniczna wymiana powietrza zapewnia również transport wilgoci z wnętrza domu na zewnątrz. System kontrolowanej wentylacji mechanicznej zapewnia komfortowe środowisko wewnętrzne i może być nawet wymagany przez prawo.
Ze względu na dużą wilgotność w łazienkach, wentylacja jest tam szczególnie ważna, a w pewnych okolicznościach jest nawet wymagana przez prawo. Podczas gotowania posiłków zaleca się przykrywanie garnków, a także stosowanie okapów kuchennych. Zaleca się również zostawienie otwartych drzwi łazienki po kąpieli i uchylenie okien w sąsiednich pomieszczeniach.
Zalecenia dotyczące wilgotności
Po przeprowadzeniu badań można znaleźć nieco różne wyniki, ale nasza ogólna ocena jest taka, że odpowiedni poziom wynosi między 40-60%. Jest to przedział, w którym większość ludzi nie uważa powietrza ani za zbyt suche, ani za zbyt wilgotne. W domach, w którym występuje bardzo duża wilgoć a tym samym duże prawdopodobieństwo pojawienia się pleśni, można zamontować czujnik wilgoci. Standardowo jej poziom powinien oscylować w granicach od 45 do 55 %.
Tabela: Zalecane poziomy wilgotności i temperatury
| Parametr | Zalecany poziom |
|---|---|
| Wilgotność względna | 40-60% |
| Temperatura w pomieszczeniach mieszkalnych | 20-22°C |
Co robić, gdy pojawi się pleśń?
Każdorazowo, gdy w mieszkaniu zauważone zostaną plamki pleśni, powinno się podjąć natychmiastowe działania w celu jej usunięcia. Mimo, że skutki działania pleśni i grzybów kojarzone są wyłącznie z objawami alergicznymi (katar, kaszel), to jednak katalog dolegliwości wynikających z ich działania jest znacznie szerszy. Często w różnych magazynach czy na stronach internetowych można przeczytać, że wilgotność od 50 do 60 procent jest idealna, aby uniknąć powstawaniu pleśni. Nie jest jednak brany pod uwagę fakt, że wilgotność powietrza jest zależna od temperatury w pomieszczeniu. Im cieplejsze powietrze, tym większa wilgotność. Dlatego powietrze w pomieszczeniu o temperaturze 25 stopni Celsjusza i wilgotności 50 procent zawiera znacznie więcej wody niż w pomieszczeniu o wilgotności 15 stopni i 50 procent. Jeżeli lubisz ciepło i mocno grzejesz w pomieszczeniu musisz zadbać o niższy poziom wilgotności. W pomieszczeniu o 20 stopniach wilgotność powinna wynosić maksymalnie 50 procent. Ważną rolę odgrywa również temperatura powierzchni.
Najczęściej powodem pojawienia się pleśni w mieszkaniu jest nadmierna wilgotność. Stąd pierwsze ślady pleśni zauważalne są w łazienkach (w narożnikach brodzików, wanien), kuchniach, spiżarniach i piwnicach. Powstawaniu tego problemu sprzyja również wadliwa wentylacja.
Przeczytaj także: Poradnik pomiaru wilgotności
Niestety czasami nawet przy wietrzeniu pomieszczeń, w mieszkaniu mogą pojawić się ślady pleśni. Aby więc całkowicie pozbyć się problemu, zaleca się skucie tynku objętego wilgocią a także tynku wokół tego miejsca. Po nałożeniu nowej warstwy tynku należy rozważyć zastosowanie specjalnej farby, np.farbę antypleśniową firmy Pufas. Może to być farba zawierająca w swym składzie substancje grzybobójcze, lub odznaczająca się właściwościami hydrofobowymi. W praktyce najczęściej spotykane są farby przeznaczone do kuchni, łazienek i pomieszczeń o dużym stopniu zawilgocenia (np. Można również zastosować specjalny dodatek do farb, klejów i tynków, który skutecznie zabezpiecza przed grzybami i pleśniami.
Jeśli chcesz skutecznie walczyć z pleśnią i zabezpieczyć swoje wnętrza na przyszłość, sprawdź naszą ofertę! W naszym sklepie znajdziesz wysokiej jakości spraye oraz farby antypleśniowe, które nie tylko usuwają pleśń, ale również zapobiegają jej nawrotom. Zamów je wygodnie w naszym sklepie online i ciesz się czystymi, zdrowymi pomieszczeniami przez długi czas! Farba Antypleśniowa ELF 750ml PUFAS to skuteczna ochrona przed pleśnią i grzybami, idealna do pomieszczeń narażonych na wilgoć, takich jak kuchnie czy łazienki. Bezzapachowa, ekologiczna formuła ELF oraz łatwa aplikacja sprawiają, że jest bezpieczna dla alergików i wygodna w użyciu.
Ogrzewanie a pleśń
Niewłaściwe ogrzewane może doprowadzić do tego, że w domu powstanie pleśń - na ścianie, suficie, prysznicu, fugach czy kafelkach. Z kolei prawidłowe korzystanie z urządzeń grzewczych potrafi skutecznie zahamować powstawanie szkodliwych i nieestetycznych wykwitów.
Jak ogrzewanie wpływa na rozwój pleśni?
- Kondensacja: Ogrzewanie może powodować kondensację wilgoci na zimnych powierzchniach - oknach, sufitach czy ścianach. Kiedy ciepłe powietrze styka się z chłodnymi elementami, dochodzi do skraplania się powietrza, co stwarza idealne warunki do rozwoju pleśni. Dlatego tak ważne jest, aby zadbać o odpowiednią izolację pomieszczeń - pozwoli to uniknąć kondensacji.
- Wilgotność: Korzystanie z urządzeń grzewczych jest także związane z utrzymaniem odpowiedniej wilgotności. Zazwyczaj ogrzewanie wysusza powietrze, dzięki czemu ryzyko rozwoju szkodliwych wykwitów maleje. Jeśli jednak grzejniki są wadliwe lub nieefektywne, niektóre obszary pozostają wilgotne, czego konsekwencją może być pleśń na ścianie. Warto więc postawić na sprawdzone urządzenia grzewcze, takie jak grzejniki elektryczne konwektorowe NOGEN.
- Temperatura: Jak już zostało powiedziane, grzybnia lubi ciepło, dlatego należy rozważnie korzystać z grzejników. Urządzenia grzewcze należy ustawić na 20-22 stopnie Celsjusza - nie więcej. Jest to optymalny poziom nie tylko z uwagi na mniejsze ryzyko rozwoju pleśni, ale także zdrowie człowieka.
Podsumowanie
Utrzymanie odpowiedniej wilgotności i temperatury w pomieszczeniach jest kluczowe dla zapobiegania rozwojowi pleśni i ochrony zdrowia. Regularna wentylacja, właściwe ogrzewanie oraz dbałość o izolację to podstawowe kroki, które warto podjąć, aby cieszyć się czystym i zdrowym środowiskiem w domu.
tags: #wilgotność #i #temperatura #a #rozwój #pleśni
