Przydomowa Oczyszczalnia Ścieków a Wysoki Poziom Wód Gruntowych: Kompleksowy Przewodnik

Szczegóły: Opublikowano: 25. November 2025

W coraz większej ilości gospodarstw domowych, które pozbawione są dostępu do kanalizacji, właściciele decydują się na usunięcie problematycznego zbiornika bezodpływowego i zastąpienie go ekologiczną przydomową oczyszczalnią ścieków. Przydomowe oczyszczalnie ścieków to coraz popularniejsze rozwiązanie wśród właścicieli domów jednorodzinnych. Ich zalety, takie jak ekologiczność, niskie koszty eksploatacji i niezależność od zewnętrznych sieci kanalizacyjnych, przyciągają uwagę inwestorów.

Formalności związane z budową przydomowej oczyszczalni ścieków

O ile montaż takiego zbiornika nie jest skomplikowany i można wykonać go samemu, to procedury urzędowe wymagają od inwestora podjęcia kilku kroków, by móc legalnie korzystać z przydomowej oczyszczalni ścieków. Konieczne jest pozwolenie na budowę, czy wystarczy zgłoszenie montażu zbiornika oczyszczalni ścieków? Według obowiązujących przepisów zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 3 oraz art. 30 ust. 1 pkt 1 Prawa Budowlanego przydomowe oczyszczalnie ścieków o wydajności do 7,5m3 na dobę nie wymagają pozwolenia na budowę, tylko zgłoszenia.

Jeśli jesteś w trakcie budowy domu, najwygodniej jest uwzględnić przydomową oczyszczalnię w projekcie jako rozwiązanie gospodarki ściekowej. W istniejącym już budynku należy wykonać zgłoszenie w starostwie.

Przed przystąpieniem do zgłoszenia należy sprawdzić, czy prawo lokalne pozwala na budowę przydomowej oczyszczalni ścieków na naszej działce. Takie informacje można pozyskać w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w warunkach zabudowy wydanej przez wójta/burmistrza/prezydenta danego miasta.

Jednym z najczęstszych powodów odmowy zgody jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, który zakłada budowę sieci kanalizacyjnej w danej okolicy. Innym powodem odmowy może być też znajdowanie się działki na terenach szczególnie zagrożonych powodzią, terenach ochrony ujęć wody zarówno powierzchniowej jak i podziemnej.

Przeczytaj także: Przydomowe oczyszczalnie ścieków Zawiercie

Wymagane dokumenty do zgłoszenia

Co będzie potrzebne do zgłoszenia przydomowej oczyszczalni ścieków? Dokumenty, które będą potrzebne do zgłoszenia:

Druk zgłoszenia robót budowlanych niewymagających pozwolenia na budowę.
Druk oświadczenia o prawie do dysponowania gruntem na cele budowlane
Oświadczenie o braku możliwości przyłączenia danej działki do kanalizacji
Mapa zasadnicza w skali 1:1000 z naniesionymi lokalizacjami urządzeń
Opis techniczny oczyszczalni, dokumenty oczyszczalni - rysunek techniczny, przekrój, dokumenty potwierdzające właściwości oczyszczalni.
Opis planowanych robót wraz z datą rozpoczęcia budowy

Wszelkie druki i oświadczenia można znaleźć w odpowiednim urzędzie starostwa powiatowego lub na stronie internetowej danego urzędu. Z powodu niejednoznacznego określenia w przepisach dokumentów potrzebnych do zgłoszenia zbiornika bezodpływowego lub przydomowej oczyszczalni ścieków, indywidualna interpretacja przepisów przez urzędników powoduje sytuacje, które wymagają złożenia różnych dokumentów, które np. nie są wymagane w urzędzie w innej części kraju.

W niektórych sytuacjach potrzebne jest też uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego. Od daty zgłoszenia urząd ma 21 dni na zgłoszenie sprzeciwu lub niezgodności w zgłoszeniu. Aby zamontować oczyszczalnię należy dokonać zgłoszenia zamiaru budowy przydomowej oczyszczalni ścieków. Wniosek należy przedłożyć w starostwie. Starosta w terminie 30 musi wydać ostateczną decyzję.

Lokalizacja i Odległości

Lokalizacja oczyszczalni nie może być w dowolnym miejscu działki. Przed przystąpieniem do zgłoszenia należy pamiętać o zachowaniu odpowiednich odległości od innych obiektów na działce. Odległości te są ściśle określone w przepisach. Zachowanie odpowiednich odległości dotyczy nie tylko działki inwestora, ale również sąsiadujących działek.

Najważniejszą odległością, której należy przestrzegać, jest odległość systemu rozsączania od ujęć wody pitnej, na przykład studni. W przypadku oczyszczalni drenażowych odległość ta wynosi minimum 70 m, a w oczyszczalniach biologicznych minimum 30 m.

Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania

Sporo inwestorów zastanawia się, w jakiej odległości od budynku można umiejscowić zbiornik. Ta odległość wynosi minimum 5 m. Zarówno zbiornik, jak i system rozsączania należy zachować minimum 2 m od granicy działki.

System rozsączania powinien być oddalony o co najmniej 3 m od najbliższych drzew i krzewów. Ta odległość nie wynika z przepisów, ale z praktyki i doświadczenia. Ściek rozsączany w gruncie to bardzo dobry nawóz bogaty w azot i fosfor, które znacznie przyspieszają rozwój roślin oraz ich systemu korzeniowego w okolicy rozsączania. System korzeniowy pobliskich roślin może w przeciągu kilku lat pracy oczyszczalni wrosnąć się w system rozsączania, zatkać lub uszkodzić system.

Dodatkowe odległości

Należy też pamiętać o zachowaniu odpowiednich odległości od:

Wodociągu - minimum 1,5 m
Przyłącza gazowego - minimum 0,5 m -3 m
Kabli telekomunikacyjnych - minimum 1 m
Kabli elektrycznych - minimum 1,5 m

Wszelkie odległości należy liczyć nie od samego zbiornika, a od krawędzi pokrywy wystającej ponad poziom gruntu.

Podczas wyboru lokalizacji zbiornika oczyszczalni należy też pamiętać o konieczności dojazdu wozu asenizacyjnego, który opróżni zbiornik. W przypadku przydomowej oczyszczalni wywóz nie odbywa się co miesiąc- dwa jak w przypadku szamba, a co rok lub półtora.

Przeczytaj także: Jak ustawić napowietrzanie?

Badania Gruntu i Wysoki Poziom Wód Gruntowych

W niektórych przypadkach potrzebne będzie także wykonanie badań gruntu mających na celu sprawdzenie, na jakiej głębokości występują wody gruntowe. W przepisach określona jest minimalna odległość, którą należy bezwzględnie przestrzegać, aby nie doszło do skażenia wód gruntowych przez ściek. Odległość ta wynosi minimum 1,5 m od najwyższego występującego poziomu wód gruntowych.

W praktyce wysoki poziom wód gruntowych oznacza konieczność wykonania systemu rozsączania w nasypie, aby możliwe jak najbardziej zwiększyć odległość rozsączania od wód gruntowych. Poziom, na którym mogą być wprowadzane ścieki oczyszczone do gruntu musi wynosić co najmniej 1,5 m powyżej poziomu wód gruntowych. W przypadku, kiedy poziom wody gruntowej jest wyżej, istnieje możliwość wykonania systemu rozsączania w dodatkowym nasypie.

Osobną kwestią jest zabezpieczenie samego zbiornika oczyszczalni przed mechanicznymi skutkami naporu wody gruntowej. Wysoki poziom wód gruntowych jest jednym z największych wyzwań, z jakimi można się spotkać podczas planowania montażu przydomowej oczyszczalni ścieków. Jeśli lustro wody znajduje się zbyt blisko powierzchni, proces oczyszczania biologicznego w glebie może być zakłócony, a tradycyjne systemy rozsączające stają się nieskuteczne.

Rozwiązania dla wysokiego poziomu wód gruntowych

Studnia chłonna - w przypadku wysokiego poziomu wód gruntowych jedną z opcji jest budowa studni chłonnej, która umożliwia odprowadzenie oczyszczonych ścieków w głębsze warstwy gruntu.
Podniesiona oczyszczalnia - trudnych warunkach gruntowych stosuje się systemy montowane powyżej poziomu terenu.

Nowoczesne Technologie i Warunki Gruntowe

Nowoczesne oczyszczalnie ścieków - współczesne technologie, stosowane w oczyszczalniach biologicznych przydomowych, pozwalają na efektywne działanie nawet w przypadku wysokiego poziomu wód gruntowych. Grunty o niskiej przepuszczalności, takie jak glina, ił czy ziemia skalista, są często określane jako grunt słabo przepuszczalny.

Systemy rozsączające

Drenaż rozsączający - to system rur perforowanych, które równomiernie rozprowadzają oczyszczone ścieki na większej powierzchni gruntu, zwiększając szanse na ich skuteczne wchłonięcie.
Warstwy filtracyjne - w miejscach, gdzie grunt naturalny jest zbyt zbity, stosuje się dodatkowe warstwy piasku lub żwiru.

Oczyszczalnie biologiczne przydomowe - kompaktowe i zaawansowane systemy, które są przystosowane do pracy nawet w trudnych warunkach gruntowych. Nowoczesne rozwiązania, stosowane w oczyszczalniach biologicznych, umożliwiają skuteczne oczyszczanie ścieków w niemal każdych warunkach. Każdy projekt oczyszczalni zaczyna się od szczegółowej analizy terenu. Badanie gruntu pod oczyszczalnie dostarcza kluczowych informacji o przepuszczalności gleby, jej strukturze oraz poziomie wód gruntowych. Wyniki badań pozwalają dobrać odpowiedni system technologiczny, który będzie efektywny i dostosowany do lokalnych warunków.

Prace ziemne obejmują wykopy na zbiorniki i systemy filtracyjne. W przypadku trudnych warunków, takich jak wysoki poziom wód gruntowych, może być konieczne podniesienie oczyszczalni powyżej poziomu terenu lub zastosowanie specjalnych warstw filtracyjnych.

Montaż elementów oczyszczalni wymaga precyzji. Nowoczesne oczyszczalnie ścieków są często wyposażone w zamknięte systemy biologiczne, które minimalizują ryzyko wycieków do gruntu. Zbiorniki są wykonane z trwałych materiałów odpornych na korozję i uszkodzenia mechaniczne, co gwarantuje ich wieloletnią trwałość. Zbiorniki oczyszczalni są podłączane do systemu kanalizacyjnego budynku. Ostatnim etapem jest sprawdzenie szczelności systemu oraz jego poprawnego działania.

Zalety Nowoczesnych Oczyszczalni Ścieków

Nowoczesne oczyszczalnie ścieków zapewniają nie tylko ekologiczne, ale także ekonomiczne rozwiązania.

Ekologia i ochrona środowiska - oczyszczalnie biologiczne przydomowe są zaprojektowane z myślą o minimalizacji negatywnego wpływu na otoczenie.
Niskie koszty eksploatacji - w przeciwieństwie do tradycyjnych szamb, nowoczesne oczyszczalnie wymagają minimalnej obsługi i rzadkich wizyt serwisowych. Redukcja kosztów związanych z wywozem ścieków sprawia, że system jest ekonomiczny w użytkowaniu.
Uniwersalność - nowoczesne oczyszczalnie ścieków można dostosować do niemal każdego rodzaju gleby.

Przydomowa oczyszczalnia ścieków - dodatkowe informacje

Aby zbudować przydomową oczyszczalnię ścieków, należy uzyskać pozwolenie na jej zamontowanie. W przypadku działek, które mają dostęp do kanalizacji lub planowana jest w przyszłości budowa kanalizacji, uzyskanie takiej zgodny może okazać się kłopotliwe. Mimo wszystko warto wystąpić z wnioskiem o zamontowanie przydomowej oczyszczalni ścieków. Dodatkowo należy zwrócić uwagę, czy działka znajduje się na terenie aglomeracji.
Jeżeli oczyszczalnia ścieków jest prawidłowo zamontowana i przy tym eksploatowana przez użytkowników, to nie ma możliwości by ulatniały się brzydkie zapachy. W typowych rozwiązaniach oczyszczalni biologicznych kluczową rolę odgrywa wentylacja. Średnica rury odprowadzającej wentylację musi mieć min 110 mm i wystawać co najmniej 60 cm ponad kalenicę budynku.
W większości przypadków samodzielny montaż oczyszczalni jest możliwy. Należy tego dokonać zgodnie z instrukcją załączoną do produktu.
Nie wolno odprowadzać wody opadowej do oczyszczalni, ponieważ nastąpi wypłukanie dodawanych bakterii i innych mikroorganizmów.
W chwili obecnej na rynku przydomowych oczyszczalni istnieje wiele rozwiązań, które świetnie sprawdzą się w przypadku gruntów gliniastych. Idealne dla tego rodzaju gruntów będą oczyszczalnie biologiczne z pompą ciśnieniową na wypływie, dzięki którym ścieki oczyszczone mogą trafić w dowolne miejsce na działce.
Wielkość działki musi pozwolić na montaż zbiorników oczyszczalni oraz systemu rozsączania, z zachowaniem minimalnych odległości instalacji od innych obiektów terenowych. Trudno zatem jednoznacznie określić, jaka minimalna powierzchnia jest niezbędna, gdyż zależy to od wielu czynników. Należy jednak przyjąć, że do posadowienia zbiornika oczyszczalni potrzebne jest ok. 1-3m2/RLM, zaś dla systemu nawadniania ok.
oszczędności finansowe - inwestycja się szybko zwróci, obniżenie kosztów stałych
umożliwia zagospodarowanie ścieków w miejscu ich powstawania
są ekologiczne - żyje się w zgodzie z naturą
oczyszczona woda jest bogata w mikroelementy, można ją ponownie wykorzystać np.
Ścieki oczyszczone w biologicznej oczyszczalni ścieków mogą zostać odprowadzone do cieków wodnych np. rowu, rzeki czy jeziora.
Ścieki bytowe pochodzące z gospodarstwa domowego mogą być odprowadzane do przydomowej oczyszczalni ścieków, pomimo zawierających w swoim składzie tłuszczy. Ścieki zawierające duże ilości tłuszczu powinny być odprowadzane oddzielną kanalizacją podłączoną do separatora i dopiero dalej do oczyszczalni.
Wybrane modele biologicznych oczyszczalni ścieków wyposażone są w system umożliwiający pracę oczyszczalni przy braku dopływu ścieków np. w przypadku wyjazdu wakacyjnego. Jednak gdy brak dopływu będzie długotrwały np.
Prawidłowo zaprojektowana i zamontowana oczyszczalnia nie może zamarznąć podczas zimy, nawet w przypadku gdy kanalizacja doprowadzająca z budynku jest bardzo płytko (kilkanaście cm pod powierzchnią) i jej długość nie przekracza 5-8m. Temperatura ścieków wypływających z budynku jest zawsze dodatnia (15-50 °C).
Oczyszczalnię ścieków zazwyczaj można rozbudować. Jednakże lepiej przewidzieć ewentualną rozbudowę w momencie projektowania oczyszczalni.

Czy przydomowa oczyszczalnia ścieków jest trwałym rozwiązaniem?

Oczyszczalnie przydomowe są zaprojektowane jako trwałe rozwiązanie o długiej żywotności. Jednakże, ich trwałość może być uzależniona od regularnej konserwacji oraz odpowiedniego użytkowania. Dbanie o oczyszczalnię może znacząco przedłużyć jej żywotność.

Czy oczyszczalnia przydomowa jest skomplikowana w obsłudze?

Obsługa oczyszczalni przydomowej może wymagać pewnej wiedzy i uwagi, ale nie jest zazwyczaj skomplikowana. Właściciele powinni być świadomi, jak przestrzegać zaleceń producenta dotyczących konserwacji, monitorowania stanu systemu i regularnego sprawdzania jego działania. Nasze oczyszczalnie biologiczne wyposażano są w energooszczędne urządzenia elektryczne, dzięki czemu koszty energii elektrycznej są minimalizowane. Dodatkowo zalecane jest regularne stosowanie biopreparatów (np.

Podsumowanie

Decydując się na nowoczesne oczyszczalnie ścieków, inwestorzy wybierają ekologiczne, trwałe i efektywne systemy, które zapewniają komfort użytkowania oraz minimalny wpływ na środowisko. Niezależnie od warunków gruntowych, właściwe przygotowanie, analiza i dobór technologii gwarantują sukces inwestycji.

tags: #oczyszczalnia #przydomowa #wysoki #poziom #wód #gruntowych