Szambo na Działce ROD: Przepisy, Koszty i Obowiązki
- Szczegóły
Wiele osób posiadających działki w ramach Rodzinnych Ogrodów Działkowych (ROD) zastanawia się nad instalacją szamba. Odpowiednie zagospodarowanie ścieków jest nie tylko kwestią komfortu, ale wymagań przepisów prawa. W tym artykule omówimy kluczowe aspekty związane z posiadaniem szamba na działce ROD, koszty związane z jego instalacją oraz konsekwencje prawne niezgodności z lokalnymi regulacjami. Przedstawimy praktyczne wskazówki oraz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania związane z szambami na działkach ROD.
Czym jest szambo i dlaczego warto je mieć na działce ROD?
Szambo jest zbiornikiem na nieczystości, które są produktem codziennego życia. Instalacja takiego szamba na działce ROD pozwala na gromadzenie i zabezpieczanie ścieków przed przedostaniem się do środowiska. Zgodnie z regulaminem ROD, działka może posiadać bezodpływowe zbiorniki na nieczystości ciekłe, z obowiązkiem przestrzegania warunków sanitarno-higienicznych i ochrony wód gruntowych przez właściciela działki.
W Polsce zaostrzono przepisy dotyczące gospodarki ściekowej, a gminy kontrolują nieruchomości niepodłączone do sieci kanalizacyjnej, z zaleceniem posiadania umowy na wywóz nieczystości. W 2024 roku samorządy będą musiały składać sprawozdania do wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska. Niewłaściwa gospodarka ściekowa może skutkować surowymi karami finansowymi, stąd wartość posiadania prawidłowo zainstalowanego i zarejestrowanego szamba na działce ROD.
Jakie szambo wybrać na działkę rekreacyjną?
Istnieją dwa podstawowe typy szamb:
- Szamba betonowe: popularne, ale ciężkie i trudniejsze w instalacji. Pojemności zaczynają się od 4m3, więc są za duże na ogródki a podjechanie dużym samochodem z hdsem i włożenie zbiornika do wykopu graniczy z cudem.
- Szamba plastikowe: lekkie, szczelne przez dziesiątki lat, łatwiejsze w instalacji, bardzo polecane na działki ROD, gdzie mały samochód podjedzie i wyładuje lekki zbiornik w dogodnym miejscu.
W przypadku działek rekreacyjnych popularne są małe szamba plastikowe o pojemnościach od 1000 do 3000 litrów. Takie rozwiązanie jest optymalne zarówno pod względem kosztów, jak i wymagań przestrzennych, umożliwiając efektywne gospodarowanie ściekami bez konieczności częstego opróżniania zbiornika.
Przeczytaj także: Przydomowe oczyszczalnie ścieków Zawiercie
Ile kosztuje zamontowanie szamba na działce ROD?
Średni koszt instalacji szamba na terenie ogródka działkowego czy innej działce rekreacyjnej, razem z opłatami za montaż, oscyluje w granicach około 4000-6000 zł. Warto jednak zaznaczyć, że prezentowana kwota nie jest wartością stałą, gdyż finalny koszt jest w głównej mierze uzależniony od wybranych parametrów zbiornika oraz jego pojemności. Dodatkowo, lokalizacja działki i warunki na niej również mogą również mieć wpływ na cenę.
Zgłoszenie budowy szamba na działce rekreacyjnej
Działka w ramach ROD może być wyposażona w zbiornik na odpady płynne, czyli szambo, ale należy zastosować się do odpowiednich regulacji prawnych dotyczących szamba zgodnie z regulaminem ROD. Przed budową zbiornika, działkowiec musi zawiadomić zarząd ROD na piśmie, załączając rysunek lokalizacji zbiornika względem granic działki. Miejsce montażu zbiornika musi mieć swobodny dostęp do podjechania wozu asenizacyjnego.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 2002 r. określa, że zbiornik musi być oddalony o: 5 m od okien i drzwi, 2 m od granicy działki sąsiedniej oraz drogi, i 15 m od studni. Zbiornik musi być szczelny i z atestem.
Kontrole szamb i wywozu nieczystości
Od sierpnia 2022 roku, w związku z nowelizacją przepisów prawa wodnego, właściciele nieruchomości z szambami lub przydomowymi oczyszczalniami ścieków muszą posiadać umowy na odbiór nieczystości ciekłych z firmą asenizacyjną. W przypadku braku takiej umowy, grożą wysokie kary, sięgające nawet 5000 zł. Każde skorzystanie z usługi wywozu nieczystości musi być udokumentowane umową oraz rachunkiem, które to dokumenty mogą zostać zażądane podczas kontroli lub wezwania do urzędu.
Faktury za wywóz nieczystości powinny potwierdzać regularność ich wywozu zgodnie z postanowieniami umów oraz z wymaganiami określonymi w regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy.
Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania
Gminy zobowiązane są do przeprowadzenia kontroli wszystkich nieruchomości niepodłączonych do sieci kanalizacyjnej. Mają na to 2 lata od wejścia w życie nowych przepisów, co miało miejsce w sierpniu 2022 roku. W 2024 roku samorządy będą musiały złożyć pierwsze sprawozdania (dotyczące okresu od stycznia 2023 roku) do wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska, a za zaniedbania grożą im kary do 50 tys. zł.
Obowiązki właścicieli szamb
Posiadanie szamba na działce ROD wiąże się z wieloma obowiązkami prawnymi, o których wielu działkowców nie zdaje sobie sprawy. Od sierpnia 2022 roku obowiązują przepisy dotyczące gospodarowania nieczystościami płynnymi, które dotyczą także rodzinnych ogródków działkowych.
Nowelizacja ustawy Prawo wodne z lipca 2022 roku wprowadziła jasne zasady dla wszystkich posiadaczy szamb i przydomowych oczyszczalni ścieków. Co istotne, działkowcy podlegają takim samym wymogom prawnym jak właściciele innych nieruchomości.
Podstawowym obowiązkiem jest zawarcie umowy z firmą asenizacyjną posiadającą odpowiednie zezwolenia na odbiór i transport nieczystości płynnych. Firmy te muszą zgłaszać do urzędu gminy każdą podpisaną umowę na wywóz szamba.
Jednak samo posiadanie umowy to za mało. Przepisy jasno wskazują, że właściciele muszą również przechowywać faktury lub rachunki potwierdzające rzeczywisty wywóz nieczystości. To właśnie te dokumenty będą sprawdzać kontrolerzy podczas wizyt na działkach.
Przeczytaj także: Jak ustawić napowietrzanie?
Kontrole także na terenach ROD
Gminy mają obowiązek przeprowadzenia kontroli wszystkich nieruchomości z szambami co najmniej raz na dwa lata. Działki ROD nie są wyjątkiem od tej reguły. Kontrole przeprowadzają uprawnieni urzędnicy gminni, strażnicy miejscy lub innych upoważnieni przedstawiciele gminy.
Zarządy ROD mają informacje o działkach ze zbiornikami bezodpływowymi i mogą przekazywać je organom kontrolnym. Jednak same zarządy, będąc organami społecznej organizacji pozarządowej, nie są zobowiązane do kontroli tych zbiorników.
Podczas kontroli urzędnicy sprawdzają, czy właściciel posiada aktualną umowę na opróżnianie szamba, czy umowa spełnia wymagania określone w regulaminie czystości i porządku na terenie gminy oraz czy właściciel może przedstawić dowody opłacenia usług w postaci faktur lub rachunków za wywóz nieczystości.
Rachunki jako dowód legalności
Najważniejszym dokumentem podczas kontroli są rachunki potwierdzające regularny wywóz nieczystości. Nie wystarczy ustna deklaracja - gmina wymaga konkretnych dokumentów papierowych lub elektronicznych.
Rachunki muszą potwierdzać regularność wywozu zgodnie z postanowieniami umów oraz wymaganiami określonymi w regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy. Faktury za wywóz nieczystości powinny wskazywać daty wywozów, ilość odebranych nieczystości oraz dane firmy asenizacyjnej.
Brak odpowiedniej dokumentacji może zostać potraktowany jako brak usługi, nawet jeśli szambo było rzeczywiście wywożone.
Wysokie kary za nieprzestrzeganie przepisów
Za brak rachunków potwierdzających wywóz nieczystości kontroler może nałożyć mandat w wysokości 500 złotych. Jeżeli sprawa zostanie skierowana do sądu, kara grzywny może sięgnąć nawet 5000 złotych.
To jednak nie koniec konsekwencji finansowych. W przypadku uporczywego unikania obowiązków gmina może zlecić wywóz ścieków na koszt właściciela, doliczając do tego opłatę administracyjną. Właściciel nieruchomości będzie zobowiązany do poniesienia kosztów opróżnienia szamba przez gminę.
Jeśli kontrola wykaże, że ścieki trafiają wprost do gruntu lub rowu melioracyjnego, można mówić o przestępstwie przeciwko środowisku, co oznacza potencjalne postępowanie karne.
Wymagania techniczne dla szamb na ROD
Szamba na działkach ROD muszą spełniać określone wymogi techniczne i lokalizacyjne. Zbiornik musi być szczelny i posiadać atest. Regulamin ROD określa, że budowa zbiorników na nieczystości musi być zgodna z wymogami sztuki budowlanej i sanitarnej.
Odległość zbiorników do gromadzenia nieczystości płynnych powinna wynosić 15 metrów od studni dostarczającej wodę pitną oraz 2 metry od granicy działki, drogi, ulicy lub ciągu pieszego. Dopuszcza się lokalizację zbiorników na granicy sąsiednich działek za obopólną zgodą użytkowników tych działek.
Zbiorniki muszą być przykryte pokrywą z otworem do usuwania nieczystości oraz z odpowietrzeniem wyprowadzonym minimum 0,5 metra ponad poziom terenu.
Przed budową zbiornika działkowiec musi zawiadomić zarząd ROD na piśmie, załączając rysunek lokalizacji zbiornika względem granic działki. Miejsce montażu zbiornika musi mieć swobodny dostęp do podjechania wozu asenizacyjnego.
Zarządy ROD wprowadzają obecnie rygorystyczne kontrole nadzoru budowlanego, które szczegółowo sprawdzają zgodność infrastruktury działki z przepisami.
Częstotliwość opróżniania szamba
Wszystko zależy od liczby mieszkańców i pojemności zbiornika. Dla typowej działki ROD z 10-metrowym szambem używanym przez rodzinę optymalna częstotliwość to około 3-4 miesiące. Gmina może zakwestionować zbyt rzadki wywóz, jeśli nie zgadza się on z intensywnością użytkowania działki.
Urzędnicy biorą pod uwagę różne czynniki: częstotliwość korzystania z działki, liczbę osób, wielkość zbiornika oraz sezonowość użytkowania. W przypadku działek ROD używanych głównie w sezonie letnim wywóz jest rzadszy niż w przypadku domów jednorodzinnych, w których zużycie wody jest zazwyczaj wyższe ze względu na pranie, gotowanie itp.
tags: #oczyszczalnia #ścieków #na #ogrodach #działkowych #przepisy
