Chlorowanie Wody: Dezynfekcja i Potencjalne Zagrożenia
- Szczegóły
Chlorowanie wody jest tanim, standardowym oraz skutecznym sposobem na jej dezynfekcję. Celem tych działań jest zniszczenie wirusów i bakterii znajdujących się w wodzie. Woda w sieci wodociągowej oczyszczana jest z drobnoustrojów za pomocą chloru, co zapobiega chorobom zakaźnym. Chlor jest substancją zapobiegającą pojawianiu się chorób zakaźnych i epidemii, mających swoje źródło w wodzie zanieczyszczonej biologicznie. Już od 1908 roku w USA i całym cywilizowanym świecie stosowano chlor na masową skalę do dezynfekcji wody pitnej. Dzięki podjęciu tych działań znacznie spadła zapadalność na cholerę, dur brzuszny, tyfus, czerwonkę. Chlorowanie nadal stanowi podstawowy sposób na dezynfekcję wody. Należy podkreślić, że dezynfekcja wody przeznaczonej do celów spożywczych jest koniecznością, a chlor doskonale daje sobie z tym radę.
Czym jest chlor i dlaczego go stosujemy?
Chlor posiada silne właściwości utleniające, jest więc idealnym sposobem na ograniczenie rozwoju mikroorganizmów. Dezynfekcja jest procesem koniecznym ze względu na to, że sieci wodociągowe często są rozległe, a niekiedy musi minąć długi czas, by woda dotarła do użytkownika docelowego.
Źródłem większości zakażeń bakteriologicznych wody są nieszczelności z systemów kanalizacyjnych, np. szamb, dołów chłonnych i innych zbiorników, które powodują przenikanie mikroorganizmów, takich jak np. bakterie, pochodzących z odchodów ludzkich i zwierzęcych. Wodę przeznaczoną do spożycia (pitną) najczęściej skażają bakterie grupy coli, Enterokoki, czyli tzw. Paciorkowce kałowe, Escherichia coli (Pałeczka okrężnicy), Salmonella typhi, czyli tzw. Pałeczka duru brzusznego. Termin „dezynfekcja wody” oznacza dezaktywację lub oczyszczanie wody z patogennych mikroorganizmów takich, jak np. wspomniane bakterie coli czy enterokoki. Mówiąc prościej, dezynfekcja i uzdatnianie wody przeznaczonej do spożycia (pitnej), to doprowadzenie jej do stanu czystości zgodnego z przeznaczeniem, np. Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), około 80% wszystkich współczesnych chorób ma bezpośredni związek z jakością wody przeznaczonej do spożycia (pitnej). Nasze zdrowie zależy w dużym stopniu od czystości wody, którą spożywamy, a ta będzie czysta na tyle, na ile będzie funkcjonował system kontroli jakości i przeciwdziałania zakażeniom wody. Jednym z podstawowych elementów działania takiego systemu jest regularne badanie wody na obecność mikroorganizmów chorobotwórczych.
Potencjalne zagrożenia dla zdrowia
Jeżeli się temu dobrze przyjrzeć, dowiemy się że ten sam chlor, odpowiedzialny jest za większość szkód wyrządzonych w naszym ludzkim organizmie. Ale ten sam chlor odpowiedzialny jest za szkody wyrządzane w organizmie człowieka. Kontakt tego pierwiastka ze skórą prowadzi do jej podrażnienia, nadmiernej suchości i pękania, a także do zmniejszenia odporności na zakażenia grzybami i drożdżami. Chlor wyniszcza warstwę lipidową skóry. Przy regularnym korzystaniu z wody o takiej jakości częste są problemy z nasileniem reakcji uczuleniowych. Chlorowana woda również nie pozostaje bez znaczenia dla kondycji włosów.
Należy pamiętać, że chlor mimo wszystko jest pierwiastkiem toksycznym i choć sam występując w niewielkich stężeniach w wodzie nie jest zagrożeniem, to podczas przepływu łączy się z innymi substancjami. W rezultacie tych reakcji powstają produkty uboczne dezynfekcji, które mogą mieć toksyczne i kancerogenne działanie. W wyniku procesu chlorowania, tworzone są produkty uboczne - szkodliwe dla człowieka związki chloropochodne. Ich najważniejsze grupy to: trihalometany, kwasy haloorganiczne, chloropikryna, haloacetonitryle, chlorofenole i chlorocyjan. Najgroźniejsze z nich są trihalometany, takie jak chloroform i bromoform, oraz bromiany i bromodichlorometan, które wykazują silne działanie rakotwórcze. W szczególności dotyczy ono nowotworów pęcherza moczowego, prostnicy, wątroby i nerek. Chlor w połączeniu z fenolem może wywołać białaczkę oraz guzy chłoniakowe. Chloroform z kolei może wywołać halucynacje, wpływając na centralny układ nerwowy. Powoduje również zaburzenia widzenia, oszołomienie, odurzenie, zawroty głowy, nerwobóle, utratę sił, nadmierne pobudzenie i ból żołądka. Dereguluje przemianę materii oraz prowadzi do zwyrodnienia wątroby, tarczycy i nerek.
Przeczytaj także: Technologie oczyszczania wody: Przegląd
Chlor ma również niekorzystny wpływ na właściwości organoleptyczne wody. Znacznie pogarsza jej smak i zapach. Jest wyczuwalny zwłaszcza w okresie wzmożonej dezynfekcji sieci wodociągowej. Woda bogata w chlor nie jest też najlepsza podczas kąpieli. Zwłaszcza w przypadku dzieci, osób starszych, alergików oraz osób z wrażliwą skórą.
Alternatywne metody dezynfekcji
- Dezynfekcja ozonem (ozonowanie) - jest dużo skuteczniejszą i bardziej bezpieczną metodą dezynfekcji wody niż chlorowanie.
- Dezynfekcja dwutlenkiem chloru - zastosowanie tego środka do celów dezynfekcji wody wiąże się z jego selektywnymi właściwościami utleniającymi.
- Dezynfekcja promieniami UV - polega na miejscowym naświetlaniu wody promieniami o odpowiedniej długości fali.
Obecnie w basenach publicznych próbuje się wyeliminować potrzebę stosowania dużych stężeń chloru. Bywają jednak przypadki, kiedy w wodzie jest go naprawdę sporo. Opary mogą przyczyniać się do podrażniania błony śluzowej, co w konsekwencji może prowadzić do powstawania alergii układu oddechowego i pokarmowego. Przy poważnych zatruciach chlorem mogą wystąpić obrzęki oraz nagromadzanie się wody w płucach. Według wielu ekspertów do dziś nie znaleziono dostatecznie dobrej alternatywy chloru do dezynfekcji wody.
Sposoby na eliminację chloru z wody
Jednym z najskuteczniejszych sposobów na eliminację chloru oraz jego pochodnych z wody jest zastosowanie specjalnie przystosowanego do takich zadań złoża filtracyjnego. Węgiel aktywny jest jednym z najlepiej znanych i najskuteczniejszych adsorbentów. Świetnie radzi sobie nie tylko z redukcją chloru i pochodnych związków, ale też wszelkich produktów ubocznych dezynfekcji. Dzięki filtracji na węglu aktywnym woda odzyskuje swój właściwy smak, zapach, barwę, a przy tym jest w pełni przyjazna dla skóry i włosów.
Obecnie coraz więcej rodzin odchodzi od wody butelkowanej, szukając nieco bardziej ekologicznych i ekonomicznych alternatyw. Jeśli chcecie poprawić właściwości organoleptyczne wody, to dobrym sposobem na uzdatnianie do celów spożywczych są niewielkie filtry kuchenne. Do poprawy jakości wody można zastosować przenośne dzbanki filtracyjne lub butelki z wkładem z węglem aktywnym. Pierwszym i najczęściej polecanym jest oczywiście kolumna węglowa. Dobrym przykładem takiego urządzenia jest produkt polskiej marki Ecoperla - Ecoperla Carbotower. Procesem filtracji i regeneracji kieruje głowica sterująca. Plusem zastosowania tak wydajnego rozwiązania jest bardzo dokładna filtracja wody. Jeśli nie ma miejsca na montaż kolumny węglowej, alternatywą może być filtr narurowy z wkładem węglowym. W wielu przypadkach osoby borykające się z chlorem wyczuwalnym w wodzie narzekają także na wysoki stopień twardości. Aby rozwiązać oba problemy i cieszyć się naprawdę dobrej jakości wodą, eksperci często proponują zastosowanie kolumny węglowej w zestawie z centralnym zmiękczaczem wody. W przypadku niewielkich pomieszczeń gospodarczych dobrym wyborem może być kompaktowy zmiękczacz wody z węglem aktywnym, jak Ecoperla Hero.
Jeśli jego obecność przeszkadza nam w wodzie, z całą pewnością warto wyeliminować kłopot, zwłaszcza, że sposobów na to jest kilka. Z pewnością zyska na tym skóra i włosy, a woda stanie się smaczna. Aby obniżyć zawartość chloru w wodzie pitnej, należy usunąć ten związek chemiczny z ze swojej wody. Filtry do wody, takie jak punktowy EPS-1000 lub centralny zmiękczacz wody z filtrem węglowym, usuwają chlor z wody w jednym kranie lub w całym domu.
Przeczytaj także: Grupa Azoty Puławy - oczyszczanie wody
Przeczytaj także: Przewodnik po uzdatnianiu wody szkłem
tags: #uzdatnianie #wody #chlorowanie #związki #toksyczne
