Odwrocona Leska Znak: Co to Jest?
- Szczegóły
Wyrazem więzi wielu pokoleń czarniecczyków ze szkołą jest wytworzenie specyficznej symboliki.
Patron i Jego Dewiza
Wychowankowie Gimnazjum i Liceum im. Stefana Czarnieckiego to hetman polny koronny - Stefan Czarniecki - bohater narodowy Polaków z XVII w. Był wzorem cnót rycerskich. Jego poświęcenie dla ojczyzny, wierność ideałom patriotyzmu i męstwa sprawiły, że dyrektor Wiktor Ambroziewicz właśnie Jego zaproponował na patrona szkoły.
Słowa hetmana: „Jam nie z soli ani roli, jeno z tego, co mnie boli, urosłem” dla wielu wychowanków „Czarnieckiego” są dewizą życia, dowodem więzi z wielką Rodziną Czarniecczyków. W 2005 r. patron został uhonorowany popiersiem, które ustawiono obok wejścia do auli im.
Sztandar Szkoły
Najważniejszym symbolem szkoły jest jej sztandar: stary historyczny i nowy. Pierwszy ma już 106 lat. Powstał w ciągu jednej nocy - pracowicie wyhaftowany przez mieszkanki Chełma, by w obliczu „czwartego rozbioru Polski”, tj. oddania Chełmszczyzny i Podlasia w ręce Ukraińców, zamanifestować polskość i patriotyzm.
3 maja 1918 r. pierwszy raz Szkoła Filologiczna Chełmska zaprezentowała swój sztandar z jakże wymownym symbolem nastrojów chełmian - Orłem Białym. Uczniowie czuli się dumni, gdy pod owym „widomym znakiem polskości” w 1920 r. wyhaftowano napis: „Gimnazjum Państwowe im. Na pamiątkę ważnych wydarzeń wbijano w drzewce sztandaru pamiątkowe gwoździe. Historyczny sztandar przechodził różne koleje losu: w czasie wojny został ukryty w mieszkaniu jednej z pracownic szkoły, Marii Hilgierowej, a w czasach Polski stalinowskiej był nawet „więziony” w muzealnym magazynie.
Przeczytaj także: Sterowniki i usterki ASUS K52J
Nowy sztandar, projektu znanego regionalisty Konstantego Prożogi, ufundowany został w 1975 r. z inicjatywy dyrektora Leszka Kulikowskiego. Po raz pierwszy użyto go w czasie IV Zjazdu Absolwentów. Jego forma i treść odzwierciedlają obecną nazwę szkoły. Autorem projektu był Konstanty Prożogo.
Płat sztandaru wykonano z jedwabnego rypsu. Na jego czerwonej stronie wyhaftowany jest srebrny orzeł ze złotymi szponami i dziobem oraz takąż koroną, którą umieszczono po 1989 r. Nad nim widnieje złoty napis: „I Liceum Ogólnokształcące”, a niżej - „im. Stefana Czarnieckiego w Chełmie”.
Odwrotna strona płatu sztandarowego jest biała. W jej centrum umieszczony jest złoty kartusz z barwnym portretem patrona, którego herb rodowy - Łodzia - wkomponowany jest u dołu obramienia. Dookoła obrzeża płatu wyszyta jest złotem dewiza szkoły - „Jam nie z soli ani z roli, ale z tego, co mnie boli, wyrosłem”.
Sztandar przechowywany jest w specjalnej gablocie w gabinecie dyrektora szkoły. Także i w drzewce tego sztandaru wbijane są pamiątkowe gwoździe. W 1985 r., w czasie V Zjazdu Wychowanków i Wychowawców Gimnazjum i Liceum im. Stefana Czarnieckiego, sztandar uhonorowany został Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Od 1975 r. to Czarniecczyków święty znak. a płonie jak czerwony mak. a z nim hetmański wróci Duch. z trudu i znoju… poprzez łzy. nad szkołą powiał sztandar nasz. młodzież podjęła nad nim straż. pełniąc powinnej służby trud.
Godło Szkoły
Godło szkoły ma dziś wymiar historyczny. Pierwszym był znaczek na czapkę, który zawierał inicjały szkoły „S. F. Ch.” i był noszony przez uczniów Szkoły Filologicznej Chełmskiej. Kolejnym - emblemat charakterystyczny dla humanistycznych szkół średnich II Rzeczpospolitej Polskiej - wyobrażenie książki, symbolizującej naukę, oraz płonącego kaganka jako symbolu oświaty.
Przeczytaj także: Zastosowanie wężyków do filtra osmozy
Następnym godłem był znaczek z inicjałami szkoły „LO I”, zaprojektowany przez Konstantego Prożogę w 1975 r. na 60-lecie istnienia naszej placówki. Projekt w swej kompozycji plastycznej oparty jest na znaczku z 1915 r., zostały na nim zaktualizowane inicjały wewnątrz kartusza w postaci skrótu „LO”. Całość zamknięta jest w rombie, w którego dolnej partii umieszczone zostały napis „Chełm” i rzymska cyfra „I”.
Aktualnie I LO w Chełmie posługuje się godłem, które stanowi szkic popiersia Stefana Czarnieckiego w kolorze stalowym, usytuowanego w otoku na szarym tle, z białym napisem: „I Liceum Ogólnokształcące im.
Gmach Szkoły
Ze szkołą nierozerwalnie wiąże się jej gmach, który - tak jak i ziemia chełmska - przechodził różne koleje losu, był świadkiem zawirowań historii, bez mała jej uczestnikiem. Dzięki temu, że przetrwał, służy do dziś coraz to nowym rocznikom czarniecczyków. Monumentalny gmach, otoczony olbrzymim parkiem, został oddany do użytku w 1890 r. - z przeznaczeniem na Prawosławne Seminarium Duchowne.
Autorem projektu był znany rosyjski architekt - Dymitr Wasiljewicz Ljuszyn. Utrzymany w klasycystycznym stylu czterokondygnacyjny gmach (o wysokości 17 metrów) wybudowano na planie litery „E”, z frontem skierowanym w stronę zachodnią. Od wschodu znajdowały się trzy prostopadłe skrzydła, z których środkowe - zwieńczone pozłacaną (obecnie miedzianą) kopułą - na najwyższej kondygnacji mieściło kaplicę św. Leontiusza.
Po wybuchu I wojny światowej, w 1914 r., gmach seminarium został zamieniony na rosyjski szpital wojenny, a w 1915 r. - austriacką lecznicę polową. Od 1919 r. budynek stał się siedzibą Gimnazjum im. Stefana Czarnieckiego, a kaplicę św. Leontiusza przekształcono na kaplicę katolicką pod wezwaniem patrona młodzieży - św. Stanisława Kostki.
Przeczytaj także: Odwrócona osmoza: Twój przewodnik
Od 1969 r. w gmachu sąsiadują dwie szkoły: obecnie w budynku obok Liceum funkcjonuje Gimanzjum nr 2. W 1957 r. - w trakcie II Zjazdu Czarniecczyków - w parku przyszkolnym odsłonięto pomnik poświęcony nauczycielom i wychowankom poległym w okresie II wojny światowej.
Z uwagi na pogarszający się stan techniczny budynku w latach 1978 - 1982 został przeprowadzony remont generalny. W latach 90. XX w., dzięki inicjatywie i zaangażowaniu ówczesnego dyrektora szkoły - Mariana Różańskiego, powstały nowe obiekty, które zmieniły nieco kubaturę budynku. W 1992 r. oddany został do użytku pawilon mieszczący salę gimnastyczną wraz z zapleczem sportowym.
W 1997 r. szkole przybył nowy element architektoniczny - pawilon mieszczący pływalnię wraz z zapleczem. Przed Zjazdem w roku 2015 odrestaurowano ścianę frontową budynku szkolnego. Kapitalny remont przeszła też aula (obecnie im. Wiktora Ambroziewicza). Ponadto przy krytej pływalni zbudowany został nowy parking, a na dziedzińcu wokół odrestaurowanej fontanny z czaplą pojawiły się stylowe ławki. W 2017 r.
Szkolna Tarcza Uczniowska i Czapla
Wizytówką szkoły jest szkolna tarcza uczniowska. W 1932 r., wraz z reformą edukacji, wprowadzone zostały tarcze uczniowskie do szkół średnich. Gimnazjum im. Stefana Czarnieckiego otrzymało numer ewidencyjny „488”. Po wojnie wizytówką szkoły były nr „11”, a od 1968 r. Czapla. Któż z uczniów szkoły nie siedział na ławce przed czaplą? Któż nie zastanawiał się, dlaczego właśnie ona stoi przed starym gmaszyskiem?
Ilu sympatyków tego właśnie symbolu, tyleż koncepcji. Jedni wiążą jej wizerunek z rodem Czapliców, od którego odkupiono grunt pod budowę szkoły, inni, idąc za prof. Władysławem Kopalińskim, twierdzą, że to symbol cnót potrzebnych każdemu uczniowi, a może i nauczycielowi: ostrożności, cierpliwości, milczenia i pamięci.
Dzień Patrona
I wreszcie symbol, który bardzo emocjonalnie wiąże swe trwanie ze szkołą - Dzień Patrona. Święto to zostało ustanowione w 1920 r. przez dyrektora Wiktora Ambroziewicza. Pierwotny jego termin to ostatnia niedziela czerwca. 55 lat później, w 1975 r., uchwalono, że będzie to dzień 26 kwietnia każdego roku.
Święto stanowi okazję do zaprezentowania chwalebnych kart z bogatej przeszłości szkoły, ale także współczesnych dokonań czarniecczyków. Uroczystość uświetniają występy artystyczne. Momentem podniosłym jest uroczysty obyczaj przekazania sztandaru szkoły nowemu chorążemu, który powinien być, jak pisał Wiktor Ambroziewicz, „ucieleśnieniem cnót wielkiego hetmana”.
Od 1975 r. każdego roku dyrektor szkoły wręcza wybranemu przez Radę Pedagogiczną najlepszemu uczniowi medal szkolny. Od kilku lat tradycję tę znowu przywrócono, opracowując także regulamin wyboru najlepszego ucznia szkoły.
Od 1996 r. najlepszemu absolwentowi I Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Czarnieckiego przyznawany jest medal „Bene Merenti”. Odznaczenie wręcza dyrektor szkoły w obecności grona pedagogicznego, rodziców i uczniów w trakcie uroczystości z okazji dnia Patrona. Od 2018 roku, z inicjatywy dyrektora szkoły - Teresy Kiwińskiej, laureat otrzymuje również nagrodę pieniężną w wysokości 1 000 złotych, której fundatorem jest Rada Rodziców w I Liceum Ogólnokształcącym im. W 80.
Od 2013 r., z inicjatywy ówczesnego dyrektora - Teresy Kiwińskiej oraz wicedyrektora - Roberta Wojciechowskiego, osobie szczególnie zasłużonej dla I Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Czarnieckiego w Chełmie przyznawany jest medal „Optime Merenti”.
Stale rozrastająca się Rodzina Czarniecczyków tworzy nowe tradycje, nowe symbole. Są nimi zjazdy szkolne, zjazdy poszczególnych klas, spotkania koleżeńskie w gronie wychowawców. Na pamiątkę ważnych dla nas uroczystości wydajemy okolicznościowe wydawnictwa, broszury, jednodniówki. Staramy się pamiętać o naszej chlubnej przeszłości, tradycyjnie opiekujemy się grobami naszych wychowawców i wychowanków, jesteśmy wierni dewizie, iż „Ojczyzna to ziemia i groby, narody, tracąc pamięć, tracą życie”. Fotografujemy naszą teraźniejszość, umieszczając w kronikach szkolnych i klasowych te wydarzenia, które mają istotne znaczenie.
tags: #odwrocona #leska #znak #co #to #jest
