Czy woda ze studni głębinowej nadaje się do picia? Badania i bezpieczeństwo
- Szczegóły
Coraz więcej osób decyduje się na wiercenie studni głębinowej, traktując ją jako bezpieczne i niezależne źródło wody do picia i użytkowania w domu. Sielski ogród pełen kwiatów i owoców, słoneczne popołudnie, łyk orzeźwiającej wody wprost ze studni... Być może nie każdy z nas ma przed oczami taki obraz z dzieciństwa, ale już dla naszych rodziców czy dziadków takie wspomnienie brzmi zapewne znajomo. Czy w dzisiejszych czasach taka scena jest możliwa do odtworzenia? Powodów do korzystania z wody studziennej jest tyle samo, ilu jej użytkowników. Czasem decyduje wygoda, czasem brak możliwości podłączenia do sieci wodociągowej, a czasem względy ekonomiczne. Korzystanie ze studni jest kuszące, bo wodę taką pobieramy bez dodatkowych kosztów.
Czy woda ze studni jest bezpieczna?
Czerpanie wody z prywatnej studni wydaje się idealną opcją - to ekologiczne, oszczędne i wygodne rozwiązanie. Jednak pojawia się pytanie, które często powraca: czy woda ze studni na pewno jest bezpieczna? Wielu osobom wydaje się, że woda głębinowa, która nie miała kontaktu z zewnętrznymi źródłami zanieczyszczeń, jest automatycznie czysta i bezpieczna do picia. Nic bardziej mylnego. Jakość wody ze studni zależy od wielu czynników - nie tylko naturalnych, ale także wynikających z działalności człowieka. Nawet jeśli studnia jest głęboka, woda może być narażona na różnorodne zagrożenia, których nie widać gołym okiem.
Potencjalne zagrożenia i zanieczyszczenia wody ze studni
Woda gruntowa, nawet z głębokich ujęć, nie jest sterylna i może być narażona na różnorodne zanieczyszczenia - zarówno pochodzenia naturalnego, jak i wynikające z działalności człowieka. Zanieczyszczenia w wodzie gruntowej mogą mieć różnorodne źródła. Często są wynikiem działalności człowieka. Intensywne rolnictwo, stosowanie nawozów, pestycydów i chemikaliów to jedne z nielicznych problemów. Kolejnym problemem są zanieczyszczenia pochodzące z naturalnie zachodzących reakcji chemicznych występujących w glebach i skałach. W przypadku klęsk żywiołowych i sytuacjach kryzysowych takich jak powodzie istnieje ogromne zagrożenie zanieczyszczenia wód podziemnych wynikające z przenoszenia i mieszania się wód z powierzchni, które przedostają się do studni w sposób gwałtowny i nieuregulowany.
Zanieczyszczenia wody ze studni mogą mieć różnorodny charakter. Niektóre z nich są łatwe do zauważenia (np. zmiana barwy czy smaku), inne mogą pozostawać niewidoczne i stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia. Mimo że mówimy o głębokich warstwach ziemi, woda może być skażona biologicznie - np. Najczęściej występującym i zarazem najgroźniejszym problemem jest skażenie bakteriologiczne. Oprócz bakterii, w wodzie studziennej często występuje też nadmiar żelaza i manganu. Często decyduje o tym nie tylko lokalizacja, ale też głębokość i budowa studni. Niekiedy stopień zanieczyszczeń jest tak wysoki, że woda ze studni głębinowej jest mętna, żółta, a nawet brązowa czy czarna. Zanieczyszczenia do wody studziennej przenikają z gleby. Dzielą się one ze względu na swoje pochodzenie, głównie na zanieczyszczenia naturalne i antropogeniczne. Te pierwsze wynikają ze specyfiki i ukształtowania terenu, składu gleby i wody. Te drugie natomiast wynikają wprost z działań człowieka.
Woda ze studni głębinowej, mimo że często wygląda na czystą i przejrzystą, może zawierać szereg substancji, które są niebezpieczne dla zdrowia człowieka. Niektóre z nich pochodzą z naturalnych złóż mineralnych, inne trafiają do wody w wyniku działalności człowieka. Część zanieczyszczeń wody ze studni można wykryć gołym okiem.
- Żelazo i mangan: Te dwa metale naturalnie występują w głębszych warstwach gruntu i bardzo często przekraczają dopuszczalne normy w wodzie ze studni. Ich obecność powoduje nie tylko metaliczny smak wody i zabarwienie (np. brunatne plamy na armaturze), ale też wpływa na funkcjonowanie urządzeń AGD, prowadząc do odkładania się osadów w instalacji wodnej.
- Azotany i azotyny: Te związki chemiczne bardzo często trafiają do wód gruntowych w wyniku intensywnego nawożenia gleby, stosowania gnojowicy, ścieków i innych środków ochrony roślin. Ich obecność w wodzie może prowadzić do tzw. „sinicy niemowlęcej” (methemoglobinemii), która ogranicza zdolność krwi do przenoszenia tlenu.
- Bakterie: Jednym z najgroźniejszych zagrożeń są mikrobiologiczne zanieczyszczenia wody, zwłaszcza bakterie z grupy coli (w tym Escherichia coli), enterokoki kałowe oraz bakterie beztlenowe Clostridium perfringens. Ich obecność oznacza zanieczyszczenie fekalne i wyklucza wodę z bezpośredniego spożycia.
- Pestycydy: Woda z terenów rolniczych często zawiera śladowe ilości pestycydów, herbicydów i innych środków chemicznych, które trafiają do gruntu wraz z nawozami. Nawet w niewielkich stężeniach mogą kumulować się w organizmie i powodować zaburzenia hormonalne, problemy z wątrobą czy układem nerwowym.
- Amoniak: Amoniak w wodzie świadczy zazwyczaj o obecności rozkładającej się materii organicznej - może to być efekt zanieczyszczeń biologicznych lub nieszczelnych zbiorników ściekowych.
Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?
Dlaczego warto badać wodę ze studni?
Woda pitna ze studni może ulegać zanieczyszczeniom zarówno mikrobiologicznym, jak i fizykochemicznym. Zanieczyszczenia mikrobiologiczne obejmują obecność bakterii, wirusów czy pierwotniaków, które mogą stanowić bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia. Z kolei zanieczyszczenia fizykochemiczne, takie jak nadmiar metali ciężkich, azotanów, pestycydów lub nieprawidłowe parametry organoleptyczne, wpływają na jakość wody oraz jej przydatność do spożycia i użytkowania. Wynik takich badań będzie informacją czy woda nadaje się bezpośrednio do spożycia, czy też np. tylko do nawadniania terenu. Badanie jakości wody pozwala wykryć nie tylko zagrożenia mikrobiologiczne. Następnie, zbadane zostaje stężenie różnych substancji chemicznych, takich jak: żelazo, mangan, azotany i azotyny.
Dlatego, każdy właściciel studni głębinowej, zaopatrującej gospodarstwo domowe, powinien dla własnego komfortu i bezpieczeństwa badać pobieraną wodę we własnym zakresie przynajmniej raz w roku. Regularne badania pozwalają na wykrycie potencjalnych zanieczyszczeń i podjęcie odpowiednich działań naprawczych. Właśnie dlatego uzdatnianie wody studziennej to nie fanaberia, lecz rozsądny krok, który zapewnia bezpieczeństwo wszystkim domownikom.
Jak i gdzie badać wodę ze studni?
Badania źródeł wody przeznaczonej do spożycia z niepublicznych ujęć głębinowych prowadzi Państwowa Inspekcja Sanitarna lub inne certyfikowane laboratoria. Akredytowane laboratorium w przedsiębiorstwach wod.-kan. lub PSSE najlepiej ocenią czy woda spełnia normy jakościowe pod względem parametrów czy wielkości normatywnych, tj. bezpiecznych poziomów stężeń danych związków zgodnych z wymogami Rozporządzenia Ministra Zdrowia (2017). Do oceny ryzyka mikrobiologicznego niezbędna jest profesjonalna analiza wody w certyfikowanym laboratorium. Badanie powinno obejmować zarówno parametry fizykochemiczne, jak i mikrobiologiczne.Analizę fizykochemiczną wody należy przeprowadzić jak najszybciej po wywierceniu studni. Następnie, zbadane zostaje stężenie różnych substancji chemicznych, takich jak: żelazo, mangan, azotany i azotyny. Regularne badanie wody to podstawa - zwłaszcza w przypadku użytkowania własnej studni głębinowej. W praktyce zaleca się wykonywanie analiz minimum raz w roku lub częściej, jeśli pojawią się niepokojące zmiany.
Aby zamówić badanie wody ze studni wystarczy wypełnić krótki formularz na naszej stronie. Badanie wody ze studni to proces wymagający precyzji i przestrzegania ściśle określonych procedur, by uzyskane wyniki były wiarygodne. W Bluecare stawiamy na najwyższą jakość i rzetelność, dlatego poboru próbki wody dokonuje nasz certyfikowany próbkobiorca. To kluczowe, ponieważ nieprawidłowe pobranie próbki może zafałszować wyniki, szczególnie w przypadku badań mikrobiologicznych. Specjalista wie, jak wybrać optymalny punkt poboru oraz jak długo należy spuścić wodę, aby próbka była reprezentatywna. Po pobraniu, próbki są niezwłocznie transportowane (w odpowiednich warunkach temperaturowych) do akredytowanego laboratorium, co minimalizuje ryzyko zmian w składzie próbki przed analizą.
Do badań należy prawidłowo przygotować próbkę wody, zgodnie z wytycznymi laboratorium. Najczęściej próbka wody powinna zostać pobrana z ujęcia, z którego faktycznie korzysta dom - najlepiej z kranu po spuszczeniu wody przez kilka minut. Po odczekaniu kilku minut woda jest gotowa do pobrania próbki. Po pobraniu próbki, pojemnik należy dokładnie zamknąć i oznakować, podając datę i źródło wody.
Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach
Jeśli chcesz wykonać podstawowe badanie, możesz zdecydować się na badania w lokalnej stacji sanitarno-epidemiologicznej (sanepidzie). Cena badania wody ze studni w sanepidzie zależy od zakresu parametrów branych pod uwagę. Po oddaniu próbki czas oczekiwania na wyniki waha się w zależności od miejsca, w którym wykonywana jest analiza. Wszystko zależy od rejonu i punktu, w którym jest wykonywane.
Przykładowe koszty badań wody:
| Rodzaj badania | Koszt (orientacyjny) |
|---|---|
| Fizykochemiczne badanie wody | ok. 125 zł |
| Badanie mikrobiologiczne wody | ok. 275 zł |
| Badanie wody w Bluecare (dojazd, pobór, badanie laboratoryjne, dostarczenie wyników) | 550 zł + VAT |
Co zrobić, gdy wyniki badań są niepokojące?
Wyniki analizy wody ze studni głębinowej często pokazują, że surowa woda wymaga uzdatniania, zanim będzie się nadawać do spożycia. Najczęściej stosowanym urządzeniem do poprawy jakości wody w gospodarstwach domowych jest odpowiednio dobrany filtr lub kompleksowa stacja uzdatniania wody. W przypadku przekroczeń takich pierwiastków jak mangan, żelazo czy amoniak, stosuje się urządzenia do napowietrzania wody, odżelaziacze i odmanganiacze. Dla osób, które chcą mieć pewność, że woda w kranie będzie idealnie czysta i smaczna, poleca się dodatkowe filtry do wody montowane w kuchni.
Analiza wyników wody ze studni głębinowej pozwala ocenić jej przydatność do spożycia, a także wykryć obecność niepożądanych substancji szkodliwych dla zdrowia lub instalacji. Wyniki przekraczające dopuszczalne normy mogą wskazywać na źródła zanieczyszczenia - np. niewłaściwe zabezpieczenie studni, bliskość pól uprawnych lub nieszczelne szambo - oraz wymagać wdrożenia odpowiednich metod uzdatniania, takich jak filtracja, odżelazianie, zmiękczanie czy dezynfekcja.
Kroki do podjęcia po uzyskaniu wyników badań:
Przeczytaj także: Woda mineralna Józef: Zalety
- Dobierz odpowiedni system uzdatniania - na podstawie wyników.
- Monitoruj jakość wody regularnie - minimum raz w roku lub częściej, jeśli pojawią się niepokojące objawy (np. zmiana smaku, zapachu czy koloru).
- Zadbaj o higienę studni i instalacji - np. regularnie czyść studnię i dezynfekuj instalację.
W przypadku wody ze studni głębinowej nie polegaj na domysłach! Zadbaj o regularne badania, skonsultuj wyniki z ekspertem i uzdatnij wodę, zanim trafi do Twojej kuchni i łazienki. Potrzebujesz pomocy w doborze odpowiedniego systemu uzdatniania wody?
tags: #woda #ze #studni #głębinowych #czy #nadaje
