Oczyszczalnia ścieków w Przezchlebiu – informacje
- Szczegóły
Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. (PGK) było operatorem jednej oczyszczalni ścieków, znajdującej się w Przyszowicach, przy ul. Gliwickiej nr 6c.
Ilość osadów ściekowych powstających w oczyszczalni ścieków
W okresie objętym kontrolą w wyniku oczyszczania ścieków osadów ściekowych wytworzono:
- 843,440 Mg w 2019 r.,
- 958,000 Mg w 2020 r.,
- 910,00 Mg w 2021 r.
W przeliczeniu na suchą masę wytworzone osady wyniosły, odpowiednio: 118,90MG,144,70 Mg i 149 Mg. Jak wyjaśnił Prezes Zarządu, osady ściekowe z oczyszczalni badane były raz na cztery miesiące, Zgodnie z § 5 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 6 lutego 2015 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych6 i w ich wyniku uzyskiwano procentowy wskaźnik zawartości suchej masy w jednostce wagi osadu.
Ilość suchej masy obliczano przez przemnożenie ww. wskaźnika przez masę wytworzonych osadów. Wskaźnik suchej masy osadu, w okresie objętym kontrolą kształtował się następująco:
- w 2019 r. - 13,5%, 13,8 % i 15,7%,
- w 2020 r. - 14,7%, 13,7 % i 16,9%,
- w 2021 r. -16,0%, 16,5 % i 16,8 %.
W oczyszczalni ścieków, ze względu na brak opomiarowania ilość powstałych osadów obliczano w oparciu o dane: gęstość osadu i ilość osadu sprasowanego.
Przeczytaj także: Przydomowe oczyszczalnie ścieków Zawiercie
Jak podał Prezes Zarządu, do obliczeń masy wytworzonych osadów opracowano w PGK i stosowano wzór, w którym uwzględniano gęstość osadu nadmiernego [w kg/m3], objętość osadu nadmiernego [w m3] oraz procentowy wskaźnik udziału suchej masy w powstałych osadach. Dane w tym zakresie gromadzone były w pliku Excel.
W okresie objętym kontrolą w oczyszczalni ścieków oczyszczono następujące ilości ścieków:
- 370 932,25 m3/r.w 2019 r.,
- 390 535,00m3/r.w 2020 r.,
- 386 430,00 m3/r. w 2021 r.
Wskaźnik ilości osadów w przeliczeniu na jednostkę oczyszczonych ścieków (w kg/m3 ścieków), w okresie objętym kontrolą wynosił 0,320 w 2019 r., 0,370 w 2020 r. i 0,387 w 2021 r., co oznacza, że ww. wskaźnik mieści się w przedziale określonym dla województwa śląskiego.
NIK ocenia pozytywnie działalność kontrolowanej jednostki w badanym obszarze.
Ewidencja i sprawozdania dotyczące komunalnych osadów ściekowych
PGK prowadzi/o ewidencję osadów ściekowych z zastosowaniem karty ewidencji komunalnych osadów ściekowych zgodnie z art. 67 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach Prowadzone w latach 2019 - 2021 karty ewidencji komunalnych osadów ściekowych zawierały wszystkie informacje wymagane w art. 67 ust. 3 i 3c uoo i były zgodne z wzorem określonym w załączniku nr 5d tej ustawy.
Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania
PGK, w latach 2019 - 2021, sporządzało i przekazywało Marszałkowi Województwa Sląskiego, w przewidzianym prawem terminie, sprawozdania o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami. Sprawozdania za 2019 i 2020 rok były przekazywane w systemie elektronicznym - za pośrednictwem rejestru BDO.
W sporządzonych sprawozdaniach przedstawione dane i informacje wymagane w art. 75 ust. 1- 3 uoo. Dane dotyczące ilości osadów prezentowane w sprawozdaniach dla Marszałka Województwa Śląskiego były zgodne z ewidencją prowadzona przez PGK.
Całość wytworzonych w oczyszczalni osadów została zagospodarowana w procesie R10.
NIK pozytywnie ocenia działalność kontrolowanej jednostki w badanym obszarze.
Metody zagospodarowywania komunalnych osadów ściekowych
PGK nie wykorzystywało na terenie oczyszczalni wytworzonych osadów. W latach 2019 - 2021 PGK w całości przekazywało wytworzone osady na cele rolnicze w ramach procesu R-1O. I tak na te cele przekazano w:
Przeczytaj także: Jak ustawić napowietrzanie?
- 2019 r. - 903,44 MG, w przeliczeniu na suchą masę -127,681O Mg,
- 2020 r. - 925,46 Mg, w przeliczeniu na suchą masę - 141,7805 Mg,
- 2021 r. -910,00 Mg, w przeliczeniu na suchą masę-139,3475 Mg.
Prezes Zarządu wyjaśnił, że osady wykorzystywane na cele rolnicze w procesie R-1O zostały ustabilizowane i przygotowane osady do celu i sposobu ich stosowania, zgodnie z art. 96 ust. 4 uoo.
Osady ściekowe z oczyszczalni, przed przekazaniem władającemu powierzchnią ziemi poddano badaniom, zgodnie z art. 96 ust. 6 uoo. Osady te były badane raz na cztery miesiące, stosownie do wymogu zawartego w§ 5 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia w sprawie komunalnych osadów ściekowych.
Badania osadów były wykonywane przez laboratorium badawcze, akredytowane przez Polskie Centrum Akredytacji w zakresie m.in. badań biologicznych, biochemiczny, chemicznych i mikrobiologicznych wody, ścieków i osadów.
Przed aplikacją osadów ściekowych badane były próbki danego gruntu, co potwierdzono na przykładzie dziewięciu losowo wybranych aplikacji. W badaniu tym dokonywano oznaczenie m.in. ilości metali występujących w badanym gruncie.
Wraz z wynikami badań władającemu gruntem wydawana była „Analiza możliwości zastosowania komunalnych osadów ściekowych wytworzonych z Oczyszczalni Ścieków do uprawny danych roślin" na gruncie wskazanym do aplikacji osadów, w której podawano maksymalną ilość dawki osadu do zastosowania zgodnie z art. 96 ust. 7 uoo.
W okresie objętym kontrolą, PGK, z wyjątkiem trzech przypadków, realizując obowiązek określony w art. 96 ust. 8 uoo, terminowo powiadamiał Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Katowicach o zagospodarowaniu osadów ściekowych w celach, o których mowa w art. 96 ust. 1 pkt 1-3 uoo., tj. na cele rolnicze, podając jednocześnie grunty i ich władających, na których osady te maja być zastosowane.
Stwierdzone nieprawidłowości
W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie stwierdzono następujące nieprawidłowości:
- O zamiarze przekazania osadów władającemu działką nr 1 - Przezchlebie, powiadomienie dla WIOŚ w Katowicach zostało sporządzone 12 czerwca 2019 r., natomiast przekazanie osadu nastąpiło 18 czerwca 2019 r., tj. po upływie sześciu dni od dnia sporządzenia ww. Powiadomienia co oznacza, że WIOŚ w Katowicach nie został powiadomiony na co najmniej siedem dni przed przekazaniem tych osadów.
- O zamiarze przekazania osadów władającemu działką nr 7, powiadomienie dla WIOŚ w Katowicach zostało sporządzone 9 grudnia 2019 r., natomiast przekazanie osadu nastąpiło 2 grudnia 2019 r., tj. siedem dni przed sporządzenia ww. Powiadomienia co oznacza że WIOŚ w Katowicach nie został powiadomiony na co najmniej siedem dni przed przekazaniem tych osadów, a po fakcie ich przekazanie.
W wyjaśnieniach Prezes Zarządu PGK podał, że w dwóch przypadkach niedochowanie ww. siedmiodniowego terminu było zawinione przez wykonawcę, który nie przekazał PGK powiadomienia o gruntach, na których będą aplikowane osady, w terminie umożliwiającym wywiązanie się przedsiębiorstwu z ww. Obowiązków w trzecim przypadku, Prezes nie potrafił podać przyczyn wystąpienia ww. nieprawidłowości.
NIK wskazuje, że obowiązek powiadomienia WIOŚ o zamiarze przekazania osadów spoczywa na PGK, dlatego działania lub zaniedbania wykonawcy nie mogą usprawiedliwiać nieterminowego wykonania tego obowiązku.
PGK zlecało badanie wytworzonych osadów, zagospodarowanych na cele rolnicze, z częstotliwością wymaganą w przepisach. Badanie te były wykonywane przez akredytowane laboratorium, jednak w 2019 r. w przypadku dwóch powiadomień (na cztery wystosowane w tym roku) nie dochowano siedmiodniowego terminu powiadamiania Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Katowicach o zamiarze przekazania osadów władającemu ziemią przed czynnością przekazania.
Koszty zagospodarowania komunalnych osadów ściekowych
Koszty zagospodarowania osadów ściekowych wyniosły (wartości netto):
- W 2019 r. 73 926,24 zł, w tym koszt badania osadu wyniósł 2 300 zł,
- W 2020 r. 90 708,52 zł, w tym koszt badania osadu wyniósł 1 725 zł,
- W 2021 r. 85 949,39zł, w tym koszt badania osadu wyniósł 2 175 zł.
W ww. wielkościach nie ujęto kosztów pośrednich jak np. koszt energii elektrycznej. Jednostkowa cena zagospodarowania 1 Mg wytworzonych osadów w poszczególnych latach objętych kontrolą wynosiła: 80,58zł, 98,01zł i 101,13 zł.
Prezes Zarządu wyjaśnił, że PGK nie wydzieliło osobnego konta analitycznego, w celu wydzielenia kosztów zagospodarowania osadów ściekowych. Wykazane ww. dane pozyskano poprzez zebranie danych z poszczególnych faktur.
Jak podał dalej Prezes Zarządu, koszty zagospodarowani osadów ściekowych zostały w całości uwzględnione w taryfie za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków, zostały uwzględnione w taryfie, jako koszty funkcjonowania oczyszczalni ścieków.
Uzyskane na podstawie ww. taryfy przychody ze sprzedaży ścieków pokryły w całości koszty zagospodarowania osadów.
We wniosku o zatwierdzenie taryfy dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków, skierowanym 21 stycznia 2021 r. do Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej Państwowego Gospodarstwa Wody Polskie, PGK, podało, że na wysokość ceny za ścieki wpływają koszty amortyzacji. Które wynikają ze zrealizowanego projektu, kosztów energii i usług obcych.
Ponadto w działalności zbiorowego odprowadzania ścieków marża zysku została zaplanowana na poziomie 0,1% kosztów ekslpoatacji utrzymania, mając na celu zasadność ochrony odbiorców przed wzrostem cen i stawek opiat.
NIK pozytywnie ocenia działalność kontrolowanej jednostki w badanym zakresie.
Zabezpieczenie możliwości zgodnego z przepisami zagospodarowania osadów
W okresie objętym kontrolą PGK posiadało umowy (trzy umowy zawarte na okresy dwuletnie) na zadanie „Kompleksowa usługa obejmująca odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów o kodach 19 08 01 - skratki 19 08 02 - zawartość piaskowników, 19 08 05 - ustabilizowane komunalne osady ściekowe, pochodzących z Oczyszczalni Ścieków Przedsiębiorstwa Gospod...
Modernizacja oczyszczalni w Przezchlebiu
Jedna z największych i najdroższych inwestycji ostatnich lat została zakończona. Zmodernizowana, dzięki środkom pozyskanym z programu unijnego oraz własnym Gminy Zbrosławice, Oczyszczalnia Przezchlebie została oddana do funkcjonowania.
"Oczyszczalnia, która powstała pod koniec lat 90-tych działała już na skraju wydajności technologicznej. Dzięki modernizacji, możliwej za sprawą dofinansowania ze środków Unii Europejskiej, udało się dostosować infrastrukturę nie tylko do wyzwań obecnych, ale również tych, które pojawią się w kolejnych latach" - mówił na otwarciu Wójt Gminy Zbrosławice Wiesław Olszewski.
Całkowita wartość projektu to kwota 14 514 150,00 zł, a wysokość dofinansowania wyniosła 9.189.934,97 zł. Środki zostały pozyskane w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014 - 2020, Oś Priorytetowa V „Ochrona środowiska i efektywne wykorzystanie zasobów, Działanie 5.1. „Gospodarka wodno - ściekowa” Poddziałanie 5.1.1 „Gospodarka wodno - ściekowa ZIT’’.
W ramach inwestycji wykonano m.in. reaktor biologiczny wraz z osadnikiem wtórnym, nową przepompownię i komorę zasuw, sitopiaskownik, przebudowano zbiornik retencyjny, przebudowano osadniki Imhoffa na komory stabilizacji osadu nadmiernego, wybudowano nowy budynek stacji odwadniania osadu wraz z instalacjami wewnętrznymi oraz przebudowano i rozbudowano budynek administracyjno - gospodarczy.
Zmodernizowana oczyszczalnia, dzięki zastosowaniu nowoczesnych technologii pozwoli na zachowanie znacznie korzystniejszych parametrów ścieków oczyszczonych. Być może jednak najważniejsze, zwłaszcza z punktu widzenia rozwoju mieszkalnictwa na terenie sołectw przyległych do oczyszczalni, było umożliwienie przyjęcia dodatkowej ilości ścieków z nieruchomości prywatnych i przedsiębiorstw obecnie funkcjonujących i tych, które powstaną w przyszłości.
Od kilku tygodni trwają szeroko zakrojone prace na terenie centralnej oczyszczalni ścieków w Przezchlebiu. Prace polegają na kompleksowej modernizacji oczyszczalni, efektem czego ma powstać całkowicie nowy, nowoczesny obiekt o dużej skuteczności oczyszczania ścieków.
tags: #oczyszczalnia #sciekow #przezchlebie #informacje

