Ikona domuStart / Blog / Głód i problemy z wodą pitną w Afryce - przyczyny

Głód i problemy z wodą pitną w Afryce - przyczyny

Szczegóły

Wskaźnik oczekiwanej długości życia pozwala ocenić jego jakość w danym kraju. Z najnowszych danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), czyli raportu „World Health Statistics 2018. Monitoring Health for the SDGs (Sustainable Development Goals)”, można wyczytać informacje nie tylko na temat krajów o najlepszych wskaźnikach w tym zakresie, lecz także najgorszych. Wiele czynników wpływa na wydłużenie życia w różnych krajach. W przypadku Afryki właściwie wszystkie te czynniki wpływają negatywnie na oczekiwaną długość życia.

Głód w Afryce

Kolejnym problemem, z którym zmaga się wiele krajów afrykańskich, jest głód. Wiąże się to m.in. z nieprzewidywalnym klimatem (rzadkie opady deszczu). Pustynnienie prowadzi do degradacji gleby, a więc do ograniczenia produkcji rolniczej i leśnej, przynosi biedę i - nierzadko - klęskę głodu. W konsekwencji zagraża stabilizacji gospodarczej i politycznej oraz poważnie ogranicza możliwości rozwoju całych regionów.

Sahel to przecinający Afrykę w poprzek pas suchej sawanny, która graniczy od północy z Saharą, a od południa z sawanną leśną. Szerokość tego pasa wynosi średnio 500 km. Występują tam wahania klimatu, w wyniku których może znacznie spadać wysokość rocznych opadów w czasie pory deszczowej. Susze występują tu zatem z przyczyn naturalnych. Wraz z eksplozją demograficzną Sahel został też silnie zdegradowany przez działalność człowieka, który wycinał drzewa na opał, zbyt intensywnie wypasał bydło i eksploatował bez umiaru tereny rolnicze. Wszystko to pogłębiło zjawisko pustynnienia obszarów przyległych do Sahary.

Spowodowana brakiem opadów klęska głodu miała poważne następstwa. Wielu zubożałych i głodnych mieszkańców uciekło do państw położonych bardziej na południe i zasobniejszych w wodę (m.in. do Wybrzeża Kości Słoniowej). Wzrosło również tempo migracji ludności ze wsi do miast. W Mauretanii susza doprowadziła do zaniku tradycyjnego nomadycznego trybu życia. Uważa się, że lata suszy były też jedną z przyczyn obecnego, krwawego konfliktu w Darfurze. Klęska głodu pogłębiła przepaść między arabską ludnością nomadyczną a prowadzącymi osiadły tryb życia czarnoskórymi rolnikami.

Przyczyny głodu w Afryce

  • Nieprzewidywalny klimat (rzadkie opady deszczu)
  • Działalność człowieka (wycinanie drzew, nadmierny wypas bydła, eksploatacja terenów rolniczych)
  • Konflikty zbrojne (niszczenie upraw, wcielanie ludności do wojska)
  • Ubóstwo

Problemy z dostępem do wody pitnej w Afryce

Szacuje się, że niemal połowa mieszkańców Afryki Subsaharyjskiej nie ma dostępu do wody zdatnej do picia. W rezultacie spożywane płyny pozyskiwane są ze strumieni czy nawet kanałów, zanieczyszczonych przez odchody i chemikalia.

Przeczytaj także: Problemy z nawilżaczami UV: Co warto wiedzieć

Pustynnienie, degradacja ziemi i susze są najważniejszą przyczyną migracji i przemieszczeń. Potencjalnie zagrożonych pustynnieniem jest ponad 100 krajów. Niedostatek wody dotyczy głównie Afryki, Australii i wschodniej Azji, gdzie susza bywa tragiczna w skutkach.

Brak dostępu do czystej wody ma dramatyczne skutki; są to m.in. śmiertelne choroby oraz mniejsze szanse życiowe kobiet i dziewczynek, które zgodnie z tradycją mają za zadanie dbać o rodzinę i dom, więc spędzają długie godziny na wędrówkach do studni. Najbardziej cierpią najbiedniejsze kraje, które nie mają ani środków, ani możliwości, żeby zabezpieczyć się przed skutkami zmian klimatycznych, do których przyczyniają się - o ironio - w minimalnym stopniu.

W Afryce woda od zawsze stanowiła problemem. Albo jest jej za dużo, albo za mało. W porze deszczowej ludzie tracą dachy nad głową. W porze suchej umierają plony, bo bez wody nie nie ma upraw. Stąd ludzie często głodują lub jedzą tylko raz dziennie. Dzieci często piją brudną wodę ze studni kopanych czy rzek - i chorują. Biegunkę dostają kilka razy w miesiącu.

Wiele wiosek i mniejszych miejscowości nie posiada studni głębinowych ani systemów wodociągowych. Kobiety i dzieci pokonują codziennie wiele kilometrów, aby dotrzeć do najbliższego źródła wody. Często są to studnie kopane, rzeki czy jeziora. Taka woda zawiera bakterie, pasożyty i zanieczyszczenia chemiczne, co prowadzi do licznych chorób jak biegunka, dur brzuszny czy cholera. Zmiany klimatyczne pogłębiają problem, powodując wysychanie naturalnych źródeł wody. Ma to negatywny wpływ na rolnictwo i hodowlę zwierząt, co prowadzi do niedożywienia i zwiększa ubóstwo. Dostęp do wody to nie tylko kwestia zdrowia, ale także godności i rozwoju społeczności.

Kraje z najniższą oczekiwaną długością życia na świecie

Poniżej znajduje się lista krajów z najniższą oczekiwaną długością życia na świecie, co często wiąże się z problemami z dostępem do wody i żywności:

Przeczytaj także: Rozwiązania dla uzdatniania wody gruntowej

  1. Lesotho
  2. Sierra Leone
  3. Czad
  4. Nigeria
  5. Południowy Sudan
  6. Suazi
  7. Republika Środkowoafrykańska
  8. Mozambik
  9. Kamerun

Działania na rzecz poprawy sytuacji

Czy w obliczu postępujących zmian klimatycznych jest miejsce na optymizm? O dziwo, nie brakuje go w Afryce, gdzie planuje się utworzenie Zielonego Muru, czyli ponowne zadrzewienie i zazielenienie pasa ziemi na granicy Sahary i Sahelu, od Senegalu do Dżibuti. Pomysł został zgłoszony w 2005 roku podczas szczytu Wspólnoty Państw Sahelu i Sahary. W projekcie uczestniczy 11 państw afrykańskich: Senegal, Mauretania, Mali, Burkina Faso, Niger, Nigeria, Czad, Sudan, Etiopia, Erytrea i Dżibuti.

Liczne przyczyny niedostatku wody powodują, że rozwiązanie problemu wymaga wielu działań, potrzeba wielu sposobów. Jednym z nich jest zwiększenie retencji, a przez to ilości dostępnej wody. Jest to możliwe w każdej strefie klimatycznej. Dzięki budowie tam można zgromadzić wodę w zbiornikach w czasie jej obfitości i użyć, gdy będzie jej brakować. Wadą budowy wielkich tam są ogromne koszty finansowe, środowiskowe i często polityczne, o czym była już mowa. Łatwiejsza do zastosowania i często efektywniejsza jest mała retencja. Budując małe tamy, pozwalając rzece płynąć w naturalnym korycie i meandrować, sadząc lasy, ogranicza się spływ wód.

Drugi sposób możliwy do wprowadzenia w każdym klimacie to działania na rzecz ograniczania strat wody. Można to uzyskać poprzez zacienianie pól, czyli na przykład sadzenie mniejszych roślin w sąsiedztwie większych, co zmniejsza ich transpirację, bądź mulczowaniem, czyli pokrywanie gleby materiałem zmniejszającym parowanie wody.

Przeczytaj także: Żołądek a woda gazowana

tags: #glód #i #problemy #z #wodą #pitną

Popularne posty: