Normy wilgotności gryki do siewu: Klucz do udanych plonów
- Szczegóły
Gryka zwyczajna (Fagopyrum esculentum) jest rośliną dwuliścienną z rodziny rdestowatych, cenioną za swoje liczne zalety. Jej nasiona odznaczają się dużą zawartością białka (11-16%) i dobrze zbilansowanym składem aminokwasów, a jednocześnie nie zawierają glutenu, co sprawia, że są spożywane głównie w postaci kaszy. Obok użytkowania na ziarno w plonie głównym, gryka może być uprawiana jako roślina poplonowa - szczególnie na glebach o niskiej bonitacji. Okazuje się jednak, że jest niezbyt popularna, a główną przyczyną małego areału jest zbyt niski poziom plonowania i jego zawodność.
Co ciekawe, gryka jest rośliną o bardzo krótkim okresie wegetacji. Jej wzrost i rozwój wynosi tylko od 70 do 90 dni. Jest rośliną ciepłolubną i wrażliwą na najmniejsze przymrozki.
Agrotechnika uprawy gryki
Grykę uprawia się na kompleksie lżejszych gleb, często w zmianowaniu z żytem i łubinem. Nie reaguje ona wyraźnie na przedplon i często wysiewa się ją na stanowisku po zbożach. Roślina wymaga gleb o odczynie lekko kwaśnym do obojętnego (pH 5,6-7,2). Zupełnie nie nadają się do jej uprawy gleby podmokłe lub bardzo suche.
Sposób uprawy roli pod grykę jest taki sam jak pod zboża jare.
Wysokość dawek nawozów mineralnych zależy od przedplonu, typu gleby i jej zasobności w składniki pokarmowe. Przy niskiej zasobności w fosfor i potas zaleca się dawki 40 -60 kg fosforu i 60 -90 kg potasu na 1 ha, przy średniej 30 kg fosforu i 40-50 kg potasu, natomiast przy wysokiej 15 kg fosforu i 20-30 kg potasu. Nawozy fosforowo - potasowe stosuje się wczesną wiosną i dokładnie miesza je z glebą.
Przeczytaj także: Poradnik: walka z wilgocią w mieszkaniu
Spośród makroskładników największy wpływ na plon ma azot, ale w jego dawkowaniu musimy być ostrożni, ponieważ zbyt wysokie nawożenie azotem powoduje nadmierny rozwój roślin, co skutkuje obniżeniem plonu ziarna i późniejszym jego dojrzewaniem. Wielkość dawek azotu waha się od 40-80 kg/ha czystego składnika. Najniższe nawożenie azotem stosuje się na glebach lepszych i po dobrych przedplonach. Przed siewem dawka azotu nie powinna przekraczać 50 kg/ha. Większe dawki powinny być dzielone na 2 części - ½ przed siewem i ½ na początku kwitnienia.
Siew gryki
Do siewu gryki przystępujemy dopiero wtedy, gdy minie obawa wystąpienia przymrozków. Roślina jest wrażliwa na niskie temperatury gleby, toteż do siewu można przystąpić gdy gleba w wierzchniej warstwie ogrzeje się do temperatury 8 - 10 0C. Optymalny termin siewu w naszym regionie wypada między 15 - 25 maja. Grykę można siać w rozstawach rzędów od 12 cm do 45 cm.
Przy wysiewie nasion w rozstawie rzędów 12 cm obsada nasion winna wynosić 2,9 do 3,6 miliona szt./1 ha, przy rozstawie rzędów 25 cm, od 2,5 do 2,9 miliona szt./1 ha, a przy rozstawie rzędów 45 cm ilość nasion winna wynosić od 2 do 2,5 miliona szt./1 ha. Badania wykazały że szersza rozstawa rzędów jest najkorzystniejsza dla uzyskania wysokich plonów ziarna.
Przy wczesnym terminie siewu i dobrej wilgotności gleby, głębokość siewu powinna wynosić 2 - 3 cm. Głębiej (4 - 6 cm) należy siać w późniejszym terminie, na glebach lżejszych, przy niedoborach wilgoci oraz w przypadku stosowania herbicydów.
Norma wysiewu gryki
Planowanie siewu gryki to kluczowy element w rolnictwie, który wpływa na efektywność plonów. Zalecana dawka nasion na hektar wynosi od 50 do 80 kg. Norma wysiewu gryki w Polsce zazwyczaj kształtuje się w granicach od 50 do 80 kg nasion na hektar, chociaż niektóre źródła wskazują nawet na wartość 100 kg/ha. Kiedy mamy do czynienia z glebami lekkimi, piaszczystymi i ubogimi w składniki pokarmowe, lepiej zastosować mniejszą ilość nasion. Dzięki temu ogranicza się konkurencję między roślinami, co sprzyja ich lepszemu rozwojowi.
Przeczytaj także: Wakacje w Bodrum
Z kolei w przypadku gleb o wyższej klasie, które są bogate w niezbędne składniki odżywcze oraz mają odpowiednie pH, można sobie pozwolić na zwiększenie normy wysiewu. Taka strategia ma na celu uzyskanie wyższych plonów, ponieważ wysoka jakość gleby umożliwia efektywniejsze wykorzystanie dostępnych zasobów. Dlatego warto, aby dostosować normy wysiewu do specyfiki gleby oraz jej zdolności do zatrzymywania wilgoci.
Ilość nasion gryki, jaką należy wysiać, jest ściśle związana z zamierzonym celem uprawy. Dla głównego plonu zazwyczaj rekomenduje się od 50 do 80 kg nasion na hektar, co sprzyja uzyskaniu zadowalających rezultatów. Gdy grykę wykorzystujemy jako zielony nawóz lub paszę, ilość nasion powinna być dostosowana do potrzeb związanych z rozwojem biomasy i cechami gleby. Takie zindywidualizowane podejście wspiera rośliny w rywalizacji o zasoby i podnosi efektywność zbiorów.
Przy stosowaniu siewu rzędowego warto zachować odległość między rzędami na poziomie 15 do 25 cm. Jednakże, zbyt gęste zasiewy mogą osłabić młode rośliny. Dlatego kluczowe jest precyzyjne określenie zarówno rozstawu, jak i gęstości siewu. Dzięki temu rośliny mogą lepiej wykorzystać dostępne zasoby, takie jak przestrzeń i składniki odżywcze.
Technika siewu ma ogromne znaczenie dla rozmieszczenia oraz ilości nasion na hektarze. Siew rzędowy sprzyja równomiernemu układaniu nasion w głębokości od 2 do 4 cm, co pozwala precyzyjnie określić odstępy między rzędami. Z kolei siew rozrzutny jest prostszy w realizacji, lecz wiąże się z koniecznością zastosowania większej ilości nasion.
Wpływ wilgotności gleby na normę wysiewu
Wilgotność gleby ma kluczowe znaczenie dla procesu kiełkowania nasion gryki. Kiedy poziom wilgoci jest niski, warto zwiększyć liczbę wysiewanych nasion, aby zapewnić odpowiednią gęstość roślin. W glebie o zbyt niskim pH, czyli kwaśnej, dostępność składników odżywczych jest ograniczona, co może hamować rozwój roślin.
Przeczytaj także: Poradnik pomiaru wilgotności
Warunki pogodowe, takie jak temperatura gleby i powietrza, znacząco wpływają na plony gryki. Ta roślina rozwija się najszybciej i najlepiej w okolicach 20°C. Niestety, wiosenne przymrozki oraz okresy suszy mogą poważnie zahamować jej wzrost. Dlatego tak ważne jest staranne planowanie terminów siewu i nawożenia. Uwzględniając prognozy pogody, można zminimalizować ryzyko, jakie niosą ze sobą niekorzystne warunki atmosferyczne.
Gryka jako poplon - norma wysiewu
Zaleca się, aby na poplon wysiewać grykę w ilości od 60 do 70 kg nasion na hektar. Taka ilość gwarantuje optymalne pokrycie gleby, co z kolei pozytywnie wpływa na jej strukturę oraz właściwości chemiczne. Gdy tworzymy mieszanki poplonowe, dawka gryki powinna być dostosowana do innych składników. Dzięki temu można uzyskać synergiczne efekty i maksymalnie wykorzystać przestrzeń uprawną.
Przy wysiewie gryki jako międzyplonu rekomenduje się stosowanie norm wynoszących od 60 do 70 kg nasion na hektar. Ciekawostką jest to, że gryka, gdy jest stosowana jako poplon, pełni rolę zielonego nawozu. Nie tylko dostarcza niezbędnych składników odżywczych, ale także poprawia jakość gleby.
Odmiany gryki
Wybór odmian gryki jest niewielki:
- Hruszowska - (najstarsza w rejestrze - 1957 r.) zalecana do uprawy na gleby słabsze o gorszej kulturze, ale nie suche. Jest to odmiana o mniejszej plenności od podanych poniżej.
- Kora -( zarejestrowana w 1993r.) zalecana do uprawy na glebach lepszych: kompleks pszenny dobry, żytni bardzo dobry.
- Panda i Luba - ( zarejestrowane w 1998 r.) o podobnych właściwościach i wymaganiach jak odmiana Kora.
Odmiany różnią się między sobą masą 1000 nasion oraz wymaganiami dotyczącymi klimatu. Odmiany posiadające większą masę nasion, na przykład Kora, potrzebują ich mniej na hektar, ponieważ ich cięższe nasiona zajmują więcej przestrzeni. Czas wegetacji także odgrywa kluczową rolę w ustalaniu normy wysiewu. Krótszy okres wzrostu ogranicza rośliny w czasie potrzebnym na rozwój, co wiąże się z koniecznością dopasowania obsady. Przy wyborze odpowiedniej odmiany gryki istotne jest uwzględnienie lokalnych warunków klimatycznych oraz specyfikacji gleby.
Przy wyborze odmiany, warto uwzględnić lokalne warunki glebowe oraz indywidualne preferencje rolnika. Gryka najlepiej rozwija się w lekkich, piaszczystych glebach, co ma bezpośredni wpływ na plonowanie poszczególnych odmian. Dwa kluczowe aspekty, na które należy zwrócić uwagę, to: długość okresu wegetacji, efektywność plonowania. Które różnią się pomiędzy odmianami. Nie można również zapominać o odporności na choroby i szkodniki, ponieważ ma to duże znaczenie dla ogólnych wyników uzyskiwanych z uprawy. Właściwe dopasowanie odmiany do specyfiki danego regionu jest kluczowe dla osiągnięcia optymalnych rezultatów w uprawie gryki.
Nawożenie gryki
Nawożenie gryki odpowiednimi składnikami, takimi jak azot, fosfor i potas, ma istotny wpływ na plony z hektara. Azot, w ilości od 30 do 90 kg/ha, przyczynia się do przyspieszenia wzrostu roślin. Jednak należy uważać na jego nadmiar, ponieważ może to prowadzić do nadmiernego rozwoju części nadziemnej, co ostatecznie skutkuje mniejszym plonem nasion. Na przykład, w kompleksie żytnim zazwyczaj stosuje się mniejsze ilości nawozów niż w przypadku kompleksu pszenicznego.
Dobór odpowiednich nawozów azotowych, fosforowych i potasowych dla gryki jest ściśle uzależniony od jakości gleby oraz planowanego plonu. Zaleca się stosowanie azotu w zakresie od 30 do 90 kg na hektar, zazwyczaj w postaci saletrzaku. Fosfor, mierzony jako P2O5, powinien być aplikowany w ilości od 15 do 60 kg na hektar, co sprzyja prawidłowemu rozwojowi systemu korzeniowego roślin.
W przypadku upraw po jęczmieniu szczególnie istotne staje się nawożenie fosforem oraz potasem, podczas gdy ilość azotu powinna być ograniczona. Dodatkowo, mikroskładniki, takie jak bor i magnez, mogą być wprowadzane poprzez aplikację dolistną, co wzmacnia działanie podstawowych nawozów, a tym samym wpływa na zdrowie i odporność gryki.
Zagrożenia dla uprawy gryki
Zagrożenia związane z uprawą gryki najczęściej wynikają z obecności chwastów oraz szkodników. Rośliny takie jak: bodziszek, rumianek, ostrożeń rywalizują z gryką o wodę i składniki odżywcze, co w efekcie wpływa na obniżenie plonów. Szkodniki, np. nicienie i pędraki, stanowią równie poważne zagrożenie. Nicienie, będące pasożytami glebowymi, osłabiają system korzeniowy rośliny, co ogranicza jej zdolność do pobierania wody oraz składników odżywczych. Z kolei pędraki, czyli larwy chrabąszczy, żerują na korzeniach, co prowadzi do dalszej degradacji zdrowia gryki.
Podsumowanie
Staranne planowanie uprawy, łączące odpowiedni dobór obsady i nawożenia, przyczynia się do poprawy jakości i wielkości ziaren. Te zmiany wpływają korzystnie na opłacalność całego przedsięwzięcia. Zmienne ceny rynkowe oraz niestabilne warunki atmosferyczne wymagają ostrożnego zarządzania obsadą i nawożeniem. Obliczanie plonu i opłacalności przy różnych normach wysiewu wymaga uwzględnienia wielu istotnych aspektów.
Ważne jest, aby unikać zbyt dużego zagęszczenia roślin, ponieważ gryka, rosnąc zbyt blisko siebie, może osłabiać się nawzajem, co wpływa na efektywność zapylania. Regularne kontrolowanie chwastów to kolejny istotny element. Mimo ograniczonej dostępności niektórych środków ochrony roślin, takich jak preparat Chwastox, herbicydy i graminicydy mogą okazać się niezwykle pomocne. Nie można zapominać o odpowiednim przechowywaniu nasion oraz o terminowym zbiorze, ponieważ oba te czynniki mają znaczący wpływ na jakość i ilość zebranych plonów.
tags: #wilgotność #gryki #do #siewu #norma
