Dom Zdrojowy Cieplice: Skład Wody Mineralnej i Historia Uzdrowiska
- Szczegóły
Uzdrowisko Cieplice, położone w Parku Zdrojowym w Cieplicach - uzdrowiskowej dzielnicy Jeleniej Góry, to miejsce z bogatą historią i tradycjami leczniczymi.
Położenie i Historia Jeleniej Góry
Jelenia Góra jest położona w Kotlinie Jeleniogórskiej, którą otaczają sudeckie pasma - od północy Góry Kaczawskie, od wschodu Rudawy Janowickie, a od południa Karkonosze. To świetna baza wypadowa do zwiedzania niezwykle licznych atrakcji regionu, ale też dobre miejsce do stacjonarnego wypoczynku. Historia Jeleniej Góry sięga czasów średniowiecza, pozostałościami bogatej przeszłości są liczne zabytki architektoniczne zachowane w Śródmieściu, Cieplicach czy Sobieszowie.
Centrum miasta, jako ośrodek historyczny, zostało wpisane na listę zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Oprócz kilku świątyń zachowały się także fragmenty murów obronnych z basztami, w tym Baszta Wojanowska ze średniowieczną basteją kryjącą kaplicę św. Anny. Na starówce znajduje się rynek z okazałym ratuszem i zabytkowymi kamieniczkami.
W obrębie Jeleniej Góry leżą bardzo atrakcyjne tereny, m.in.: Cieplice Śląskie-Zdrój z Parkiem Zdrojowym, termami, tężnią solankową, galerią oraz Teatrem Zdrojowym; Sobieszów, nad którym góruje zamek Chojnik z XIV wieku; Maciejowa z XIV-wiecznym kościołem i parkiem pałacowym z wieżą widokową.
Liczne zielone miejsca spacerowe to idealne lokalizacje dla kuracjuszy i turystów szukających spokoju w pięknej okolicy, tym bardziej że z parków roztacza się wspaniały widok na Karkonosze. W Cieplicach Śląskich-Zdroju mieści się Park Zdrojowy, park wodny Termy Cieplickie, tężnia solankowa oraz atrakcyjne Muzeum Przyrodnicze ulokowane w imponujących murach dawnego klasztoru.
Przeczytaj także: Wyzwania związane z powietrzem w Cieplicach-Zdroju
Okolica obfituje w punkty widokowe, wśród których można wymienić m.in. wieżę widokową na Sołtysiej Górze, zamek księcia Henryka w Staniszowie czy ruiny zamku Chojnik. Nieopodal znajduje się przepiękny pałac w Wojanowie, a także Karpacz oraz Szklarska Poręba.
Tradycje Lecznicze Wód Mineralnych w Cieplicach
Picie wody mineralnej o właściwościach leczniczych z naturalnych źródeł w Cieplicach ma przynajmniej 850 lat tradycji. Dzięki temu, a także istniejącemu tutaj, przynajmniej od XIII wieku, kąpielisku na bazie gorących źródeł (ok.87°C), osada z czasem stała się znanym i popularnym uzdrowiskiem, a w XIX wieku nawet sławnym kurortem.
Miejscowe wody mineralne nie były stosowane tylko na miejscu, ale kuracjusze i liczni turyści zabierali je ze sobą w odpowiednich glinianych pojemnikach lub szklanych butelkach, aby kontynuować kurację w swoim miejscu zamieszkania. Takie praktyki stosowano do drugiej połowy XIX wieku.
Rozlewnie Wody Mineralnej w Cieplicach
Na przełomie XIX i XX wieku, w Cieplicach powstały i funkcjonowały rozlewnie wody butelkowanej.Swoje źródło posiadał hrabia Fryderyk Schaffgotsch. Rozlewnię umiejscowiono w budynku, tzw. Czerwonego Domu, przy ujęciu wody, zwanym Ludwig's Quelle. Funkcjonowała ona od przełomu XIX i XX wieku do lat 40.XX wieku. Butelki miały na ściance wytłoczony w formie napis "Warmbrunn. Ludwig's Quelle".
W Cieplicach do 1945 roku funkcjonowały także inne rozlewnie miejscowej wody, o czym świadczą wytłoczone na nich napisy: "Warmbrunner Mineralwasserfabrik. Unverkäuflich", "Warmbrunner Mineralwasserfabrik. C.W. Unverkäuflich", czy "J.R. Dierschke.Mineralwasserfabrik Warmbrunn". W pobliskim Malinniku, swoją rozlewnię butekowanej wody posiadał właściciel fabryki maszyn papierniczych, Eugen Füllner.
Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?
Po wojnie rozlewnie wody mineralnej nadal funkcjonowały, tak w Uzdrowisku Cieplice, jak i przy Fabryce Maszyn Papierniczych. Z czasem wszystko zaczęło podupadać, a że nic się wówczas nie opłacało, kolejne rozlewnie zamykano. W Uzdrowisku, na bazie dawnego Ludwig's Quelle, rozlewano wodę "Marysieńka". Jej nazwa wzięła się na pamiątkę pobytu w Cieplicach polskiej królowej, Marii Kazimiery Sobieskiej, w 2 poł. XVII wieku. Tak naprawdę, w tamtych czasach źródła Ludwika jeszcze nie było, bowiem wywiercono go dopiero w połowie XIX wieku.
Woda "Marysieńka"
Uzdrowisko Cieplice wychodząc z założenia, że przeznaczone jest tylko do działalności leczniczej i w związku z tym nie powinno zajmować się butelkowaniem i handlem wodą mineralną, także zaprzestało butelkowania wody. W tę cześć działalności prawie nie inwestowano, a stare poniemieckie maszyny coraz bardziej szwankowały. Kiedy jeszcze działała rozlewnia, próbowano tak, jak umiano reklamować wodę "Marysieńka", jak i jej walory smakowo - lecznicze. Robiono to jeszcze w latach 60. i 70. XX wieku. Na etykietach z tamtych czasów można wyczytać: "Mineralna woda stołowa, orzeźwia, wzmaga apetyt, ułatwia trawienie, przyspiesza przemianę materii".
W czasie wielkiego kryzysu lat 80. i 90. XX wieku źródło nr 1 "Marysieńka" i rozlewnię oddano w dzierżawę kolejnym właścicielom. Wodę w szklanych, kapslowanych butelkach o pojemności 0,33 l. a także w dużych plastikowych, 1,5 l. butelkach rozprowadzano prawie po całej Polsce, a szczególnie po Dolnym Śląsku.
Woda "Marysieńka" była marką rozpoznawalną i cieszyła się dużym powodzeniem. Produkowano ją do końca lat 90.XX wieku. Później wszystko się skończyło.
W latach 90.XX wieku sprzedawano ją jako "Wodę mineralną", "Mineralną wodę leczniczą niegazowaną" i "Leczniczą wodę mineralną gazowaną". Na nalepkach oprócz loga Uzdrowiska umieszczono wizerunek królowej Marii Kazimiery, a także skład i działanie samej wody: "oczyszcza i dezynfekuje nerki, zapobiega próchnicy zębów i osteoporozie". Zawsze podkreślano, że jest "Unikalna w skali kraju".
Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach
Przy prowadzeniu działań reklamowych nie ustrzeżono się od błędów historycznych i merytorycznych. Oto na etykietkach naklejanych na małe, szklane butelki napisano: "Miękka fluorkowo - krzemowa woda ze starego Zdroju Cieplice, stosowana leczniczo już w XII wieku przez zakon cystersów. Wydobywana jest ze skalnej studni na wysokości 347 m.
Charakterystyka Wód Termalnych w Cieplicach
Uzdrowisko Cieplice to chyba najstarsze uzdrowisko w Polsce - zostało założone pod koniec XIII-tego stulecia. Największym zasobem Cieplic są gorące źródła lecznicze - ich temperatura dochodzi do 90 stopni Celsjusza. Lecznicze właściwości cieplickich wód termalnych znane są od wieków. Ze względu na nie założono kurort Cieplice - a stało się to w 1281 roku! Jak łatwo wywnioskować z tej daty, Cieplice to najstarszy kurort na terenie Polski.
Na przestrzeni dziejów, lecznicze walory cieplickich wód doceniały ważne i słynne osobistości - aby skorzystać z ich dobrodziejstwa, Cieplice odwiedzali m.in. piastujący wysokie stanowiska Radziwiłłowie, prymas Radziejowski, Johann W. Goethe, król pruski Fryderyk Wilhelm III, Hugo Kołłątaj, Izabella Czartoryska i wielu innych. Zaś najważniejszym gościem Cieplic była niewątpliwie, goszcząca tu ze swoim dworem królowa Marysieńka Sobieska.
Wody ze złoża Cieplice mają od 16 do 22 tysięcy lat, są termalne (ich temperatura wynosi od 37 do 87 stopni Celsjusza), słabozmineralizowane, nasycone fluorem i krzemionką.Wody cieplickie, szczególnie te z odwiertów głębokich, to najgorętsze tego typu złoża w Polsce. Swoją temperaturę cieplickie wody termalne zawdzięczają zasobom cieplnym wnętrza ziemi.
Właściwości i Działanie Wód Termalnych
Dzięki swoim właściwościom, woda termalna Uzdrowiska Cieplice silnie rozgrzewa, zapobiega tworzeniu się kamieni w układzie moczowym, zwiększa mineralizację kości, zapobiega próchnicy zębów, zwiększa mikcję i diurezę oraz działa antybakteryjnie. Prawdopodobnie obniża też poziom cholesterolu całkowitego w surowicy krwi.
Pobyt w Uzdrowisku Cieplice umożliwia rozgrzewanie organizmu, leczenie wielu chorób, korzystanie z zalet oraz wchłanianie dobroczynnych składników wody od zewnątrz (kąpiele, inne zabiegi z wykorzystaniem wody) oraz od wewnątrz (picie wody).
Profile Lecznicze Uzdrowiska Cieplice
Profile lecznicze Uzdrowiska Cieplice można podzielić na trzy podstawowe grupy: rehabilitację narządu ruchu, leczenie chorób układu moczowego oraz okulistykę.
- Rehabilitacja narządu ruchu w Uzdrowisku Cieplice obejmuje stany pourazowe, następujące w wyniku złamań kręgosłupa, kończyn górnych i dolnych, kości tułowia, a także późne następstwa takich urazów. Prócz tego rehabilitacja przynosi wyraźną poprawę w przypadku chorób reumatycznych, wielu chorób stawów, kręgosłupa, kości itp. Rehabilitacja narządu ruchu obejmuje również choroby neurologiczne, w tym choroby obwodowego układu nerwowego, porażenia połowiczne i inne zespoły porażenne.
- Choroby układu moczowo-nerkowego leczone w Uzdrowisku Cieplice to różnego rodzaju kamice (nerek, moczowodów, dolnego odcinka układu moczowego bez cech zastoju) i zapalenia (np. pęcherza moczowego, gruczołu krokowego, przewlekłe kłębkowe i odmiedniczkowe zapalenie nerek).
Uzdrowisko Cieplice zaprasza do niedawno otwartego, nowoczesnego SPA „Marysieńka”. Z myślą o klientach przygotowano komfortowe gabinety zabiegowe, wykorzystujące cieplickie wody termalne. Lecznicze wody termalne: słabozmineralizowane, fluorkowo-krzemowe, termalne (temperatura dochodzi do 87st.
Ze względu na pochodzenie, wody ze złoża "Cieplice" są wodami infiltracyjnymi o zróżnicowanym wieku od 16-22 tys. lat. Cieplickie złoża są najgorętszymi źródłami w Polsce. Złoże leczniczych wód termalnych Cieplic usytuowane jest w obrębie masywu granitowego Karkonoszy. W rejonie wypływu źródeł oprócz lokalnych wystąpień osadów rzecznych i deluwialnych holocenu i plejstocenu, dominującą rolę odgrywa górnokarboński granit karkonoski.
Dla występowania termalnych wód leczniczych Cieplic ogromne znaczenie ma tektonika tego obszaru. Złoże wód termalnych związane ze skałami granitowymi, traktować należy jako strukturę hydrogeologiczną szczególnego rodzaju. Jest to skomplikowany przestrzennie zbiornik wód podziemnych, utworzony przez sieć szczelin skalnych. Źródłem ciepła dla tych wód są zasoby cieplne wnętrza ziemi. Są to wody szczelinowe głębokiego krążenia, które samoczynnie wypływają na powierzchnię pod wpływem podwyższonego ciśnienia hydrostatycznego.
Na terenie Cieplic występują wody termalne, słabo zmineralizowane, fluorkowo-krzemowe. Do wszystkich zabiegów związanych z wodą (ćwiczenia w basenie, kąpiele mineralne, kąpiele perełkowe, hydromasaże, tusze, kąpiele wirowe, masaże podwodne, inhalacje i inne) wykorzystuje się wyłącznie wody leczniczo-termalne, co podwyższa skuteczność kuracji. Tak szerokie zastosowanie wód leczniczo-termalnych wyróżnia Cieplickie Uzdrowisko spośród innych polskich zdrojów. Cieplickie wody działają rozgrzewająco nie tylko na skórę, ale także na głębiej położone naczynia krwionośne. Powoduje to rozszerzenie naczyń i przekrwienie narządów wewnętrznych.
W Cieplicach jedynie Uzdrowisko Cieplice Sp. z o.o. Naturalna woda podziemna jest przede wszystkim roztworem rzeczywistym rozpuszczonych substancji mineralnych, organicznych i gazów. Zawierać może również sole koloidowe związków organicznych jak też mineralnych a więc krzemionki, krzemianów i wodorotlenków niektórych metali.
Właściwości lecznicze wód są związane głównie z obecnością i stężeniem soli zdysocjowanych na jony i tworzących roztwory rzeczywiste. Lecznicze działanie w kąpieli wywierają te składniki, które są rozpuszczalne w wodzie i w tłuszczach. Efekty lecznicze zależą w dużej mierze od stopnia wchłanialności przez skórę składników zawartych w wodzie. Stwierdzono, że najlepiej wchłania się przez skórę jod, dwutlenek węgla, radon, siarkowodór, natomiast słabiej sód, potas, jony siarczanowe.
Wchłonięte przez skórę składniki częściowo odkładają się w warstwie rogowej naskórka i stopniowo dyfundują do krwi. Odłożone w skórze jony w formie depo wpływają również na uwalnianie hormonów tkankowych, takich jak: acetylocholina, bradykinina, histamina, serotonina.
Cieplickie wody mają właściwości moczopędne, zapobiegają krystalizacji kwasu moczowego a zarazem zapobiegają tworzeniu się kamieni w układzie moczowym. Stwierdzono również, że krenoterapia cieplickimi wodami wpływa na wzrost stężenia fluoru całkowitego w surowicy i tkance kostnej. Cieplickie wody mają najwyższe wartości krzemionki (do 100 mg/l) w Polsce. Biologiczna rola krzemu polega na jego udziale w procesie mineralizacji kości, utwardzeniu tkanki łącznej, budowy struktury skóry i włosów.
Każdy pacjent może wypić dziennie jedną szklankę na czczo (pół godziny przed jedzeniem). W przypadku niektórych schorzeń kuracja pitna musi być prowadzona pod kontrolą lekarza.
Lecznicze działanie kąpieli w zawiesinie borowinowej wynika z łącznego oddziaływania fizycznego wody oraz aktywnie biologicznie związków zawartych w borowinie. Borowina (torf) zawiera w swoim składzie substancje organiczne m.in. Kąpiel w zawiesinie borowinowej ułatwia wchłanianie wysięków pojawiających się w różnych stanach chorobowych, działa przeciwbólowo, poprawia ukrwienie. Ważną rolę odgrywa temperatura w której wykonuje się zabieg a która wywołuje uogólnione przegrzanie tkanek.
tags: #dom #zdrojowy #cieplice #skład #wody #mineralnej
