Dlaczego Pies Odwraca Głowę? Zrozumienie Psiej Komunikacji Niewerbalnej

Szczegóły: Opublikowano: 25. November 2025

Pies odwraca głowę, gdy go wołasz i udaje, że nie słyszy? Takie zachowanie można traktować jako ignorancję lub brak posłuszeństwa. Tymczasem w psim świecie, odwracanie głowy stanowi część złożonego języka ciała. Może to być ważny, ale subtelny komunikat, który warto odpowiednio zrozumieć. Być może dzięki temu uda się poprawić relację opiekuna z pupilem.

Sygnały Uspokajające u Psów

Sygnały uspokajające u psów to temat, który cały czas zyskuje na popularności wśród coraz to nowych grup psiarzy. Prekursorką tego fenomenu jest Norweżka Turid Rugaas, trenerka psów i behawiorystka, która w swoich pracach zidentyfikowała oraz opisała blisko 30 różnych sygnałów uspokajających. Sygnały uspokajające to gesty, które psy wykonują aby uniknąć konfliktu lub uspokoić siebie i innych członków grupy. Co ciekawe, nasi podopieczni używają ich nie tylko w kontaktach z innymi czworonogami, ale również z ludźmi.

Nie do końca wiadomo na ile świadomie psy wykorzystują sygnały uspokajające, jednak wiemy, że są one uniwersalne - niezależnie od tego jakich gestów używa nasz pupil, zrozumie każdy spośród opisanych przez Rugaas sygnałów, nawet, jeśli sam ich nie wykonuje. Ponieważ często są one używane w sytuacjach konfliktowych lub stresujących dla psa, warto poznać sygnały uspokajające aby wiedzieć, kiedy nasz pupil potrzebuje wsparcia i pomocy.

Jeśli nauczymy się odróżniać je od innych gestów, będziemy wiedzieli kiedy nasz czworonożny przyjaciel jest zdenerwowany i kiedy sytuacja, w której się znajduje, przestała być dla niego komfortowa. Nie tylko będziemy w stanie lepiej rozumieć i interpretować wysyłane przez niego sygnały, ale będziemy potrafili zdecydować, kiedy pies potrzebuje wsparcia swojego opiekuna. Kiedy nauczymy się reagować w odpowiednim momencie, nasz pupil zrozumie, że może na nas liczyć w trudnych chwilach oraz że nie musi działać sam, gdy czuje się niekomfortowo. To nie tylko ograniczy ilość potencjalnych konfliktów z innymi czworonogami, ale także wzmocni łącząca nas więź i wzajemne zaufanie.

Interpretacja Sygnałów Uspokajających

Zanim przejdziemy do opisu najpopularniejszych sygnałów uspokajających warto pamiętać, że nie każde oblizanie nosa lub ziewnięcie oznacza, że nasz pies przeżywa właśnie głęboki stres lub czuje się niekomfortowo. Wszystko zależy od tego w jakiej sytuacji jest nasz czworonóg - jeśli przy kontakcie z nieznanym psem odwraca głowę w bok, bardzo prawdopodobne jest, że możemy ten gest zaliczyć do sygnałów uspokajających; jeśli jednak odwraca głowę w czasie przejażdżki samochodowej w letni dzień, bardziej prawdopodobne jest, że po prostu razi go słońce.

Przeczytaj także: Gazowana woda a zdrowie psa

Należy pamiętać, że świadomość i interpretacja otoczenia są równie ważne, co znajomość samych gestów. Oblizywanie nosa nie powinno nas martwić, jeśli pies przed chwilą pił lub ma katar. Jednak kiedy robi to przy kontakcie z innymi psami, może to oznaczać, że sytuacja, w której się znajduje jest dla niego nader ekscytująca. Nie oznacza to, że od razu musimy przerywać jego zabawę z czworonożnymi przyjaciółmi, jednak warto dalej obserwować psa. Jak często pupil oblizuje swój nos? Czy widzimy inne oznaki stresu? Czy pies przybiega do nas i szuka pomocy?

Tak jak wspomnieliśmy już wcześniej, sygnały uspokajające u psów to uniwersalny język, który rozumieją wszystkie czworonogi niezależnie od wieku lub rasy. Małe szczeniaki uczą się ich już od pierwszych dni życia, obserwując dorosłe psy w swoim otoczeniu. Jednym z pierwszych sygnałów, które przyswajają, jest właśnie ziewanie. Jeśli nasz pies ziewa przed wyjściem na poranny spacer, najpewniej nie oznacza to, że jest zestresowany przechadzką. Jednak kiedy zauważymy, że uporczywie ziewa podczas jazdy komunikacją miejską możemy założyć, że autobus to jednak miejsce, w którym czuje się nie do końca komfortowo.

Przykłady Sygnałów Uspokajających

Odwracanie głowy: Psie pole widzenia nie jest nieskończone, dlatego podobnie jak inne zwierzęta, psy ruszają głową kiedy chcą skierować swoją uwagę w inne miejsce. Jest to całkiem naturalny odruch, kiedy nasz pupil usłyszy lub poczuje na spacerze coś wyjątkowo interesującego. Jeśli jednak zauważymy, że odwraca głowę przy poznawaniu nowego psa, prawdopodobnie próbuje on uspokoić siebie i swojego nowego kolegę. Nie oznacza to, że powinniśmy od razu przerwać ich interakcję.
Moon eye: Moon eye, znane w Polsce jako pokazywanie białek oczu, to jeden z najczęściej występujących sygnałów uspokajających, który łatwo jest rozpoznać. Towarzyszą mu ściągnięte do tyłu uszy oraz czasem jednoczesne odwracanie głowy. Gest ten można zaobserwować w różnych sytuacjach.
Freezing: Freezing to nic innego jak zastyganie w jednej pozycji na kilka sekund. Jest to bardzo popularny sygnał, szczególnie podczas zbyt ekscytującej interakcji z innym psem. Choć gest ten możemy zaobserwować niezwykle często, wcale nie oznacza, że od razu musimy przerywać psie harce. Jeśli czujemy taką potrzebę, zawsze możemy na chwilę przywołać naszego pupila i zastosować kilka ćwiczeń wyciszających.
Ukłon: Ukłon to nie tylko widowiskowa sztuczka i zaproszenie do zabawy, ale także jeden z najczęściej wykorzystywanych sygnałów uspokajających. Choć kojarzy się głównie z bieganiem z innymi czworonogami, nasz pies może przyjąć taką pozycję również przy innych zwierzętach.
Podchodzenie po łuku: To jeden z sygnałów, który ciężko zauważyć, jeśli wcześniej o nim nie słyszeliśmy. Ignorowane przez wielu właścicieli, podchodzenie do innego psa po łuku, to bardzo częsty sposób na zbliżenie się do nieznajomego psa lub nowego, dziwnego obiektu. Czworonogi bardzo rzadko podchodzą do siebie w linii prostej - tylko wtedy, gdy dobrze się znają i mają ze sobą dobre relacje. Warto pamiętać o tym sygnale, kiedy wyprowadzamy naszego pupila na smyczy. Ciągnąc psa na wprost właściwie wpychamy go w niekomfortową sytuację i możemy doprowadzić do konfliktu.
Stawanie bokiem: W poprzedniej części mówiliśmy już o odwracaniu głowy. Stawanie bokiem, czyli odwrócenie całego ciała, to również sygnały uspokajający, który łatwo rozpoznamy.
Kładzenie się: Czy Wasi pupile też kładą się brzuchem na chodniku w momencie, gdy widzą nadchodzącego z naprzeciwka psa? Wielu właścicieli próbuje go wtedy postawić do pionu lub ciągnie w inną stronę. Choć takie zachowanie może być bardzo uciążliwe, gdy na kilkugodzinnym spacerze mijamy kilkanaście innych czworonogów, nie powinniśmy odciągać naszego pupila. Kładzenie się, lub rzadziej siadanie, to jeden z bardzo częstych sygnałów uspokajających.

Niezależnie od wieku, rasy i płci, każdy pies potrafi używać sygnałów uspokajających i je rozpoznawać, nawet jeśli sam korzysta z zaledwie kilku. Jeśli nauczymy się odróżniać je od innych gestów, nie tylko będziemy w stanie lepiej rozumieć i interpretować wysyłane przez naszego pupila sygnały, ale również będziemy potrafili zdecydować, kiedy pies potrzebuje naszej pomocy.

Odwracanie Głowy a Głaskanie

Czasem można zauważyć, że w momencie, gdy dłonie opiekuna znajdują się w pobliżu psiego pyska, pies niekiedy odchyla głowę. Kiedy widzimy psa, nasza ręka - często bezwiednie - ląduje na czubku głowy zwierzęcia. Chociaż wcale nie mamy złych zamiarów, to zwierzę może to odebrać właśnie w ten sposób. Możemy wówczas zauważyć, że podczas głaskania czy - o zgrozo! - poklepywania psa po głowie większość zwierzaków ją podnosi lub odchyla. Robiąc uniki, czworonóg przekazuje ci jasny komunikat.

Najczęstszym powodem, dla którego pies podnosi czy uchyla pysk jest to, że po prostu tego dotyku nie lubi. Nie lubi, gdy ktoś narusza jego wrażliwe strefy, do których zaliczają się też łapy i ogon. U wielu psów dotykanie głowy powoduje dyskomfort i wywołuje stres. Niektóre czworonogi mogą czuć się zagrożone, a wtedy łatwo o tragedię, której przecież nikt nie chciał - ani ty, ani zwierzę. Ryzyko wzrasta, gdy pies nie spodziewa się, że zamierzamy dotykać go po głowie i zostaje tym zaskoczony.

Przeczytaj także: Nawadnianie psa: woda gazowana – tak czy nie?

Możesz myśleć, że twój pupil lubi głaskanie po głowie. W większości przypadków jednak pies po prostu cierpliwie czeka, aż skończysz. A robi to dlatego, że cię zna i wie, że z twojej strony nic mu nie grozi. Dlatego też pozwala ci na więcej, niż gdyby robiła to obca osoba. Pamiętaj więc, że jeśli pies nie protestuje, kiedy ty głaszczesz go po głowie, wcale nie oznacza to, że będzie zachowywał się tak samo, gdy zacznie robić to ktoś inny.

Według profesora psychologii Stanleya Corena pies odchyla głowę, ponieważ poszukuje pewnych wskazówek i próbuje odgadnąć intencje człowieka, patrząc na jego ręce. Jeśli więc ludzkie dłonie znajdują się w pobliżu psiego pyska, zwierzę może chcieć śledzić ruchy rąk, by upewnić się, że nie ma żadnego zagrożenia. Ponadto, podnosząc głowę, pies lepiej słyszy, a nawet widzi (dotyczy to zwłaszcza psów z długimi kufami).

Jeśli twój pies dotychczas lubił głaskanie po głowie, a nawet się tego domagał i nagle przestał, to może oznaczać, że odczuwa ból, który zlokalizowany jest gdzieś w okolicy pyska. Skonsultuj się wówczas z lekarzem weterynarii, aby wykluczyć jakiekolwiek problemy medyczne, chociażby zapalenie ucha. Pamiętaj także, że nawet najmilszemu psiakowi w końcu może skończyć się cierpliwość. Dlatego tak ważne jest, byś nauczył się odczytywać mowę ciała zwierzaka, a także nie ignorował żadnych sygnałów ostrzegawczych. A najlepiej, gdybyś zamiast psiego pyska głaskał inne, zdecydowanie bardziej bezpieczne strefy - np.

Przechylanie Głowy na Bok

Pies obraca głowę na bok gdy na Ciebie patrzy? To zachowanie zna każdy właściciel psa. Czworonogi często przekrzywiają głowę w bok, gdy coś do nich mówimy. Dlaczego to robią? To dobrze znany widok. Twój pies chyba coś usłyszał. Jakiś intrygujący dźwięk wyrwał go z codziennej rutyny. Może to dzwonek telefonu, może czyjś głos, a może coś dziwacznie stuknęło za ścianą. Pies zamiera, a jego głowa natychmiast przechyla się na bok.

Zdaniem emerytowanego już profesora z University of British Columbia Stanleya Corena, cytowanego przez Fakt.pl, przekrzywianie głowy przez psa jest związane z odbieraniem bodźców wzrokowych. Pies zachowując się w ten sposób ma podobno lepiej widzieć usta człowieka, który się do niego zwraca. Pysk zwierzęcia blokuje mu bowiem część pola widzenia. Inna teoria każe szukać wyjaśnienia tego gestu w psiej fizjologii. Pies nadstawia uszu chcąc słyszeć lepiej. Ten czworonóg potrafi przekręcać je nieznacznie w kierunku źródła dźwięku. Co więcej, każde z uszu może skierować się w inną stronę. To niezmiernie przydatne podczas polowania. Ruch głową, pochylenie jej na jeden czy drugi bok, może w zlokalizowaniu tego, skąd odgłos pochodzi, znacznie pomóc.

Przeczytaj także: Oczyszczanie powietrza - ile czasu?

Przekręcenie głowy to także element psiego języka ciała, sposób komunikacji zwrotnej. To potakiwanie, wyraz zainteresowania, zrozumienia, a przede wszystkim skupienia. „Słucham cię, rozumiem i jestem zainteresowany”. Warto podkreślić, że obszar w psim mózgu odpowiedzialny za słyszenie kontroluje również ruchy psiej głowy i mimikę jego pyska.

Badanie z 582 osobami wykazało, że 62% odpowiedziało, że ich psy kiwają głowami często lub zawsze gdy się do nich mówi. 71% opiekunów psów z większym pyskiem zaobserwowali, że ich psy przechylają głowę gdy się do nich mówi. Z drugiej jednak strony, tylko 52% opiekunów psów o spłaszczonych pyskach czyli o budowie brachycefalicznej odpowiedziało, że ich psy często przechylają głowy gdy się do nich mówi.

Budowa Pyska	Częstotliwość Przechylania Głowy
Psy z większym pyskiem (dolichocefaliczna, mezocefaliczna)	71%
Psy o spłaszczonych pyskach (brachycefaliczna)	52%

Pies Odwraca Głowę - Unikanie Kontaktu Wzrokowego

Psy komunikują się głownie przez mowę ciała. Każdy gest, spojrzenie i subtelne ruchy mogą mieć duże znaczenie. Dla niektórych osób, mowa ciała psa pozostaje niezauważalna, podczas gdy jej rozpoznawanie pozwala na znacznie lepsze zrozumienie domowego pupila.

Odwrócenie głowy, spuszczenie wzroku, ziewnięcie i oblizywanie pyska to typowe sygnały uspokajające. Pies wysyła je wtedy, gdy chce uniknąć konfliktu lub zmniejszyć napięcie. Zatem jeśli pies odwraca głowę, gdy go wołasz, być może wcale nie chodzi tu o lekceważenie, a o pewną strategię zachowania w stresującej sytuacji.

Najczęściej powielanym błędem opiekunów psów jest niewłaściwa reakcja na zachowanie pupila. Niektórzy wołają psa, który na ton ich głosu odwraca głowę. W odpowiedzi opiekun podnosi ton głosu, zaczyna krzyczeć lub nawoływać ze zdenerwowaniem. Pies odbiera to jako przejaw zdenerwowania i utwierdza się w przekonaniu, że lepiej jest zignorować nawoływania. W efekcie uzyskujemy efekt odwrotny do zamierzonego. Tutaj podpowiadamy, jak skutecznie nauczyć psa komendy „do mnie”.

Unikanie Kontaktu Wzrokowego - Powody

Ważnym z punktu widzenia relacji sygnałem jest odwracanie wzroku. W świecie psów spojrzenie prosto w oczy towarzysza może mieć kilka znaczeń. Czasem jest to oznaka dominacji. Większość psów unika spojrzeń drugiego towarzysza, chcąc uniknąć niepotrzebnej konfrontacji.

Takie zachowanie może się też pojawiać w relacji psa z opiekunem. Jeśli pies odwraca głowę i unika kontaktu wzrokowego, być może pokazuje swoją uległość. Jest to często widoczne u psów adoptowanych i bardzo wrażliwych, które nie radzą sobie najlepiej z interpretacją ludzkich zachowań, a wiele z nich traktują jak karę lub powód do stresu.

W sytuacji, gdy pies unika wzroku i odwraca głowę, gdy do niego wołasz, zwróć uwagę na postawę ciała. Jeśli pupil widocznie zaczyna się stresować, spróbuj zmienić ton głosu na bardziej przyjazny. Dobrze będzie też zmniejszyć ewentualną gestykulację i pozwolić psu, aby sam wybrał moment, w którym do nas podejdzie. Zamiast ciągłego nawoływania, znacznie lepiej sprawdzi się stopniowe uczenie komendy przywołującej i sowite nagradzanie za każdy przejaw pozytywnego zachowania.

Jak Reagować, Gdy Pies Odwraca Głowę?

Najważniejsze jest zrozumienie powodów psiego zachowania. Nie warto się denerwować ani zmuszać pupila do natychmiastowego powrotu. Być może pies potrzebuje chwili dystansu lub przestraszył się tonu głosu. Najlepsze, co może zrobić w takiej sytuacji opiekun to zrozumienie, cierpliwość oraz konsekwencja.

Podczas próby zawołania najlepiej będzie użyć przyjaznego tonu głosu i lekko kucnąć lub pochylić się w stronę psa. Pupil przyjdzie na każde nasze zawołanie, jeśli uzna to za korzystne. Dlatego warto popracować nad wprowadzeniem komendy przywołującej.

Kluczem do poprawnej nauki jest stopniowanie trudności. Na początku uczymy komendy przywołującej w domu. Jest to spokojne środowisko, które nie rozprasza pupila. Każde przyjście na zawołanie nagradzamy głaskaniem, pochwałą słowną lub ulubionymi przysmakami. Z czasem możemy rozpocząć naukę komendy na dworze, ćwicząc w coraz to większym rozproszeniu. Ważne jest to, aby nagroda za przyjście na zawołanie zawsze była atrakcyjniejsza niż to, co pupil porzuca. Czasem wystarczy tylko przywołać psa, pochwalić, a następnie pozwolić, aby wrócił do poprzedniej czynności.

tags: #pies #dlaczego #odwraca #głowę