Woda gazowana a chrypka: fakty i mity

Szczegóły: Opublikowano: 08. October 2025

Odpowiednie nawodnienie organizmu to podstawa dobrego zdrowia i samopoczucia. Woda stanowi aż ok. 60% masy ciała dorosłego człowieka i bierze udział w niemal wszystkich procesach życiowych. Już nawet niewielka utrata wody może prowadzić do spadku energii, pogorszenia koncentracji, bólów głowy czy suchości skóry. Długotrwałe odwodnienie organizmu zwiększa natomiast ryzyko infekcji, problemów trawiennych, a nawet zaburzeń pracy nerek i układu sercowo-naczyniowego.

Nawodnienie jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania organizmu - wpływa na pracę serca, mózgu, nerek, a nawet na nastrój i wygląd skóry. Mimo to wiele osób nie przywiązuje do niego wystarczającej uwagi, sięgając po płyny dopiero wtedy, gdy poczuje pragnienie (objaw odwodnienia). Tymczasem warto wiedzieć, jak skutecznie nawodnić organizm i jakie napoje oraz produkty najlepiej wspierają codzienny bilans płynów.

Nawadnianie organizmu - co pić?

Woda to bez wątpienia najlepszy sposób na efektywne nawodnienie organizmu. Jest niezbędna, jeśli chodzi o skuteczne i bezpieczne nawodnienie. Jest pozbawiona kalorii, łatwo dostępna, szybko wchłaniana przez organizm i bierze udział w kluczowych procesach fizjologicznych. Jednak nie każda woda jest taka sama.

Zwykła woda źródlana sprawdzi się na co dzień, ale w sytuacjach zwiększonego zapotrzebowania (np. przy aktywności fizycznej, upałach) warto sięgać po wodę mineralną, która uzupełni również elektrolity (magnez, wapń i sód). Dla urozmaicenia smaku można dodać do wody świeże owoce (cytryna, limonka, truskawki), zioła (mięta, bazylia), a nawet plasterki ogórka.

Ile wody wypijać dziennie?

Ogólna zasada mówi, że ok. 30-35 ml wody na każdy kilogram masy ciała. Dla osoby ważącej 70 kg oznacza to ok. 2-2,5 litra wody dziennie. Wodę najlepiej popijać przez cały dzień małymi porcjami, a nie tylko wtedy, gdy pojawi się uczucie pragnienia. Zastanawiasz się, jak pić więcej wody?

Przeczytaj także: Gdzie kupić wodę destylowaną?

Ważne: Woda gazowana nawadnia tak samo, jak niegazowana. Nie należy jej jednak podawać małym dzieciom.

Alternatywne napoje nawadniające

Poza czystą wodą istnieje wiele innych napojów skutecznie wspomagających nawodnienie, a niektóre z nich nawet lepiej zatrzymują wodę w organizmie, dzięki zawartości elektrolitów czy węglowodanów.

Herbaty ziołowe - rumianek, mięta, melisa czy pokrzywa nie zawierają kofeiny (która w nadmiarze może działać moczopędnie), są łagodne dla organizmu i można je pić zarówno na ciepło, jak i na zimno.
Woda kokosowa - zyskała popularność jako naturalny izotonik. Zawiera potas, sód, magnez i wapń, czyli elektrolity, które tracimy np. podczas pocenia.
Mleko - krowie i roślinne (np. migdałowe, owsiane) również nawadnia organizm.
Kefir i inne fermentowane napoje mleczne - to kolejna doskonała opcja wspierająca nawodnienie, szczególnie latem. Kefir zawiera dużo wody, a także naturalne probiotyki, które wspierają florę jelitową. Dzięki zawartości elektrolitów, białek i witamin z grupy B dobrze nawadnia organizm, jednocześnie dostarczając cenne składniki odżywcze.
Napoje izotoniczne - stworzone z myślą o sportowcach i osobach aktywnych fizycznie zawierają elektrolity i niewielką ilość cukru, co wspomaga wchłanianie wody.
Soki owocowe - również mogą wspierać nawodnienie, gdyż zawierają dużą ilość wody, a także witaminy i składniki mineralne. Trzeba jednak uważać na obecną w nich wysoką zawartość naturalnych cukrów, które mogą szybko podnosić poziom glukozy we krwi i nie zawsze są korzystne dla zdrowia. Dobrą praktyką jest zmieszanie soku z wodą.

Nawadnianie przez dietę

Nasza dieta również może stanowić cenne źródło płynów. Niektóre warzywa i owoce mają zawartość wody na poziomie 90-95%. Wśród warzyw szczególnie warto sięgać po ogórki, pomidory, seler naciowy, sałatę, cukinię czy paprykę. Są lekkostrawne, niskokaloryczne i idealne na lato. Z kolei owoce takie jak arbuz, melon, truskawki, pomarańcze, ananas czy brzoskwinie to doskonały sposób na uzupełnienie zapotrzebowania na wodę szczególnie w upały. Oprócz wody zawierają też naturalne cukry i minerały, które wspierają równowagę elektrolitową.

Czego unikać? Napoje odwadniające

Warto pamiętać, że nie wszystkie napoje sprzyjają nawodnieniu. Niektóre działają wręcz odwrotnie, zwiększając ryzyko odwodnienia lub obciążając organizm.

Kawa i herbata - często uznawane za napoje odwadniające ze względu na obecność kofeiny, która ma działanie moczopędne. To jednak nie do końca prawda. Badania pokazują, że u osób regularnie pijących kawę organizm przyzwyczaja się do jej działania i efekt diuretyczny jest minimalny. Problem pojawia się dopiero wtedy, gdy pije się napoje z kofeiną w zbyt dużych ilościach (powyżej 400-500 mg kofeiny dziennie).
Alkohol - zdecydowanie działa odwadniająco. Hamuje wydzielanie wazopresyny (hormonu antydiuretycznego), co prowadzi do zwiększonego wydalania moczu. Efekt? Szybka utrata płynów, elektrolitów i ryzyko odwodnienia.
Słodzone napoje gazowane - choć zawierają wodę, nie są dobrym wyborem do nawodnienia organizmu. Zawierają ogromne ilości cukru, który obciąża trzustkę, może powodować gwałtowne skoki poziomu glukozy we krwi i paradoksalnie potęgować uczucie pragnienia.

Woda gazowana - za i przeciw

Uwielbiasz wodę gazowaną, jednak masz wątpliwości co do jej wpływu na Twoje zdrowie? Ktoś powiedział Ci, że ma ona negatywny wpływ na samopoczucie i stan organizmu? Musisz wiedzieć, że napoje z bąbelkami są bezpieczne, lecz od tej zasady istnieją pewne odstępstwa.

Przeczytaj także: Inwestycje w Jakość Wody w Proszówkach

Woda gazowana powstaje na skutek wysycenia niegazowanej wody mineralnej lub źródlanej dwutlenkiem węgla (CO2). Występujące w niej „bąbelki” to nic innego jak dwutlenek węgla wtłoczony do napoju pod ciśnieniem. Jej miłośnicy wśród największych zalet wymieniają lekkość i wyjątkową zdolność do orzeźwienia. Wśród plusów wody gazowanej warto wskazać również to, że nie zawiera ona konserwantów i barwników, dzięki czemu nie oddziałuje negatywnie na organizm. Ponadto, podobnie jak woda niegazowana, wykazuje właściwości oczyszczające i może wspomagać usuwanie toksyn, a także sprzyja transportowaniu składników odżywczych i minerałów do komórek całego ciała.

Wiele osób zastanawia się, czy woda gazowana szkodzi zdrowiu. Otóż taki rodzaj napoju ani nie jest niebezpieczny dla zdrowia, ani nie wpływa negatywnie na samopoczucie. Wręcz przeciwnie, zawartość bąbelków skutecznie gasi pragnienie i szybko orzeźwia. Niemniej jednak, istnieje obawa, że osoby pijące regularnie wodę gazowaną są narażone na spożywanie zbyt małej ilości płynów. Przypuszczenie to wynika z faktu, że napoje z bąbelkami mogą szybko zaspokajać pragnienie, co potencjalnie może prowadzić do zmniejszonego spożycia płynów. Aby uniknąć odwodnienia, warto pamiętać o wypijaniu co najmniej 2 litrów płynów dziennie, szczególnie latem, gdy zapotrzebowanie na wodę wzrasta.

Woda gazowana, choć ogólnie uznawana za bezpieczną, może nie być odpowiednia dla wszystkich. Istnieją pewne schorzenia i stany zdrowotne, które mogą stanowić przeciwwskazanie do jej spożywania. Osoby zmagające się z niektórymi zaburzeniami pracy układu pokarmowego, takimi jak choroba wrzodowa żołądka, refluks żołądkowo-przełykowy czy zespół jelita drażliwego, powinny unikać wody gazowanej, ponieważ może ona nasilić objawy tych dolegliwości. Woda gazowana może również powodować dyskomfort u osób cierpiących na schorzenia gardła, krtani i strun głosowych, takie jak zapalenie gardła, chrypka czy polipy strun głosowych. Osoby z niewydolnością krążenia powinny skonsultować spożywanie wody gazowanej z lekarzem.

Wiesz już, że woda gazowana nie szkodzi zdrowiu, jednak czy jest zdrowa? Otóż niektóre napoje dzięki naturalnej zawartości dwutlenku węgla mogą cechować się niskim pH, które z kolei zabezpiecza przed rozwojem drobnoustrojów. W rezultacie można powiedzieć, że woda gazowana pod względem mikrobiologicznym jest zdrowsza niż jej niegazowany odpowiednik o obojętnym odczynie. Ponadto, niektóre wysoko zmineralizowane wody gazowane są uznawane za lecznicze ze względu na wysoką zawartość składników mineralnych. Często dostarczają duże ilości wapnia i magnezu w odpowiednich proporcjach, co zapewnia ich dobrą przyswajalność. Mogą także stanowić źródło innych cennych substancji, takich jak potas, bor, jod, lit, krzem czy selen. Wody wysoko zmineralizowane są zalecane jako uzupełnienie diety dla osób zdrowych i aktywnych fizycznie oraz cierpiących na różne schorzenia. Mogą wspierać profilaktykę schorzeń cywilizacyjnych oraz łagodzić objawy takich dolegliwości jak miażdżyca, cukrzyca, choroby nerek i dróg moczowych.

Woda gazowana i lekko gazowana może być nie tylko nieszkodliwa, ale wręcz korzystna dla kobiet w ciąży, pomagając im w walce z mdłościami i niektórymi problemami trawiennymi. Dzięki naturalnej zdolności wspomagania produkcji i wydzielania kwasu solnego, który pełni kluczową rolę w procesie trawienia, picie wody gazowanej małymi łyczkami może przynieść ulgę w typowych dolegliwościach ciążowych. Należy jednak zwrócić uwagę na potencjalne przeciwwskazania, takie jak nadciśnienie, nawracające obrzęki czy wzdęcia, które mogą wymagać ograniczenia spożycia tego napoju.

Przeczytaj także: Woda mineralna Józef: Zalety

Wiele osób zastanawia się, czy picie wody gazowanej może mieć negatywny wpływ na zdrowie zębów. Istnieją obawy, że zawarty w niej kwas węglowy, powstający w wyniku połączenia wody i dwutlenku węgla, może przyczyniać się do erozji szkliwa, co osłabia strukturę zębów. Warto jednak zaznaczyć, że nie ma jednoznacznych badań naukowych potwierdzających tę teorię. Regularne spożywanie wody gazowanej raczej nie stanowi większego zagrożenia dla kondycji zębów. Największe ryzyko dla zdrowia jamy ustnej niosą napoje słodzone, które sprzyjają rozwojowi próchnicy znacznie bardziej niż woda gazowana.

Dla osób będących na diecie, kwestia tego, czy woda gazowana może przyczynić się do przybierania na wadze, jest istotna. Sama woda gazowana, jeśli nie zawiera żadnych dodatków, nie dostarcza kalorii i jest absolutnie bezpieczna dla sylwetki. Można więc spożywać ją bez obaw, także podczas redukcji masy ciała. Co więcej, istnieją badania sugerujące, że bąbelki obecne w wodzie gazowanej mogą wywoływać chwilowe uczucie sytości, co może pomóc w kontrolowaniu apetytu. Należy jednak być czujnym w przypadku smakowych wersji wody gazowanej, które często zawierają dodatek cukru. Tego rodzaju napoje zwiększają ilość spożywanych kalorii, co może być niepożądane na diecie.

Woda gazowana powstaje w wyniku wysycenia wody źródlanej lub mineralnej dwutlenkiem węgla, który posiada działanie bakteriostatyczne - nie tylko niszczy szkodliwe bakterie, ale i przedłuża jej trwałość. Pod względem chemicznym woda gazowana jest wodnym roztworem kwasu węglowego, kationów metali (wapnia, magnezu, potasu i sodu) oraz anionów - w szczególności wodorowęglanowych, chlorkowych i siarczanowych.

Woda gazowana a dzieci

Woda to najlepszy napój dla dzieci. Jednak napoje gazowane nie powinny być podawane dzieciom - w szczególności w pierwszych latach życia. Woda gazowana często powoduje dyskomfort w brzuchu, a gaz po dostaniu się do nosa może podrażnić jego śluzówkę. Dodatkowo kwasy w niej ukryte zwiększają podatność zębów na rozwój próchnicy. Z kolei sód, który jest minerałem często dodawanym do wody gazowanej, może się przyczynić do zatrzymania wody w organizmie, co z kolei może wywrzeć nacisk na nerki malucha. Wszystko wskazuje na to, że woda gazowana dla dziecka nie jest dobrym wyborem. Nie powinno się jej również używać do przygotowywania posiłków.

Orzeźwiające działanie bąbelków ukrytych w wodzie gazowanej jest często dużą atrakcją dla dzieci. Każdy, kto próbował wód gazowanych, wie, że po wypiciu zbyt dużej ilości odczuwa się nieprzyjemne „wypełnienie gazem”. Szczególnie u mniejszych dzieci większa ilość wypitej wody gazowanej mogą powodować odbijanie, wzdęcia, uczucie pełności czy bóle brzuszka. Choć brak konkretnych wytycznych, dzieciom zdrowym wodę gazowaną w niewielkich ilościach, jako dodatek, ale nie główny napój, można podać po ukończeniu trzeciego roku życia. W przypadku dzieci uczęszczających do szkoły podstawowej wybór pomiędzy wodą gazowaną a niegazowaną uzależniony jest od indywidualnych preferencji.

Refluks i zgaga - wpływ na chrypkę

Refluks krtaniowo-gardłowy to odmiana refluksu, w której treść żołądkowa cofa się aż do gardła i krtani. Charakteryzujące go objawy to podrażnienie błony śluzowej, chrypka, ból ucha, duszności, a także niedrożność i wodniste wycieki z nosa.

Zgaga stanowi dość częstą dolegliwość, która czasem wymaga pogłębionej diagnostyki i leczenia. Zanim jednak sięgniemy po leki, szczególnie w przypadku sporadycznie pojawiającej się zgagi, warto poznać domowe sposoby pozwalające łagodzić ten objaw. Mianem zgagi określa się uczucie palenia i pieczenia za mostkiem, a czasem w dołku podsercowym i gardle. Zgaga stanowi podstawowy objaw choroby refluksowej przełyku polegającej na cofaniu się (refluksie) kwaśnej treści pokarmowej z żołądka do przełyku, która działa drażniąco na błonę śluzową i może wywołać stan zapalny.

Obok zgagi refluksowi mogą towarzyszyć także inne objawy, takie jak: chrypka, suchy kaszel, duszność czy ból w klatce piersiowej. Choroba prowadzi czasem do groźnych powikłań (m.in. krwawienia z przełyku, jego zwężenia czy nawet raka). Refluks może wynikać z wielu czynników: zmniejszonego napięcia dolnego zwieracza przełyku przez leki, zaburzenia hormonalne, niektóre pokarmy czy tytoń; wzrostu ciśnienia wewnątrzbrzusznego u osób otyłych, kobiet w ciąży czy po obfitym posiłku; uwarunkowań anatomicznych.

Domowe sposoby na zgagę

Zgaga jest wywołana oddziaływaniem kwaśnej treści żołądka na ścianę przełyku, stąd jej zwalczanie będzie głównie polegało na zobojętnianiu tej treści oraz działaniu osłaniającym i powlekającym. Domowe sposoby na zgagę to m.in.:

Mleko na zgagę - mleko ma działanie alkalizujące, przez co zobojętnia kwaśną treść żołądka i dodatkowo oczyszcza przełyk.
Picie wody - woda spłukuje kwaśną treść żołądka zalegającą w przełyku, przy czym należy pić wodę mineralną niegazowaną, ponieważ woda gazowana może nasilić objawy.
Soda oczyszczona na zgagę - soda oczyszczona ma działanie alkalizujące, dzięki czemu łagodzi objawy zgagi, przy czym nie należy jej nadużywać ani przyjmować przez dłuższy czas, ponieważ groziłoby to poważnymi zaburzeniami elektrolitowymi i kwasowo-zasadowymi w organizmie; sposób przygotowania: około 1/2 łyżeczki do herbaty rozpuścić w połowie szklanki wody.
Siemię lniane na zgagę - śluz zawarty w nasionach lnu ma działanie osłaniające i powlekające; sposób przygotowania: łyżkę siemienia lnianego (ok. 10 g) zalać szklanką wody o temperaturze pokojowej i odstawić na ok. 30 minut (uzyskany kleik przed spożyciem można odcedzić od nasion przez gazę lub sitko).

Pielęgnacja strun głosowych

Dbanie o struny głosowe to kluczowy aspekt dla każdego mówcy i wokalisty. Każdy głos jest inny, a reakcje na poszczególne płyny mogą być skrajnie odmienne. Na przykład niektóre osoby mogą odczuwać dyskomfort po spożyciu napojów gazowanych, podczas gdy inne nie zauważają negatywnych efektów.

Co pić na struny głosowe?

Większość osób sądzi, iż w czasie śpiewania czy mówienia należy pić przede wszystkim wodę. Jednakże niewielu zdaje sobie sprawę, iż woda nawadnia organizm, lecz nie wpływa na nawilżenie śluzówki gardła i na funkcjonowanie gardła, strun głosowych czy krtani. W trakcie intensywnego wysiłku głosowego, warto sięgnąć po napoje, które nawilżają i koją struny głosowe.

Herbaty owocowe - wiele owocowych herbat, takich jak te z dodatkiem maliny, dzikiej róży czy rumianku, wykazuje działanie łagodzące i nawilżające, co może pomóc w złagodzeniu podrażnień i utrzymaniu odpowiedniego nawilżenia błon śluzowych, które jest niezbędne dla sprawnego funkcjonowania aparatu głosowego. Ogromną zaletą herbat owocowych jest ich temperatura. Ciepła herbata owocowa ma niezwykle korzystny wpływ na aparat głosowy, zwłaszcza dla osób pracujących głosem, takich jak nauczyciele, aktorzy czy śpiewacy. Poprzez delikatne rozgrzanie gardła i krtani, herbata pomaga rozluźnić się, co może zredukować napięcie i stres wynikające z nadmiernego używania głosu.
Siemię lniane - siemię lniane, szczególnie w formie naparu z gotowanych ziaren, jest prawdziwym skarbem dla osób intensywnie pracujących głosem, takich jak śpiewacy, nauczyciele czy mówcy. Jego unikalne właściwości osłaniające wynikają z tworzenia naturalnego śluzu, który doskonale nawilża i chroni delikatne struktury gardła, w tym struny głosowe, przed wysuszeniem i podrażnieniami. Tego rodzaju naturalna powłoka działa jak tarcza, zapobiegając mikrourazom, które mogą powstać w wyniku nadmiernego wysiłku głosowego lub ekspozycji na suche powietrze, kurz czy inne czynniki drażniące.
Rosół - ciepły rosół to klasyczny domowy sposób na rozgrzanie i nawilżenie gardła. Bogaty w minerały i składniki odżywcze, może wspierać regenerację strun głosowych. Rosół to dobry wybór szczególnie w okresie jesienno - zimowym. Jaki rosół będzie wspierać pracę narządu głosowego? Przede wszystkim tłusty, jak najbardziej bogaty, czyli na bazie wywarów z wielu różnych mięs. Wywar z kości cielęcej jest od kilkudziesięciu już lat polecany przez wielu nauczycieli śpiewu, ale także lekarzy laryngologów i foniatrów, gdyż to właśnie cielęcina uznawana jest za najzdrowsze mięso, które posiada bardzo bogate właściwości lecznicze.
Kisiel - ta smaczna przekąska nie tylko sprawdza się jako ratunek na mały głód lub chęć na coś słodkiego, ale dzięki swojej gęstej konsystencji, doskonale nawilża gardło. Chociaż kisiel nie jest bogaty w składniki odżywcze czy substancje lecznicze, jego formuła zapewnia natychmiastowe ukojenie dla gardła, co jest niezwykle ważne dla osób, które muszą dbać o elastyczność i kondycję strun głosowych. Jest to szczególnie polecany napój przed występami, kiedy potrzebujemy dodatkowego wsparcia dla głosu.

Czego unikać? Mity dotyczące napojów na głos

W poradnikach dla wokalistów można odnaleźć wskazówki mówiące o tym, że najlepsza dla głosu jest ciepła woda z miodem i cytryną (lub sama woda z miodem albo woda z cytryną), napar z imbiru, szałwia i inne ziołowe napary - niestety te metody nie są skuteczne i nie poprawiają komfortu pracy głosem ze względu na to, często przesuszają śluzówkę, a nawet podrażniają. Mity na temat zbawiennego wpływu cytryny i miodu dla głosu prawdopodobnie wzięły się z tradycji podawania tych specyfików w czasie przeziębienia, grypy czy zapalenia gardła przez nasze babcie i mamy. Oczywiście warto, by wokaliści i mówcy troszczyli się o swoje zdrowie, zdrowo się odżywiali i przyjmowali witaminy (w tym witaminę C), jednak ma to na celu poprawę ogólnej odporności organizmu, a nie stricte pracę narządów głosowych.

Dodatkowe wskazówki dla zdrowego głosu

Świeże powietrze i odpowiednia wilgotność: Głos lubi świeże powietrze i dobrze wywietrzone pomieszczenia. Zalecana wilgotność to 60-70%. Zbyt suche powietrze powoduje podrażnianie śluzówki gardła i strun głosowych.
Unikanie przegrzewania pomieszczeń: Zalecana temperatura pomieszczenia to 18-21 stopni. Przegrzewanie pomieszczenia jest niewskazane ze względu na utrudnienia w oddychaniu, jak również ze względu na wysychanie strun głosowych podczas mówienia w ciepłym pomieszczeniu.
Picie wody: Najlepsza i najbardziej zalecana do picia jest niegazowana woda. Zalecana ilość płynów to ok. 1.5 litra dziennie.
Inhalacje nawilżające: Warto stosować je po wzmożonym wysiłku głosowym. Parę należy wdychać naprzemiennie, raz ustami, raz nosem.
Oszczędzanie głosu: Kiedy czujecie, że Wasz głos nie chce z Wami współpracować, macie silną chrypkę, mocno drapie Was w gardle pamiętajcie: jeśli istnieje taka możliwość oszczędzajcie głos, mówcie jak najmniej, pozwólcie mu odpocząć.
Unikanie nawykowego odchrząkiwania: Dodatkowo podrażnia ono struny głosowe.
Owoce i soki: Spożywanie suszonych owoców może być pomocne. Należy jednak uważać na cytrusy, które mogą podrażniać struny głosowe.

Podsumowując, dbanie o odpowiednie nawodnienie i ochronę strun głosowych to kluczowy element utrzymania zdrowego i sprawnego aparatu głosowego, szczególnie dla osób, które intensywnie pracują głosem. Regularne sięganie po odpowiednie napoje, może pomóc w nawilżaniu, regeneracji i ochronie strun głosowych przed przeciążeniami i podrażnieniami.

Tabela: Porównanie zalecanych i niewskazanych napojów dla strun głosowych

Napój	Wskazania	Przeciwwskazania
Woda niegazowana	Nawodnienie organizmu	Brak
Herbaty owocowe	Łagodzenie podrażnień, nawilżanie	Brak
Siemię lniane	Ochrona i nawilżanie strun głosowych	Brak
Rosół	Rozgrzewanie i nawilżanie gardła	Brak
Kisiel	Nawilżanie gardła	Brak
Napoje gazowane	Orzeźwienie	Podrażnienie, refluks
Kawa i herbata (z kofeiną)	Pobudzenie	Odwodnienie (w nadmiarze)
Alkohol	Brak	Odwodnienie
Słodzone napoje gazowane	Brak	Nadmiar cukru, podrażnienie

tags: #woda #gazowana #a #chrypka