Przydomowe oczyszczalnie biologiczne: Opinie, rodzaje i technologie
- Szczegóły
Tam, gdzie nie ma kanalizacji, warto zbudować własną oczyszczalnię, która pozwoli w ekologiczny sposób zagospodarować ścieki powstające w gospodarstwie domowym. Wybudowanie indywidualnej przydomowej oczyszczalni ścieków jest droższe niż szamba, ale inwestycja zwraca się po kilku latach eksploatacji, ponieważ na tym etapie koszty są znacznie niższe. W większości wypadków wystarczy raz na rok lub półtora roku wybrać niedużą ilość wytrąconego ze ścieków osadu nadmiernego.
Poprosiliśmy producentów i dystrybutorów przydomowych oczyszczalni ścieków, żeby zarekomendowali naszym czytelnikom najlepsze ich zdaniem rozwiązania dla typowej czteroosobowej rodziny. Wyniki rekomendacji jasno pokazały, że w tej chwili najpopularniejsze są oczyszczalnie biologiczne, które zajmują małą powierzchnię i można je instalować bez względu na poziom wód gruntowych oraz rodzaj gruntu na działce.
Do niedawna najpopularniejsze były stosunkowo tanie, ale dość wymagające oczyszczalnie drenażowe. Taka oczyszczalnia zajmuje nawet 50-60 m2 powierzchni działki i nie można tam sadzić drzew i krzewów. Jeśli grunt jest słabo przepuszczalny albo poziom wód gruntowych wysoki, trzeba stosować dodatkowe zabiegi umożliwiające skuteczne rozsączanie ścieków, np. wymieniać grunt na lepiej przepuszczalny albo konstruować złoże żwirowe podniesione.
Na przeciwległym biegunie kosztów są oczyszczalnie roślinne, które naśladują naturalne ekosystemy bagienne.
Zalety przydomowych oczyszczalni ścieków
- Oszczędność: Zbudowanie oczyszczalni jest droższe niż szamba szczelnego, ale jej eksploatacja znacznie tańsza.
- Ekologia: Idea przydomowych oczyszczalni jest zgodna z zasadą, że woda pobrana w danym miejscu powinna do niego wrócić.
- Wygoda: Dobrze dobrana i sprawnie działająca instalacja pozwala zapomnieć o problemie ścieków na działce.
O tym, czy dany model oczyszczalni wystarczy do przerobienia ścieków z naszego domu, można przekonać się, sprawdzając jego przepustowość lub równoważną liczbę mieszkańców (RLM), dla której jest przeznaczony. Przepustowość to ilość ścieków oczyszczonych w ciągu doby.
Przeczytaj także: Przydomowe oczyszczalnie ścieków Zawiercie
Oczyszczalnie biologiczne - charakterystyka
Oczyszczalnie biologiczne mają budowę komorową. W pierwszej wstępnej komorze denitryfikacji następuje wstępne oczyszczenie - zatrzymywane są większe zanieczyszczenia i związki nieorganiczne. Ten proces odpowiada temu, co się dzieje w osadnikach gnilnych, czyli beztlenowemu rozkładowi zanieczyszczeń. W głównej komorze następują procesy oczyszczania tlenowego.
Odpowiadają za nie mikroorganizmy tworzące osad czynny - wyselekcjonowane szczepy bakterii oraz pierwotniaki (orzęski i wiciowce), nicienie, wrotki, larwy owadów itp. W oczyszczalniach z osadem czynnym mikroorganizmy są zawieszone w toni. Komora ta jest intensywnie napowietrzana, żeby mikroorganizmy się w niej utrzymywały i aby proces rozkładu zanieczyszczeń przebiegał z odpowiednią intensywnością. Drobnoustroje mineralizują zanieczyszczenia organiczne.
Mikroorganizmy żywią się mineralnymi formami azotu, węgla, fosforu i siarki powstającymi w czasie ich rozkładu. Rosnące i namnażające się mikroorganizmy łączą się, tworząc tak zwane kłaczki osadu cznnego. Na tym etapie oczyszczania ciecz z unoszącym się w niej osadem czynnym jest przekazywana do osadnika wtórnego, w którym następuje oddzielenie osadu nadmiernego. Może on opadać na dno tej części bioreaktora lub być przekazywany do specjalnego pojemnika.
Rodzaje oczyszczalni biologicznych
Oczyszczalnie ze złożem biologicznym
To urządzenia, w których do oczyszczania ścieków również wykorzystuje się mikroorganizmy, ale nie w postaci swobodnie pływającej, tylko tworzące błonę biologiczną, czyli pokrywającą złoże warstwę o grubości 1-3 mm. Obecnie najpopularniejsze są złoża wykonane z kształtek z tworzyw sztucznych. Mają one ażurową budowę. Im więcej jest w nich dziurawych ścianek, tym więcej błony może się na nich utworzyć.
Najprostszym podłożem, na którym może rozwinąć się błona biologiczna, są kamienie, tłuczeń, kształtki betonowe lub ceramiczne. Spotyka się je w starszego typu oczyszczalniach. Grubość warstwy mikroorganizmów przytwierdzonych do powierzchni elementów wypełniających złoże nie przekracza 2-3 mm.
Przeczytaj także: Oczyszczalnia oksydacyjna: zasady działania
W przydomowych oczyszczalniach wykorzystuje się złoża zanurzone lub zawieszone (fluidalne). Te pierwsze to zespół kształtek umieszczonych na odpowiedniej wysokości w reaktorze. Przepływają przez nie intensywnie natleniane ścieki i tworzą błonę biologiczną. W kontakcie z mikroorganizmami następuje rozkład nieczystości, a grubość warstwy w ten sposob odżywianych i rozmnażających się mikroorganizmów wzrasta.
W oczyszczalniach często stosuje się złoża zawieszone, które łączą cechy osadu czynnego i złoża biologicznego. Lekkie kształtki z tworzywa sztucznego są stale w ruchu w ściekach. Utrzymują je w toni ruchy mieszadeł albo sprężone powietrze dostarczane przez dyfuzor na dnie zbiornika. Taki proces oczyszczania ścieków jest podobny do działania osadu czynnego.
Na rynku są także oczyszczalnie łączące obie te technologie - osadu czynnego i złoża biologicznego. Celem takiego połączenia jest poprawienie ich efektywności oraz zniwelowanie mankamentów.
Oczyszczalnie biologiczne SBR
W oczyszczalniach typu SBR (sequencing batch reactor), czyli porcjowego dozowania ścieków, w bioreaktorze następują kolejno fazy oczyszczania. Najpierw ścieki podlegają sedymentacji w komorze wstępnej. Następnie są cyklicznie porcjowane i przekazywane do komory reaktora. Kolejne fazy działania oczyszczalni to: napełnianie zbiornika, napowietrzanie i mieszanie, osadzanie osadu, odprowadzanie oczyszczonej wody i odprowadzanie nadmiaru osadu. Takie oczyszczalnie są zautomatyzowane.
Fabrycznie jest ustawionych kilka podstawowych trybów pracy, na przykład ekonomiczny, wakacyjny, oszczędnościowy. Sterowniki można odpowiednio zaprogramować, uwzględniając własne potrzeby. Informacje o stanie pracy urządzenia są wyświetlane na ekranie.
Przeczytaj także: Jak ustawić napowietrzanie?
Oczyszczalnie drenażowe
Składają się z osadnika gnilnego, w którym ścieki są wstępnie oczyszczane na zasadzie beztlenowej, oraz systemu rozsączającego, w którym następuje właściwe oczyszczenie cieczy. Są proste w działaniu, dość tanie, nie wymagają zasilania energią elektryczną. Ich koszty eksploatacji są znikome - raz na miesiąc-dwa trzeba wrzucić do miski klozetowej kostkę z preparatem zawierającym bakterie, które będą działać w osadniku. Zwykle raz w roku wywozi się osad nadmierny, którego jest znacznie mniej niż objętość zwykłego szamba, więc opłata jest dużo niższa.
Mają jednak kilka wad. Oczyszczalnie drenażowe sprawdzają się na działkach o gruntach przepuszczalnych - piaszczystych lub gliniasto-piaszczystych - i niskim poziomie wód gruntowych. Odległość od rur, które zakopuje się na głębokości mniej więcej 40 cm, do lustra wody powinna wynosić nie mniej niż 1,5 m. Oczyszczalnia z drenażem zajmuje na działce sporo miejsca.
Oczyszczalnie roślinne
Mogą stanowić dekorację ogrodu, a jednocześnie bardzo dobrze oczyszczać ścieki. Warunki gruntowo-wodne na działce nie mają wpływu na funkcjonowanie takich oczyszczalni. Dojrzała oczyszczalnia roślinna pozwala osiągnąć wodę o II stopniu czystości. Sposób jej działania naśladuje ekosystem mokradeł.
Wykorzystuje się w niej rośliny terenów podmokłych, głównie trzciny, pałki, wiklinę, sitowie, kosaćce. Wstępne oczyszczenie ścieków następuje w osadniku gnilnym, z którego są one przepompowywane do zbiornika z filtrem gruntowo-korzeniowym albo ze złożem hydroponicznym.
Filtr gruntowo-korzeniowy to zbiornik odizolowany od wód gruntowych, na przykład tak jak oczko wodne, w którym rośnie przede wszystkim trzcina. Oczyszczanie ścieków odbywa się między korzeniami i głębiej w podłożu. Ścieki rozprowadza się rurami drenarskimi na powierzchni filtra. Woda powoli przesącza się między korzeniami roślin. Mikroorganizmy żyjące w tym ekosystemie rozkładają substancje organiczne zawarte w ściekach do prostszych związków, które stają się ich pokarmem.
W oczyszczalni ze złożem hydroponicznym ostateczne usuwanie zanieczyszczeń odbywa się również wśród roślin posadzonych w wodzie. Podczyszczone ścieki są przepompowywane z osadnika wstępnego do fitoreaktora, w którym woda jest napowietrzana z użyciem pomp. Pompy mamucie wymuszają ruch okrężny wody w kanałach cyrkulacyjnych w złożu poniżej roślin. W dobrze napowietrzonych ściekach zawiesina unosi się do góry w kierunku złoża roślinnego, w którym, podobnie jak w filtrze gruntowo-korzeniowym, mikroorganizmy rozkładają zanieczyszczenia.
Ranking przydomowych oczyszczalni ścieków (przykłady)
- Oczyszczalnia biologiczna AquaClean + Plus JFC Polska
- Haba Bio Easy Flow
- Kingspan BioFicient
- Bio DUO-Hybryda 4
- BamarTech Biosolid
- JFC AQUA
- Graf Bio-Max
- Graf Acti-Bio
- Ekopol
Kryteria wyboru oczyszczalni
Wybierając oczyszczalnię, warto wziąć pod uwagę:
- Technologie oczyszczania i efektywność oczyszczania
- Opinie użytkowników
- Koszty eksploatacji i częstotliwość opróżniania
- Wielkość działki
- Położenie najbliższej rury kanalizacyjnej i głębokość wód gruntowych
Modernizacja szamba na oczyszczalnię biologiczną SBR
Dyskusja dotyczy samodzielnej przeróbki szamba na biologiczną oczyszczalnię ścieków typu SBR (Sequencing Batch Reactor) w celu uniknięcia wysokich kosztów gotowych systemów. Uczestnicy omawiają techniczne aspekty takiego rozwiązania, w tym dobór i rozmieszczenie pomp zatapialnych, dyfuzorów napowietrzających, sterowników oraz dmuchaw membranowych.
Podkreślono znaczenie odpowiedniej pojemności reaktora SBR, optymalizacji cykli napowietrzania i odpompowywania, a także konieczność okresowego usuwania osadów. Wskazano, że duży zbiornik buforowy (np. 10 m3 szambo) pozwala na rozcieńczenie detergentów, które mogą szkodzić bakteriom.
Poruszono kwestie formalne związane z legalizacją przeróbki, w tym zgłoszenia w starostwie i wymagania dotyczące certyfikatów, które bywają różnie interpretowane przez urzędy. Wiele osób preferuje kompletowanie komponentów samodzielnie, aby mieć kontrolę nad jakością i kosztami, zamiast kupować gotowe zestawy, które często są drogie i zawierają słabej jakości elementy.
W dyskusji pojawiły się także przykłady praktycznych rozwiązań, w tym wykorzystanie pływaków i programatorów czasowych do sterowania cyklami pracy pomp i napowietrzania.
Porównanie RotoSet i BioDisk (Opinia użytkownika)
Na oczyszczalnię namówił mnie instalator. Twierdził on, że RotoSet jest lepszy niż jego pierwowzór BioDisk.
- Zawiasy/Zamki Pokrywy: Są plastikowymi zamkami używanymi w meblach. Zamki są odpowiedzialne za zamykanie górnej pokrywy. Ich uraz jest gwarantowany przy najdalej drugim otwarciu otwarciu. W mojej szafce elektrycznej jest zamek metalowy a tu do trzymania klapy (5-10kg) tandetny plastik.
- Pokrywa: Pokrywa w najmniejszym stopniu nie daje się porównać z Biodiskiem. W tym ostatnim są zawiasy (na egzemplarzach jakie oglądałem) i uchwyty do otwierania pokrywy. Po pokrywie Biodiska dorosły człowiek może przejść. A w Rotoset firmy Bioset - chodzenie odradzam.
- Silnik: W Biodisku silnik i pasek napędowy mają osłonę, w Rotoset nie ma niczego do osłony silnika i paska. Ściek może chlapać na silnik i pasek. Żadnego zabezpieczenia przed wodą z góry. Oszczędność kompletnie niezrozumiała.
- Część stalowych elementów Biodiska zastąpiono plastikowymi. A te stalowe co pozostały są zaledwie ocnykowane.
- W Biodiscu oczyszczanie biologiczne podzielone jest na dwie fazy. W Rotoset ograniczono się do jednej fazy (oszczędności).
Biodiska produkuje duza firma Kingspan. Producentem RotoSet jest jedna osoba.
tags: #oczyszczalnia #biologiczna #murator #opinie
