Szkło Wodne: Zastosowanie w Budownictwie i Wpływ na Zdrowie

Szczegóły: Opublikowano: 23. November 2025

Szkło wodne wykorzystywane jest podczas budowy każdego domu. Stanowi składnik wielu produktów budowlanych używanych przy realizacji inwestycji. Trudno wyobrazić sobie zrealizowanie jakiegokolwiek projektu domu bez zastosowania szkła wodnego. Jest ono stosowane, chociażby podczas kładzenia płytek ceramicznych, czy w produkcji betonu. Ze szkła wodnego korzysta się także przy uszczelnianiu kominów.

Czym dokładnie jest szkło wodne i do czego jest wykorzystywane? Jakie są rodzaje szkła wodnego i skąd bierze się jego popularność w budownictwie? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w poniższym tekście.

Szkło wodne, określane także jako szklana woda, to roztopiony piasek kwarcowy (krzemionka) pomieszany z tlenkiem metalu alkalicznego rozpuszczonym w wodzie. Za początek przemysłowej produkcji szkła wodnego uważa się rok 1825. Wówczas niemiecki chemik i specjalista od mineralogii Johann Nepomuk von Fuchs udokumentował swoją pracę nad tym związkiem, nazywając je właśnie szkłem wodnym. Początkowo szkło wodne znajdowało zastosowanie przede wszystkim w przemyśle mydlarskim. Jednak z czasem zaczęto je wykorzystywać również w innych dziedzinach. Dzięki swoim specyficznym właściwościom znajduje szerokie zastosowanie do produkcji elementów wykorzystywanych w budownictwie.

Szkło wodne jest materiałem o wszechstronnym zastosowaniu, co pozwala na wykorzystywanie go w wielu różnych branżach. Korzystają z niego nie tylko w budownictwie czy przemyśle, ale także w branży chemicznej i spożywczej. Jest także podstawowym surowcem dla przemysłu ceramicznego, szklarskiego, cementowego i odlewniczego. Wciąż prowadzone są badania, mające umożliwić wykorzystanie szkła wodnego w nowych produktach i gałęziach gospodarki. Szerokie zastosowanie tej substancji wynika z jej unikalnych właściwości. Szkło wodne jest bowiem ogniotrwałe i całkowicie wodoszczelne. Naniesienie niewielkiej nawet warstwy uodparnia powierzchnię na uszkodzenia i nadaje niebywałą twardość. Szkło wodne jest niezwykle popularne w budownictwie.

Rodzaje Szkła Wodnego i Ich Zastosowanie

W zależności od zastosowanego dodatku wyróżnia się różne rodzaje szkła wodnego. Najpopularniejsze i najczęściej oferowane przez producentów są szkła wodne sodowe i potasowe.

Przeczytaj także: Rodzaje Szkła Filtra Powietrza Zetor i Ich Rola

Szkło Wodne Sodowe

Szkło wodne sodowe można uzyskać przy wykorzystaniu trzech technologii: stopienia piasku kwarcowego z dodatkiem soli metali alkalicznych, rozpuszczania krzemianu sodu w wodzie, roztwarzania kwasu krzemowego w wodorotlenku sodowym. Szkło sodowe wodne stanowi składnik wielu materiałów ceramicznych, środków czyszczących i elementów odpornych na działanie wysokich temperatur. Wykorzystywane jest także w produkcji klejów, mas uszczelniających i zapraw murarskich jako spoiwo. Jest też używane do produkcji proszków do prania i materiałów ogniotrwałych. Stosuje się je również podczas wybielania papieru i płyt wiórowych.

Szkło Wodne Potasowe

Szkło wodne potasowe, czyli wodny roztwór krzemianu potasu, jest ważnym składnikiem materiałów ogniotrwałych i mas uszczelniających. Jest to też element wykorzystywany w produkcji elektrod spawalniczych, do wyrobu farb, klejów i kitów stosowanych w budownictwie.

Szkło Wodne Litowe

Szkło wodne litowe, czyli roztwór krzemianu litu, jest nieco mniej znanym szkłem wodnym. Znajduje wiele zastosowań w przemyśle i budownictwie. Dzięki swoim właściwościom jest doskonałym środkiem wiążącym, regulującym kwasowość i zabezpieczającym drewno przed ogniem. Szkło wodne litowe stosowane jest przy produkcji powłok ochronnych powierzchni metalowych, drewnianych i antykorozyjnych oraz innych materiałów wytrzymałych na wysokie temperatury i odpornych na ogień, takich jak farby ognioodporne czy podłogi przemysłowe. Jest też wykorzystywane jako środek wiążący do spoin wodoodpornych i wytrzymałych na trudne warunki atmosferyczne oraz do środków wzmacniających kamień, beton i tynki, dzięki temu, że pozwalając na swobodny przepływ pary wodnej nie ogranicza procesu „oddychania” ścian.

Właściwości Szkła Wodnego

Doskonałe właściwości fizykochemiczne szkła wodnego sprawiły, że jest ono wykorzystywane na szeroką skalę. Dużym plusem jest również fakt, że właściwości tej substancji mogą być elastycznie dopasowywane do indywidualnych wymagań. Mowa tutaj o pełnej specyfikacji szkła wodnego, czyli nie tylko proporcji składników szklanej wody, ale również lepkości, czy też gęstości.

Właściwości antykorozyjne.
Hamuje rozwój zmian korozyjnych metali.
Niwelują one ryzyko osadzania się osadów na ich powierzchni.
Pozytywnie oddziałuje również na układy, które w przeszłości uległy już korozji.
Szkło wodne sodowe i potasowe są dość stabilne.
Nie wchodzi ono łatwo w reakcje z innymi związkami.
Bardzo dobra rozpuszczalność w wodzie.
Substancja niepalna.
Woda szklana jest nietoksyczna.
Substancja przyjazna środowisku naturalnemu.
Szkło wodne sodowe ma doskonałe właściwości wiążące.

Zastosowanie Szkła Wodnego w Budownictwie

W dzisiejszych czasach szkło wodne jest chętnie wykorzystywane nie tylko w przemyśle, ale również budownictwie. Mogłoby się wydawać, że materiał ten jest połączeniem wody i szkła. Nic bardziej mylnego - różne rodzaje szkła wodnego to stopy lub roztwory krzemianów.

Przeczytaj także: Problemy z roślinami w twardej wodzie?

Jeśli chodzi o branżę budowlaną, szkło wodne na wilgoć jest najczęściej wykorzystywane do betonu. Bardzo często szkło w płynie dodawane jest do zaprawy cementowej. Krzemiany sodu oraz potasu sprawdzają się również podczas produkcji farb. Stosowane są również, jako spoiwo do wykonywania materiałów ceramicznych (np płytek ceramicznych).

Szkło wodne stosuje się zwykle po to, by ochronić powierzchnie przed niekorzystnym działaniem wilgoci.
Szkło wodne jako zabezpieczenie przed wilgocią to rozwiązanie znane od dawna i stosowane w wielu krajach.
Stosuje się go najczęściej przy wykańczaniu kuchni, łazienki, czy tarasu.
Wiele korzyści przynosi także w ogrodnictwie, gdzie jest wykorzystywane jako składnik mieszkanki ze środkiem grzybobójczym.
Szkło wodne do betonu używa się w celu przyspieszenia hydratacji, czyli inaczej mówiąc szybszego wyschnięcia.
Szklaną wodę wykorzystuje się także do zabezpieczania powierzchni mocno narażonych na działanie wody, jak chociażby w myjniach samochodowych i pralniach.
Szkło wodne wykorzystywane na tarasie tworzy warstwę uszczelniającą i pozwala na solidne zabezpieczenie jego powierzchni szkodliwym działaniem niekorzystnych warunków atmosferycznych, w tym w szczególności przed skutkami zalegającej wody deszczowej.
Dzięki zastosowaniu szkła wodnego na posadzkę wydłuża się żywotność parkietu i uodparnia się go na działanie bardziej wymagającego środowiska.
Szkło wodne pod płytki jest często wybierane przez fachowców ze względu na doskonałe właściwości wiążące.
Jest stosowane jako spoiwo do płytek ceramicznych oraz wykorzystywane do robienia fug.

Wielu Inwestorów nurtuje pytanie: ile szkła wodnego do betonu? Zwykle jest ono dodawane w proporcji 1:100. Taki dodatek do wyrabianej mieszanki poprawia wodoodporność i chłonność betonu, zmniejszając tym samym ryzyko wykruszenia i poprawiając żywotność gotowego produktu.

Szkło wodne na komin zalecane jest przez niektórych fachowców, ale nie każdy podziela to zdanie uznając je za nie do końca profesjonalne. Szkło wodne w tym wypadku może bowiem stanowić barierę dla pary wodnej ulatniającej się z komina. W przypadku pomalowania komina szkłem wodnym, para nie będzie w stanie wydostawać się na zewnątrz, co może szybko doprowadzić do pojawienia się na nim wykwitów.

Szkło wodne na posadzkę było dawniej traktowane jako lakier do betonu. Dzisiaj jest używane znacznie rzadziej i raczej traktuje się je jako składnik posadzki, który chroni ją przed nadmiarem wilgoci.

Szkło Wodne a Bezpieczeństwo i Zdrowie

Przy stosowaniu szkła wodnego należy zachować szczególną uwagę i stosować odpowiednie środki ostrożności. Trzeba pamiętać, że jest ono szkodliwe dla skóry i oczu, należy więc się odpowiednio zabezpieczyć. Szkło wodne może także bardzo negatywnie oddziaływać na skórę i powodować poważne poparzenia. Ważne jest więc stosowanie odzieży ochronnej. Szkła wodnego nie należy spożywać ani wdychać.

Przeczytaj także: Oczyszczalnia a oczko wodne: Kompendium wiedzy

Wszystkie rodzaje szkła wodnego wykazują wysoką alkaliczność, przez co mogą negatywnie oddziaływać na skórę ludzką (np. wywołać oparzenia). Podczas używania tego materiału należy więc zabezpieczyć oczy i okolicę oczu. Nie można również dopuścić do spożycia substancji. Należy również ograniczyć jej wdychanie. W przypadku niepożądanego wycieku substancji trzeba natychmiast zabezpieczyć dany obszar. Po pierwsze tamujemy źródło wycieku, a następnie zabezpieczamy miejsce skażenia piaskiem.

Szkło wodne, które wyciekło przez przypadek z opakowania w nieodpowiednim miejscu, należy natychmiast zabezpieczyć piaskiem. Neutralizację szkła wodnego przeprowadza się przy użyciu kwasu siarkowego.

Jak Stosować Szkło Wodne?

Jak należy prawidłowo stosować szkło wodne, aby uzyskać najlepsze i oczekiwane efekty? Płynne szkło wodne nakłada się pędzlem. Jego rozprowadzanie po powierzchni powinno odbywać się w rękawiczkach ochronnych ze względu na silnie drażniące działanie dla skóry. Grubość nakładanej warstwy szkła wodnego dostosowuje się do konkretnych warunków. Zazwyczaj jest to jednak warstwa o niedużej grubości.

Należy pamiętać o prawidłowym oczyszczeniu, wysuszeniu i odtłuszczeniu powierzchni, na którą ma być stosowane szkło wodne. Chcąc stosować szkło wodne jako dodatek do innych zapraw, należy dokładnie przestrzegać zaleceń producenta, co pozwoli uniknąć ewentualnych problemów.

Na opakowaniu powinniśmy znaleźć szczegółowe informacje na ten temat, które z pewnością ułatwią nam wykonywanie prac. Trzeba liczyć się z faktem, że szkło wodne ma płynną strukturę, co nieco utrudnia jego nakładanie na wybrane powierzchnie. Osoby niedoświadczone mogą mieć problem z tym, aby zapobiec np. nadmiernemu ściekaniu substancji. Należy jednak zaznaczyć, że użycia szkła wodnego nie jest zadaniem wymagającym i prędzej, czy później każdy dojdzie do wprawy.

Płynne szkło wodne nakłada się za pomocą pędzla. Musi on zostać właściwie dobrany do powierzchni, na którą będziemy nakładać substancję. Mowa tutaj głównie o włosiu pędzla, ale także o jego rozmiarze. Wbrew pozorom łatwiej nakładać jest wodę szklaną na duże powierzchnie, jednak wszystko zależy od indywidualnego przypadku.

Przed rozpoczęciem prac pamiętajmy o tym, aby właściwie zabezpieczyć się przez niepożądanym działaniem substancji. Musimy posiadać rękawice ochronne na dłonie, ponieważ może ono silnie podrażnić skórę, a nawet wywołać reakcje alergiczne. Właśnie dlatego nie możemy dopuścić do kontaktu substancji z nieochronionym ciałem. Uważajmy również na oczy i okolicę pod oczami. Podczas nakładania produktu należy zachować szczególną ostrożność, tak aby substancja przypadkowo nie dostała nam się do oczu.

Minusem szkła wodnego jest to, że wytwarza ona nieprzyjemne i szkodliwe dla zdrowia opary. Właśnie z tego względu nakładanie substancji powinno odbywać się wyłącznie w dobrze wentylowanych pomieszczeniach. Być może pomocna może okazać nam się maseczka - szczególnie, jeśli proces nakładania szła wodnego trochę potrwa. To spore ułatwienie dla osób wrażliwych, które szybciej, niż inne odczuwają negatywne oddziaływanie tego typu preparatów.

Przed nałożeniem szkła wodnego na wybraną powierzchnię należy ją dokładnie oczyścić. Musimy usnąć wszelkie zanieczyszczenia, a także zabrudzenia. Płynne szkło wodne nakłada się jako warstwy szkła wodnego. Uważajmy, aby warstwy szkła wodnego były niezbyt dużej grubości, gdyż utrudni to równomierne rozprowadzenie szkła wodnego. W przypadku, gdy ma być dodatkiem do gotowej zaprawy, musimy ściśle przestrzegać zaleceń producenta. Szczegółowe dawkowanie znajdziemy na opakowaniu.

W przypadku nakładania szkła wodnego na ścianę należy wziąć pod uwagę, że jest ono niemal niemożliwe do pomalowania. Jest to nie tylko żmudna praca, ale również bezcelowa, gdyż efekt końcowy jest zwykle nieciekawy pod względem wizualnym.

Cena Szkła Wodnego

Cena szkła wodnego jest różna i zależy od wielu czynników. Na cenę tego produktu wpływa rodzaj szkła wodnego i jego przeznaczenie, a także pojemność opakowania. Zazwyczaj korzystniejsze cenowo są większe opakowania ( opakowanie 5-litrowe można nabyć za ok. 20 - 30 zł ).

Cena szkła wodnego zależy głównie od jego rodzaju, a także przeznaczenia. Wiele również zależy od stawek konkretnego producenta. Największym zainteresowaniem wśród użytkowników cieszy się szkło wodne sodowe. Na rynku znajdziemy wiele produktów renomowanych marek, a wybór zależy wyłącznie od naszych potrzeb i wymagań.

Produkty do impregnacji drewna oraz ochrony betonu to koszt około 10 zł za 0,5 l.
Woda szklana w opakowaniu o pojemności 5 l ma cenę około 40 zł. Zwykle im większa pojemność, tym bardziej ekonomiczna cena.

Oczywiście znajdziemy również wodę szklaną w niższych cenach. Spokojnie znajdziemy opakowanie 5 l w cenie kilkunastu złotych.

Nie jest to więc duży wydatek, jeśli weźmiemy pod uwagę pojemność i wydajność produktu. Podczas zakupu produktu nie należy kierować się wyłącznie niską ceną. W pierwszej kolejności musimy zwrócić uwagę na specyfikację szkła wodnego, a także jego zastosowania. Jeśli zależy nam na wysokiej jakości, to wybierzmy produkt sprawdzonej i zaufanej marki.

Jak Wybrać Szkło Wodne?

Nie można jednoznacznie odpowiedzieć, która woda szklana jest najlepsza. Wybierając produkt musimy przede wszystkim określić, jakie prace będziemy wykonywać. W sklepach z materiałami budowlanymi znajdziemy dziesiątki produktów, które pochodzą od różnych producentów. Nie jest to ułatwieniem podczas dokonywania wyboru.

Sodowe szkło w płynie wybierane jest najczęściej podczas impregnacji betonu. Jest ono zdecydowanie najłatwiej dostępne. Atutem tej wody szklanej jest również korzystna cena. Jeśli chodzi o właściwości ochronne tej substancji, to są one bardzo zbliżone do szkła wodnego potasowego. Szkło wodne sodowe jest najbardziej uniwersalne, więc zdecydowana większość osób decyduje się na zakup właśnie tego produktu. Często jest ono stosowane nawet tam, gdzie zastosowania ma szkło wodne potasowe. Dlaczego tak jest? Głównym powodem jest fakt, że zakup szkła wodnego potasowego nie jest łatwy.

Kolejną wadą jest dość wysoka cena. Nie każdy wie, że za efekt końcowy odpowiada głównie prawidłowa aplikacja substancji. Jeśli substancja zostanie nałożona nieprawidłowo, to nie zda ono egzaminu. Właściwa aplikacja to 75% sukcesu. Musimy stosować się do wszystkich zaleceń producenta, gdyż to właśnie dzięki nim proces nakładania szkła wodnego przebiegnie prawidłowo.

Duże znaczenie ma również czystość substancji. Należy zakupić produkt o dużej czystości (poziom zanieczyszczeń < 1%). Nawet najdroższa woda szklana nie będzie pełnić swojej funkcji, jeśli nie zadbamy o jej właściwe nałożenie. Nie zapominajmy również, że istotne jest oczyszczenie i przygotowanie powierzchni.

Czy Szkło Wodne Jest Toksyczne?

Wiele osób zastanawia się, czy szkło wodne jest toksyczne dla naszego zdrowia. Nie jest to substancja toksyczna, a ryzyko uwolnienia się szkodliwych związków jest bardzo małe. Produkt, które zaschnie na wybranej przez nas powierzchni jest niemal nierozpuszczalny w wodzie. Oznacza to, że bardzo ciężko zmienić jego stan.

Co prawda zawsze istnieje pewne ryzyko uwolnienia się toksycznych związków, jednak ich ilość jest zwykle tak niewielka, że nie działają one toksycznie na organizm ludzki, czy też środowisko naturalne. Największe zagrożenie stanowi nieprawidłowa aplikacja szkła wodnego. W takiej sytuacji może dojść do szybszego rozpuszczenia się substancji w wodzie, a tym samym do uwolnienia szkodliwych związków, jednak nawet wtedy skażenie toksyczne jest niemal niemożliwe.

To, że jest nietoksyczna, nie oznacza, że jest również nieszkodliwa. Ryzyko wystąpienia podrażnień występuje w momencie aplikacji. Podrażnia skórę, spojówki, czy też błony śluzowe. Musimy zadbać o właściwe warunki aplikacji szkła wodnego na wybraną powierzchnię. Używajmy rękawic ochronnych, a także pamiętajmy o optymalnej wentylacji pomieszczenia. Nie wdychajmy powstałych oparów. Po wyschnięciu jest całkowicie obojętne dla naszego organizmu. Oznacza to, że nieprzyjemne doznania mogą spotkać nas wyłącznie w momencie aplikacji. Wyschnięta woda szklana w warunkach normalnych jest bierne chemicznie.

Z tego powodu może być ono stosowane do mas uszczelniających w celu uszczelniania np. punktów poboru wody. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby wodę szklaną stosować również w miejscach, które mają kontakt z żywnością.

Podsumowanie

Szkło wodne sodowe i potasowe jest niezastąpione, ale i podczas wytwarzania specjalistycznych form, a nawet w przemyśle ceramicznym do wykonywania materiałów ceramicznych. W ostatnich latach szkło wodne sodowe wykorzystywane jest jako składnik roztworów bielących do wybielania płyt wiórowych, czy też papieru. Co więcej szkła wodne sodowe zaczęto używać w procesie uzdatniania wody.

Niezależnie od rodzaju, substancja ta znajduje dziesiątki zastosowań. Rzadko mówi się o tym, ale zastosowanie szkła wodnego jest popularne w przemyśle spożywczym - jest ono dodatkiem do żywności (oznaczenie E550). Ponadto wykorzystuje się je do produkcji elektrod spawalniczych, wytwarzania pigmentów, czy też ochrony zbiorników służących do przechowywania substancji chemicznych. Krzemiany sodu oraz potasu to często element stabilizatorów gleb, oraz gruntów.

tags: #szkło #wodne #zastosowanie #w #budownictwie #i