Klasyfikacja Państw ze Względu na Dostęp do Wody Pitnej
- Szczegóły
Światowe ekosystemy napędzają oceany, które pokrywają trzy czwarte powierzchni Ziemi. Zawierają 97 proc. wody na świecie i stanowią 99 proc. przestrzeni do życia na Ziemi. Woda deszczowa i pitna, pogoda i klimat, dostęp do żywności, a nawet tlenu, którym oddychamy, są zależne od mórz. Tymczasem stan wód na Ziemi jest coraz bardziej katastrofalny, a powodowane zmianami klimatu i emisją CO2 zakwaszanie oceanów (poziom kwasowości wzrósł o 26 proc. od początku rewolucji przemysłowej) zagraża funkcjonowaniu ekosystemów i różnorodności biologicznej.
Woda słodka jest niezbędnym zasobem dla życia na Ziemi. Odgrywa kluczową rolę w rolnictwie, przemyśle, gospodarstwach domowych i ekosystemach. Dostęp do czystej wody pitnej jest podstawowym prawem człowieka, jednak w wielu regionach świata staje się on coraz bardziej ograniczony.
Jak szacuje ONZ, ponad 2 mld ludzi żyje dziś na obszarach z ograniczonym dostępem do wody pitnej. Do 2050 roku co czwarta osoba na świecie będzie mieszkać w kraju dotkniętym chronicznym lub okresowym deficytem wody pitnej. A to przełoży się na jeszcze większy głód i niedożywienie.
W tym artykule przyjrzymy się krajom, które posiadają największe zasoby wody słodkiej na świecie, analizując ich rezerwy, wyzwania i sposoby gospodarowania tym cennym zasobem.
Ranking TOP 10 Krajów z Największymi Zasobami Wody Słodkiej
Poniżej przedstawiamy ranking dziesięciu krajów, które dysponują największymi rezerwami odnawialnej wody słodkiej. Dane te pozwalają zrozumieć globalną dystrybucję tego kluczowego zasobu.
Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?
| Miejsce | Kraj | Zasoby Wody Słodkiej (km³) | Dodatkowe Informacje |
|---|---|---|---|
| 1 | Brazylia | 8,233 | Posiada 12% światowych zasobów, głównie dzięki Amazonii. |
| 2 | Rosja | 4,508 | Druga największa rezerwa, jezioro Bajkał. |
| 3 | Stany Zjednoczone | 3,069 | Trzecie miejsce, Wielkie Jeziora. |
| 4 | Kanada | 2,902 | Czwarte miejsce, liczne jeziora i rzeki. |
| 5 | Chiny | 2,840 | Piąte miejsce, Jezioro Poyang. |
| 6 | Kolumbia | 2,132 | Szóste miejsce w rankingu. |
| 7 | Unia Europejska | 2,057 | Siódme miejsce, zanieczyszczenie wód problemem. |
| 8 | Indonezja | 2,019 | Ósme miejsce, problemy z dostępem na wyspach. |
| 9 | Peru | 1,913 | Dziewiąte miejsce, Amazonia. |
| 10 | Indie | 1,911 | Dziesiąte miejsce, duża populacja. |
Szczegółowe Omówienie Krajów z Największymi Zasobami Wody Słodkiej
1. Brazylia - Potęga Amazonii
Brazylia zajmuje pierwsze miejsce w rankingu krajów z największymi zasobami odnawialnej wody słodkiej, kontrolując około 12% światowych rezerw. Ogromna większość tych zasobów, aż 70%, znajduje się w regionie Amazonii. To sprawia, że Amazonka jest kluczowym elementem światowego bilansu wodnego. Brazylia posiada około 8,233 km³ odnawialnych zasobów wodnych, co przekłada się na około 41 000 m³ na mieszkańca. Nierównomierne rozmieszczenie wody jest jednak problemem. Stan São Paulo, mimo że jest centrum gospodarczym kraju, posiada jedynie 1.6% krajowych zasobów wodnych, podczas gdy Amazonia skupia ich aż 70%.
2. Rosja - Jezioro Bajkał i Syberyjskie Rezerwy
Rosja zajmuje drugie miejsce z około 4,508 km³ zasobów wody słodkiej, co stanowi około jednej piątej światowych rezerw. Kluczowym elementem jest Jezioro Bajkał, największe jezioro słodkowodne na świecie pod względem objętości. Jednak, podobnie jak w Brazylii, dystrybucja wody jest nierównomierna. Centralne i południowe regiony europejskiej Rosji, gdzie koncentruje się 80% ludności i przemysłu, mają dostęp do zaledwie 8% krajowych zasobów wodnych. Większość rezerw wody słodkiej znajduje się w zamarzniętej ziemi północnej części europejskiej, zachodniej i środkowej Syberii oraz na Dalekim Wschodzie. Rosja posiada ponad 120 000 rzek o długości co najmniej 10 km każda.
3. Stany Zjednoczone - Wielkie Jeziora i Kurczące się Rezerwy Podziemne
Stany Zjednoczone zajmują trzecie miejsce w rankingu. Posiadają bogate zasoby wody słodkiej, jednak zasoby wód podziemnych szybko się kurczą z powodu wzrostu populacji, większego polegania na wodach podziemnych i zmian klimatycznych. Wielkie Jeziora Amerykańskie (Superior, Michigan, Huron, Erie i Ontario) zawierają około 90% słodkiej wody w USA i 20% światowych rezerw. Około 40 milionów ludzi w USA i Kanadzie polega na tych jeziorach jako źródle wody pitnej.
4. Kanada - Kraj Jezior
Kanada plasuje się na czwartym miejscu z imponującymi zasobami wody słodkiej. Posiada ponad 20% światowych zasobów wód powierzchniowych i 7% odnawialnego przepływu wody. Kanada szczyci się ponad 879,800 jeziorami, co czyni ją krajem z największą liczbą jezior na świecie. Do największych należą Jezioro Superior, Jezioro Huron, Wielkie Jezioro Niedźwiedzie, Wielkie Jezioro Niewolnicze i Jezioro Erie. Kanada ma najwyższy wskaźnik odnawialnej wody słodkiej na mieszkańca wśród krajów rozwiniętych, ustępując jedynie Islandii.
5. Chiny - Deficyt na Mieszkańca
Chiny zajmują piąte miejsce pod względem całkowitych zasobów wody słodkiej, posiadając 2,840 km³. Jednak, w przeliczeniu na mieszkańca, dostępność wody słodkiej w Chinach jest bardzo niska, wynosząc zaledwie 2,000 m³ na osobę, co stanowi zaledwie jedną czwartą światowej średniej. Jezioro Poyang w prowincji Jiangxi jest największym słodkowodnym jeziorem w Chinach. Chiny podejmują działania w celu poprawy jakości wody, ale ekosystemy słodkowodne są w gorszej kondycji niż inne ekosystemy.
Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach
6. Kolumbia - Bogactwo Opadowe
Kolumbia zajmuje szóste miejsce w rankingu. Posiada obfite zasoby wody słodkiej, w tym rzeki, wody podziemne i zbiorniki retencyjne. Kraj ten otrzymuje średnio 3,000 mm opadów rocznie, z czego 61% bezpośrednio zasila źródła wody. Kotlina Amazonki dostarcza 35% zasobów wodnych kraju, Kotlina Orinoko 28%, Kotlina Magdalena-Cauca 14%, region Pacyfiku 14%, a region Karaibów 8%.Tereny, gdzie występuje ujemny bilans wodny, są także z reguły obszarami zagrożonymi pustynnieniem lub już występują tam pustynie.
7. Unia Europejska - Zanieczyszczenia i Wyzwania
Unia Europejska jako całość zajmuje siódme miejsce. Chorwacja wyróżnia się w UE najwyższymi odnawialnymi zasobami wody słodkiej na mieszkańca. Wody podziemne stanowią prawie jedną trzecią światowych zasobów wody słodkiej, a w UE dostarczają 65% wody pitnej i 25% wody do nawadniania rolnictwa. Zanieczyszczenie wód podziemnych stanowi poważne zagrożenie dla tego zasobu.
8. Indonezja - Nierówna Dystrybucja i Wzrost Zapotrzebowania
Indonezja zajmuje ósme miejsce, posiadając 6% światowych zasobów wody słodkiej. Kraj ten otrzymuje średnio 2,702 mm opadów rocznie. Jednak dystrybucja wody jest nierównomierna, co prowadzi do rozbieżności między podażą a popytem. Popyt na wodę szybko rośnie z powodu czynników ekonomicznych i demograficznych, szczególnie w regionach o ograniczonych zasobach. Dostępność wody słodkiej jest wystarczająca na Sumatrze, Kalimantanie i Papui, gdzie gęstość zaludnienia jest niższa.
9. Peru - Amazonia i Nierównomierność Regionalna
Peru zajmuje dziewiąte miejsce, posiadając 159 dorzeczy, które stanowią 4.7% światowych rocznych odnawialnych zasobów wody. Region hydrograficzny Amazonki skupia 97% krajowej wody słodkiej, ale zamieszkuje go tylko 31% ludności. Podobnie jak w innych krajach Ameryki Południowej, dystrybucja wody w Peru jest nierównomierna. Strefa wybrzeża ma dostęp do mniej niż 2% krajowych zasobów wody słodkiej. Zewnętrzne źródła wody wpływają do Peru przez dopływy Amazonki, w dorzeczu Atlantyku, dostarczając 125 miliardów m³ rocznie.
10. Indie - Wyzwania Demograficzne i Kryzysy Wodne
Indie zajmują dziesiąte miejsce, posiadając 4% światowych zasobów wody. Jednak Indie są również podatne na kryzysy związane z wodą, takie jak powodzie, susze i cyklony. Wody podziemne są najobficiej występującym naturalnym zasobem wody słodkiej w Indiach. Mimo dużych zasobów, ogromna populacja Indii sprawia, że dostępność wody na mieszkańca jest ograniczona.
Przeczytaj także: Woda mineralna Józef: Zalety
Polska a Globalny Deficyt Wody
W kontekście globalnych zasobów wody warto wspomnieć o sytuacji w Polsce. Niestety, Polska jest jednym z krajów w Europie o najbardziej ograniczonych zasobach wodnych. Średnie roczne zasoby wodne na mieszkańca w Polsce wynoszą około 1600 m³, podczas gdy średnia europejska to około 4300 m³. Polska ma niską zdolność do zatrzymywania wody, co powoduje, że woda deszczowa i roztopowa szybko odpływa do rzek i morza. Już teraz eksperci ostrzegają, że wkrótce Polska może zacząć odczuwać skutki deficytu czystej wody.
Globalne ocieplenie, wzrost populacji, zanieczyszczenia, niewystarczająca infrastruktura i marnowanie wody to główne przyczyny problemu niedoboru wody pitnej. Szacuje się, że do 2030-2040 roku aż 2/3 świata będzie doświadczać niedoboru wody. Najgorsza sytuacja panuje w krajach takich jak Liban, Syria, Pakistan, Afganistan i Niger.
Co Możemy Zrobić? Oszczędzanie Wody w Codziennym Życiu
Aby przeciwdziałać problemowi deficytu wody, kluczowe jest oszczędzanie wody w codziennym życiu. Oto kilka prostych kroków, które każdy z nas może podjąć:
- Zakręcaj kran podczas mycia zębów lub golenia.
- Bierz szybki prysznic zamiast długiej kąpieli.
- Świadomie myj naczynia, korzystając ze zmywarki, gdy jest pełna.
- Rób pranie tylko wtedy, gdy pralka jest pełna.
- Rozsądnie podlewaj rośliny, najlepiej rano lub wieczorem, wykorzystując deszczówkę.
- Chroń wodę przed zanieczyszczeniami, segregując śmieci i ograniczając użycie plastiku.
Ciekawostki o Wodzie
- Średnie zużycie wody na mieszkańca Polski to ok. 91 litrów dziennie.
- W jednej kropelce wody może być nawet 1 000 000 mikroorganizmów.
- Aż jedna na trzy osoby na świecie nie ma dostępu do czystej wody pitnej.
- Ziemia składa się z wody w ponad 70%, ale woda słodka to zaledwie 0.5% zasobów.
tags: #klasyfikacja #państw #dostęp #do #wody #pitnej
