Szambo a przydomowa oczyszczalnia ścieków na wsi – co wybrać?
- Szczegóły
Wciąż wiele wsi w Polsce nie jest podłączonych do kanalizacji, a ich mieszkańcy muszą radzić sobie z odprowadzaniem ścieków. Do niedawna jedynym rozwiązaniem była budowa tradycyjnego, betonowego szamba. Obecnie coraz więcej osób decyduje się na instalację przydomowej oczyszczalni ścieków.
Dlaczego warto rozważyć przydomową oczyszczalnię ścieków?
Przydomowa oczyszczalnia ścieków zamienia ścieki w wodę, która odprowadzana jest do gruntu. To rozwiązanie w dłuższej perspektywie jest o wiele bardziej ekonomiczne i nie wymaga regularnego opróżniania tak jak zwykłe szambo. W przeciwieństwie do niego nie wydaje również nieprzyjemnych zapachów. Biorąc pod uwagę fakt, że to rozwiązanie bardzo ekologiczne, na które można uzyskać dotację, decyduje się z niego skorzystać coraz więcej mieszkańców wsi.
Przydomowe oczyszczalnie ścieków zazwyczaj instaluje się przy domach jednorodzinnych, jednak na rynku dostępne są również modele, które mogą obsługiwać niewielkie zgrupowania budynków. Istotne jest jednak wtedy ich rozmieszczenie względem siebie.
Nowoczesne rozwiązania dla szamb
Mieszkańcy wsi, którzy z jakiegoś powodu decydują się jednak na szambo, wybierają nowoczesne rozwiązania, odbiegające od strych technologii. Dawne szamba to po prostu betonowe kręgi, połączone ze sobą specjalnym uszczelnieniem. Z biegiem lat kręgi jednak rozszczelniały się, zawartość szamba mogła przenikać do gruntu i odwrotnie - do szamba wlewały się woda i częściej je trzeba było opróżniać. Nowoczesne szamba produkuje się z bardzo wytrzymałego tworzywa i są one w stu procentach szczelne. Wiele osób decyduje się także na rozwiązanie pośrednie pomiędzy zwykłym szambem a przydomową oczyszczalnią ścieków. Jest nim szambo ekologiczne.
Przydomowa oczyszczalnia ścieków - alternatywa dla szamba
W sytuacji, gdy nie ma możliwości podłączenia domu do sieci kanalizacyjnej, mamy do wyboru tradycyjne szambo, lub wybudowanie własnej ekologicznej oczyszczalni ścieków. Niewątpliwie przydomowa oczyszczalnia ścieków jest dobrą alternatywą dla szamba i ma zdecydowanie wiele zalet. Głównymi plusami są niskie koszty eksploatacji oraz bezobsługowość.
Przeczytaj także: Pozwolenie na budowę oczyszczalni w Gminie Trzebownisko
Ogólne działanie oczyszczalni ścieków polega na wywoływaniu naturalnych procesów, które rozkładają ścieki na nieszkodliwe dla środowiska związki mineralne. Dzięki czemu można je odprowadzić do gruntów, rowów melioracyjnych czy rzek bez ryzyka ich skażenia.
Przydomowa oczyszczalnia ścieków - odległości i przepisy
Oczyszczalni ścieków nie możemy wybudować w miejscu, które nam najbardziej odpowiada. Musimy dostosować się do surowych przepisów. Warto dokładnie się z nimi zapoznać przed podjęciem jakichkolwiek decyzji związanych z budową przydomowej oczyszczalni ścieków. Może się okazać, że lokalny plan zagospodarowania przestrzennego zabrania budowy przydomowej oczyszczalni ścieków np. na obszarach zagrożonych powodziami czy terenach chronionych.
Według przepisów, jeśli przepustowość oczyszczalni ścieków nie przekracza 7,5m3 dziennie, nie musimy mieć pozwolenia na budowę. Wystarczy tylko zgłosić taką budowę w odpowiednim urzędzie.
Gdzie należy zgłosić budowę przydomowej oczyszczalni ścieków?
Zgłoszenie wraz z kompletem dokumentów należy złożyć w Starostwie Powiatowym. W tym również miejscu uzyskamy wszystkie informacje na temat tego, jakie kryteria obowiązują w danym powiecie. Dodatkowo od złożenia zgłoszenia o budowie przydomowej oczyszczalni ścieków należy odczekać przynajmniej 21 dni.
Najważniejsze minimalne odległości:
- 2 m od granicy działki
- 3 m od drzew i krzewów
- 0,8 m od kabli energetycznych
- osadnik gnilny musi być oddalony o minimum 15 m od studni
- drenaż rozsączający musi być w odległości minimum 30 m od ujęć wody pitnej.
Jaki rodzaj oczyszczalni ścieków wybrać?
W celu wybrania odpowiedniej oczyszczalni ścieków do naszego domu należy wziąć pod uwagę:
Przeczytaj także: Inwestycje w Starej Wsi
- ilość wytwarzanych ścieków (liczba domowników)
- wielkość działki oraz warunki jej zabudowy
- rodzaj gleby, oraz poziom wód gruntowych
Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe aspekty, możemy wybrać idealną oczyszczalnię ścieków do naszego domu.
Główne rodzaje przydomowych oczyszczalni ścieków:
- drenażowe
- biologiczne
- roślinne
Rodzaje przydomowych oczyszczalni ścieków
Przydomowe oczyszczalnie ścieków drenażowe
Największą popularnością cieszą się oczyszczalnie drenażowe. Drenaż rozsączający jest najtańszą i najłatwiejszą do wykonania metodą odprowadzania oczyszczonych ścieków do gruntu. Do budowy oczyszczalni z drenażem rozsączającym potrzebna jest dość spora działka. Instalacja z drenażem rozsączającym oczyszcza wstępnie ścieki w osadniku gnilnym, następnie przekazuje je do układu rur z otworami, drenów, gdzie zachodzą procesy biologiczne, dzięki którym następuje dalsze oczyszczanie w warunkach tlenowych. Taki drenaż zajmuje dość dużą powierzchnię, na której nie można nic budować ani sadzić drzew czy krzewów.
Oczyszczalnie drenażowe z filtrem żwirowym lub piaskowym budowane są w sytuacji, gdy grunt działki, na której chcemy wybudować oczyszczalnię, jest mało przepuszczalny, lub jest wysoki poziom wód gruntowych.
Biologiczne oczyszczalnie ścieków
Biologiczne oczyszczalnie ścieków są droższe niż drenażowe. Mają jednak swoje zalety. Można je zbudować bez względu na rodzaj gruntu, czy poziom wód gruntowych. Zajmują także mniej miejsca niż oczyszczalnie drenażowe. Produkowane są oczyszczalnie z osadem czynnym lub ze złożem biologicznym bądź modele mieszane.
Zalety i wady przydomowej oczyszczalni ścieków
Zalety:
- ekologia - oczyszczone ścieki są odprowadzane bezpośrednio do gleby
- komfort i wygoda - odpowiednio dobrana oczyszczalnia ścieków
- oszczędność - wybudowanie ekologicznej oczyszczalni jest droższe niż budowa szamba, jednak jego eksploatacja znacznie tańsza
Wady:
- koszt inwestycji
- potrzebna duża powierzchnia działki do budowy oczyszczalni
- spełnienie formalności
Koszty budowy i eksploatacji
Jeśli chodzi o koszt budowy przydomowej oczyszczalni ścieków, należy wziąć pod uwagę rodzaj wykorzystywanej technologii oraz ilość członków gospodarstwa domowego. Przykładowy kosztorys dla 4-osobowej rodziny przy wyborze oczyszczalni z osadem czynnym, to koszty między 11 000-18 600 zł, natomiast wykorzystującej złoże biologiczne to przedział 6 500-22 000 zł. Do tego koszt montażu około 2 000 zł. Eksploatacja w skali roku, dla 4-osobowej rodziny została wyceniona na 2 550-3 400 zł, przy założeniach, że szambo będzie opróżniane co ok.
Przeczytaj także: Analiza oczyszczalni ścieków w Małej Wsi
Dla wielu tradycyjne szamba są dużo tańsze w przeciwieństwie do nowoczesnych przydomowych oczyszczalni ścieków, pewne jest jednak, że ich eksploatacja jest dużo kosztowniejsza.
Przydomowa oczyszczalnia a przepisy prawa
Nie ma możliwości zbudowania przydomowej oczyszczani na terenie, gdzie funkcjonuje system kanalizacji. Co więcej, zgoda na taką inwestycję uzależniona jest od miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i lokalnych regulacji w zakresie ochrony i bezpieczeństwa środowiska.
Budowa oczyszczalni o przepustowości do 7,5m3 wymaga jedynie zgłoszenia inwestycji w Wydziale Ochrony Środowiska, Wydziale Architektury i Budownictwa Starostwa Powiatowego.
Nie jest wymagane pozwolenie wodno-prawne, jeśli ilość cieczy pościekowej opuszczającej oczyszczalnię nie przekracza 5m3 na dobę.
Jej umiejscowienie musi pozostawać zgodne z warunkami zachowania odpowiednich odległości:
- 30 metrów - odległość przewodu rozsączającego od studni
- 15 metrów od studni
- 5 metrów - odległość wylotów wentylacyjnych od okien i drzwi budynku mieszkalnego
- 3 metry od drzew
- 2 metry od granicy drogi lub działki
- 1,5 metra od linii gazowych i wodociągu
- 1 metr od kabli telekomunikacyjnych
- 0,8 metra od przewodów elektrycznych.
Jak działa przydomowa oczyszczalnia ścieków?
Ścieki kierowane są z domu przyłączem kanalizacyjnym do osadnika gnilnego. Tam następuje pierwszy etap oczyszczania, odseparowania tłuszczów oraz grawitacyjne osadzanie ciał stałych, które zostają częściowo upłynnione w procesie fermentacji za sprawą bakterii beztlenowych. Pozbawione zawiesin ścieki wędrują do kolejnej komory, gdzie odbywa się oczyszczanie biologiczne. Zawartość zbiornika zostaje napowietrzona, mikroorganizmy osadu czynnego (bakterie zawieszone w toni ścieków w formie drobnych kłaczków) i złoża biologicznego (czyli różnorodne szczepy bakterii tlenowych) zaopatrzone w tlen rozkładają zanieczyszczenia odżywiając się rozpuszczonymi w ściekach związkami organicznymi.
Oczyszczone w ten sposób ścieki wędrują do kolejnego zbiornika, gdzie zostają sklarowane i skierowane do odbiornika. Są na tym etapie na tyle czyste, że mogą być oprowadzone do gruntu lub rowu melioracyjnego. Drenaż rozsączający wód pościekowych możliwy jest na dużych działkach, o niskim poziomie wód gruntowych, dobrze przepuszczalnym gruncie, najlepiej piaszczystym lub piaszczysto-gliniastym. Polega na rozprowadzeniu w ziemi systemu drenów, czyli perforowanych rur. W trakcie przepływu wody pościekowej przez warstwy gruntu następuje biologiczne oczyszczanie poprzez zachodzące w warunkach tlenowych procesy biologiczne.
Na gruntach o nieodpowiedniej przepuszczalności i tam, gdzie występują wysokie wody gruntowe należy przygotować odizolowane nieprzepuszczalną folią złoże piaskowe lub żwirowe.
Innym rozwiązaniem jest filtr gruntowo-korzeniowy, składający się z gleby porośniętej roślinami charakterystycznymi dla terenów podmokłych. Korzenie roślin zapewniają stały przepływ ścieków i tlenu do głębszych warstw złoża, gdzie mikroorganizmy rozkładają substancje organiczne.
Rozmiar przydomowej oczyszczalni
Parametrem określającym wielkość przydomowej instalacji neutralizującej ścieki jest jej przepustowość, czyli ilość ścieków oczyszczanych w ciągu doby. O wyborze jej rozmiaru może także przesądzać liczba osób, które ma obsługiwać. Przyjmuje się, że ilość ścieków odpowiada ilości zużywanej w gospodarstwie domowym wody. Biorąc pod uwagę, że dobowe zużycie wody na mieszkańca to ok. 150 l, łatwo obliczyć, jak duża oczyszczalnia zaspokoi potrzeby wszystkich użytkowników.
Obowiązki użytkownika
Aby instalacja sprawnie i skutecznie funkcjonowała, należy Konieczne jest oczywiście opróżnianie osadnika. Wymaga ono wezwania wozu asenizacyjnego. Dobrze dobrany osadnik pozwala na przeprowadzanie takich czynności nie częściej niż co dwa lata.
Regularne uzupełnianie w osadniku biopreparatów zmniejsza częstotliwość jego opróżniania, bowiem ich obecność wspomaga procesy oczyszczania, redukuje powstawanie kożucha i osadu, minimalizuje ryzyko zatkania przepływu w rurach.
Co kilka miesięcy należy czyścić filtry. Wszystkie wskazówki poprawiające wydajność przydomowej oczyszczalni znajdują się w instrukcji producenta. Zależą od rodzaju zastosowanej instalacji i jej indywidualnych wymagać obsługowych.
tags: #szambo #a #oczyszczalnia #przydomowa #wieś
