Oczyszczalnia drenażowa: Zasady działania, opinie i aspekty wyboru

Szczegóły: Opublikowano: 03. December 2025

Decydując się na sposób odprowadzania ścieków często kierujemy się aspektem ekonomicznym. Oczyszczalnia drenażowa w stosunku do alternatywnych rozwiązań okazuje się korzystniejsza niż kanalizacja zbiorcza, nie wspominając już o szambie.

Oczyszczalnia drenażowa, nazywana często jako szambo ekologiczne z drenażem rozsączającym jest najstarszym typem oczyszczalni. Jednak niższa cena montażu sprawia, że szambo ekologiczne z drenażem rozsączającym wciąż cieszy się dużym zainteresowaniem. Nowoczesną alternatywą dla oczyszczalni drenażowej jest oczyszczalnia biologiczna.

Oczyszczalni drenażowa jak każde rozwiązanie posiada wiele wad i zalet. Poniżej podpowiadamy czy warto inwestować w takie rozwiązanie.

Zasada działania oczyszczalni drenażowej

Głównymi elementami oczyszczalni drenażowej jest osadnik gnilny oraz drenaż rozsączający.

W pierwszym etapie tzw. beztlenowym, surowe ścieki dopływają grawitacyjnie do osadnika gnilnego. W osadniku zachodzi zjawisko oddzielania substancji lekkich (oleje, tłuszcze) od substancji opadających na dno zbiornika.

Przeczytaj także: Przydomowe oczyszczalnie ścieków Zawiercie

Wykonany i eksploatowany osadnik pozwala na usunięcie do 65 % zawiesin i 40% BZT5. Następnie w ten sposób podczyszczone ścieki przepływają przez filtr do drugiego etapu oczyszczania, który odbywa się w drenażu rozsączającym.

Funkcją drenażu jest rozprowadzanie ścieków z osadnika gnilnego do podłoża, w bardzo małych dawkach i na odpowiedniej powierzchni. Na tym etapie wykorzystywany jest naturalny proces tlenowy, polegający na biochemicznym rozkładzie zanieczyszczeń.

Do tego celu stosowane są głównie bakterie, dla których zawartość ścieków stanowi pokarm. W żwirowym podłożu, ewentualnie jeszcze w warstwie piasku usypanej poniżej, w warunkach dostępu tlenu rozwijają się mikroorganizmy tlenowe.

Długość drenażu rozsączającego musi być dobrana odpowiednio do przepuszczalności gruntu i ilości użytkowników. Rury drenażowe układa się na głębokości około 40 - 80 cm pod powierzchnią terenu, ze spadkiem 0,5 - 1,5%, zgodnie z kierunkiem przepływu ścieków.

Stąd wniosek, że technologia ta wymaga przeznaczenia pod drenaż znacznej powierzchni działki. Można ograniczyć zapotrzebowanie na powierzchnię pod drenaż przez zastosowanie modułów rozsączających - konstrukcji o formie prętów sztywno połączonych ze sobą, wykonanych z różnych tworzyw. Moduły umożliwiają równomierne rozprowadzenie ścieków i zwiększają powierzchnię dla rozwoju błony biologicznej.

Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania

Warianty drenażu rozsączającego:

z kopcem filtracyjnym: w warunkach wysokiego poziomu wód gruntowych drenaż można ułożyć na wzniesieniu usypanym z piasku (kopiec filtracyjny) i zastosować dodatkowo pompę tłoczącą ścieki do drenażu.
z filtrem piaskowym: gdy grunt jest nieprzepuszczalny (gliniasty lub ilasty), ścieki po przefiltrowaniu i oczyszczeniu w warstwach żwiru i piasku spływają do drenażu zbierającego, a następnie są odprowadzane do wód powierzchniowych lub do gruntu (np. przez tzw.
z filtrem gruntowo-roślinnym:zwane też oczyszczalniami korzeniowymi lub hydrobotanicznymi, stosuje się je najczęściej na terenach gliniastych lub ilastych, bądź gdy taka koncepcja odpowiada inwestorowi. Podczyszczone ścieki są rozsączane albo w żwirze i piasku, albo w ziemi, a całość obsadza się roślinnością występującą na terenach podmokłych: trzciną, pałką wodną, wierzbą krzewiastą lub żonkilami. Działanie oczyszczalni oparte jest na symbiozie roślin i mikroorganizmów rozwijających się w złożu filtra.

Budowa i działanie oczyszczalni drenażowej

Pierwszy etap podczyszczania ścieków zachodzi w osadniku gnilny, który ma postać zbiornika wielkomorowego. Zachodzą w nim procesy mechaniczne oraz biologiczne. W wyniku sedymentacji cząstki stałe osadzają się na dnie. W osadniku zachodzą procesy beztlenowego rozkładu zanieczyszczeń za które odpowiedzialne są mikroorganizmy.

Należy pamiętać, że beztlenowym procesom gnilnym towarzyszy powstawanie nieprzyjemnego zapachu. Dlatego posiadanie oczyszczalni drenażowej niesie wysokie ryzyko powstawania odorów. W celu ich uniknięcia oraz upłynnienia zawartości osadnika gnilnego konieczne jest systematyczne stosowanie biopreparatów.

Upłynnione, podczyszczone w około 25-50% ścieki dalej są kierowane na system drenaży rozsączających. Przyjmuje się, że na jednego mieszkańca powinna przypadać nitka drenażu długości 9-15 metrów. Każda nitka drenażu powinna być zakończona wentylacją niską, aby mogło docierać powietrze.

W systemie drenaży rozwijają się mikroorganizmy, które teoretycznie prowadzą dalsze procesy rozkładu zanieczyszczeń. Niestety system drenaży rozsączających jest podatny na zatykanie. W początkowej fazie wystarczy dodać odpowiedni biopreparat w celu ponownego udrożnienia systemu drenaży rozsączających. Niestety często w celu przywrócenia funkcjonowania szamba ekologicznego z drenażem rozsączającym wymagane są prace ziemne i wymiana gruntu lub przeniesienie nitek drenażu w inne miejsce. Wiąże się to ze sporymi kosztami oraz degradacją działki.

Wybór miejsca i montaż

Warunki wodno-gruntowe panujące na działce są czynnikiem, który determinuje sposób oczyszczania ścieków. Gdy decydujemy się na oczyszczalnię drenażową wody gruntowe muszą być na niskim poziomie min. 2m p.p.t., a grunty otaczające powinny być lekkie i łatwo przepuszczalne np. piaski, żwiry.

Przeczytaj także: Jak ustawić napowietrzanie?

Zbiornik oczyszczalni jak i rury drenarskie powinny być umieszczone w terenie, gdzie nie ma roślin z bogatym systemem korzeniowym. Do takich roślin należą wszelkie drzewa owocowe oraz iglaste. System rozsączania powinien być zlokalizowany w terenie zielonym. Ruch samochodowy powoduje utwardzenie i zagęszczenie gruntu co zmniejsza przepuszczalność.

Kolejne kroki przy wyborze miejsca:

Wybór miejsca, w którym będzie znajdować się oczyszczalnia drenażowa. Na tym etapie warto wrysować w plan zagospodarowania terenu osadnik wraz z systemem rozsączania oraz zaznaczyć zarys domu, studni, granicy działki oraz większych nasadzeń.
Zagłębienie rury kanalizacyjnej wychodzącej z budynku determinuje głębokość posadowienia zbiornika oraz drenażu. Osadnik gnilny nie powinien być posadowiony zbyt głęboko. Za optymalną głębokość przyjmuje się ok. 50cm. Rura doprowadzająca ścieki do osadnika powinna mieć spadek 2-3%.
- wykonać wykop o szerokości min. - szerokość rowu powinna wynosić min.

Eksploatacja oczyszczalni

Prawidłowo korzystając z oczyszczalni drenażowej musimy pamiętać o okresowym opróżnianiu komory osadnika, w zależności od eksploatacji raz lub dwa razy na rok. Za prawidłową pracę oczyszczalni odpowiadają bakterie, które znajdują się zarówno w komorze osadnika jak i w systemie rur drenarskich.

Systematyczna kontrola studzienki rozdzielczej oraz filtra sprawi, że nasza oczyszczalnia będzie działać bez zastrzeżeń.

Oczyszczalnie do prawidłowej pracy potrzebują bakterii, których nie możemy pominąć. Te które do swojej pracy wymagają ciągłego dostarczania pożywki powinny ją otrzymywać co 2-3 tygodnie. Do zapoczątkowania pracy oczyszczalni idealnie nadaje się biopreparat BIOSTART DRENAŻ, który zaszczepia bakterie w systemie drenów.

Stosowane biopreparaty przyczyniają się do zmniejszenia objętości nieczystości. Ścieki zasilane pożywką bakteryjną nie wydzielają nieprzyjemnej woni, a ich objętość jest mniejsza nawet o 30%. Biopreparaty działają również korzystnie na system rozsączania i przeciwdziałają jego zarastaniu.

Oczyszczalnie należy eksploatować zgodnie z instrukcją (dotyczy to częstotliwości opróżnienia osadnika wstępnego) oraz zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 18.11.2014 r. Rozporządzenie wprowadza również obowiązek pobierania próbek ścieków bytowych wprowadzonych do urządzeń wodnych lub do ziemi z przydomowych oczyszczalni ścieków. Zgodnie z § 5 ust.

Przydomowa oczyszczalnia ścieków a szambo

Szambo (zbiornik bezodpływowy) ma niższy próg wejścia, ale regularne wywozy generują stałe koszty eksploatacyjne. Oczyszczalnia drenażowa - ścieki podczyszczone w osadniku gnilnym infiltrują przez układ rur w gruncie (warunek: chłonny grunt, odpowiednia przepuszczalność, zachowanie odległości ochronnych).

Oczyszczalnia biologiczna - intensywne oczyszczanie z użyciem osadu czynnego lub złoża biologicznego; stabilna jakość ścieków oczyszczonych, mniejsze wymagania co do gruntu (odprowadzenie np. do pakietów rozsączających).

Podstawą decyzji są warunki wodno‑gruntowe (poziom wód gruntowych, przepuszczalność gleby) i dostępna powierzchnia działki. Należy zachować wymagane odległości od studni, granic i budynków. Na koszt składają się: osadnik/reaktor biologiczny, układ rozsączający lub pakiety rozsączające, sterownik i armatura, roboty ziemne oraz montaż. W eksploatacji uwzględnij wywóz osadów (okresowy), zużycie energii (napowietrzanie/pompy - w układach biologicznych) i przeglądy.

Kompletna oczyszczalnia drenażowa dla niewielkich gospodarstw - ekonomiczny wariant przy sprzyjających warunkach gruntowych. Wytrzymały zbiornik bezodpływowy tam, gdzie warunki nie pozwalają na rozsączanie lub oczyszczalnię. Kompaktowy system biologiczny do domu jednorodzinnego - stabilna jakość ścieków oczyszczonych i elastyczny sposób odprowadzania (pakiety). Wydajny zestaw dla większych gospodarstw - modułowa konstrukcja ułatwia dopasowanie do warunków działki i liczby użytkowników.

Zależnie od obciążenia i technologii. Oczyszczalnia przydomowa to wygoda i niskie koszty bieżące, jeśli warunki gruntowe na to pozwalają. Szambo pozostaje rozwiązaniem uniwersalnym, lecz generuje regularne koszty wywozu.

Są najtańsze i najczęściej stosowane. Drenaż rozsączający jest jednym z najtańszych sposobów na oczyszczanie ścieków. Jak sama nazwa wskazuje, drenaż rozsączający jest elementem drenażowej oczyszczalni ścieków.

Drenaż rozsączający oczyszczalni ma postać układu drenów (np. rur drenażowych) ułożonych na dobrze przepuszczalnym gruncie, na przykład na warstwie żwiru o odpowiednio dużej frakcji. Do rozdzielania drenów na kilka nitek służy studzienka rozdzielcza, znajdująca się tuż przed samym drenażem, za osadnikiem gnilnym.

Niekiedy oczyszczalnia z drenażem może być wyposażona również w studnię chłonną na końcu całego układu. Ogólnie rzecz biorąc, budowa systemu drenażowego wiąże się z potrzebną dużą powierzchnią terenu, co dla większości inwestorów jest nie do przyjęcia ze względu na ograniczony rozmiar działki oraz chęć jak najlepszego zagospodarowania ogrodu.

Zakładasz drenaż rozsączający? Równie istotnym parametrem jest rodzaj gruntu, który musi być przepuszczalny i najlepiej, gdyby był on piaszczysty. Kolejnym elementem silnie wpływającym na drenaż rozsączający są wody gruntowe. Wysoki poziom wód gruntowych jest silnym przeciwwskazaniem do stosowania rozsączania drenażowego.

Drenaż rozsączający nie nadaje się do warunków gruntowo - wodnych o słabej przepuszczalności oraz wysokim poziomie wód gruntowych. W przypadku tego rozwiązania grunt musi być naprawdę dobrze przepuszczalny i suchy; na innym gruncie ta technologia zwyczajnie się zamuli i szybko przestanie odbierać ścieki.

Z tego powodu w większości przypadków najlepiej sprawdzi się oczyszczalnia biologiczna z rozsączaniem napowierzchniowym, liniowym pochłaniaczem roślinnym lub odprowadzeniem do oczka wodnego. Nie bez znaczenia jest także odpowiednie dbanie o drenaż rozsączający.

Stosowany regularnie w znacznym stopniu wydłuża żywotność każdego systemu drenażowego. Eco9 FLO to specjalistyczny preparat do rozkładu kożucha w oczyszczalni ścieków. Dzięki zaszczepieniu na lekkim nośniku skutecznie działa na powierzchni ścieków w miejscu tworzenia się kożucha. Eco9 FLO wspomaga rozwój pożytecznych bakterii w osadniku oraz oczyszczalni.

W przypadku gdy zdecydujecie się Państwo na zakup przydomowej oczyszczalni ścieków lub zbiornika bezodpływowego gromadzącego nieczystości warto stosować się do powyższych kilku cennych wskazówek. Pamiętajmy, że zakup takich systemów jest inwestycją, która powinna spełniać swoje funkcje przez długie lata. Podczas wyboru zbiorników nie sugerujmy się jedynie ceną.

Zazwyczaj cena jest wyznacznikiem jakości. Pytajmy sprzedawców o wszelkie certyfikaty, wady i zalety. Sprawdźmy produkty u konkurencji. Podejmijmy decyzję rozważnie i cieszmy się sprawnie działającym systemem przez długie lata.

Podsumowując jeżeli zależy nam na przydomowej oczyszczalni ścieków bezzapachowej oraz pozwalającej w trwały sposób rozwiązać problem gospodarki ściekowej wybrać oczyszczalnię biologiczną.

Wiele osób zastanawia się jakie rozwiązanie będzie najkorzystniejsze do prawidłowego oczyszczania ścieków. Z tego względu większość gospodarstw domowych staje przed trudnym dylematem wyboru odpowiedniego sposobu i tym samym zadaje sobie pytanie - oczyszczalnia tunelowa czy drenażowa, która z nich będzie lepsza?

Podczas wyboru oczyszczalni należy kierować się przepuszczalnością gruntu, poziomem wód gruntowych, wielkością danego miejsca, w którym planujemy zainstalować oczyszczalnię, a także głębokością wejścia rury mającej za zadanie prawidłowe odprowadzanie ścieków.

Przepuszczalność gruntu pozwala ocenić, w którym miejscu najlepiej jest zainstalować cały mechanizm, aby jak najlepiej spełniał swoją funkcję. Warto w tym przypadku pamiętać, że grunt może mieć kilka cech przepuszczalności - złą, słabą i dobrą.

Natomiast poziom wód gruntowych pozwala określić skuteczność działania zainstalowanej oczyszczalni. Wartość ta nie powinna być określona na poziomie około 2 metrów głębokości, gdyż w innym przypadku nie uda się zakopać rury przeznaczonej do drenażu.

Coraz więcej gospodarstw domowych idzie w kierunku nowoczesnych rozwiązań, co nie tylko poprawia komfort życia, ale także zmniejsza koszty eksploatacyjne. Właśnie dlatego wiele osób decyduje się na montaż przydomowej oczyszczalni ekologicznej, która ma doskonały wpływ na środowisko naturalne.

Jednym z przykładów jest oczyszczalnia tunelowa bazująca na mechanicznej i biologiczno-tlenowej metodzie oczyszczania ścieków. Można wyróżnić w niej funkcjonalne tunele, które odpowiadają za poszczególne etapy segregacji odpadów nierozpuszczających się w wodzie. Każda oczyszczalnia tunelowa ma wiele zalet. Wśród nich można wymienić przede wszystkim możliwość kontrolowania oczyszczanych ścieków, a także niskie koszty eksploatacji. Ponadto tego rodzaju mechanizmy wykazują dużą tolerancję na wahania ścieków zarówno pod względem ich jakości, jak i ilości.

Oczyszczalnia drenażowa charakteryzuje się nieskomplikowanym mechanizmem oczyszczania ścieków, gdyż są one w pierwszej kolejności czyszczone w osadniku gnilnym, a następnie przepływają przez drenaż rozsączający i są oczyszczane w biologiczny sposób tlenowy, co również zalicza je do oczyszczalni ekologicznych. Na powierzchni gruntu powstaje błona biologiczna, w której znajdują się mikroorganizmy rozkładające związki mogące rozpuścić się w wodzie.

Poszukując najlepszego rozwiązania, warto przeanalizować wszystkie kwestie mające wpływ na prawidłowe funkcjonowanie wybranej oczyszczalni ekologicznej. Przede wszystkim liczy się wielkość działki - jak wiadomo, im większa powierzchnia, tym lepsza.

Drenażowe, przydomowe oczyszczalnie ścieków cechuje bezawaryjność i wysoka jakość funkcjonowania. Drenażowe, przydomowe oczyszczalnie ścieków stanowią doskonałe rozwiązanie dla wszystkich osób ceniących sobie urządzenia wydajne i bezawaryjne, a także działające w sposób, który nie stanowi zagrożenia dla środowiska naturalnego.

To rozwiązanie w pełni ekologiczne, gdyż zachodzący dzięki niemu proces oczyszczania ścieków polega na równomiernym rozprowadzaniu ich po złożu żwirowym, w warstwach którego wytwarza się składająca się z mikroorganizmów błona biologiczna - to właśnie owe mikroorganizmy rozkładają zanieczyszczenia ze ścieków. Kolejnymi zaletami oczyszczalni z drenażem są prosta konstrukcja, niskie koszty instalacji oraz eksploatacji, łatwa obsługa i mała awaryjność.

Z uwagi na długi system rozsączania oczyszczalnie z drenażem najlepiej spisują się w przypadku ciężkich gruntów gliniastych. Przydomowa oczyszczalnia ścieków z drenażem rozsączającym to optymalny wybór na każdą kieszeń! Koszt budowy w przypadku sprzyjajacych warunkach gruntowych i dużych działkach jest bardzo niski.

Osadnik ma formę cylindrycznego trzy komorowego zbiornika o pojemności uzależnionej od ilości napływających ścieków (ilość mieszkańców RLM). Wykonany jest ze zbrojonego laminatu poliestrowo - szklanego o wysokiej odporności na napór gruntu, a jego samonośne rozwiązanie konstrukcyjne pozwala na bezpośrednie posadowienie w gruncie rodzimym bez potrzeby jakichkolwiek obmurowań i wzmocnień przy standardowym posadowieniu.

Zaletą osadnika jest jego niski ciężar i całkowita szczelność. Doskonały materiał w połączeniu z opływowym kształtem i specjalnie zaprojektowane przetłoczenia zapewnia wytrzymałość konstrukcji zbiornika porównywalną ze zbiornikiem żelbetonowym. Zbiornik zapewnia 100 % szczelność, co nie powoduje pobierania wody z gruntu do wnętrza zbiornika i przenikania ścieków surowych do gruntu.

Cylindryczny kształt osadnika został zaprojektowany pod kątem skutecznego wydzielania osadów .Specjalnie dobrane proporcje średnicy i długości zbiorników zapewniają bardzo dobre osadzanie wszystkich części stałych. Szczególnie wysoki stopień oczyszczania zapewnia konstrukcja trzykomorowa. Zbiornik posiada dwie przegrody pionowe ze szczelinami przelewowymi na różnych wysokościach.

tags: #oczyszczalnia #rozsączająca #zasady #działania #opinie