Oczyszczalnia ścieków FANN: Zasada działania i technologia IN-DRÄN

Szczegóły: Opublikowano: 04. December 2025

Szwedzka przydomowa oczyszczalnia ścieków In-Dran firmy Fann to rozwiązanie dla tych, którzy chcą żyć ekologicznie. Pozbywanie się nieczystości bytowych jest jednym z elementów ekologicznego stylu życia. Dlatego mieszkańcom Wielkopolski oraz województwa kujawsko-pomorskiego proponujemy przydomowe oczyszczalnie ścieków z modułami IN-DRÄN ze względu na szereg zalet.

Czym są przydomowe oczyszczalnie ścieków?

Przydomowe oczyszczalnie ścieków to urządzenia, które neutralizują ścieki powstające w domu, gospodarstwie, hotelu. Już na etapie budowy np. domu powinniśmy wiedzieć, czy na danej działce podłączamy się do istniejącej sieci, czy będziemy musieli zając się ściekami w inny sposób.

O tym, czy ścieki możemy bez problemu odprowadzić bezpośrednio do gruntu decyduje Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. z 2006 r. nr 137, poz. 984). Dyrektywa Unijna nakłada obowiązek wyposażenia państwa członkowskie w kanalizację zbiorczą dla aglomeracji powyżej 2 tys. mieszkańców. Jednak w Polsce wiele aglomeracji ma rozproszone domostwa i tworzenie kanalizacji jest nieuzasadnione ekonomicznie.

Zgodę na budowę oczyszczalni otrzymujemy wówczas, gdy w miejscu zamieszkania brak jest sieci kanalizacyjnej i miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego nie przewiduje inwestycji w tym zakresie.

Jak działają przydomowe oczyszczalnie ścieków?

W prosty sposób omawiając sposób neutralizacji ścieków odbywa się poprzez filtrację ścieku i rozdzielenie go na osad oraz wodę. Osad jest wywożony specjalnymi beczkowozami i neutralizowany, a powstałą po filtracji wodę możemy odprowadzić np. do rowu melioracyjnego, gruntu lub „podlewać nią kwiaty”. Woda ta, ze względu na swój stopień czystości nie nadaje się do picia, ale śmiało może znaleźć zastosowanie w gospodarstwie.

Przeczytaj także: Przydomowe oczyszczalnie ścieków Zawiercie

Mnogość technologii oczyszczania ścieków, jakie są dostępne na rynku, powoduje to, że klient gubi się i nie wie co jest dla niego najkorzystniejsze. Dlatego poświęciliśmy na omówienie i porównanie każdej z nich oddzielny rozdział.

Dlaczego warto zainwestować w przydomową oczyszczalnię ścieków?

Jak najbardziej. Zwykły człowiek produkuje bardzo duże ilości ścieków. Zagrażają one nie tylko środowisku, ale również jemu samemu. Narzucona przez Unię Europejską dyrektywa oraz wiele polskich uwarunkowań prawnych zmusza nas do dbania o środowisko. Jeżeli nie możemy fizycznie podłączyć się do kanalizacji jedynym akceptowalnym sposobem na niwelowanie skutków zanieczyszczenia ściekami jest właśnie przydomowa oczyszczalnia ścieków.

Tylko pełna świadomość zagrożeń i odpowiedzialność za nasze otoczenie pozwoli zachować czyste środowisko na lata.

Technologia IN-DRÄN w oczyszczalniach FANN

Reprezentantem technologii złóż zraszanych pasywnie jest szwedzka firma FANN VA-Teknik AB z oddziałem w Polsce FANN Polska Sp. z o.o. Ich system IN-DRAN to modułowy system oczyszczania ścieków. Konstruuje się pola infiltracyjne, na których oczyszczona woda powoli wsiąka do gleby lub, jeśli gleba jest zbyt gęsta, buduje się złoże, z którego woda jest odprowadzana do studni zbierającej.

Technologia oczyszczania ścieków oparta jest na trzech etapach:

Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania

Etap mechaniczny: W osadniku gnilnym następuje sedymentacja osadu oraz flotacja tłuszczy (I stopień) oraz biologiczne beztlenowe (II stopień) oczyszczanie ścieków. Aby zapobiec wynoszeniu osadu z osadnika gnilnego powinien on być regularnie opróżniany.
Etap oczyszczanie biologiczne: W systemie drenażu rozsączającego, na powierzchni materiału, z którego zbudowana jest warstwa filtracyjna, tworzy się błona biologiczna dzięki, której zachodzi redukcja zanieczyszczeń zawartych w ściekach w procesie tlenowego, biologicznego rozkładu (III stopień). W warstwie gruntu rodzimego pod drenażem rozsączającym następuje filtracja i końcowe doczyszczanie ścieków (między innymi usuwanie fosforanów).
Etap oczyszczanie chemiczne: W przypadku wymaganego dużego stopnia redukcji związków biogennych tj. azotu i fosforu dodatkowo do oczyszczalni stosowany jest reduktor fosforu tzw. EKOTREAT, który za pomocą odpowiednich flokulantów redukuje ilość azotu i fosforu.

W celu umożliwienia odpływu wody z warstwy filtracyjnej, wielkość systemu musi być dopasowana do lokalnych warunków gruntowych. Łatwo przepuszczalne grunty, takie jak żwir i piasek wymagają mniejszej powierzchni terenu, podczas gdy grunty słabo przepuszczalne jak np.

Pojedynczy moduł IN-DRÄN z którego są zbudowane złoża piaskowe ma wymiary: 1,20 x 0,60 x 0,20 m (dł. x szer. x wys.). Moduły układane są w rzędzie jeden za drugim z rurą rozsączającą umieszczoną na nich. W zależności od wielkości oczyszczalni system może wymagać budowy studzienki rozdzielczej.

Zastosowane w systemie moduły IN-DRÄN zapewniają około dziesięciokrotnie większą powierzchnię dla rozwoju błony biologicznej. Specyficzna konstrukcja IN-DRÄN przyczynia się do tego, że flora bakteryjna ma zawsze zapewniony dostęp tlenu, nawet wtedy, kiedy następuje spiętrzenie ścieków. Zaletą IN-DRÄN jest również to, że pory w warstwie filtracyjnej znajdującej się bezpośrednio pod modułem nie są blokowane.

Podczas projektowania oczyszczalni ścieków typu IN-DRÄN należy przyjąć zakładany maksymalny dobowy przepływ ścieków. Ilość modułów oraz wielkość złoża pisakowego zależy od przepustowości oczyszczalni.

Budowa i działanie modułu IN-DRÄN

Moduł IN-DRÄN składa się z pofałdowanej geowłókniny stanowiącej materiał nośny dla bakterii - błony biologicznej, która rozkłada materiały organiczne zawarte w ściekach. Pomiędzy geowłókniną znajdują się elementy dystansujące wykonane z tworzywa termoplastycznego.
Ścieki spływają do otwartych w górnej części kieszeni, przepływają przez błonę biologiczną, a następnie przez ziemię. Moduł IN-DRÄN tworzy bardzo dużą powierzchnię dla rozwoju błony biologicznej.
Geowłóknina zamiast ziemi stanowi podłoże dla błony biologicznej, co jest korzystniejsze z punktu widzenia oczyszczania.
Powierzchnia infiltracyjna, w odróżnieniu od tradycyjnych systemów oczyszczania, jest zabezpieczona przed zatykaniem przez cząsteczki.
Konstrukcja sprawia, że flora bakteryjna ma zawsze dostęp do tlenu, również w przypadku wystąpienia chwilowego spiętrzenia ścieków.
Rozdział wody na powierzchnię infiltracyjną jest bardzo równy, dzięki czemu woda jest szybciej absorbowana przez grunt, co również korzystnie wpływa na efekt oczyszczania.
Właściwości te sprawiają, że zapotrzebowanie na powierzchnię można zmniejszyć nawet 80% w porównaniu z tradycyjną infiltracją.

Przydomowe oczyszczalnie ścieków z modułem IN-DRÄN to najnowocześniejsze rozwiązanie w zakresie ochrony środowiska oraz gospodarki wodno-ściekowej. Z powodzeniem funkcjonują one zarówno w niewielkich gospodarstwach domowych, jak również w wielu szkołach, pensjonatach, hotelach, a nawet małych osiedlach. W Szwecji system jest znacznie bardziej spopularyzowany i korzystają z niego między innymi urzędy gmin, restauracje i pola golfowe.

Przeczytaj także: Jak ustawić napowietrzanie?

Moduł IN-DRÄN zastępuje tradycyjną warstwę rozsączającą z tłucznia, zapewniając ok. 10 krotnie większą powierzchnię dla rozwoju błony biologicznej. Zaletą IN-DRÄN jest również to, że pory gruntu w warstwie infiltracyjnej znajdującej się bezpośrednio pod modułem nie są blokowane. Rozdział ścieków nad warstwą filtracyjną jest równomierny, co ma bardzo pozytywny wpływ na końcowy efekt oczyszczania ścieków. W systemach z modułami IN-DRÄN niszczone są również bakterie chorobotwórcze.

Moduł IN-DRÄN posiada wymiary: 1,2 x 0,6 x 0,2 m (dł. x szer. x wys.). Moduły układane są w rzędzie, jeden za drugim z rurą rozsączającą umieszczoną na ich powierzchni. Moduły oraz rura przykrywane są geowłókniną, a następnie zasypywane gruntem rodzimym. System ten nie wymaga budowy studzienki rozdzielczej, ponieważ najczęściej wykonywany jest tylko jeden ciąg rur. W odróżnieniu od tradycyjnych rozwiązań, osadniki gnilne nie posiadają wymiennych filtrów oraz nie wymagają stosowania bioaktywatorów.

Długość systemu z modułami IN-DRÄN nie zależy od rodzaju gruntu rodzimego. Rodzaj gruntu wpływa jedynie na szerokość wymaganej powierzchni infiltracyjnej (podsypki żwirowej). Koszty kompletnego tradycyjnego systemu oczyszczania ścieków wahają się znacznie w zależności od lokalnych warunków gruntowych, natomiast w przypadku zastosowania systemu IN-DRÄN wahania te są nieznaczne.

Zasada działania oczyszczalni FANN z modułami IN-DRÄN

Infiltrację (grawitacyjne przemieszczanie wód w gruncie) można porównać do metody oczyszczania wykorzystywanej przez naturę i jest ona zwykle najwydajniejszą metodą lokalnego oczyszczania ścieków. Przed wprowadzeniem wody do złoża infiltracyjnego (drenażowego), w osadniku gnilnym oddzielany jest tłuszcz oraz cząsteczki stałe.

Zanieczyszczenia zawarte w ściekach są rozkładane za pomocą flory bakteryjnej, która porasta powierzchnię filtrującą - błonę biologiczną. Wydajny rozkład wymaga dobrego doprowadzenia tlenu. W przypadku obciążenia powierzchni filtrującej zbyt dużą ilością zanieczyszczeń lub wody, efekt oczyszczania ulega pogorszeniu, a powierzchnia może ulec całkowitemu zapchaniu, blokując odpływ wody.

Ziemia pod instalacją spełnia funkcję filtra - stopnia polaryzującego, w którym jest zatrzymywany m.in. fosfor. W celu umożliwienia odpływu wody do ziemi, wielkość instalacji infiltracyjnej należy dostosować do aktualnego rodzaju gruntu. Grunt przepuszczalny taki jak np. żwir i piasek wymaga najmniejszej powierzchni, a gęstsze rodzaje gruntu, takie jak np.

W systemach FANN pole infiltracyjne składa się z modułów IN-DRÄN, które układane są w rzędzie, jeden za drugim, a nad nimi umieszcza się rurę rozsączającą. Cały ciąg rur jest przykrywany geowłókniną i zasypywany ziemią. Nie ma potrzeby montażu studzienki rozdzielczej, ponieważ instalacja składa się zwykle z pojedynczego ciągu rur rozsączających.

W odróżnieniu od tradycyjnej infiltracji, instalacja wykonana z modułów IN-DRÄN ma zawsze taką samą długość, bez względu na rodzaj gruntu.

Wielkość złoża żwirowego, które ma się znajdować pod modułami IN-DRÄN jest uzależniona od zdolności gruntu do odprowadzania wody. Jeżeli grunt składa się z materiału drobnoziarnistego, np. iłu, gliny, konieczna jest większa powierzchnia warstwy żwiru niż w przypadku piasku lub żwiru.

W przypadku, gdy na działce mamy wysoki poziom wód gruntowych, pole infiltracyjne należy oddalić, zgodnie z obowiązującymi przepisami o 1,5 m od lustra wód gruntowych. Z tego powodu należy wynieść podczyszczone ścieki z osadnika gnilnego do pola infiltracyjnego, które zazwyczaj znajduje się na powierzchni gruntu.

Znajdujące się na powierzchni gruntu moduły IN-DRÄN oraz rurę rozsączającą przykrywa się 30 cm warstwą gruntu rodzimego tworząc tzw. kopiec infiltracyjny. W porównaniu do tradycyjnych przydomowych oczyszczalni ścieków, gdzie kopiec infiltracyjny to system 3-4 rur o długości 15 - 20 m każda, oczyszczalnia ścieków z modułami IN-DRÄN to pojedynczy kopiec o długości 7,5-15 m.

Ze względu na fakt, iż wody ściekowe należy przemieścić z osadnika gnilnego do obszaru infiltracji/złoża piaskowego, konieczne jest zainstalowanie pompy. Pompa nie może posiadać zaworu zwrotnego, gdyż przewód łączący pompę z polem infiltracyjnym powinien zostać opróżniony po każdym cyklu pracy. W ten sposób unika się ryzyka zamarzania i zapewnia prawidłową wentylację instalacji.

Odpowiednia ilość przesyłanych z pompy wód ściekowych to ok. 8-10 litrów na każdy moduł IN-DRÄN. Dawkę wody podawanej przez pompę można zwykle wyregulować za pomocą dźwigni zaworu. Podczas wyboru pompy należy pamiętać o różnicy wysokości i stratach ciśnienia w przewodzie pompy.

Zalety przydomowych oczyszczalni ścieków z modułami IN-DRÄN

Na każde warunki gruntowe (glina, ił, piasek, wysoki poziom wód gruntowych)
Bezobsługowe
Bardzo niskie koszty eksploatacji
Mała powierzchnia zabudowy
Posiada wytrzymałe osadniki gnilne bez wymiennych filtrów
Nie wymaga stosowania aktywatorów bakteryjnych
Wykorzystuje nowatorską szwedzką technologię
Posiada certyfikat CE i 10-letnią gwarancję na prawidłowe działanie systemu
Podczas oczyszczania niszczone są bakterie chorobotwórcze

Porównanie systemu IN-DRÄN z tradycyjnymi rozwiązaniami

System IN-DRÄN wymaga jedynie ok. 1/8 powierzchni w porównaniu do tradycyjnej przydomowej oczyszczalni ścieków na gruncie piaszczystym dla jednego domu (4-5 os.).

Poniższa tabela przedstawia parametry oczyszczania ścieków przy użyciu modułów IN-DRÄN:

Parametr	IN (mg/l)	OUT (mg/l)	Redukcja (%)
Zaw. Ogólna	83	0,99	99
BZT5	400	3,9	99
tot-P	2,0	0,044	99
tot-N	130	73	44

IN = na wyjściu z osadnika gnilnego.

Przepisy prawne dotyczące budowy przydomowych oczyszczalni ścieków

Budowa przydomowej oczyszczalni ścieków o przepustowości do 7,5 m3 na dobę nie wymaga pozwolenia na budowę, wymaga natomiast zgłoszenia właściwemu organowi.
Oczyszczalnie ścieków o przepustowości do 5 m3 na dobę wykorzystywane na potrzeby własnego gospodarstwa domowego lub rolnego w ramach zwykłego korzystania z wód nie wymagają pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi.
Stopień oczyszczania w oczyszczalniach firmy "Fann Va-teknik AB" odpowiada wymogom zawartym w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006.
Przepływowe, szczelne osadniki podziemne, stanowiące część przydomowej oczyszczalni ścieków gospodarczo - bytowych, służące do wstępnego ich oczyszczania, mogą być sytuowane w bezpośrednim sąsiedztwie budynków jednorodzinnych, pod warunkiem wyprowadzenia ich odpowietrzenia przez instalację kanalizacyjną, co najmniej 0,6 m powyżej górnej krawędzi okien i drzwi zewnętrznych w tych budynkach.
Odległość studni dostarczającej wodę do picia i na potrzeby gospodarcze od najbliższego przewodu rozsączającego kanalizacji indywidualnej, jeżeli odprowadzane są do niej ścieki oczyszczone biologicznie w stopniu określonym w przepisach dotyczących ochrony wód - 30 m.
Odległość osadnika gnilnego od studni dostarczającej wodę do picia i na potrzeby gospodarcze - 15 m.
Odległość oczyszczalni od granicy działki sąsiedniej, drogi (ulicy) lub ciągu pieszego - 2 m.
Ścieki pochodzące z własnego gospodarstwa domowego lub rolnego mogą być wprowadzane do ziemi, w granicach gruntu stanowiącego własność wprowadzającego, jeżeli miejsce wprowadzania ścieków oddzielone jest warstwą gruntu o miąższości, co najmniej 1,5 m od najwyższego użytkowego poziomu wodonośnego wód podziemnych.

Podsumowanie

Oczyszczalnie ścieków FANN z technologią IN-DRÄN to nowoczesne i ekologiczne rozwiązanie dla gospodarstw domowych, które nie mają dostępu do sieci kanalizacyjnej. Dzięki innowacyjnej konstrukcji modułów IN-DRÄN, oczyszczalnie te charakteryzują się wysoką efektywnością, niewielkimi wymaganiami przestrzennymi oraz niskimi kosztami eksploatacji.

tags: #oczyszczalnia #ścieków #FANN #zasada #działania