Filtracja w hodowli ryb akwariowych: rodzaje filtrów
- Szczegóły
Filtracja w akwarium to serce zbiornika. Wybór filtracji i mediów filtracyjnych jest mocno zależny od sukcesu w prowadzeniu akwarium słodkowodnego przez lata. Filtracja wody to jeden z kluczowych procesów, które pozwalają utrzymać akwarium w dobrej kondycji. Pozwala im to zachować równowagę biologiczną, stały cykl azotowy, dobrą cyrkulację oraz optymalne warunki w akwarium. W obecnych czasach jednak, większość akwarystów posiada w swoich akwariach filtrację.
Podstawowe typy filtracji
W akwarystyce wyróżniamy trzy główne rodzaje filtrów do akwariów:
- Filtracja mechaniczna
- Filtracja biologiczna
- Filtracja chemiczna
Filtracja mechaniczna
Filtracja mechaniczna - podstawowa filtracja wody w akwarium. Jej zadaniem jest oczyszczanie zbiornika z nieczystości w wodzie, takich jak resztki jedzenia czy roślin. To nic innego jak wyłapywanie z wody zanieczyszczeń widzialnych przez nas gołym okiem tj. odchody ryb, resztki pokarmów, obumarłych części roślin. Zanieczyszczenia wpadają do filtra akwarystycznego zatrzymując się na gąbkach lub gęstszym materiale jakim jest wata filtracyjna. Należy również dodać, że przy tak zwanym „serwisowaniu” akwarium, media te regularnie muszą zostać poddane czyszczeniu w przypadku użytkowania gąbki lub wymianie na nowe w przypadku stosowania waty filtracyjnej. Media filtracyjne do akwarium te mogą być stosowane w każdym rodzaju filtra do wody dla rybek. Jest to bardzo istotne ponieważ z czasem gromadzenie się zanieczyszczeń może spowodować ograniczenie przepływu wody w filtrze co wiąże się ze spadkiem efektywności jego działania oraz pogarsza jakość wody.
Filtracja biologiczna
Filtracja biologiczna - najważniejszy czynnik odpowiadający za zdrową wodę wewnątrz akwarium i czystość wody. Polega ona na usuwaniu z wody związków azotowych takich jak: nadmiar amoniaku (NH4), azotynów (NO2) również redukuje nadmiar fosforanów (PO4) i azotanów (N03). Filtracja biologiczna ma ogromny wpływ szczególnie przy początkowej fazie funkcjonowania akwarium, ponieważ dzięki filtracji biologicznej zachodzi tak zwany cykl azotowy o którym mowa w naszym innym artykule. Żeby filtracja biologiczna przebiegała poprawnie potrzebne są media filtracyjne do których zalicza się różnego rodzaju dostępne na rynku ceramiki. Wkłady te stworzą siedlisko dla bakterii, które namnażając się tworzą coraz to lepsze warunki dla funkcjonowania ryb i roślin akwariowych.
Filtracja biologiczna polega na pracy bakterii nitryfikacyjnych, które rozwijają się na wkładach filtracyjnych w akwarium. Obie grupy bakterii potrzebują tlenu, dlatego idealnym miejscem do ich rozwoju są filtry akwariowe. Woda przepływająca przez filtr dostarcza tlen, a wkłady biologiczne (np. Bo neutralizuje amoniak i azotyny - najbardziej toksyczne związki w akwarium. Bakterie nitryfikacyjne potrzebują ciągłego przepływu wody i tlenu.
Przeczytaj także: Definicja i pomiar filtracji kłębuszkowej
Filtracja chemiczna
Filtracja chemiczna - usuwa zanieczyszczenia chemiczne, których nie wychwyci filtracja mechaniczna ani biologiczna. Do mediów filtracyjnych najczęściej stosowane są takie wkłady jak zeolit, również bardzo dobry jest węgiel aktywny który jest też idealnym medium biologicznym. Stosuje się np. węgiel aktywny, zeolit czy żywice jonowymienne. Poprawia klarowność wody i usuwa toksyny, ale używa się jej głównie okresowo, np. Stosowanie takiej filtracji nie powinno odbywać się w sposób ciągły, ponieważ są to wkłady które po jakimś czasie zaczną wpływać niekorzystnie na parametry wody oddając w niewielkim stopniu to co pochłonęły. O węglu aktywnym napisaliśmy oddzielny artykuł, ponieważ jest to bardzo ciekawy i wymagający wkład do filtracji. Tak więc wkłady chemiczne powinny być usuwane bądź wymieniane jeśli dalej jest taka potrzeba stosowania, na nowe cyklicznie co 3-4 tygodnie, najlepiej się można o tym przekonać badając wodę za pomocą testów wody.
Rodzaje filtrów akwariowych
Najpopularniejsze filtry do akwarium to filtry: zewnętrzne, wewnętrzne i kaskadowe.
Filtry wewnętrzne
Filtry wewnętrzne to najpopularniejszy wybór wśród osób zaczynających przygodę z akwarystyką. Są niedrogie, łatwe w montażu i proste w obsłudze. Filtr wewnętrzny - najczęściej wybierany przez początkujących akwarystów (prawdopodobnie przez niską cenę). Filtry wewnętrzne i kaskadowe powinny być zanurzone w wodzie - wirnik zawsze musi znajdować się pod powierzchnią.
Jest to prosty i niezawodny filtr wody do akwarium, jednak o mocno ograniczonych zdolnościach filtracyjnych. Całe urządzenie umieszczone jest wewnątrz zbiornika, pod wodą. Zwykle filtry takie posiadają tylko pompkę i gąbkę, przez którą przepływa woda. Gąbka skutecznie oczyszcza wodę z zanieczyszczeń stałych, a na jej powierzchni wytwarza się mikroflora bakteryjna, jednak jej powierzchnia czynna jest niewielka i przy dużej obsadzie ryb nierzadko niewystarczająca. Część filtrów tego typu posiada dodatkowe komory, w których można umieścić dodatkowe wkłady filtracyjne. Do niektórych dołączone są akcesoria, takie jak dyfuzory napowietrzające lub deszczownie. Niewątpliwą zaletą filtra wewnętrznego jest bezpieczeństwo użytkowania, gdyż w razie jego awarii woda nie zaleje nam mieszkania. Nie bez znaczenia jest także niska cena zakupu i eksploatacji. Do wad tego typu filtra, oprócz niewielkich możliwości filtracyjnych, można także zaliczyć to, że zajmuje miejsce wewnątrz akwarium i pogarsza estetykę zbiornika, szczególnie w przypadku dużych modeli, które ciężko zamaskować.
Filtry kaskadowe
Filtr kaskadowy - Estetyczny, i coraz bardziej popularny na rynku akwarystycznym. Filtr kaskadowy zalicza się do filtrów zewnętrznych i będzie perfekcyjnym wyborem przy średnich akwariach. Jest estetyczny i dodaje swojego klimatu "ala wodospadu". Jest prosty w obsłudze, i tani w eksploatacji. Biorąc pod uwagę potrzeby zbiorników co do przefiltrowanych litrów na godzinę i wydajność, najlepiej sprawdzą się one w przedziale litrażowym 30-150 l max. Filtry kaskadowe to proste w obsłudze i wydajne urządzenia zewnętrzne, idealne do małych i średnich akwariów, choć oferują mniejszą pojemność na media niż filtry kubełkowe.
Przeczytaj także: Webber AP8400 - wymiana filtrów
Ten filtr do wody akwarium, popularnie zwany kaskadą, montowany jest na krawędzi szyby. Składa się ze zbiornika na media filtracyjne z wbudowaną pompką i rurki zasysającej. W akwarium umieszcza się rurkę, która pobiera wodę, natomiast zbiornik z mediami znajduje się na zewnątrz. Woda, przechodząc przez media od dołu do góry, zostaje oczyszczona i przelewa się z filtra do akwarium szerokim strumieniem tworzącym kaskadę (stąd jego nazwa). Filtr ten ma zdecydowanie większą powierzchnię filtracyjną i lepszą wydajność. Można go także wyposażyć w różne dodatkowe media. Praktycznie nie zajmuje w ogóle miejsca w zbiorniku, dzięki czemu zyskujemy dodatkową powierzchnię na rośliny lub elementy wystroju i poprawiamy estetykę aranżacji. Jednak musimy posiadać odpowiednią ilość miejsca na filtr obok zbiornika. Problem może stanowić również pokrywa. Niektórzy producenci przewidzieli możliwość stosowania kaskady i bez problemu można wyciąć w ich pokrywach odpowiedniej wielkości otwór pod filtr, jednak nie jest to regułą. Podobnie w przypadku szyb nakrywowych, używanych w popularnych kostkach, należy wybrać taką, która jest przystosowana do montażu kaskady. Filtry tego typu generują łagodny strumień wody i w długich zbiornikach może występować problem ze słabą cyrkulacją. Są to bezpieczne konstrukcje, które nawet w razie awarii nie zaleją nam pomieszczenia pod warunkiem, że wypływ wody nie zostanie zatkany i nie spiętrzy się ona powyżej krawędzi filtra. Filtr kaskadowy jest polecany zwłaszcza do nanoakwariów i niewielkich zbiorników, w których potrzebna jest skuteczna filtracja.
Filtry kubełkowe
Filtr kubełkowy - najpopularniejszy model filtracji w akwarystyce słodkowodnej i słonowodnej. Filtry zewnętrzne kubełkowe to najczęściej wybierana forma filtracji do akwarium słodkowodnego. Akwaryści cenią je między innymi ze względu na dużą pojemność na wkłady filtracyjne, niewidoczność, wygodę i stabilność biologiczną. Filtry kubełkowe to wybór numer jeden do średnich i dużych zbiorników - oferują dużą pojemność na media, wysoką wydajność i stabilną filtrację biologiczną.
To najbardziej rozbudowany filtr do akwarium, dostępny w sklepach akwarystycznych takich jak Trzmiel.com.pl. Składa się z dużego pojemnika na media filtracyjne, tzw. kubełka. Wewnątrz niego znajduje się wiele różnych wkładów, które można zmieniać i dopasowywać w zależności od własnych potrzeb. U góry kubła znajduje się głowica z silnikiem zasysającym wodę, podłączone do niej węże zapewniają transport wody do i ze zbiornika. Jeden odpowiedzialny jest za pobieranie brudnej wody, a drugi za odprowadzenie czystej z powrotem do akwarium. Filtr kubełkowy to bardzo dobre rozwiązanie zwłaszcza do dużych akwariów, w których wymagana jest bardzo wydajna filtracja. Możliwości stosowania wkładów filtracyjnych są praktycznie nieograniczone. Sam filtr nie zajmuje prawie wcale miejsca w akwarium, jedynymi elementami w zbiorniku są rurka zasysowa i wylotowa. Jednak samo urządzenie jest duże i musi znajdować się poniżej tafli wody w określonej przez producenta minimalnej odległości. Zwykle umieszcza się go pod akwarium, musimy więc mieć odpowiednią ilość miejsca w szafce. Problemem może być również brak odpowiednich otworów technicznych do przeprowadzenia kabla i węży w meblach niezaprojektowanych do akwarystyki.
Tabela porównawcza filtrów
| Typ filtra | Zalety | Wady | Zastosowanie |
|---|---|---|---|
| Wewnętrzny | Niska cena, prosty montaż | Niska wydajność, szpeci wnętrze akwarium | Nano akwaria |
| Kaskadowy | Nie zajmuje miejsca w akwarium, możliwość rozbudowy mediów | Możliwość wycieku wody, dość głośna praca | Średnie akwaria |
| Kubełkowy | Bardzo wysoka wydajność, duża pojemność na wkłady | Wysoka cena, możliwość wycieku wody | Duże akwaria |
Jak dbać o filtry?
Dbanie o filtr nie jest szczególnie trudne. Urządzenia wewnętrzne należy czyścić częściej ze względu na mniejszą pojemność na media filtracyjne. Filtr kubełkowy należy według ogólnych zasad czyścić co 3-6 miesięcy, choć przy mocno zarybionym akwarium można zwiększyć tę częstotliwość. Warto wtedy przemyć węże, rurki, i kolanka, a także różne media filtracyjne z uwagi na to, że w zależności od ich przeznaczenia czyści się je inaczej, np.
Przeczytaj także: Optymalne rozcieńczenie bimbru
tags: #filtracja #w #hodowli #ryb #akwariowych #rodzaje
