Ikona domuStart / Blog / Osmoza, Glukoza i Woda: Szczegółowy Schemat

Osmoza, Glukoza i Woda: Szczegółowy Schemat

Szczegóły

Osmoza jest szczególnym przypadkiem dyfuzji prostej i odgrywa kluczową rolę w transporcie wody przez błony biologiczne. Wyróżniamy dwa rodzaje transportu biernego:

  1. Dyfuzję prostą, gdy substancja swobodnie przenika przez błonę biologiczną.
  2. Osmozę.

W ten sposób do wnętrza komórek jest transportowana większość związków chemicznych potrzebnych do życia, m.in. cukry proste (np. glukoza). Niektóre cząsteczki, np. cząsteczki białek, a także wirusy czy fragmenty bakterii, są zbyt duże, aby mogły być transportowane bezpośrednio przez błonę lub z udziałem białek błonowych.

Zależnie od kierunku transportu wyróżniamy dwa główne rodzaje transportu pęcherzykowego - endocytozę i egzocytozę.

  • Endocytoza służy do transportu dużych cząstek, np. białek i bakterii do wnętrza komórki.
  • Egzocytoza służy do transportu dużych cząsteczek powstających w organellach. Cząsteczki są przenoszone w pęcherzykach aparatu Golgiego na zewnątrz komórki. Przykładem egzocytozy jest wydzielanie hormonów i enzymów przez komórki trzustki.

Przykładem białka transportującego jest pompa protonowa w błonie lizosomów. Transportuje ona protony H+ z cytozolu do wnętrza lizosomu.

Doświadczenie z Osmozą i Glukozą

Na rysunkach przedstawiono dwa zestawy doświadczalne, które przygotowali uczniowie w celu zbadania zjawiska osmozy. Dwa lejki napełnili 50% roztworem glukozy i szczelnie zamknęli celofanem. Dwie zlewki wypełnili zimną wodą. Do drugiej zlewki dodali dwie łyżki mąki ziemniaczanej (skrobi) i zawartość intensywne wymieszali. W zlewkach umieścili lejki z roztworem glukozy, zaznaczając poziom cieczy w rurkach. Po kilku minutach zaobserwowali, że w obydwu zestawach doświadczalnych poziom roztworu glukozy w rurkach lejków podnosił się w podobnym tempie.

Przeczytaj także: Zastosowanie wężyków do filtra osmozy

Ćwiczenia Interaktywne

Sprawdź swoją wiedzę na temat osmozy, glukozy i wody, wykonując poniższe ćwiczenia:

Ćwiczenie 1

Która z poniższych cząsteczek przechodzi przez membranę półprzepuszczalną podczas osmozy?

  1. Potas
  2. Woda
  3. Glukoza

Ćwiczenie 2

Wskaż prawidłową odpowiedź przy każdym z pytań.

  • W jakim kierunku będzie przepływać woda po umieszczeniu komórki w roztworze hipotonicznym?
  • W jakim kierunku będzie przepływać woda po umieszczeniu komórki w roztworze hipertonicznym?
  • W jakim kierunku będzie przepływać woda po umieszczeniu komórki w roztworze izotonicznym?

Ćwiczenie 3

Do podanych pojęć dobierz definicję:

  • Osmoza
  • Roztwór hipotoniczny
  • Roztwór izotoniczny

Ćwiczenie 4

Zaznacz, czy poniższe stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe:

Przeczytaj także: Analiza dzbanków filtrujących wodę z RO

  • Osmoza jest procesem wymagającym nakładów energii w postaci ATP.
  • Zjawisko osmozy można zaobserwować tylko w przypadku komórek zwierzęcych.
  • Istotą osmozy jest wyrównanie stężeń pomiędzy roztworami rozdzielonymi membraną półprzepuszczalną.

Ćwiczenie 5

Uzupełnij tekst o roztworach:

Roztwór I to roztwór ..., w którym woda przenika z ... do .... Roztwór II to roztwór ..., który pozostaje w .... Natomiast roztwór III to roztwór ..., w którym woda przenika z ... do ....

Ćwiczenie 6

Wyjaśnij, jakie procesy zachodzą w komórkach roślinnych po umieszczeniu ich w roztworze I i III.

Ćwiczenie 7

Wybierz dowolne angielskie słówko ze słowniczka i zapytaj kolegę o jego znaczenie.

Ćwiczenie 8

Wyjaśnij, co może się stać z komórką zwierzęcą po umieszczeniu jej w roztworze hipotonicznym.

Przeczytaj także: Vontron w Akwarystyce: Opinie Użytkowników

Ćwiczenie 9

Wyjaśnij na czym polega zjawisko osmozy i zastanów się, jak wiedzę na jej temat możesz wykorzystać w życiu codziennym.

Osmoza w Komórkach

Osmoza odgrywa zasadniczą rolę w funkcjonowaniu komórek. Poniżej przedstawiono schemat osmozy w komórkach zwierzęcych i roślinnych:

  • Osmoza w komórkach zwierzęcych
  • Osmoza w komórkach roślinnych

Roztwory i ich Wpływ na Komórki

W zależności od stężenia roztworu, w którym znajduje się komórka, możemy wyróżnić:

  • Roztwór hipotoniczny: Roztwór o niższym stężeniu niż drugi roztwór oddzielony od niego membraną półprzepuszczalną.
  • Roztwór hipertoniczny: Roztwór o wyższym stężeniu niż drugi roztwór oddzielony od niego membraną półprzepuszczalną.
  • Roztwór izotoniczny: Roztwór mający takie samo stężenie co drugi roztwór oddzielony od niego membraną półprzepuszczalną.

Tabela: Stężenie Roztworów i Kierunek Przepływu Wody

Rodzaj Roztworu Stężenie Kierunek Przepływu Wody
Hipotoniczny Niższe niż w komórce Do komórki
Hipertoniczny Wyższe niż w komórce Z komórki
Izotoniczny Takie samo jak w komórce Brak netto przepływu

tags: #osmoza #glukoza #woda #schemat

Popularne posty: