Czysta woda jezior Wielkopolski: Badania jakości i ochrona
- Szczegóły
Wielkopolska to region znany z licznych jezior, które stanowią idealne miejsce na letni wypoczynek. Oferują one zarówno możliwość aktywnego spędzania czasu, jak i relaksu w pięknym otoczeniu. Warto sprawdzić, które akweny mają najczystszą wodę, aby w pełni cieszyć się urokami regionu.
Najczystsze jeziora w Wielkopolsce
Wielkopolskie jeziora oferują liczne przystanie i wypożyczalnie sprzętu wodnego, co sprawia, że nawet początkujący wodniacy znajdą tu coś dla siebie. Wokół jezior znajdują się liczne trasy rowerowe i piesze, które zachęcają do aktywnego spędzania czasu na świeżym powietrzu. To także region bogaty w historię i kulturę, co dodatkowo uatrakcyjnia pobyt nad jeziorami. Malownicze miasteczka i wsie, pełne zabytków i urokliwych miejsc, oferują liczne atrakcje turystyczne.
Jezioro Powidzkie - perła Wielkopolski
Jezioro Powidzkie to jezioro polodowcowe typu rynnowego, znajdujące się w powiecie słupeckim. Jest największym jeziorem województwa i uznawane za najczystsze w Polsce. Wiele badań i analiz chemicznych potwierdziło, że spełnia ono normy I klasy czystości, co oznacza wodę nadającą się do picia po prostym uzdatnieniu.
W czerwcu 2023 roku eksperci z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW-PIB) odnotowali rekordową widzialność wody w Jeziorze Powidzkim. Za pomocą krążka Secchiego zmierzono przejrzystość na głębokość 10,38 m, co stanowi znaczący wzrost w porównaniu do poprzedniego rekordu z 2008 r. wynoszącego 7,60 m.
Na czystość wody w Jeziorze Powidzkim ma wpływ kilka czynników. Przede wszystkim nie ma wokół niego dużych źródeł zanieczyszczenia - np. zakładów przemysłowych ani intensywnego rolnictwa, które mogłyby zatruwać wodę. Piaszczyste dno zbiornika, jego naturalne brzegi oraz minimalne zmiany antropogeniczne sprzyjają samoczyszczeniu się wody. Warto też wspomnieć, że jezioro leży na terenie Powidzkiego Parku Krajobrazowego, a jego część znajduje się w strefie Natura 2000. To ogranicza zabudowę i działalność wpływającą negatywnie na ekosystem. Prócz tego ma też dużą głębokość oraz pojemność, dzięki czemu łatwiej zachowuje równowagę biologiczną - woda się szybciej wymienia, a zanieczyszczenia się rozpraszają.
Przeczytaj także: Różnice między czystą wodą a czystą wódką
Jezioro oferuje doskonałe warunki do kąpieli oraz uprawiania sportów wodnych. Popularne kąpieliska znajdują się m.in. w Giewartowie, Kosewie, Powidzu i Przybrodzinie. Średnia temp. wody w czerwcu wynosi od 16 do 20 st. C, ale w lipcu i w sierpniu od 22 do nawet 26 st. C.
Inne czyste jeziora w Polsce
Nie jest łatwo powiedzieć, które to są najczystsze jeziora w Polsce. Wiele z nich jest bardzo czyste, a ogólny stan wód znacznie się poprawił na przestrzeni ostatnich 30 lat. Obecnie badania jakości prowadzi Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ). Ostatnie zbiorcze badanie miało miejsce w roku 2019. Niezależnie od GIOŚ badania kąpielisk ze strony zagrożenia epidemiologicznego prowadzą Powiatowe Stacje Sanitarno-Epidemiologiczne. Takie badania są realizowane w sezonie dość często (przeważnie raz na tydzień). Ich wynik jest przedstawiany w innej skali: woda zdatna do kąpieli lub niezdatna do kąpieli.
Jednym z ciekawszych jezior w Polsce jest Jezioro Czyste na Pojezierzu Iławskim. W tym jeziorze światło dociera na głębokość 15 metrów. Jezioro jest bardzo zakwaszone i to zabija w nim całe życie. Nie można się w nim kąpać, ale robi wrażenie bardzo czystego.
Klasyfikacja jakości wody na kąpieliskach
"Klasyfikacja jakości wody w kąpielisku dokonywana jest co roku po zakończeniu sezonu kąpielowego na podstawie co najmniej 16 próbek badań wody obejmujących cztery sezony kąpielowe" - przekazała portalowi RadioZET.pl Wiesława Kostuj, rzeczniczka prasowa Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Poznaniu. W 2023 roku przeprowadzono klasyfikację w 86 kąpieliskach i oceniono, że 65 z nich posiada jakość wody doskonałą, 14 - dobrą, a 7 - dostateczną.
Kostuj podkreśliła, że nawet w kąpieliskach z doskonałą jakością wody może dojść do zakwitu sinic. "Nie należy korzystać z kąpieli w wodach, które są mętne i mają zmienioną barwę lub zapach."
Przeczytaj także: Czysta Woda: Regulamin konkursu
Monitoring i badania jakości wód
Ostatnio sprawdzenie jakości wód zlecił specjalistycznej firmie Zespół Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin (ZE PAK). Przypomnijmy, że w ostatnich latach z powodu zakwitu sinic i obecności bakterii E. Miasto walczy o czystą wodę w Jeziorze Pątnowskim. Kolejnym działaniem ma być zakup urządzenia, które będzie odbierało nieczystości z łodzi i jachtów, by w żaden sposób nie trafiały one do jeziora.
Władze Konina planują również prowadzenie regularnych badań biologicznych Jeziora Pątnowskiego, by monitorować, czy jego stan się poprawia.
Monitoring regionalny
Monitoringiem regionalnym objęte były 390 punktów kontrolnych, a badania stanu czystości wód prowadzono w 133 przekrojach rzek oraz w 86 w zlewniach poszczególnych dopływów. Monitoring ciągły prowadzono raz w miesiącu, przez cały rok.
Na podstawie stężeń charakterystycznych zawiesin ogólnych ocena jest negatywna. Spadek średnich stężeń azotu ogólnego zaobserwowano w stosunku do poprzedniego okresu badawczego.
Rzeki Wielkopolski: Stan czystości wód
Noteć
Noteć jest prawostronnym dopływem Warty o całkowitej długości 388,4 km. Na tym terenie w 2000 roku Noteć nadal prowadziła wody pozaklasowe. Wskaźnik chlorofilu w 1999 roku decydował o ostatecznej klasyfikacji cieku.
Przeczytaj także: Filtracja wody ze zeolitem
Prosna
Rzeka Prosna jest największym lewym dopływem środkowej Warty. Odcinek przyźródłowy Prosny leży w województwie opolskim. Na jakość wód Prosny wpływają m.in. ścieki z Kalisza. W ostatnich latach stwierdzono ponadnormatywne stężenia cynku.
Lutynia
Rzeka Lutynia jest lewobrzeżnym dopływem Warty. Długość cieku wynosi 60,4 km, a powierzchnia zlewni 570,1 km2. Lutynia zanieczyszczana jest w różnym stopniu na całym swoim biegu. W 1998 roku nastąpiła wyraźna poprawa stanu sanitarnego. Niemniej jednak, wiele wskaźników, w tym biogenów oraz stan sanitarny, były pozaklasowe.
Mogilnica
Zlewnię Mogilnicy budują gliny i piaski strefy moreny czołowej oraz torfy. Skażenie sanitarne wzrastało z biegiem rzeki. W odcinku źródłowym i ujściowym stwierdzono pogorszenie jakości wód. Biogeny, substancje organiczne, zasolenie i stan sanitarny miały negatywny wpływ na jakość wód.
Sama
Długość cieku wynosi 44,2 km, a powierzchnia zlewni - 448,4 km2. W dolinie Samy występują torfy o różnej miąższości. Jakość wód Sama ulega pogorszeniu wraz z biegiem rzeki. Badania wykazały, że zasolenie przez całą długość rzeki nie przekroczyło normy II klasy czystości.
Podsumowanie
Jakość wód w Wielkopolsce jest zróżnicowana. Podczas gdy niektóre jeziora, takie jak Jezioro Powidzkie, charakteryzują się wyjątkową czystością, inne akweny i rzeki wymagają dalszych działań w celu poprawy jakości wód. Regularny monitoring, ochrona przed zanieczyszczeniami oraz edukacja społeczeństwa są kluczowe dla zachowania czystości wód w regionie.
tags: #czysta #woda #jeziora #Wielkopolska #badania #jakość
