Oczyszczalnia ścieków dla 60 osób: Koszty budowy i eksploatacji

Szczegóły: Opublikowano: 24. November 2025

Brak kanalizacji komunalnej może być dużym utrudnieniem, jednak problem ten można rozwiązać na wiele sposobów. W sytuacji, gdy nie ma możliwości podłączenia się do miejskiej sieci kanalizacyjnej, należy wybrać jedną z dwóch opcji: szambo lub przydomową oczyszczalnię ścieków. Podejmując decyzję, warto sprawdzić koszty, z jakimi wiąże się instalacja jednego bądź drugiego urządzenia.

Opłacalność przydomowej oczyszczalni ścieków

System oczyszczania ścieków jest droższym zakupem, jednak tańszym w eksploatacji. W dłuższej perspektywie użytkowania oczyszczalnia jest bardzo korzystnym wyborem, ponieważ koszty eksploatacyjne są dość niskie. Jest to rozwiązanie bardziej ekologiczne od szamba, przyjazne dla środowiska, a także zapewnia wygodę użytkowania i niezależność od firm asenizacyjnych.

Początkowy koszt budowy oczyszczalni jest wyższy od szamba, ale inwestycja zazwyczaj zwraca się po kilku latach. W niektórych przypadkach możliwe jest też uzyskanie dofinansowania, co dodatkowo obniża koszty inwestycyjne. Aby inwestycja się opłaciła, oszczędności na eksploatacji muszą równoważyć lub przewyższać wyższy koszt początkowy w rozsądnym czasie (załóżmy 5-10 lat).

Koszty inwestycji i eksploatacji systemu oczyszczania ścieków:

Koszt inwestycyjny - zakup i montaż.
Koszt utrzymania / eksploatacja - prąd, serwis, wywóz osadów, bakterie.
Korzyści i oszczędności - mniejsze koszty w porównaniu z szambem, niezależność od firmy asenizacyjnej, zalety ekologiczne, możliwość uzyskania dofinansowania.

Zestawienie kosztów: oczyszczalnia vs szambo (dane orientacyjne na rok 2024-2025)

Pozycja	Zakres orientacyjny / uwagi
Zakup + montaż oczyszczalni	Dla domu jednorodzinnego: ok. 12 000 - 20 000 zł (czasem więcej) w przypadku oczyszczalni biologicznej z montażem. Koszt najtańszych instalacji (np. drenażowe, prostsze systemy) - w niektórych ofertach pojawiają się ceny już od ~ 7 000 do 12 000 zł dla małych systemów (4-6 m³).
Koszt eksploatacji rocznej	Zależnie od technologii i intensywności użytkowania: typowo 200 - 600 zł/rok (energia, serwis, bakterie)
Koszt przeglądów / serwisu	Zazwyczaj 150-300 zł/rok dla prostych systemów; w bardziej skomplikowanych - do kilku setek złotych
Koszt wywozu osadów / opróżnienia	W oczyszczalni też będzie gromadził się osad, który trzeba usuwać (raz na kilka lat) koszty zależne od pojemności i lokalizacji
Oszczędność na szambie - porównanie kosztów	Dla porównania, koszty utrzymania tradycyjnego szamba (zbiornika bezodpływowego) mogą być bardzo wysokie, jeśli trzeba często zlecać wywóz nieczystości. Koszty wywozu mogą przewyższać koszty eksploatacji oczyszczalni, zwłaszcza przy większym zużyciu ścieków. W wielu analizach wskazuje się, że oczyszczalnia przydomowa zwraca się już po 2-3 latach w porównaniu do kosztów utrzymania szamba.

Zalety przydomowej oczyszczalni ścieków

Niższe koszty eksploatacji - mniejsza częstotliwość wywozów, większa samowystarczalność.
Komfort i niezależność - brak konieczności częstego opróżniania.
Ekologiczne oczyszczanie ścieków - lepsza ochrona gleby i wód gruntowych; mniejsze ryzyko nieszczelności niż w starych szambach.
Możliwość ponownego wykorzystania oczyszczonej wody - np. do podlewania (jeśli pozwalają przepisy).
Dofinansowanie - wiele gmin i WFOŚiGW oferuje dofinansowania na budowę przydomowych oczyszczalni.

Wady i ograniczenia oczyszczalni

Wysoki koszt początkowy w stosunku do typowego szamba.
Zależność od warunków gruntowych - nie każdy teren nadaje się do pewnych technologii.
Konieczność regularnej konserwacji.
Zły dobór technologii lub niewłaściwy montaż może prowadzić do awarii.
Regulacje prawne - lokalne przepisy mogą ograniczać technologie.
Wydłużony okres zwrotu przy niskim zużyciu ścieków.

Kiedy oczyszczalnia się opłaca? Analiza opłacalności inwestycji

Przedstawiamy krótką analizę opłacalności inwestycji w przydomową oczyszczalnię ścieków. Prosta stopa zwrotu to relacja oszczędności rocznych do kosztu inwestycji.

Koszty porównywane:

Przeczytaj także: Montaż oczyszczalni z tunelami drenażowymi

Szambo: opłaty za wywóz ścieków (np. 200-400 zł/m-c przy 4-osobowej rodzinie).
Kanalizacja: opłata za m³ ścieków (np. 12-15 zł/m³, przy zużyciu 12 m³/mies. = ok. 150-180 zł/m-c).
Przydomowa oczyszczalnia ścieków: koszt inwestycji (np. 15 000-20 000 zł), a potem tylko serwis + energia (ok. 200-400 zł/rok).

Przykład obliczenia (dla rodziny 4-osobowej):

Koszt inwestycji w oczyszczalnię: 18 000 zł.
Eksploatacja oczyszczalni: 300 zł/rok.
Szambo: 300 zł/m-c × 12 = 3600 zł/rok.
Kanalizacja: 160 zł/m-c × 12 = 1920 zł/rok.

Oszczędności roczne:

oczyszczalnia vs szambo → 3600 − 300 = 3300 zł/rok.
oczyszczalnia vs kanalizacja → 1920 − 300 = 1620 zł/rok.

Prosta stopa zwrotu:

oczyszczalnia vs szambo: SRR = 3300 / 18000 = 18,3% ⇒ zwrot 5,5 roku
oczyszczalnia vs kanalizacja: SRR = 1620 / 18000 = 9% ⇒ zwrot 11 lat

Inwestycja w oczyszczalnię w porównaniu do szamba bardziej się opłaca (szybszy zwrot); natomiast w stosunku do kanalizacji okres zwrotu jest dłuższy i zależy od lokalnych stawek.

Podsumowując, przydomowa oczyszczalnia jest dobrym rozwiązaniem, jeśli:

zużycie wody jest średnie lub wysokie / produkcji ścieków (np. 3-4 osoby lub więcej),
teren pozwala na zastosowanie wybranej technologii (grunt, warunki wodne),
zależy Ci na niezależności od firm asenizacyjnych i niższych kosztach w dłuższym terminie,
planujesz użytkować nieruchomość przez wiele lat (np. 10+ lat),
możesz skorzystać z dofinansowania lub dotacji.

Jeśli natomiast zużycie ścieków jest niewielkie albo warunki gruntowe są trudne i montaż będzie bardzo kosztowny - wtedy okres zwrotu może być długi, a więc inwestycja mniej atrakcyjna.

Przeczytaj także: Wybierz idealną oczyszczalnię dla Twojego domu

Przydomowa przepompownia ścieków - alternatywne rozwiązanie

Prawidłowe odprowadzanie nieczystości z obiektów jest bardzo ważne. Takie rozwiązanie sprawdzi się zwłaszcza w miejscach, w których nie ma możliwości podłączenia obiektu do zbiorczej sieci kanalizacyjnej lub ukształtowanie terenu nie pozwala na wykonanie kanalizacji grawitacyjnej.

Zasada działania przepompowni:

Głównym zadaniem przepompowni jest przetłaczanie nieczystości do wyżej lub dalej położonego odbiornika. Ścieki spływają z terenu budynku do zbiornika przepompowni i gdy osiągną określony poziom, automatycznie uruchamia się pompa, która przetłacza nieczystości do szamba lub oczyszczalni.

Koszty przydomowych przepompowni ścieków:

Cena zależy od rodzaju zastosowanego układu. Dostępne są gotowe zestawy do tłoczenia nieczystości, ale również osobne elementy, aby każdy mógł skompletować przepompownię dostosowaną do własnych potrzeb.

Do wyboru są zbiorniki o różnych pojemnościach. Ich ceny wahają się od 1149 zł do 2099 zł. Pompy do brudnej wody i ścieków kosztują od 319 zł do 1999 zł. Cena najtańszej pompy z rozdrabniaczem to 519 zł. Najprostszy gotowy zestaw przepompowni kosztuje 1549 zł i składa się ze zbiornika o pojemności 345 l i pompy o wydajności 150 l/min. Koszt systemu składającego się ze zbiornika o pojemności 860 l i pompy o wydajności 400 l/min to 9999 zł. Taki zestaw jest wyposażony w system alarmujący o mogącej wystąpić awarii urządzenia.

Montaż i konserwacja przepompowni:

Sam montaż nie jest skomplikowany i nie wymaga specjalistycznej wiedzy. Konserwacja przepompowni ścieków jest ważna, aby zapewnić jej prawidłowe działanie i uniknąć awarii. Zazwyczaj zaleca się, aby wykonywać czynności konserwacyjne nie rzadziej niż dwa razy w roku.

Przeczytaj także: Przydomowa oczyszczalnia ścieków Bio Hero II – analiza

Aby nie dopuścić do awarii i nie narażać się na dodatkowe koszty, warto pamiętać o prawidłowej eksploatacji. Nie powinno się wrzucać do kanalizacji artykułów higieny osobistej, resztek obiadu, farb, piasku i innych śmieci, które mogłyby spowodować zator i utrudnić pracę urządzeń pompujących ścieki.

Oczyszczalnia BIO-HYBRYDA 24000 dla 60 RLM

BIO-HYBRYDA 24000 to biologiczna oczyszczalnia ścieków zaprojektowana do oczyszczania ścieków bytowych pochodzących z działalności gospodarczej i budownictwa wielorodzinnego. Ten model oczyszczalni może przyjąć w ciągu doby max. 8 m3 ścieków pochodzących od max. 60 mieszkańców równoważnych, tj. ładunek zanieczyszczeń nie przekraczający 3,6 kg BZT5.

Wewnątrz oczyszczalni zainstalowany jest wydajny i energooszczędny układ napowietrzania, który pozwala niewielkim kosztem wytworzyć wewnątrz bioreaktora warunki dla tlenowego oczyszczania ścieków z rozpuszczonych w nich zanieczyszczeń. Oczyszczalnia zapewnia oczyszczanie ścieków do parametrów wody w naturalnych zbiornikach, dlatego pochodzącą z niej wodę pościekową można odprowadzać bezpośrednio do środowiska poprzez zrzut do rowu, rzeki lub rozsączać w gruncie.

Podstawowe parametry techniczne oczyszczalni BIO-HYBRYDA 24000:

Skuteczność oczyszczania: BZT5-97%, ChZT-86%, Zawiesina-92%
Równoważna liczba mieszkańców: max. 60
Ilość ścieków: max. 8 m3/dobę
Pojemność zbiornika: 24 m3
Materiał zbiornika: GRP (kompozyt poliestrowo-szklany)
Wymiary zbiorników: 2x (dł.9120 mm, szer.1760 mm, wys.2000 mm)
Wysokość wlotu/wylotu: 1360/1300 mm
Średnica wlot/wylot: 200/160 mm
Dobowe zużycie energii: 5.5 kWh
Wywóz osadów: co 6-9 mies.

Jak działa oczyszczalnia przemysłowa EKOPOL?

Ścieki z budynku (hotelu, hali, biurowca) trafiają do zbiornika oczyszczalni podzielonego na komory technologiczne, w których wytwarzane są optymalne warunki dla każdego z etapów procesu oczyszczania. Oczyszczanie zaczyna się w pierwszej komorze oczyszczalni - osadniku wstępnym, tam zatrzymywane są zawiesiny i pływające w ściekach ciała stałe, a podczyszczone mechanicznie ścieki przepływają do bioreaktora.

W komorze bioreaktora utrzymywane jest wysokie stężenie tlenu, dzięki czemu swobodnie mogą się tam rozmnażać mikroorganizmy odpowiedzialne za usuwanie rozpuszczonych w ściekach związków organicznych. Następnie ścieki siłą grawitacji przepływają do finalnej komory - osadnika wtórnego, gdzie w warunkach niedotlenionych oddzielany jest osad nadmierny, a oczyszczone ścieki są klarowane i odpływają z oczyszczalni.

Odprowadzenie wody po oczyszczeniu ścieków:

Po oczyszczeniu ścieków, otrzymujemy czystą wodę, którą musimy odprowadzić do środowiska. Optymalnym rozwiązaniem jest zrzut wody pościekowej bezpośrednio do powierzchniowych wód płynących (rów, rzeka), jednak jeśli w pobliżu inwestycji nie ma cieków wodnych, najczęściej wraz z Inwestorem decydujemy o budowie układu rozsączającego ścieki w gruncie.

Dodatkowe informacje i aspekty

Nasze oczyszczalnie biologiczne wyposażano są w energooszczędne urządzenia elektryczne, dzięki czemu koszty energii elektrycznej są minimalizowane.
Jeżeli oczyszczalnia ścieków jest prawidłowo zamontowana i przy tym eksploatowana przez użytkowników, to nie ma możliwości by ulatniały się brzydkie zapachy. W typowych rozwiązaniach oczyszczalni biologicznych kluczową rolę odgrywa wentylacja. Średnica rury odprowadzającej wentylację musi mieć min 110 mm i wystawać co najmniej 60 cm ponad kalenicę budynku.
W większości przypadków samodzielny montaż oczyszczalni jest możliwy. Należy tego dokonać zgodnie z instrukcją załączoną do produktu.
Nie wolno odprowadzać wody opadowej do oczyszczalni, ponieważ nastąpi wypłukanie dodawanych bakterii i innych mikroorganizmów.
W chwili obecnej na rynku przydomowych oczyszczalni istnieje wiele rozwiązań, które świetnie sprawdzą się w przypadku gruntów gliniastych. Idealne dla tego rodzaju gruntów będą oczyszczalnie biologiczne z pompą ciśnieniową na wypływie, dzięki którym ścieki oczyszczone mogą trafić w dowolne miejsce na działce.
Wielkość działki musi pozwolić na montaż zbiorników oczyszczalni oraz systemu rozsączania, z zachowaniem minimalnych odległości instalacji od innych obiektów terenowych. Trudno zatem jednoznacznie określić, jaka minimalna powierzchnia jest niezbędna, gdyż zależy to od wielu czynników. Należy jednak przyjąć, że do posadowienia zbiornika oczyszczalni potrzebne jest ok. 1-3m2/RLM, zaś dla systemu nawadniania ok.
Ścieki oczyszczone w biologicznej oczyszczalni ścieków mogą zostać odprowadzone do cieków wodnych np. rowu, rzeki czy jeziora.
Poziom, na którym mogą być wprowadzane ścieki oczyszczone do gruntu musi wynosić co najmniej 1,5 m powyżej poziomu wód gruntowych. W przypadku, kiedy poziom wody gruntowej jest wyżej, istnieje możliwość wykonania systemu rozsączania w dodatkowym nasypie. Osobną kwestią jest zabezpieczenie samego zbiornika oczyszczalni przed mechanicznymi skutkami naporu wody gruntowej.
Aby zamontować oczyszczalnię należy dokonać zgłoszenia zamiaru budowy przydomowej oczyszczalni ścieków. Wniosek należy przedłożyć w starostwie. Starosta w terminie 30 musi wydać ostateczną decyzję.
Aby zdobyć informacje na temat dofinansowań należy skontaktować się z urzędami administracji w miejscu zamieszkania ( Starostwo, Urząd Gminy, Fundusz Ochrony Środowiska ).
Ścieki bytowe pochodzące z gospodarstwa domowego mogą być odprowadzane do przydomowej oczyszczalni ścieków, pomimo zawierających w swoim składzie tłuszczy. Ścieki zawierające duże ilości tłuszczu powinny być odprowadzane oddzielną kanalizacją podłączoną do separatora i dopiero dalej do oczyszczalni.
Prawidłowo zaprojektowana i zamontowana oczyszczalnia nie może zamarznąć podczas zimy, nawet w przypadku gdy kanalizacja doprowadzająca z budynku jest bardzo płytko (kilkanaście cm pod powierzchnią) i jej długość nie przekracza 5-8m. Temperatura ścieków wypływających z budynku jest zawsze dodatnia (15-50 °C).
Oczyszczalnię ścieków zazwyczaj można rozbudować. Jednakże lepiej przewidzieć ewentualną rozbudowę w momencie projektowania oczyszczalni.

Budowa przydomowej oczyszczalni ścieków nie jest przedsięwzięciem, do którego można przejść z marszu, pod wpływem impulsu. Decyzja, czy na konkretnym terenie może powstać taki obiekt, należy ostatecznie do lokalnych władz. Gromadzenie i odprowadzanie nieczystości reguluje najczęściej miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (MPZP). Oczyszczalnia może być budowana „w komplecie" z domem jako jedna inwestycja. W takim przypadku do dokumentacji należy załączyć projekt wraz z lokalizacją na planie zagospodarowania działki. Jest to rozwiązanie niezwykle komfortowe, znacznie ogranicza bowiem formalności związane z budową tego typu obiektu.

Na ogół bywa jednak tak, że decyzja o wybudowaniu własnej oczyszczalni ścieków zapada jakiś czas po postawieniu domu. Jest ona zwykle poprzedzona analizami i doświadczeniami wynikającymi z użytkowania klasycznego szamba. Przydomowa oczyszczalnia ścieków jako inwestycja niezależna staje się dla właściciela posesji nieco większym wyzwaniem pod kątem urzędowym. Obiekt o wydajności nieprzekraczającej 7,5 m3 na dobę wymaga od inwestora wizyty w starostwie powiatowym i zgłoszenia zamiaru budowy. Powinna ona rozpocząć się najwcześniej po upływie 30 dni i najpóźniej do dwóch lat od złożenia dokumentów.

Obecnie rozróżniamy 3 podstawowe rodzaje tego typu obiektów:

Oczyszczalnia ścieków z drenażem rozsączającym - najprostsza, a zarazem najbardziej uniwersalna. Można zbudować ją na niewielkiej działce.
Hydrobotaniczna oczyszczalnia ścieków - do oczyszczania wykorzystuje się ekosystem bagienny;
Biologiczna oczyszczalnia ścieków - w oczyszczaniu ścieków pomagają mikroorganizmy w tzw.

Do wstępnego oczyszczania ścieków dochodzi w tzw. osadniku gnilnym. To właśnie tam odbywa się wolna fermentacja bez udziału tlenu, dzięki której blisko 60% zanieczyszczeń zostaje zredukowanych do substancji rozpuszczalnych w wodzie. W tym samym czasie substancje cięższe opadają na dno w formie osadu. Kolejny etap to procesy w warunkach tlenowych. W tym miejscu dochodzi do niemal całkowitego (aż 95%) rozkładu i neutralizacji zanieczyszczeń najbardziej szkodliwych dla środowiska. Biologiczne oczyszczanie to jedna z najskuteczniejszych metod neutralizacji zanieczyszczeń. Jego produktem jest woda, którą z powodzeniem można wykorzystywać w gospodarstwie (np. do podlewania roślin).

Aby biologiczna oczyszczalnia ścieków działała efektywnie, nie wystarczy zostawić ją samej sobie. Pracowite mikroorganizmy, które przerabiają domowe ścieki na wodę, muszą być dobrze traktowane. W tym celu należy je chronić przed szkodliwymi substancjami przeszkadzającymi im w rozwoju.

Jeżeli zdecydowaliśmy się na budowę biooczyszczalni, musimy zwracać uwagę, jakie płyny wylewane są do toalety lub zlewu. Pod żadnym pozorem nie mogą to być: lakiery, farby, oleje, środki dezynfekujące, udrażniacze rur, rozpuszczalniki itp. Niewskazane jest wylewanie żadnych środków chemicznych wprost do odpływu. Należy również bardzo uważać z płynami do mycia naczyń, a także z płynami do prania i zmiękczania ubrań.

Na rynku dostępnych jest wiele ekologicznych alternatyw dla chemii. Decydując się na ekologiczną oczyszczalnię, warto w całości przestawić się na tryb eko!

Podczas projektowania należy pamiętać, by osadnik znajdował się możliwie najbliżej domu. Jest to związane z intensywnością rozkładu ciepłych ścieków. Specjaliści polecają zastosować do tego celu zbiornik z tworzywa sztucznego. Jest to rozwiązanie bardzo łatwe w montażu i bezproblemowe, jeśli chodzi o transport. Szczególną ostrożność należy zachować w trakcie zakopywania osadnika w ziemi, gdyż przy odrobinie nieuwagi jego ścianki mogą ulec odkształceniu pod naporem gruntu.

Kolejna niezwykle istotna kwestia to odległość osadnika od sąsiadującej infrastruktury. Rekomendowane odległości wynoszą:

kable elektryczne - ok. 80 cm,
najbliższa studnia - min. 15 m,
granica działki i drogi - min. 2 m,
gazociąg i wodociąg - ok.

tags: #oczyszczalnia #ścieków #dla #60 #osób #koszt